خبرگزاری مهر، گروه بین الملل - آذر مهدوان: آغاز بحران سوریه از جمله عواملی بود که مسیر را برای حضور رژیم صهیونیستی با هدف تضعیف دولت دمشق هموار کرد. حمایت از برخی گروههایی تروریستی و یا انجام برخی حملات در نقاط مختلف سوریه در چند سال اخیر از جمله سیاست های این رژیم در راستای تهدید حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه بود.
البته تنش های تل آویو و دمشق صرفا به جنگ داخلی سوریه محدود نمی شود؛ در واقع اشغال بلندیهای «جولان» توسط رژیم صهیونیستی و حمایت همیشگی دولت دمشق از موضوع فلسطین نقطه آغاز این مناقشات بوده است.
اما نکته قابل تامل اینکه در ماه های اخیر حملات رژیم صهیونیستی در خاک سوریه تشدید شده است که از نظر برخی کارشناسان احیای تروریسم (ظهور گروههای تکفیری) در برخی مناطق این کشور به ویژه در بخش شمال شرقی سوریه یکی از مهم ترین اهداف حملات صهیونیستها به سوریه محسوب میشود.
خبرنگار مهر، در همین راستا گفتگویی را با «دوغان بکین» معاون حزب رفاه جدید ترکیه انجام داده است. مشروح این گفتگو از نظر می گذرد:
حمایت سوریه از موضوع فلسطین و اشغال تپه های جولان از جمله مسائلی است که در چند دهه اخیر، سوریه و رژیم صهیونیستی را مقابل هم قرار داده است. اما آغاز بحران داخلی سوریه از این نظر که شاید دولت بشار اسد در گذر زمان ضعیف شود، اتفاقی مطلوب برای رژیم صهیونیستی بوده است. لطفا در خصوص روند اختلافات سوریه ورژیم صهیونیستی در سال های اخیر را توضیح دهید؟
اشغال تپه های جولان در جنگ شش روزه سال ۱۹۶۷ همچنان یکی از عوامل تنش میان سوریه و رژیم صهیونیستی است. کشور آمریکا هم تاثیر زیادی بر سیاست های رژیم صهیونیستی دارد و این کشور در سیاست منطقه ای خود منافع این رژیم را در اولویت قرار میدهد. تلاش برای قرار دادن سوریه در لیست کشورهای حامی تروریست و یا موضوع سوءقصد علیه الحریری از جمله مسائلی بود که آمریکا سعی کرد با استفاده از آن معادلات خاورمیانه را وارد روندی جدید کند.
آغاز جنگ داخلی سوریه هم جز همین عوامل بود. در نتیجه دونالد ترامپ رئیس جمهور سابق آمریکا با بهره برداری از شرایط سوریه بدون توجه به حقوق بین الملل جولان اشغالی را به عنوان بخشی از اراضی حاکمیتی رژیم صهیونیستی به رسمیت شناخت. بحران سوریه بدون شک اتفاقی مثبت از نظر رژیم صهیونیستی بود زیرا این رژیم خواهان تضعیف کشورهای منطقه است. حتی آمریکا با هدف تامین امنیت اسرائیل، در حال حمایت از برخی گروهای تروریستی در سوریه و در نتیجه توسعه فرمول دولت در داخل دولت (دولت دمشق) است.
دلیل اصلی حضور آمریکا در سوریه به شکست رژیم صهیونیستی در مقابل حزب الله باز میگردد، آمریکا سعی میکند روابط سوریه و لبنان سست شود تا دیگر شاهد ضعف این رژیم مقابل حزب الله نباشد که در همین راستا ایجاد سوریه ای ضعیف و چند پاره می تواند مانع دست یابی دمشق به بلندی های جولان باشد، بلندی جولان به عنوان منطقه ای استراتژیک به این دلیل که تسلط کامل به کشورهای همسایه دارد برای رژیم صهیونیستی بسیار مهم است.
*روابط سوریه با دولت ایران و حزب الله لبنان و حمایت تهران و حزب الله از دولت دمشق به عنوان یک تهدید مهم برای رژیم صهیونیستی محسوب می شود برای همین رژیم صهیونیستی برای از میان برداشتن این تهدید ها در تلاش است تا مسیر را برای از بین بردن تمامیت ارضی سوریه و در نتیجه تضعیف ارتش و دولت دمشق هموار کند. به همین دلیل بعد از آغاز بحران سوریه، رژیم صهیونستی حملات هوایی و حمایت از برخی گروه های مخالف و تجزیه طلب را در دستور کار خود قرار داد. اهداف اصلی رژیم صهیونیستی در سوریه چیست؟
باید گفت که رژیم صهیونیستی تلاش زیادی برای گسترش نفوذ خود در سوریه از طریق برخی کشورهای حاشیه خلیج فارس دارد. حمایت تهران و حزب الله لبنان از سوریه، همکاری اقتصادی بلند مدت با دولت دمشق، بهره برداری از صنعت فسفات سوریه، اختصاص ۵۰۰۰ هکتار زمین برای کشاورزی، اختصاص ۱۰۰۰ هکتار زمین برای احداث نیروگاه های نفت و گاز از جمله مواردی است که برای رژیم صهیونیستی خوشایند نیست. البته تا قبل از جنگ اوکراین این دست روابط اقتصادی با روسیه و برخی کشورهای دیگر نیز وجود داشت. مثلا فعالیت معدن فسفات شهر پالمیرا به مدت ۵۰ سال به روسیه داده شد. سرمایه گذاری در برخی مناطق مهم سوریه توسط روسیه را هم نباید فراموش کرد.
اگر چه سوریه در حال همکاری با روسیه و ایران است اما تلاش آمریکا برای نفوذ بیشتر در سوریه و افزایش حملات رژیم صهیونیستی در سوریه جز مسائلی است که باید منتظر ماند و دید دولت دمشق چه نوع واکنشی نشان خواهد داد.
رژیم صهیونیستی حضور ایران و حزب الله را در سوریه تهدیدی برای خود می بینید. بنابراین این انتظار میرود که بخواهد از طریق آمریکا و متحدانش و برخی کشورهای اسلامی عنصر فشار بر بشار اسد را در اولویت قرار دهد. می توان مشاهده کرد که این رویکرد سیاسی با طرح «اودد ینون» در سال ۱۹۸۲ هم پوشانی دارد.
*در برهه کنونی حملات رژیم صهیونیستی به مناطق مختلف سوریه بسیار تشدید شده است. چه عواملی باعث شده تا این رژیم حملات خود را افزایش دهد؟
دلیل اصلی حمله رژیم صهیونیستی به برخی از بخشهای مهم سوریه، شکستن قدرت دولت کنونی دمشق و وادار کردن اسد برای دادن برخی امتیازات است. سوریه کشوری کلیدی برای تل آویو محسوب می شود، زیرا موقعیت ژئو استراتژیک سوریه به گونه ای است که محور عراق و لبنان را به هم متصل میکند. دلیل حمایت آمریکا و رژیم صهیونیستی از برخی گروه های تروریستی در شرق سوریه هم همین موضوع می تواند باشد.
*حملات رژیم صهیونیستی به سوریه از منظر حقوق بین الملل چگونه ارزیابی می شود آیا می توان آن را در قالب تجاوز آشکار پیگیری کرد؟
البته که حملات رژیم صهیونیستی نقض قوانین بین المللی است. این گونه حملات علیه حاکمیت و تمامیت ارضی یک کشور قابل قبول نیست.
رژیم صهیونیستی سیاست خود را در خاک فلسطین دنبال می کند و چون کشورهای اسلامی همکاری مطلوبی برای مقابله با این سیاست نداشته اند این رژیم بدون توجه به حقوق بین الملل در خاک سوریه نیز جولان می دهد. این رویکرد تهاجمی رژیم صهیونیستی به هیچ وجه قابل قبول نیست و بی تفاوتی و سکوت غرب در برابر این اقدامات خود چالشی جداگانه ایجاد می کند. اگر کشورهای اسلامی اختلافات خود را کنار بگذارنند و همکاری خود را برای مقابله با سیاست رژیم صهیونیستی افزایش دهند این رژیم نمی تواند اقدامات تهاجمی خود را در سوریه ادامه دهد.