کلیه افرادی که با انجام یک فعالیت تولیدی، خدماتی یا اقتصادی درآمد به دست می‌آورند، باید مالیات بپردازند. حقوق کارمندان از بخش‌های مختلفی از جمله حق مسکن و عائله‌مندی تشکیل شده است. از همین رو، بسیاری از افراد با سوالاتی مانند آیا حق مسکن و خواروبار مشمول مالیات است یا خیر، درگیر هستند. با خواندن این مقاله متوجه می‌شوید که چه بخش‌هایی از حقوقتان مشمول مالیات است و برای چه بخش‌هایی مالیات نمی‌پردازید.
همه افرادی که مشغول انجام یک فعالیت اقتصادی هستند و از این طریق کسب درآمد می‌کنند، موظف به پرداخت مالیات هستند. میزان مالیات حقوق در ابتدای هر سال توسط وزارت اقتصاد و دارایی مشخص می‌شود. سپس دولت مالیات را از حقوق کارمندان کم کرده و مبلغ خالص حقوق پایه وزارت کار را که معاف از مالیات است، اعلام می‌کند. در نهایت شرکت‌ها با استفاده از نرم افزار محاسبه حقوق، دستمزد نهایی کارمندان خود را حساب می‌کنند.
حق مسکن و خواروبار یکی از مواردی است که به طور مستقیم به شغل فرد مرتبط نیست؛ به همین خاطر این بخش از حقوق معاف از مالیات است. بر اساس اعلام سازمان تامین اجتماعی، برای موارد زیر، مالیاتی از کارمندان و کارگران گرفته نمی‌شود:
• معافیت سالانه اعلام‌شده توسط دولت (معافیت سالانه برای سال ۱۴۰۱ به میزان ۶۷۲ میلیون ریال در کل سال است.)
• بازخرید ایام مرخصی استفاده‌نشده
• حقوق بازنشستگی یا از کارافتادگی
• مستمری پرداختی به وراث
• حق عائله‌مندی
• هزینه‌های سفر و فوق‌العاده ماموریت
• پاداش‌های آخر سال و عیدی به میزان یک‌دهم معافیت سالانه
• مابه‌التفاوت کمک‌هزینه مسکن و خواروبار در دوران بیماری
• حق شیر
• پاداش نهضت سوادآموزی
• حق تضمین کسر صندوق
• سنوات، مزایای پایان کار و خسارت اخراج
• پاداش افزایش تولید
• مزایای غیرنقدی به میزان دو دوازدهم معافیت سالانه
• هزینه‌های درمان
• حقوق نیروهای مسلح
موارد بالا به‌عنوان بخش‌های معاف از مالیات حقوق و معاف از بیمه در سایت رسمی سازمان تامین اجتماعی ثبت و اعلام شده‌اند.
با پاسخ به سوال حق مسکن و خواربار معاف از مالیات است، احتمالا سوالات دیگری نیز در ذهنتان نقش می‌بندند. با بررسی بخش‌هایی از حقوق که مشمول مالیات می‌شوند، همه گره‌های ذهنی شما برطرف خواهد شد؛ به‌این‌ترتیب می‌توانید نحوه محاسبه مالیات بر درآمد را به‌راحتی یاد بگیرید. مالیات قشر کارگر و کارمند همیشه موضوع بحث رسانه‌ها و یکی از درگیری‌های بین عموم مردم و وزارت دارایی بوده است.
در حال حاضر، در ایران قانون نسبتا واضحی برای دریافت مالیات از حقوق کارمندان وجود دارد. طبق این قانون، بخش‌هایی از حقوق فرد که به طور مستقیم به شغل او مربوط می‌شود، مشمول مالیات است و سایر بخش‌ها معاف از مالیات تلقی می‌شوند. از جمله بخش‌های مشمول مالیات می‌توانیم به موارد زیر اشاره کنیم:
• حقوق اصلی یا ثابت
• اضافه‌کاری‌ها
• حق ایاب و ذهاب
• حق غذا
• حق سرپرستی
• هزینه تلفن
• پول لباس کار
مالیات بر حقوق قبل از تعیین مبلغ دستمزد برداشته شده و باقی‌مانده حقوق به حساب کارگران و کارمندان واریز می‌شود.
مالیات بر حقوق برای کارمندان باتوجه‌به میزان و بازه وجه دریافتی به‌عنوان حقوق مشخص می‌شود. کارگرانی که میزان درآمد آن‌ها کمتر از حقوق پایه وزارت کار باشد، معمولا معاف از مالیات بر حقوق هستند. نحوه محاسبه مالیات اولین مبحثی است که در دوره‌های آموزش مالیات مطرح می‌شود. همه کسانی که به‌نوعی با پرداخت حقوق کارمند سروکار دارند، باید به‌خوبی با چگونگی محاسبه مالیات و قوانین آن آشنایی داشته باشند.
با افزایش میزان حقوق، درصد مالیات درآمد هم افزایش پیدا می‌کند. نرخ مالیات برای بازه‌های درآمدی مختلف در سال ۱۴۰۱ به شرح زیر است:
• درآمدهای کمتر از ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان معاف از مالیات هستند
• ۱۰ درصد مالیات سالانه برای حقوق‌های بین ۵ میلیون و ۶۰۰ هزار تومان تا ۱۵ میلیون تومان
• ۱۵ درصد مالیات سالانه برای حقوق‌های بین ۱۵ میلیون تا ۲۵ میلیون تومان
• ۲۰ درصد مالیات سالانه برای حقوق از ۲۵ میلیون تا ۳۵ میلیون تومان
• ۳۰ درصد مالیات سالانه برای حقوق‌های بالای ۳۵ میلیون تومان
سقف مالیات بر حقوق در سال ۱۴۰۱ برای کارکنان دولت ۶۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان تعیین شده و میزان آن برای انواع بازه‌های درآمدی با یکدیگر متفاوت است.
در این مقاله به بررسی بخش‌های مشمول و معاف از مالیات درآمد پرداختیم و به سوال «حق مسکن و خواروبار مشمول مالیات است» پاسخ دادیم. با خواندن این مقاله آموختیم که بخش‌هایی از حقوق که به طور مستقیم با شغل کارمند مرتبط هستند، مشمول مالیات می‌شوند؛ اما سایر موارد معاف از مالیات هستند. مالیات حقوق کارمند نوعی از مالیات بر درآمد است که قبل از واریز حقوق کارمندان محاسبه و کسر می‌شود. به‌این‌ترتیب، مبلغ مالیات قبل از رسیدن حقوق به دست کارمندان برداشته می‌شود. محاسبه مالیات نیازمند استفاده از بهترین نرم افزار حسابداری است.
نرم افزارهای حسابداری شرکتی و فروشگاهی سپیدار سیستم همراه دیرینه شرکت‌ها و کسب‌وکارهای ایرانی هستند. شرکت سپیدار سیستم با نزدیک به ۱۵ سال سابقه فعالیت در زمینه حسابداری، بهترین محصولات و نرم افزارها را در اختیار مشتریان خود قرار می‌دهد. برای کسب اطلاعات بیشتر به سایت سپیدار سیستم به آدرس sepidarsystem مراجعه کنید. همچنین با شماره‌گیری ۰۲۱۸۱۰۲۲۰۰۰ می‌توانید با کارشناسان فروش سپیدار سیستم در تماس باشید و از راهنمایی‌های آن‌ها برای خرید مناسب‌ترین نرم افزار کمک بگیرید.
