همشهری‌آنلاین - حق شهروندی : با انتشار فهرست دوم روان‌شناس‌نما بار دیگر این موضوع به صدر اخبار بازگشته است. با اعلام آدرس صفحات مجازی این افراد هر گونه شبهه‌ای در این زمینه برطرف می‌شود تا افکار عمومی و جامعه آگاهی بیشتری نسبت به روان‌شناسی بازاری پیدا کند و از این فضاهای آسیب‌زا فاصله بگیرد. با این همه هنوز راه زیادی تا کنار گذاشتن این روان‌شناس‌نماها از سوی مردم باقی مانده و همچنان پس از سال‌ها کتاب‌های معروف روان‌شناسی بازاری در تیراژهای بالا به فروش می‌رسند. اما چه دوره‌ها و کلیدواژه‌هایی شامل روان‌شناسی بازاری است و به محض دیدن آن‌ها باید به برگزارکنندگان این دوره‌ها و کلاس‌ها شک کرد؟
کلیدواژه‌های روان‌شناسی بازاری
اغلب دوره‌های مرتبط با حوزه روان‌شناسی بازاری تحت عنوان توسعه فردی تعریف می‌شود و البته این موسسات دوره‌هایی با همین عنوان نیز برگزار می‌کنند. هر چند توسعه شخصیت امری مثبت است اما این کلیدواژه عمدتا مورد استفاده موسسات فعال در حوزه روان‌شناسی بازاری قرار گرفته است. اغلب مباحثی در این دوره‌ها تکرار می‌شود راهکارهای کپسولی مثل «۵ معیار مهم کار و زندگی»، «چگونه اعتماد به نفس داشته باشیم؟» یا «فقط انجام بده!» هستند. در توضیح یکی از سایت‌های فعال در این حوزه نیز درباره دوره توسعه فردی نوشته: «در این بخش شما یاد می‌گیرید که با استفاده از ضمیر خودآگاه و ناخودآگاه‌تان به موفقیت برسید. در این دوره ۴۰ روز شما روی خودآگاه و ناخودآگاه‌تان تمرکز می‌کنید و می‌توانید به بهترین نتیجه برسید. اینکه ناخودآگاه خودتان را بشناسید خیلی کمک زیادی به شما خواهد کرد.»
از فنگ شویی و NLP تا شکرگزاری و کوچینگ
از جمله دیگر دوره‌های پرتکرار در این حوزه باید به دوره‌های NLP است. دوره‌هایی که درباره آن گفته می‌شود که طی آن با برنامه‌ریزی عصبی و کلامی روی ناخودآگاه فرد هر آنچه بر ناخودآگاه آن حک شده است، تغییر می‌دهد. مخاطبان با شرکت در این دوره‌ها می‌توانند مشکلاتی را که در کودکی برایشان به وجود آمده است، حل کنند.
از دیگر دوره‌هایی که در حوزه روان‌شناسی بازاری وجود دارد فنگ‌شویی است. با سرچ این کلمه در گوگل سایت‌های موسسات متعددی بالا می‌آید که از طریق برگزاری این دوره‌ها پول‌های هنگفت به جیب می‌زنند. در توضیح یکی از این دوره‌ها درباره فنگ‌شویی آمده: «ما در این دوره به شما یاد خواهیم داد با فنگ‌شویی تغییراتی را نه‌تنها در خانه خود بلکه زندگیتان به وجود آورید و با استفاده از قانون جذب انرژی خود را بالا ببرید.» این در حالی است که قانون جذب و کتاب‌هایی مانند راز که در این زمینه پرفروش هستند با القای این تفکر که همیشه باید احساس خوب و خوشایندی داشته باشد می‌توانند نگاه واقع‌بینانه از فرد را بگیرند و او در مواجهه با مسائل واقعی زندگی و شکست‌ها دچار مشکل کنند.
کسب ثروت از طریق سپاسگزاری!
دیگر دوره‌هایی که سایت‌ها و موسسات فعال در این حوزه ارائه می‌دهند دوره‌های مرتبط با شکرگزاری و سپاسگزاری است. به طور مثال در یکی از این موسسات در توضیح این دوره نوشته شده: «به شما قول می دهم که اگر با ما ۲۱ روز متوالی در دوره رایگان سپاسگزاری همراه باشید، و به خاطر نعمت هایی که در زندگی شما قرار دارد صمیمانه از خداوند سپاسگزار باشید، علاوه بر آرامش بی نظیری که در زندگیتان بوجود خواهد آمد، دریچه ای از نعمت و ثروت های او بخاطر دوره سپاسگزاری به روی شما گشوده خواهد شد.» یا در توضیح یکی دیگر دوره‌ها با عنوان سپاسگزاری نوشته شده: «شما میبایست موقعیت فعلیِ خود را فراموش کنید و در عوض نسبت به پولی که الان دارید احساس شادی و شادمانی داشته باشید. بدین صورت پول شما به صورت، خارق العاده‌ای افزایش خواهد یافت.» شبیه این توضیح در دیگر دوره‌های شکرگزاری چنین موسساتی به چشم می‌خورد. کلیدواژه‌های دیگری چون تلقین‌درمانی، خودهیپنوتیزم، مدیتیشن و تنفس دیافراگمی و کوچینگ نیز در دوره‌های آموزشی که در قالب‌ها مختلفی مثل برگزاری کلاس‌های حضوری یا فایل‌های صوتی نیز به فروش می‌رسد.
چرا این راهکارها کمکی به شما نمی‌کند؟
مهم‌ترین نکته‌ای که در حوزه روان‌شناسی زرد و بازاری مشترک است تلاش روان‌شناس‌نما برای ارائه راهکاری سریع و کپسولی برای مشکلات و معضلات پیچیده و اساسی است. مشکلاتی که در طول سال‌ها به وجود آمده و روان فرد و افراد جامعه را تحت تاثیر قرار داده باید با کمک متخصصان و روان‌شناسان به شکل علمی و اصولی حل شود. اما به دلیل افزایش بی‌حوصلگی همچنان بسیاری از افراد جامعه درگیری این دوره‌های انگیزشی و بازاری هستند که شاید در کوتاه‌مدت اثر کوچکی بر آن‌ها داشته باشد اما در واقع به گفته روان‌شناسان آسیب‌هایی جدی به افراد وارد می‌کند.
