به گزارش اقتصاد آنلاین به نقل از مهر، خدایار خاشع درباره عوارض آزادراه‌ها اظهار کرد: آزادراه‌های غیر دولتی وضعیت خوبی ندارند؛ سال ۶۶ قانون مشارکت در ساخت آزادراه‌ها به تصویب رسید که طی آن قرار شد بخش خصوصی در ساخت آزادراه‌ها مشارکت کرده و برای استهلاک اصل و سود سرمایه گذاری، از خودروهای عبوری عوارض دریافت کند؛ اولین آزادراه مشارکتی سال ۷۵ با افتتاح آزادراه قزوین-زنجان به بهره برداری رسید که عوارض آن ۵۰۰ تومان بود.
وی افزود: مبنای تعیین عوارض، تعداد خودروهای عبوری است که برآورد شده و سپس بر اساس آن، نرخ عوارض تعیین می‌شود اما در حال حاضر بعد از ۲۵ سال، نرخ عوارض اولین آزادراه غیر دولتی و مشارکتی، تنها ۱۵ برابر شده است. این در حالی است که فهرست بهای احداث آزادراه ۵۰۰ برابر شده است.
دبیر انجمن شرکت‌های سرمایه گذار در احداث آزادراه‌ها ادامه داد: آزادراه قزوین-زنجان ۶ خطه است و در حال حاضر بر اساس فهرست بهای مورد تأیید سازمان برنامه و بودجه، هزینه احداث هر کیلومتر آزادراه با چنین مشخصاتی ۶۰ میلیارد تومان است در حالی که کل آزادراه قزوین-زنجان در دهه ۷۰ با ۱۰۲ میلیون تومان ساخته شد.
وی با اشاره به افزایش ۳ برابری قیمت قیر در دو سال گذشته گفت: در این دو سال نرخ عوارض آزادراهی افزایش نیافته است. ضمن اینکه با درآمدهای فعلی آزادراه‌ها، امکان تعمیر و نگهداری محور و روکش آسفالت یا خط کشی سطح آزادراه‌ها وجود ندارد. این موضوع به کاهش کیفیت راه‌ها و افزایش کشته‌های تصادفات جاده‌ای می‌انجامد.
خاشع با بیان اینکه سرمایه گذار جدیدی وارد حوزه آزادراه سازی نشده است، یادآور شد: صنعت آزادراه سازی ایران عمر ۶۰ ساله دارد و در این ۶۰ سال، ۲۷۰۰ کیلومتر آزادراه ساخته ایم یعنی سالی ۴۵ کیلومتر آزادراه ساخته ایم این در حالی است که چین ۲۲ سال بعد از مارد حوزه آزادراه سازی شد اما الان ۱۰۳ هزار کیلومتر آزادراه دارد یا ترکیه در همین ۱۰ سال اخیر چند هزار کیلومتر آزادراه احداث کرده است. با سرعت فعلی آزادراه سازی ما، ۳۰۰ سال طول می‌کشد تا برنامه شبکه آزادراهی کشور تکمیل شود.
وی درباره قیمت قیر گفت: نرخ قیر در ۳۰ سال گذشته تُنی ۲۰۰ تومان بود اما الان به تنی ۱۲ میلیون تومان رسیده و قیمت آن ۶۰ هزار برابر شده است.
این فعال صنعت راهسازی تصریح کرد: چیزی به اسم قیر رایگان نداریم بلکه بر اساس قانون بودجه، قرار است نرخ قیر با قیمت بورس کالا به پیمانکار داده شده ولی مابه التفاوت قیمت قیر در بورس کالا با نرخ مذکور در قانون بودجه، از لیست هزینه‌های پیمانکار کسر می‌شود.
وی درباره نرخ عوارض عبور از آزادراه‌ها اظهار کرد: در سال ۱۴۰۰ عوارض آزادراهی تغییری نکرد اما قرار است به زودی نرخ جدید عبور از آزادراه‌ها ابلاغ شود؛ پیشنهاد شرکت‌های آزادراه‌های غیر دولتی افزایش ۲۰ درصدی نرخ عوارضی‌ها بود که با موافقت وزیر راه روبه رو شده است. مثلاً آزادراه خرم آباد پل زال که ۸ هزار تومان است به ۱۰ هزار تومان افزایش می‌یابد؛ هر چند اعدادی که اما محاسبه کرده ایم، بسیار بیشتر از این ۲۰ درصد است.
خاشع گفت: اگر نرخ عوارض بیش از ۲۰ درصد رشد کند، مردم استقبال نمی‌کنند و از محورهای جایگزین تردد می‌کنند.
به گفته دبیر انجمن شرکت‌های آزادراهی، نرخ جهانی عبور از آزادراه‌ها در دنیا، کیلومتر ۷ تا ۲۲ سنت که به طور میانگین ۱۰ سنت یعنی حدود ۳ هزار تومان است ولی در ایران متوسط نرخ عوارض عبور از هر یک کیلومتر آزادراه، ۱۰۰ تومان است.
وی درباره عوارض‌های الکترونیکی بیان کرد: هنوز زیرساخت‌های الکترونیکی شدن عوارضی‌ها فراهم نیست. این در حالی است که بر اساس قانون بودجه امسال وزارت راه مکلف به الکترونیکی کردن همه عوارضی‌ها تا پایان خرداد امسال شده است.
خاشع ادامه داد: بر اساس قانون بودجه سال جاری، باید پلیس راهور فراجا با همکاری شرکت‌های بیمه، اخذ مفاصا حساب از پرداخت عوارض آزادراه‌ها را هنگام تعویض پلاک الزامی کنند اما نه راهور و نه بیمه گرها زیرساخت‌های مربوطه را ایجاد نکرده اند و قانون عوارضی الکترونیکی به خرداد امسال نمی‌رسد.
