پلاسکو ساعت ۸ صبح روز ۳۰ دی ماه سال ۹۵ آتش گرفت. شاید هیچ کسی جز آتش نشانان باور نداشتند که این شعله ها، در حال شکل دادن یک فاجعه هستند. سه ساعت بعد، یعنی چند دقیقه مانده به ظهر، خبرنگار صدا و سیما ،حاضر در صحنه حادثه ، در قاب تلویزیون قرار گرفت تا آخرین خبر از وضعیت پلاسکو را بگوید.
مردم به تصویرش چشم دوخته بودند که ناگهان فریاد کشید: ساختمان ریخت. پلاسکو ریخت ..." او خبر یک فاجعه را فریاد می کشید و مردم بهت زده نگاه می کردند. نگاه به تصویر فروریختن پلاسکو میان دود و آتش و مرگ هایی سوزنده که هنوز قلب هایمان را می سوزاند.
جلال ملکی، سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران در سالگرد حادثه ساختمان پلاسکو و لزوم هزینه کردن ساختمان ها در بحث ایمنی به رکنا گفت و تاکید داشت : ساختمان پلاسکو یکی از سنگین ترین ساختمان ها با ۱۶ طبقه و ۶۰۰ وخورده ای کارگاه تولیدی بود و به عنوان قطبی از اقتصاد در حوزه پوشاک کشور محسوب می شد، همچنین گفته می شد که چند درصد از پوشاک کشور نیز تنها در این ساختمان تولید می شد. وقتی آن ساختمان تخریب شد، اعلام شد که ۱۵۰۰ میلیارد تومان فقط خسارت مالی این حادثه است، حال آسیب های روحی و روانی که در این حادثه به افراد زده شد نیز دیگر از این موضوع جداست و قابل جبران نیست. همچنین دردها و ناراحتی هایی که به ۸۰ میلیون ایرانی وارد شد و موجب افسردگی عده زیادی از هموطنان شد نیز جای خود دارد.
با این حال اگر یک درصد و حتی کمتر از آن هزینه ای که به صاحبان این ساختمان وارد شد را صرف ایمن سازی این ساختمان می کردند، شاید هیچوقت این حادثه اتفاق نمی افتاد و اگرهم رخ می داد به این شدت نبود. متاسفانه در این ساختمان یک خاموش کننده مناسب موجود نبود، علاوه بر این ۴ ماه قبل از این حادثه همکاران ما در آتش نشانی اعلام کرده بودند که پمپ آب در این ساختمان خراب است و زمان حادثه نیز آبی در آن لوله ها وجود نداشت که خود افراد حاضر در پلاسکو از آن ها استفاده کنند. همچنین در راهروها و راه پله های پلاسکو به قدری کارتن جنس و پارچه و اقلام این چنینی وجود داشت که مردم نمی توانستند به راحتی فرار کنند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران ادامه داد: بعد از حادثه بعضی از مالکان گفتند که وقتی آتش نشانان به ما تذکر می دادند که راهروها و راه پله های اضطراری را از کارتن اجناس و اقلام بازار خالی کنیم، جدی نمی گرفتیم و می گفتیم که ۱۵ طبقه را چه کسی بالا و پایین می رود. ساختمان چند آسانسور با ظرفیت بالا داشت که ۱۵ الی ۲۰ نفر را همزمان جابجا می کرد. کسی فکر نمی کرد که اگر برق قطع شود، آتش سوزی رخ دهد و یا حادثه ای این چنینی رخ دهد، مجبوریم که از راه پله ها استفاده کنیم. توصیه های آتش نشانان برای زمان خطر است و نه برای زمانی که مردم آرامش دارند، اگر این نکات را رعایت کنیم، در زمان خطر در امان خواهیم بود.
سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران در مورد لزوم رعایت نکات ایمنی در ساختمان های شهر و ارگان هایی که باید ناظر بر این موضوع باشند، افزود: باید در نظر داشته باشیم که فقط آتش نشانی و شهرداری مسئول نظارت بر ایمنی ساختمان ها نیستند، بلکه بسیاری از ارگان ها وسازمان ها نیز در این موضوع دخیل هستند. در همه جای دنیا قانون می گذارند تا اگر من و شمای شهروند اصول را رعایت نکنیم در برابرمان قانون قرار گیرد. وقتی سازمان آتش نشانی به جایی اخطار می دهد ولی از نظر قانونی حمایتی به عمل نمی آید از دست آتش نشانی کاری بر نمی آید زیرا قانون های کامل و جامعه برای نظارت بر ایمنی ساختمان ها نداریم.
جلال ملکی در خصوص همکاری قوه قضائیه و ارگان های نظارتی و قانونی دیگر با آتش نشانی برای نظارت بر ایمنی بیشتر ساختمان ها ابراز داشت: سازمان آتش نشانی همه تذکرات و دستورالعمل های لازم را به افراد می دهد، اما وقتی قانونی برای جریمه کردن وجود نداشته باشد، چه کاری از دست آتش نشانی بر خواهد آمد؟ وقتی قرار باشد ساختمانی ناایمن را براساس سرپیچی و عدم رعایت نکات ایمنی، پلمپ و یا جواز کسب آن را باطل کنیم، اگر قانونی در این زمینه نباشد، چگونه می توان افراد متخلف را اعمال قانون کرد؟
ملکی در مورد آمار ساختمان های ناایمن در سطح شهر تهران گفت: چند وقت قبل اعلام شد که بیش از ۲۰۰ ساختمان ناایمن داریم که برای بیش از ۱۰۰ ساختمان ناایمن پرونده تشکیل شده است، با این حال بیش از ۱۰۰ ساختمان های ناایمن همچنان باقی مانده اند و بلاتکلیف هستند.
سخنگوی سازمان آتش نشانی شهرداری تهران در خصوص احتمال زلزله و یا حوادث این چنینی در تهران و میزان آمادگی دستگاه های مختلف از برای مقابله با آن ابراز داشت: این موضوع فقط برای تهران نیست و در همه نقاط دنیا اگر اتفاقی مثل زلزله و سیل رخ دهد، به دلیل قفل شدن امکانات و ناتوانی آن کشور در مقابله و مدیریت بحران در این حوزه از سایر نقاط دنیا به کمک نقطه آسیب دیده می شتابند. وقتی شهری خراب شود، همه امکانات از جمله امکانات امدادی آن شهر نیز تخریب می شود، ما در زلزله بم شاهد بودیم که امکانات آتش نشانی نیز در آن جا تخریب و زیر آوار مانده بودند، بنابراین طبیعی است که از سایر شهرها به کمک این شهر آمدند. در مکان هایی مثل ژاپن اگر زلزله ای اتفاق رخ بدهد، نیاز به امدادرسانی کمتر است، اما در بسیاری از کشورها نیز نیازمندی به امدادرسانی از کشور ما هم بیشتر است.
جلال ملکی در لزوم درس گرفتن از اتفاقاتی همچون حادثه ساختمان پلاسکو تاکید کرد: چرا پس از رخ دادن حوادثی چون پلاسکو و امثالهم درس عبرتی در این حوزه نگرفتیم؟ در حوزه سیلاب نیز باید گفت که مثلاً پارسال در خوزستان با سیلی شدید مواجه شدیم، با این حال با توجه به عدم رسیدگی در این زمینه، دوباره امسال هم علی رغم همه شعارها و برنامه هایی که برخی از مسئولین داشتند در این منطقه با سیلاب و مشکلاتی مواجه شدیم. وقتی از نظر قانونی، نظارت، اجرا، ضعف داریم، نمی توانیم همه کاسه و کوزه ها را به گردن آتش نشانی بیندازیم. پلاسکو ماحصل ۵۷ سال بی احتیاطی بود که در ۳۰ دی ماه نابود شد، در آن روز آتش نشانان بیش از سایرین دیده شدند ولی بی احتیاطی های پیش از آن، عدم همکاری دستگاه ها، عدم توجه به اخطارها و عدم هماهنگی شورای شهر و شهرداری را دیده نشد.
