خبرگزاری فارس استان کردستان؛ زنجیره تولید فولاد به فرآیند تولید از استخراج سنگ آهن تا تولید شمش گفته می‌شود. به طور کلی این زنجیره شامل استخراج سنگ آهن از معدن و سپس تبدیل آن به کنسانتره و ورود آن به بخش فولادسازی و در نهایت ورود به بخش نورد است.
سنگ آهن به طور عمده با روش روباز استخراج و سپس به کارخانه تغلیظ برده می‌شود تا وارد مرحله فرآوری شود. فرآوری سنگ آهن از مهم‌ترین مراحل در زنجیره تولید فولاد به شماره می‌رود.
در فرآیند آهن‌سازی با توجه به پارامترهایی مانند عیار سنگ آهن و میزان عناصر متفرقه در کانسار استخراج شده، روش مناسب فرآوری تعیین می‌شود. محصول تولیدشده از فرآوری سنگ آهن به دو نوع سنگ آهن دانه‌بندی شده و کنسانتره سنگ آهن تقسیم می‌شود.
فرآوری سنگ آهن
سنگ آهن دانه‌بندی شده، خوراک لازم، سنگ آهن با عیار حداقل 50 درصد است. در این روش خوراک پس از خردشدن در سنگ‌شکن‌ها توسط سرند به سایزهای مختلف دانه‌بندی می‌شود و سپس با استفاده از روش‌های فیزیکی، سنگ آهن پرعیار تولید می‌شود. در این روش عمدتا از روش مغناطیسی برای جدایش استفاده می شود. قابل ذکر است محصول این روش فرآوری، یعنی سنگ آهن دانه‌بندی شده به علت پایین بودن عیار، صرفا در روش کوره بلند قابل استفاده بوده و در سیستم احیا مستقیم قابل استفاده نیست.
در روش دوم فرآوری سنگ آهن یعنی تولید کنسانتره آهن به دلیل تاثیر بهتر در پر عیار سازی بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این روش از مدار فرآوری پیچیده‌تری استفاده می‌شود که شامل واحد خردایش، آسیا، پرعیارسازی و آبگیری است، سنگ آهن در این روش پس از خردشدن توسط سنگ‌شکن‌ها در محیط خشک و رسیدن به ابعاد مناسب وارد آسیا می‌شوند و خردایش به روش تر ادامه پیدا می‌کند.
در قسمت خردایش تر از هیدروسیکلون برای کنترل ابعاد دانه بندی استفاده می شود و ماده معدنی که در این مرحله به ابعاد بسیار ریزی در آمده است اکنون آماده ورود به مرحله جدایش و پرعیارسازی است.
فولادسازی
کنسانتره خشک شده در مرحله بعد وارد بخش فولادسازی می‌شود. در این بخش آهن پس از ورود به کوره بلند و با استفاده از روش‌های مختلف تبدیل به آهن مذاب و سپس تبدیل به فولاد می‌شود. فولاد خام حاصل بعد از آن وارد مرحله خالص‌سازی می شود و در نهایت فولاد تولید شده وارد آخرین حلقه از این زنجیره یعنی فرآیند نورد می‌شود. نورد یکی از روش های تغییر شکل مواد دارای قابلیت پلاستیسیته یا موم سان است. این روش در واقع نوعی آهنگری با استفاده از فناوری‌های پیشرفته است که در آن فولاد خام تبدیل به محصولات نهایی مورد استفاده در صنایع مانند تیرآهن، میلگرد، ورق فولادی و... می‌شود.
احداث زنجیره فولاد در استان کردستان مربوط به سفر استانی معاون اول رییس جمهور وقت به کردستان در خرداد ماه سال ۱۳۹۴ است که مقرر شد، زنجیره فولاد با ظرفیت‌های ۲٫۵ میلیون تن کنسانتره، ۲٫۵ میلیون تن گندله، ۱٫۶ میلیون تن آهن‌اسفنجی و ۱٫۵ میلیون تن ذوب و ریخته‌گری به منظور تولید ۱٫۵ تن ورق سیاه، نورد گرم فولادی در کردستان اجرایی و هزاران نفر اشتغالزایی ایجاد شود.
پس از مصوبات و انجام فرایند اولیه برای اجرای پروژه، وزیر وقت صمت، دستور احداث ۲ واحد آهن‌اسفنجی با ظرفیت ۸۰۰ هزار تن به طور جداگانه در شهرستان‌های بیجار و قروه را صادر کرد.
اگرچه کلنگ احداث زنجیره فولاد در کردستان سال‌ها پیش در دولت روحانی به زمین زده شد، اما این پروژه پس از گذشت چندسال از کلنگ‌زنی در همان مرجله اول باقی ماند و به گفته بهمن مرادنیا استاندار وقت کردستان، اختلافات درون استانی علت رهایی برخی از پروژه‌ها از جمله زنجیره فولاد در استان شده بود.
آغاز عملیات اجرایی تکمیل زنجیره فولاد کردستان
آغاز عملیات اجرایی دو پروژه آهن اسفنجی بیجار و فولادسازی قروه در سال ۱۴۰۱ موضوعی بود که محمدرضا احمدی مدیرعامل شرکت صنایع فولاد کردستان در بهمن ماه سال گذشته به آن اشاره کرد و گفت: مناقصه‌های این طرح برگزار شده و عملیات اجرایی هر ۲ طرح در ابتدای سال ۱۴۰۱ آغاز می‌شود.
عملیات اجرایی پروژه آهن اسفنجی بیجار با ظرفیت یک میلیون و ۶۰۰ هزار تن و پروژه فولادسازی قروه با ظرفیت یک میلیون تن پس از عقد قرارداد و ابلاغ قرارداد به برنده مناقصه‌ها، آغاز خواهد شد و با تکمیل این ۲ پروژه، خام‌فروشی در کردستان متوقف و در مجموع برای ۵ هزار و ۵۰۰ نفر به صورت مستقیم و غیر مستقیم اشتغال ایجاد خواهد کرد.
تولید 1.5 تن فولاد در کردستان
پیمان الماسی معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان می‌گوید: مجموعه واحدهای تولید کنسانتره سنگ آهن در شهرستان بیجار 1.7 دهم میلیون تن واقعی کنسانتره سنگ آهن با درجه خلوص 65 تا 67 درصد است.
وی افزود: 13 پروژه در راستای اجرای زنجیره فولاد شامل کنستانتره سنگ آهن، گندله آهن، آهن اسفنجی و در نهایت تولید وروق گرم با سرمایه‌گذاری بیش از 33 هزار میلیارد تومان در سطح استان در دست اجراست که خوشبختانه با ورود سرمایه‌گذاران قوی در دو بخش دولتی و خصوصی شکل گرفته است.
الماسی تصریح کرد: خروجی زنجیره فولاد کردستان تولید 1.5 میلیون تن ورق گرم که عمدتا مصارف صنعتی در کشور دارد و از نیازهای اساسی برای صنایع ماشین‌سازی، لوله‌سازی و ...است، خواهد بود.
وی اضافه کرد: در زمینه زیرساخت‌های اجرای کار شامل تامین آب، مواد اولیه و غیره هم هیچ مشکلی وجود ندارد و در مجموع در آینده نزدیک تعداد زیادی از این پروژه‌ها با سرمایه‌گذاری کلی 55 هزار میلیارد تومان و اشتغالزایی 6 هزار و 100 نفر به بهره‌برداری می‌رسد که آینده خوبی برای صنعت کردستان را رقم خواهد زد.
به گفته معاون امور صنایع سازمان صنعت، معدن و تجارت کردستان، شرکت صبانور کردستان با ظرفیت تولید سالانه یک میلیون تن کنستانتره سنگ آهن با درجه خلوص 65 تا 70 درصد یکی از بزرگترین واحدهای کنستانتره در کردستان است. تمام محصولاتی که در این واحد و سایر واحدها تولید می‌شود در خود استان و سایر استان ها فراوری می‌شود.
وی اذعان داشت: نیاز تولید سالیانه فولاد در کل کشور رقم بالایی است، با توجه به اینکه معادن استان کردستان کوچک هستند و بر همین اساس ظرفیت ذخایر زیادی هم ندارند سهم این استان در تامین نیاز فولاد در کشور 1.5 تن برابر با 5 درصد است.
الماسی یادآوری کرد: ایجاد این ظرفیت با توجه به میزان نیاز کشور به تولید فولاد بسیار توجیه پذیر بوده و محصول نهایی در بازارهای داخلی عرضه می‌شود، اگر صادرات این محصول اصلا توجیه اقتصادی ندارد اما در صورت تامین نیاز داخل می‌توانیم بحث صادرات را داشته باشیم و هیچ مشکلی بابت بازاریابی به عنوان یکی از شاخص‌های مهم در رونق و حیات تولید این محصول نخواهیم داشت.
وی ادامه داد: بعد از تامین نیاز داخلی مابقی تولید نیز به راحتی به سایر کشورها صادر خواهد شد و می‌توانیم بهترین بهره‌برداری را از این محصول استراتژیک داشته باشیم
ظرفیت سازی ایجاد 4 هزار شغل در کردستان
مهدی سیفی معاون معدنی سازمان صنعت معدن و تجارت کردستان هم می‌گوید: در راستای جلوگیری از خام فروش با توجه به افزایش ارزش افزوده و توجیه اقتصادی که داشت، بهره برداران در استان رو به توسعه کار معدن آوردند و در همین راستا معادن افزایش شناسایی میزان ذخایر و افزایش تولید.
وی افزود: ذخایر کردستان با ذخایر بزرگ در کشور قابل مقایسه نیست ولی برنامه‌ای کامل برای ایجاد و تکمیل زنجیره ارزش در استان داریم که ظرفیت سازی 4 هزار نفر اشتغال مستقیم در دست اقدام است.
معاون امور معدنی سازمان صنعت، معدن و تجارت استان کردستان اظهار داشت: در مجموعه معدنی سراب و کیمیا معادن سپاهان و فولاد صبانور اقدام به شناسایی بیشتر ذخایر خود کردند و با این افزایش میزان ذخایر ظرفیت مجموعه معدنی سراب به بیش از 2 میلیون تن در سال رسید و ظرفیت شرکت کیمیامعادن سپاهان نیز در این راستا به بیش از 750 هزار تن در سال افزایش یافت.
سیفی خاطرنشان کرد: همزمان با این معادن، معدن قره‌کند با ظرفیت 130 هزار تن در سال شروع به فعالیت کرد.
وی افزود: در بحث ایجاد ارزش افزوده بیشتر صبانور واحد تولید کنسانتره آهن با ظرفیت تولید بیش از یک میلیون تن در سال راه‌اندازی کردند و به تبع آن شرکت کیمیا معادن سپاهان نیز ظرفیت خود را افزایش داد.
وی همچنین تصریح عنوان کرد: بزرگترین واحد تولید کنسانتره سنگ آهن در کردستان هم در معدن شهرک متعلق به شرکت توسعه معدنی و صنعتی صبانور است که سالانه یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن کنسانتره سنگ آهن در آن تولید می شود.
معاون امور معادن صمت کردستان افزود: ظرفیت معادن کردستان در مقایسه با ظرفیت معادن کشور قابل مقایسه نیست اما برای تکمیل زنجیره ارزش برنامه‌های مناسبی اعم از ایجاد ظرفیت اشتغال برای 4 هزار نفر در دست اقدام است.
سیفی در ادامه به بازیافت پسماند کارخانه کنسانتره صبانور نیز اشاره و یادآور شد: پسماند کارخانه بعد از خروج دوباره تصفیه می‌شود به نحوی که در این کارخانه هدررفت منابع آبی نداریم.
وی اظهار کرد: خوشبختانه در حال حاضر شاهد رونق بسیار مناسبی در معادن شهرستان بیجار هستیم لذا فازهای توسعه‌ای این معادن در دست اقدام است.
معاون امون معادن سازمان صمت کردستان در حال حاضر 25 پروانه بهره‌برداری سنگ آهن در استان داریم که 20 محدوده آن در حال بهره‌برداری است.
وی افزود: جدای از اینکه طبق قانون معادن تمام متقاضیان اکتشافی بررسی اولیه را انجام و اقدام به ثبت محدوده‌های معدنی در سطح استان می‌کنند و در صورت وجود پتانسیل اقدامات دریافت پروانه را انجام می‌دهند در راستای علمی تر کردن کار پهنه‌های اکتشافی در سطح استان صورت گرفت.
معاون امون معادن سازمان صمت کردستان با بیان اینکه پهنه بیجار، قروه، سقز و دیواندره برای انجام عملیات اکتشاف علمی تعریف شد، گفت: پرواز ژئوفیزیک هوایی برای نخستین بار در سطح استان انجام و مناطق امید بخش شناسایی شده است.
وی عنوان کرد: انجام این مهم منجر به معرفی 14 نقطه امیدبخش فلزی در سطح پهنه قروه و 6 پهنه در سطح شهرستان بیجار شد و 23 محدوده دارای پتانسیل برای مزایده کشوری معرفی شد.
وی خاطرنشان کرد: امیدواریم چند معدن خاص در دل این 23 محدوده معرفی شود که البته فاز اولیه اکتشاف در معدن سقز به پایان رسیده و چهار محدوده امیدبخش معرفی شده و برنامه برای اکتشاف تفصیلی شروع شده است.
وجود زمینه افزایش اشتغال به 100 نفر در معدن قره کند بیجار
علی فتحی سرپرست استخراج معدن قره کند بیجار هم در این باره به خبرنگار فارس گفت: میزان ذخیره شناسایی شده سنگ آهن در معدن قره کند یک میلیون و ۵۰۰ هزار تن با عیار ۳۱ درصد است و در حال حاضر ظرفیت تولید سنگ آهن در این معدن ۱۳۰ تا ۲۰۰ هزار تن در سال است.
وی تصریح کرد: تولید ۲۰۰ هزار تن سنگ آهن نیازمند ۶۰۰ هزار تن باطله‌برداری است و با توجه به اینکه استخراج این کانسار در این معدن به شیوه روباز است به دلیل توپوگرافی منطقه شرایط کار چندین برابر سخت تر شده است.
بعد از استخراج کلوخه‌ها با عیار ۳۱ درصد در دستگاه فرآوری به روش خشک و با استفاده از دستگاه سنگ شکن به دانه‌های ریزی تقسیم می شوند و در این مرحله عیار سنگ آهن به ۴۶ درصد می‌رسد.
وی از اشتغال به کار ۵۰ نفر و امکان افزایش تولید تا ۳۵۰ هزارتن علاوه بر ذخیره شناسایی کنونی براساس بررسی‌های صورت گرفته ذخیره احتمالی دیگری تا سه میلیون تن در این معدن وجود خبر داد و گفت: در راستای توسعه کار ایجاد کارخانه کنسانتره را هدف‌گذاری کرده‌ایم که احداث آن زمینه اشتغال برای 100 نفر دیگر از مردم منطقه را فراهم می‌کند.
وی به برخی مشکلات و کمبودها در مسیر هم گریزی زد و گفت: تامین ماشین آلات و قطعات آنها همواره برای سرمایه‌گذاران بسیار هزینه‌بر است و در صورت رفع این مشکل می‌توان شاهد تولید و اشتغال بیشتر در معادن باشیم.
وی تصریح کرد: در حالی گازوئیل از منابع سوختی مورد نیاز برای ماشین آلات در مرحله اکتشاف است، متاسفانه شرکت نفت در این مرحله سوختی در اختیار معادن قرار نمی‌دهد و اختصاص سهمیه را منوط به نصب و وجود ماشین آلات کرده است و خرید سوخت هزینه‌های تولید را برای ما افزایش داده است.
گندله سازی
فرزاد ارزانی معاون فنی مهندسی شرکت کیمیامعادن سپاهان بیجار هم گفت: در این واحد علاوه بر مرحله دانه بندی و خردایش تولید کنسانتره سنگ آهن هم انجام می‌شود.
به گفته وی، هم اکنون اکتشاف و استخراج سنگ آهن در ۱.۵ کیلومتر از ۴.۵ کیلومتر پهنه معدنی آن انجام و ۲ خط خردایش سنگ آهن در این معدن فعال است.
وی با بیان اینکه محصول بعد از گذر از خط خردایش به کارخانه کنسانتره منتقل می شود، عنوان کرد: کارخانه کنسانتره نیز مربوط به همین معدن و دارای ۲ فاز است که فاز نخست آن به ظرفیت ۳۰۰ هزار تن در سال به بهره‌برداری رسیده و فاز دوم هم با ظرفیت ۵۰۰ هزار تن بزودی وارد مدار تولید می‌شود.
ارزانی خاطرنشان کرد: عیار کنسانتره تولیدشده در این واحد معدنی ۶۶ درصد است که در فاصله ۳۰ کیلومتری از معدن هم زمین مورد نیاز برای احداث واحد گندله تامین شده و اوایل سال آینده احداث آن کلید خواهد خورد.
وی تصریح کرد: این مجموعه در حال حاضر برای۴۲۰ نفر اشتغالزایی کرده است و با شروع بکار فاز دوم کارخانه کنسانتره این تعداد به ۵۰۰ نفر افزایش خواهد یافت.
انتهای پیام/2330/71
