شمال نیوز: دکتر رسول جعفریان - عضو هیئت علمی دانشگاه تهران/ معصومین اسوههایی برای زندگی مادی و معنوی ما هستند، اسوههایی که در حوزه اخلاق و فقه میراثی را برای ما به یادگار گذاشته اند و ما با پیروی از آنان، به رنگ آنان در میآییم؛ بنابراین تلاش برای از دسترس خارج کردن معصومین، در سایه عبارات غلوآمیز، کمترین نتیجه اش دورکردن آنان از درون زندگی ما انسان هاست که نیازمند یک الگوی منطقی و معقول و طبیعی در زندگی هستیم.
اگر جز این باشد، بحث پیروی و الگوگیری و تأکیدی که قرآن درباره رسول خداوند دارد که «ولکم فی رسول ا... اسوة حسنة» معنای جدی نخواهد داشت؛ بنابراین باید در زندگی فاطمه زهرا (س) در نگریست و به دنبال یک الگو بود. آن حضرت با همه قداست و قدسیتی که دارد و از ۴ زن برتر عالم، یعنی مریم، آسیه، خدیجه و فاطمه است، و از ایشان به عنوان «سیدة نساءالعالمین» یاد شده است، مثل همه زنان زندگی میکند و در چهارچوب اخلاقیات دینی و آموزههای قرآن و آنچه از میراث پدر گرفته است گذران عمر میکند. در اینجا به چند نمونه از مواردی که از سیره آن حضرت در منابع معتبر نقل شده است میپردازیم.
«کلینی» در کتاب «کافی» از منابع خود نقل کرده است که امام صادق (ع) فرمود: «علی (ع) شبیهترین مردم در روش و سیره به رسول ا... بود. خودش نان و روغن میخورد، اما به مردم نان و گوشت میخوراند. آن حضرت فرمود: علی (ع) آب میآورد، هیزم تهیه میکرد و فاطمه (س) گندم یا جو را آرد و خمیر میکرد و نان میپخت. امام صادق (ع) فرمود: فاطمه زهرا (س) از زیباترین زنان بود، چنان که گویی ۲ گونه اش مانند ۲ گل است. درود خداوند بر او و بر پدر و شوهر و فرزندان طاهرش باد.» ابن فهد حلی گوید: روایت شده است که گریه وزاری ابراهیم تا حد یک میل شنیده میشد، آن چنان که خداوند در قرآن او را با این سخن خود ستایش کرده است که «ان ابراهیم لحلیم أوّاه».
در وقت نماز صدایی از او شنیده میشد که مانند جوشیدن آب در ظرف بود. همین صدایی بود که از سینه رسول ا... (ص) هم شنیده میشد و فاطمه از ترس خدای متعال در نمازش، نفسش به شمارش میافتاد. یکی از بهترین شبهای سال، شب ۲۳ رمضان است. آن چنان که رسول خدا (ص) فرش و رختخواب خویش را در دهه آخر رمضان جمع میکرد و اهل خانه را در این شب بیدار میکرد و به صورتهای خواب آلود آب میزد، چنان که فاطمه زهرا (س) نیز همه اهل خانه را از خواب بیدار میکرد، آنها را با کم کردن غذا بیدار نگاه میداشت و از میانه روز تمهید کار میکرد و میفرمود: کسی که از خیر این شب بی نصیب بماند، محروم است.
«شیخ صدوق» با سند خود از زیدبن علی بن الحسین از پدرانش از فاطمه زهرا (س) روایت کرده است که شنیدیم رسول خدا (ص) فرمود: «در روز جمعه ساعتی است که هر مرد مسلمانی که در آن ساعت خیری از خداوند بخواهد، خداوند نصیب او خواهد کرد. عرض کردم: آن چه ساعتی است؟ فرمود: زمانی است که نیمی از خورشید غروب کرده است. پس از آن حضرت فاطمه (س) به غلام خود میفرمود تا روی بام برود و هرگاه نصف خورشید غروب کرد، او را آگاه کند تا در آن لحظه دعا کند.» یکی از عادات حضرت زهرا (س) رفتن به مزار شهدا بود. این سنت را تا آخر عمر رعایت میکرد، چنان که صدوق در کتاب شریف «من لایحضره الفقیه» نقل کرده است.
راوندی از سلمان فارسی نقل کرده است: «فاطمه زهرا نشسته بود و آسیاب دستی برابرش بود، جو را آرد میکرد و دسته آن خونی شده بود، حسین هم در گوشهای از خانه گریه میکرد. عرض کردم: فضه این کارها را انجام میدهد. فاطمه گفت: رسول خدا (ص) به من توصیه کرده است که یک روز فضه کارها را انجام دهد و روز دیگر من. دیروز روز او بوده است.» «ابن مسعود» میگوید: «مردی نزد فاطمه (س) آمد و گفت:ای دختر پیامبر! آیا رسول خدا (ص) چیزی برای شما باقی گذاشت که من از آن بهره ببرم؟ فاطمه جاریه خود را صدا کرد و فرمود: آن جریده را بیاور.
جست وجو کرد، اما نیافت. حضرت فرمود: حتما باید پیدا شود. این جریده برای من معادل حسن و حسین است. پس یافت شد. در آن چنین نوشته شده بود: مؤمن نیست کسی که همسایه از دستش ایمن نباشد. کسی که به خدا و قیامت باور دارد، همسایه اش را آزار نمیدهد. کسی که به خدا و قیامت معتقد است، سخن نیک گوید یا ساکت میماند. خداوند انسان صبور عفیف را دوست دارد، چنان که از ناسزاگوی درخواستگر لجوج بغض دارد. حیا از مؤلفههای ایمان است و ایمان در بهشت است و فحاشی از بد زبانی است و بدزبان در جهنم است.»