خبرگزاری مهر-گروه بین الملل: سازمان ملل چند روز قبل اعلام کرد که آتش بس در یمن برای دو ماه دیگر با همان بندهای توافق سابق تمدید شده است. به پیشنهاد سازمان ملل متحد یک آتش بس دوماهه از دوم آوریل در یمن برقرار شد که به موجب این توافق، این آتش‌بس شامل توقف همه عملیات نظامی زمینی و هوایی و دریایی داخل و خارج یمن و توقف همه عملیات جاری در میدان می‌شود.همچنین ۱۸ کشتی حامل مشتقات نفتی در دو ماه آتش‌بس به بندر الحدیده می‌رسد.در این مدت فرودگاه صنعا نیز فعالیت خود را به صورت محدود از سر می‌گیرد و هفته‌ای دو پرواز تجاری به مقصد اردن و مصر خواهد داشت.
به موجب این سند، به محض اجرای آتش بس، نماینده سازمان ملل از طرف‌های نزاع برای تشکیل جلسه جهت بازکردن مسیرها در استان تعز و دیگر استان‌ها برای تسهیل تردد شهروندان غیر نظامی دعوت می‌کند. همچنین طرف‌های نزاع با نماینده سازمان ملل پیشنهادها درباره گام‌های بعدی برای توقف جنگ را بررسی می‌کنند.
این توافق به مدت ۲ ماه از ۲ آوریل تا ۲ ژوئن ۲۰۲۲ اجرا شد و با پایان این آتش بس که بارها از سوی ائتلاف متجاوز سعودی نقض شد، رایزنی های سازمان ملل برای تمدید دوباره آن آغاز شد و در نهایت فرستاده ویژه سازمان ملل در امور یمن از دستیابی به توافق برای تمدید آن برای دو ماه دیگر خبر داد.
ورده سعد خبرنگار خبرگزاری مهر در این زمینه گفتگویی با حمید رزق فعال رسانه ای یمنی انجام داده است.
** درباره تمدید آتش بس دیدگاه شما چیست؟
ائتلاف سعودی جدیتی برای توقف جنگ یمن و برقراری صلح ندارد و این در شرایطی است که آنها از نظر نظامی و راهبردی در برابر ملت یمن شکست خورده و احساس سرخوردگی می کنند. فلسفه آتش بس از نگاه آنها جز خرید وقت برای سر و سامان دادن به اوضاع احتمالی آنها در داخل یمن و کسب آمادگی نظامی برای دور جدید از جنگ و تجاوز نیست. تبعات بحران اوکراین و نیاز بازار اروپا و آمریکا به نفت و انرژی سبب شده است که آمریکا به عربستان برای موافقت با شروط تمدید آتش بس فشار وارد کند.
در این میان دولت نجات ملی یمن شروطی دارد که بارزترین آن پایبندی کشورهای عضو ائتلاف به آتش بس و برقراری پرواز از فرودگاه صنعا و ورود کشتی های حامل مشتقات نفتی به بندر الحدید و توقف نقض آتش بس از سوی سعودی به ویژه پرواز پهپادها و هواپیماهای جنگی ائتلاف سعودی است.
** ناظران بر این باورند که آتش بس نظامی در یمن به اهداف خود نرسیده است و مسئولان یمنی هم از آن ابراز نارضایتی می کنند، علت چیست و آیا عربستان به دنبال وقت کشی است؟
درست است. اهداف آتش بس قبلی محقق نشد و ائتلاف سعودی به بندهای آن پایبند نماند. آنها یعنی متجاوزان خواهان نفس کشیدن مردم یمن نیستند بلکه خواهان این هستند که شکستن محاصره و انزوا را احساس کنند. آنها تعلل و کارشکنی می کنند و در برابر اجرای بندهای آتش بس مانع تراشی زیادی می کنند.
** درباره سرنگونی هواپیمای سعودی بر فراز یمن چه نظری دارید آیا ریاض به عرض اندام روی آورده است؟
سرنگونی هواپیمای سعودی بر فراز یمن و نقض آتش بس برای اولین بار رخ نمی دهد و طی مدت آتش بس قبلی چهار هواپیمای جاسوسی سرنگون شدند. سعودی ها به دنبال تثبیت معادله ای شبیه به معادله جنگ اسرائیل علیه سوریه یا آنچه بر فراز حریم هوایی لبنان رخ می دهد، هستند.
سعودی خواهان این است که آسمان یمن جولانگاه آنها باشد و هر زمان که خواستند دست به تحرک و نقض حاکمیت یمن بزنند. به نظر من این موضوع تهدید کننده آتش بس خواهد بود و دولت نجات ملی یمن در قبال آن سکوت نخواهد کرد و با واکنش کوبنده از سوی ارتش و کمیته های مردمی یمن روبرو خواهد شد.
** حرف و حدیث های زیادی درباره تغییر سیاست های آمریکا در قبال عربستان می شود این را چگونه ارزیابی می کنید و روابط آمریکا و عربستان چگونه بر روند اوضاع در یمن تاثیر می گذارد؟
ما موضوع تغییر سیاست های آمریکا در قبال عربستان را مواضع جدی و واقعی نمی دانیم، در واقع آمریکا تصمیم گیرنده است و سعودی ها همچنان پیرو دستوراتی هستند که از واشنگتن صادر می شود.
گواه آن نیز این است که آتش بس با میل و خواسته سعودی حاصل نشد بلکه دلیل اصلی اجرایی شدن آن نگرانی آمریکا از تشدید درگیری ها در اوکراین و پیامدهای آن بر بازارهای انرژی بود. از این رو نظام سعودی در تصمیم گیری استقلال ندارد و قدرت و جرات مخالفت با دستورات صادره از سوی کاخ سفید را ندارد.
** سیاست های سازمان ملل در قبال آتش بس را چگونه ارزیابی می کنید یا نقشش را به خوبی انجام داده است؟
رویکرد سازمان ملل جانبدارانه و در حمایت از ائتلاف سعودی بوده است. سازمان ملل در راستای بازارگرمی طرحهای آمریکا و سعودی و ارائه آن در قالب طرحهای گفتگو یا دعوت به صلح در شرایطی که دنیا می داند که یمن در موضع دفاع از خود، حاکمیت و استقلالش است.
از ادله مربوط به ناتوانی و همسویی سازمان ملل، تاخیر در برقراری پروازها از فرودگاه صنععا و عدم پایبندی ائتلاف به بازگشایی فرودگاه صنعا طبق توافق اعلام شده درباره پروازها و نیز ادامه توقیف کشتی های حامل سوخت در سایه سکوت و انفعال سازمان ملل است.
** درباره اقدامات انجام شده از سوی سعودی در عدن و دولت وابسته به ریاض چه نظری دارید؟
عربستان سعودی در تلاش است تا از تجربه هفت ساله ناکامی و سردرگمی در تجاوزات خود به یمن بهره ببرد و تشکیلات سیاسی جدید در عدن در این راستا صورت می گیرد. این تلاشی برای متحد کردن مزدوران یمنی است تا نتایج نظامی و میدانی به نفع ائتلاف سعودی-آمریکایی رقم بخورد؛ اما سعودی ها با شکست های بیشتری روبرو می شود زیرا اهداف این جنگ و تجاوز و جنایات وحشیانه آن علیه یمنی ها اعم از بمباران یا کشتار مستقیم یا از طریق محاصره، عیان شده است.از این رو نظام سعودی جز شکست نصیبش نخواهد شد. در صورت درگیری و شکست آتش بس، عربستان جولانگاه موشکها و پهپادهای یمنی خواهد بود و شاهد حملات دقیق یمنی ها خواهیم بود که در محاسبات آل سعود یا خیال آنها نمی گنجد.
