به گزارش الف، از ابتدای آغاز بحران روسیه و اوکراین در بیش از سه ماه گذشته پیامدهای این بحران نه تنها در سطح اقتصادی و معیشتی مردم در سراسر جهان به ویژه منطقه خاورمیانه و غرب آسیا، بلکه در ابعاد امنیتی نیز پدیدار شد. یکی از کشورهایی که در غرب آسیا در معرض پیامدهای امنیتی بحران اوکراین قرار گرفت سوریه بود که از متحدان اصلی روسیه محسوب میشود. از همان ابتدا مشخص شد که ایالات متحده قصد دارد از جنگ اوکراین و روسیه برای اجرای پروژههای خود در سوریه با سیاست معروف فرار رو به جلو سوء استفاده کند. درواقع واشنگتن که گرفتار تبعات بحران اوکراین شده تصور میکند که میتواند از سوریه به عنوان عرصهای جهت تحت فشار قرار دادن مسکو استفاده کند.
بارزترین مورد در این زمینه تشدید تحرکات گروه تروریستی داعش در مناطق مختلف سوریه است که قصد دارد مجدداً به استراتژی ناامن سازی مناطق غیرنظامی سوریه برگردد. این تحرکات تروریستی به ویژه در شمال و شرق سوریه که تحت سیطره شبهنظامیان «قسد» وابسته به اشغالگران آمریکایی قرارداد به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. از طرف دیگر ترکیه که در جریان بحران اوکراین و روسیه در جبهه آمریکا ایستاده اخیرا در عرصه سوریه در همسویی کامل با سیاستهای واشنگتن عمل میکند و به همین منظور چند روز قبل پروژه موسوم به «منطقه امن» در خاک سوریه را به بهانه ایجاد پناهگاه برای هزاران آواره سوری که از ترکیه به سوریه برمیگردند آغاز کرد.
به نظر میرسد که «رجب طیب اردوغان» رئیسجمهور ترکیه نمیخواهد فرصت استفاده از بحران اوکراین را جهت دستیابی به منافع خود در جبهه سوریه از دست بدهد و در تلاش برای جلب رضایت آمریکا در ازای تضعیف نقش روسیه در سوریه است. همچنین برخی تحلیلگران معتقدند که اردوغان قصد دارد بعد از کسب دستاوردهای مورد نظر خود در سوریه نقش یک میانجی را بین واشنگتن و مسکو ایفا کند که همه اینها در چارچوب جاهطلبیهای اردوغان و آنکارا قرار میگیرد.
اما تحرکات خطرناکی که آمریکا و ترکیه و همچنین کشورهای اروپایی در خاک سوریه انجام میدهند حامل پیامهایهشداری مبنی بر تلاش برای احیای بحران سوریه در سال ۲۰۱۱ است. کارشناسان معتقدند که بازاستقرار نیروهای اشغالگر آمریکایی در پایگاههای شمال و شرق سوریه و همچنین نقشه آنکارا برای ایجاد منطقه امن ممکن است دروازه ورود به درگیریهای احتمالی در خاک سوریه باشد. این فرضیه در سایه روابط و توافق شکننده میان نیروهای قسد و دولت سوریه تقویت میشود؛ زیرا در حالی که شبهنظامیان قسد آمادگی خود را برای مذاکرات با دولت سوریه و تحویل مناطق تحت سیطره خود که شامل میدانهای نفتی و گازی است اعلام کرده بودند، اما اشغالگران آمریکایی به این مناطق بازگشتهاند.
علاوه بر اشغال میادین نفتی و گازی و سیلوهای گندم، شبه نظامیان قسد تحت حمایت نیروهای اشغالگر آمریکایی موسسات دولتی از جمله ساختمانهای متعلق به دانشگاه و مدارس دولتی و ... را در شمال سوریه به تصرف خود درآوردهاند. از سوی دیگر آمریکا با معاف کردن مناطق تحت سیطره نیروهای قسد از تحریمهای موسوم به قانون سزار و کمک بیش از 800 میلیون دلار به نیروهای قسد، قصد دارد تفاوت بارزی از نظر سطح توسعه اقتصادی میان این مناطق و مناطق تحت سیطره دولت سوریه به وجود آورده و به این ترتیب مردم ساکن مکانهای تحت سیطره دولت دمشق را برای پیوستن به نیروهای جدایی طلب تحریک کند.
اما علاوه بر شمال و شرق سوریه مناطق جنوبی این کشور نیز اخیراً شاهد رویدادهای امنیتی متعددی بوده است. درحالی که روند حل و فصل در بسیاری از مناطق سوریه همچنان ادامه دارد برخی گروههای مسلح هستند که از زمین گذاشتن سلاح و تحویل آن به دولت سوریه خودداری میکنند و نمیخواهند وارد مسیر آشتی شود. منابع آگاه گزارش میدهند که سناریوهایی برای جنوب سوریه جهت هدف قرار دادن مواضع دولتی در نظر گرفته شده و این طرحی است که آمریکا به همراه کشورهای غربی تدوین کردهاند.
در همین زمینه اواخر سال گذشته میلادی سرویس اطلاعات خارجی روسیه در گزارشی هشدار داد که ایالات متحده در حال برنامهریزی برای تحریک هستههای خفته گروههای مسلح در شهرهای لاذقیه و دمشق بوده و این گروهها را که تحت دستورات واشنگتن قرار دارند برای حمله به نیروهای ایرانی و سوری و روسی که با گروههای تروریستی -تکفیری در سوریه میجنگند، تحریک میکند.
همچنین کنفرانسهایی که اخیراً کشورهای غربی برگزار کردهاند و همچنین فضای سیاسی سوریه و تحولات اقتصادی در سوریه نشان میدهد که کشورهای غربی در بهترین حالت خواهان ادامه بحران این کشور هستند.
برهم زدن اوضاع امنیتی در کنار تروریسم اقتصادی، راهبردی است که آمریکا به منظور بحرانآفرینی جدید در سوریه در نظر گرفته و ضمن همان پروژه قدیمی ایالات متحده علیه دولت دمشق است که علیرغم تلاش و هزینههای زیاد واشنگتن و متحدانش در بحران 10 ساله سوریه به نتیجه نرسید. بنابراین کارشناسان امور امنیتی هشدار میدهند که ممکن است آمریکا و غرب برای احیای طرحهای خود در خاورمیانه و از جمله تکرار بحران فاجعه بار سوریه بخواهند از سرگرمی دنیا و از جمله روسیه به بحران اوکراین، برای اجرای یک سناریو خطرناک در منطقه سوءاستفاده کنند.
