حافظه انسان عامل تمایز او با سایر جانداران است. به‌کمک حافظه است که انسان توانسته اطلاعات را از نسل‌های گذشته به نسل‌های آینده منتقل کند و انقلاب‌های علمی و صنعتی را رقم بزند. همه دنبال تقویت حافظه و افزایش قدرت به‌خاطرسپاری و یادآوری اطلاعات هستند. موسیقی یکی از عواملی است که تأثیر چشمگیری بر بهبود حافظه دارد.
در این مقاله*، درباره تاثیر موسیقی بر حافظه خواهیم گفت.
موسیقی چه اثری روی ما می‌گذارد؟
۱. خاطرات را زنده می‌کند
موسیقی محرکی است که در بسیاری از رویدادهای زندگی ما وجود دارد؛ در تولد و عروسی موسیقی می‌شنویم و در مراسم عزاداری مرثیه‌های آهنگین. می‌توان گفت موسیقی در بسیاری از لحظات زندگی ما تنیده شده است و نواها و آهنگ‌‌هایی که در لحظات مختلف زندگی می‌شنویم سرنخ یادآوری این لحظات در آینده‌اند.
۲. حافظه گفتاری و تمرکز را تقویت می‌کند
پژوهش‌ها نشان داده‌اند که گوش‌دادن به موسیقی موردعلاقه به تقویت حافظه گفتاری و افزایش تمرکز کمک می‌کند. علاوه بر این، استرس یکی از مهم‌ترین عوامل فراموشی است و موسیقی می‌تواند با کاهش استرس به یادآوری اطلاعات کمک کند.
۳. بخش مهمی از شخصیت ما را شکل می‌دهد
احتمال اینکه در دوران میان‌سالی به موسیقی محبوب خود در دوران نوجوانی گوش کنید بیشتر از خواندن مجدد کتاب یا تماشای مجدد فیلم محبوبتان در آن دوران است. از آنجا که دوران نوجوانی یکی از مهم‌ترین دوره‌های شکل‌گیری شخصیت انسان است، می‌توان به ارتباط بین موسیقی و خاطرات مهم زندگی پی برد.
۴. به بروز احساسات کمک می‌کند
موسیقی راهی برای انتقال احساسات است. هر آهنگ می‌تواند مجموعه‌ای از احساسات را در ما ایجاد کند. گوش‌دادن به یک آهنگ و درگیرشدن با احساساتی که این آهنگ در ما ایجاد می‌کند فرایند یادآوری خاطرات، به‌ویژه خاطرات مثبت، و بیرون‌کشیدن آنها از قفسه‌های خاک‌گرفته حافظه را سرعت می‌بخشد.
۵. سبب بازیابی قدرت تکلم می‌شود
ناحیه چپ مغز انسان مربوط به سخن‌گفتن است. گاهی بر اثر سکته یا جراحات مغزی این ناحیه دچار آسیب می‌شود و انسان قدرت تکلم خود را از دست می‌دهد. مطالعات نشان داده‌اند آوازخواندن بازگشت قدرت تکلم این افراد را سرعت می‌بخشد، زیرا آوازخواندن به ناحیه راست مغز مربوط می‌شود و بیمار با آوازخواندن می‌تواند قدرت تکلم خود را به‌مرور بازیابد.
موسیقی چگونه به یادآوری خاطرات کمک می‌کند؟
۱. کاهش استرس
موسیقی برای درمان بسیاری از ناراحتی‌های روحی و جسمی توصیه می‌شود. استرس با ایجاد افکار منفی عملکرد مغز را تحت‌تأثیر قرار می‌دهد و اجازه درست فکرکردن را از انسان می‌گیرد. بسیاری از مواقع استرس عامل اصلی بی‌انگیزگی برای انجام فعالیت‌هایی مثل مطالعه و ورزش است و موسیقی می‌تواند در این موقعیت‌های استرس‌زا شما را آرام کند.
۲. بهبود حال روحی
گوش‌دادن به موسیقی‌های شاد حال روحی شما را بهتر و شما را شاد می‌کند. با گوش‌کردن به موسیقی محبوب خود احساس بهتری پیدا می‌کنید. علاوه بر این، همراهی با ترانه و زمزمه‌کردن آن عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد.
۳. بازشدن فکر
با دنبال‌کردن ریتم آهنگ می‌توانید تمرکز خود را افزایش دهید. مغز ما با ریتمی مشخص و متناوب کار می‌کند. هنگام انجام کارهایی مثل مطالعه که به تمرکز نیاز دارند، با توجه‌کردن به ریتم موسیقی محبوبتان و تمرکز روی آن، حساب‌شده‌تر و با فکر بازتر عمل خواهید کرد.
۴. افزایش هوشیاری
برخی از سبک‌های موسیقی هوشیاری شما را افزایش می‌دهند و برای مغز انرژی‌زا هستند. آهنگ‌های این‌چنینی معمولا با ریتم آرام شروع می‌شوند و بعد سرعت می‌گیرند. متن این ترانه‌ها نیز معمولا شامل عبارات مثبت است. گوش‌دادن به این ترانه‌ها در شروع روز یا زمانی که احساس خستگی می‌کنید می‌تواند موتور مغز را روشن و حال شما را خوب کند.
۵. فراغت ذهن
زمانی را که به گوش‌دادن موسیقی محبوبتان اختصاص می‌دهید مثل پاداش و زمان استراحتی در نظر بگیرید که بعد از کار یا مطالعه به آن نیاز دارید. آرامش ذهن و تثبیت اطلاعات جدیدی که در طول کار کسب کرده‌اید از مزایای این استراحت‌های چنددقیقه‌ای هستند.
