چهارمحال و بختیاری استانی است که با وسعت ۱۶ هزار کیلومترمربع و جمعیت نزدیک به یک میلیون نفر توانسته است در ۲ دهه اخیر سهم مناسبی را در معرفی چهره‌های شاخص ورزشی در سطح ملی و بین‌المللی به خود اختصاص دهد.
سهمی که با حضور نخبگانی چون برادران صمیمی و سجاد مرادی، روح‌الله عسگری و محمد ارزنده در دوومیدانی، نسرین فرهادی و طیبه جعفری در والیبال نشسته و بهنام یخچالی و مجید جمشیدی آن هم در بزرگ‌ترین میدان رقابتی جهان یعنی المپیک، نشان از ظرفیت‌های قهرمان‌پروری این استان دارد.
ظرفیتی که با احتساب ۵۲۵ نشان آسیایی و جهانی در سال‌های ۹۶ تا ۹۸ و پیش از همه‌گیری کرونا، تاییدکننده توان بالای قهرمانان این استان برای درخشش در عرصه‌های مهم ورزشی است.
اما با وجود این ظرفیت به ظهور رسیده از قهرمانان، جایگاه چهارمحال و بختیاری از نظر زیرساخت‌های ورزشی در مجموع استانهای کشور چندان خوشایند نیست و در سال‌های اخیر نیز با کاهش اعتبارات عمرانی حوزه ورزش استان از یک سو و افزایش تقاضای عمومی برای برخورداری از امکانات و حمایت‌های ورزشی از سوی دیگر، چالش‌های ورزشی چهارمحال و بختیاری یکی از پس دیگری روی جدیدی از خود نشان داده و جامعه ورزشی را بیش از گذشته در صف مطالبه گران برای رسیدگی به این اوضاع قرار داده است.
مطالبه‌ای که نماینده مردم شهرستان‌های شهرکرد، سامان و بن نیز در جریان سفر اعضای کمیسیون فرهنگی مجلس شورای اسلامی به چهارمحال و بختیاری در مهر سال گذشته به آن اشاره کرد و گفت: با وجود آنکه این استان با موقعیت جغرافیایی ممتاز و ارتفاع از سطح دریا می‌تواند به اردو بام کشور برای آماده‌سازی تیمهای ملی در ایران باشد اما در برنامه‌ریزی‌های ملی نگاهی به این ظرفیت نشده است.
احمد راستینه هفشجانی، رتبه چهارمحال و بختیاری در سرانه شاخص‌های ورزشی کشور را ۲۸ اعلام کرد و افزود: لازم است در یک برنامه زمان‌بندی مشخص، با تقویت زیرساخت‌های ورزشی در چهارمحال و بختیاری، سرانه‌های ورزش استان را به حداقل میانگین کشوری برسانند.
تقویت زیرساخت‌ها در صدر مطالبات ورزشی چهارمحال و بختیاری
مدیرکل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری نیز گفت: قرار گرفتن در جایگاه ۲۸ کشور از نظر سرانه ورزشی با وجود تعداد بالای مدال‌آوری‌ها و قهرمان‌پروری‌ها، برازنده چهارمحال و بختیاری نیست.
حمید کریمی با بیان اینکه کمبود زیرساخت‌های ورزشی یکی از چالش‌های اصلی این استان در حوزه ورزشی است و بسیاری از هیات های وزشی در این باره گلایه‌مند هستند، افزود: اگر بخواهیم فاصله سرانه ورزشی استان را با میانگین کشوری کم کنیم لازم است برابر با فضای ورزشی موجود در استان، اماکن و فضاهای جدید ساخته شود که این نیز به اختصاص اعتبارات کلان نیاز دارد.
وی با تاکید بر اینکه فرسودگی و بی‌کیفیت بودن فضاهای ورزشی موجود نیز چالش دیگری است که جامعه ورزشی استان با آن دست و پنجه نرم می‌کند، افزود: حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد داشته‌های فیزیکی حوزه ورزش استان نیاز به تعمیر دارد، ۳۰ درصد اماکن موجود با مشکل سیستم نور و روشنایی مواجه است و در بسیاری از این امکان، سیستم حرارتی باید نوسازی شود که با اعتبارات اندک اختصاص یافته، نمی‌توان برای تعمیر و بهسازی ۱۵۶ فضای ورزشی موجود استان کاری از پیش برد.
ظرفیت‌های خدادادی چهارمحال و بختیاری در امر ورزش دیده شود
مدیرکل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری در ادامه گفت: سهم بالایی از سالن‌ها و اماکن ورزشی موجود استان، تمرینی است و سالن‌های اختصاصی رشته‌های ورزشی انگشت‌شمار هستند و اگر قرار است برنامه صحیح و مدونی برای توسعه زیرساخت‌ها در چهارمحال و بختیاری اندیشیده شود، بهتر است در ابتدا ظرفیت‌های خدادادی استان در اولویت قرار گیرد.
کریمی، برف، آب و ارتفاع را سه موهبت خدادادی چهارمحال و بختیاری بیان کرد و افزود: با وجود سه هزار کیلومتر ساحل آبی در چهارمحال و بختیاری و ۱۳ سایت پروازی از جمله سایت بین‌المللی «رُخ»، این استان توان تبدیل شدن به پایتخت قایقرانی کشور و اجرای برنامه‌های متعدد ورزش‌های هوایی را دارد.
وی تصریح کرد: مطالعات مرکز بین‌المللی تمرین در ارتفاع نیز در استان انجام شده و اگر وزارت ورزش و جوانان این طرح را بپذیرد، می‌توان علاوه بر میزبانی از اردوهای تمرینی داخلی برای پذیرای از تیمهای خارجی نیز برنامه‌ریزی کرد که بدون شک در توسعه ورزش استان موثر است.
این مسوول ورزشی درباره راهکاری که منجر به توسعه زیرساخت‌های ورزشی چهارمحال و بختیاری شود، اظهار داشت: بازنگری در روند توزیع اعتبارات در سطح وزارت ورزش و جوانان و توجه به بودجه‌ریزی بر اساس سرانه ورزشی استان‌ها می‌تواند تا حدودی کمبودهای ورزشی چهارمحال و بختیاری را جبران کند.
اگر چه بنا به صحبت مسوولان اداری حوزه ورزش و جوانان، اصلاح قوانین بودجه‌ریزی ورزشی در سطح وزارتخانه و فدراسیون‌ها می‌تواند یک راهکار عملیاتی برای برون رفت چهارمحال و بختیاری از تنگنای کمبودهای زیرساختی باشد اما چالش‌های ورزشی این استان تنها به این حوزه ختم نمی‌شود و مربی باسابقه دوومیدانی استان، مشکل دیگری همچون نبود اسپانسر و حامی مالی را از عمده‌ترین مشکلات ورزشی چهارمحال و بختیاری بیان می‌کند.
رقابت نابرابر قهرمانان چهارمحال و بختیاری در فضایی خالی از حامیان مالی
مربی بین‌المللی دوومیدانی در ابتدا با بیان اینکه چهارمحال و بختیاری پس از چهار دوره حضور دوومیدانی کاران استان در المپیک همچنان پیست تارتان ندارد و تنها پیست روباز موجود در اختیار آموزش‌وپرورش است، گفت: در حالی که ارتفاع از سطح، مهم‌ترین ظرفیت استان در پرورش ورزشکاران استقامتی به شمار می‌رود اما این ورزشکاران بدون حامی مالی مجبور به مهاجرت از استان هستند تا شاید در استانهای دیگر به امکانات بهتر و حمایت‌های مطلوب‌تری دست یابند.
داریوش صمیمی افزود: سال‌هاست که هیچ اسپانسر شاخصی در حوزه ورزش چهارمحال و بختیاری جذب نشده است و اگر قهرمانی از استانی بخواهد همچنان با نام استان در میدان‌های ملی و لیگ‌ها حاضر شود، باید ابتدا در رقابتی نابرابر، رویاروی حامیان مالی پرقدرتی که دیگر ورزشکاران را همراهی می‌کنند، قرار گیرد.
وی با بیان اینکه شکی در وجود استعدادهای فراوان ورزشی در چهارمحال و بختیاری نیست و مردمان این استان از نظر فیزیولوژیکی و استقامت بدنی در سطح بالایی قرار دارند، تصریح کرد: اگر مشکلات مالی هیات ها با جذب اسپانسرها حل شود و اوضاع زیرساخت‌های استان نیز بهبود یابد می‌توان قهرمان مدال‌آور بسیاری را علاوه بر دوومیدانی در دیگر رشته‌ها نیز در سطح ملی و بین‌المللی پرورش داد و معرفی کرد.
راه گذشته تکرار نشود؛ نخست نیازسنجی و سپس ساخت سالن و میدان ورزشی
گفته‌های صمیمی مربی با سابقه تیم ملی دوومیدانی در چهارمحال و بختیاری را علی جمشیدی بازیکن سابق تیم ملی بسکتبال جمهوری اسلامی ایران نیز در گفت‌وگو با ایرنا به نوعی دیگر تایید کرد و نکته اصلی برای توسعه ورزش چهارمحال و بختیاری را نیازسنجی امکانات به ویژه در رشته‌های تیمی دانست.
این بازیکن بسکتبال چهارمحال و بختیاری که سابقه حضور در تیم ملی را پشت سر گذاشته است در بخش اول سخنان خود گفت: این استان تاریخچه‌ای قابل تامل در رشته‌های تیمی همچون هندبال و بسکتبال دارد که نشان می‌دهد رشته‌های تیمی در فضاهای سرپوشیده بیشتر از دیگر رشته‌ها مورد اقبال علاقه‌مندان ورزشی در چهارمحال و بختیاری است که شاید بتوان دلیل آن را نیز در شرایط آب و هوایی و سردسیر بودن استان جست‌وجو کرد.
علی جمشیدی به ظرفیت‌های ورزشی استان در رشته‌های تیمی اشاره کرد و افزود: علاوه بر هندبال که دورانی طلایی در چهارمحال و بختیاری دارد، در حال حاضر حضور چندین ورزشکار ملی‌پوش بسکتبال و یک لژیونر از این رشته توانسته‌اند در سطح بالایی از بسکتبال ملی و جهانی قرار گیرند، استعداد و توانی که در مقیاس کوچک‌تر می‌توان آن را به فراوانی بین دختران و پسران استان دید که باید این استعدادها و نخبگان دیده شوند و پرورش یابند تا پشتوانه‌ای برای ورزش در آینده باشند.
وی نخستین ضعف استان در پرورش استعدادها را نبود زیرساخت‌های اختصاصی رشته‌ها در استان دانست و تصریح کرد: کبودها زیرساختی در استان مشهود است اما جنبه ناخوشانید این کمبود به نبود سالن‌های اختصاصی باز می‌گردد.
جمشیدی با یادآوری ساخت یکباره چندین سالن ورزشی در استان در دهه‌های قبل اظهار داشت: در آن دوران بسیاری از این سالن‌ها در مناطق دور افتاده روستایی و در شهرستان‌هایی پی‌ریزی شد که نه تنها جمعیت قابل‌توجه ای را زیر پوشش قرار نمی‌داد بلکه نیمه‌کاره رها شدن تعداد زیادی از آن‌ها باعث شد تا کارکرد اصلی خود را نیز از دست بدهند.
این بازیکن سابق تیم ملی بسکتبال با اشاره به اینکه نیازسنجی امکانات ورزشی مهم‌ترین شاخصه در برنامه‌ریزی‌های توسعه‌ای این حوزه در استان است، ادامه داد: انتظار می‌رود مسوولان دولت سیزدهم برای ایجاد زیرساخت‌های جدید ورزشی در چهارمحال و بختیاری اولویت‌بندی‌های دقیقی را بر اساس سنجش ظرفیت‌ها و توان‌های منطقه‌ای در نظر بگیرند.
لزوم حمایت دولت از اسپانسرهای کوچک ورزشی در استانهای کمتر برخوردار
وی در ادامه به ضعف اقتصاد ورزشی در چهارمحال و بختیاری نیز اشاره کرد و گفت: این استان آن‌چنان سهمی از حضور و فعالیت صنایع بزرگ و پردرآمد در منطقه جغرافیایی خود ندارد و عمده فعالیت‌های اقتصادی در صنایع خرد و شرکت‌های نوپا خلاصه می‌شود ازاین‌رو نمی‌توان از این حوزه برای به چرخش درآوردن چرخ ورزشی استان بهره چندانی برد.
جمشیدی اظهار داشت: صنایع کوچک نیز زمینه تشویقی خاصی را در سرمایه‌گذاری‌های ورزشی نمی‌بینند که بخواهد همچون صنایع بزرگی مانند فولاد مبارکه و ذوب‌آهن وارد عرصه اسپانسری شود.
این ملی‌پوش باسابقه و دبیر فعلی هیات بسکتبال شهرستان شهرکرد تصریح کرد: به نظر می‌رسد سیاست‌مداران و قانون گذران کشور باید در استان‌هایی چون چهارمحال و بختیاری یک سری قوانین خاص اقتصادی در بحث معافیت‌های مالیاتی و دستیابی راحت‌تر به بازارهای فروش برای سرمایه گذران ورزشی در نظر بگیرند تا به نوعی این روند تسهیل شود و سرمایه‌گذاران کوچک نیز برای حمایت از تیمهای استانی ترغیب و تشویق شوند.
واگذاری سالن‌های ورزشی به بخش خصوصی سدی بر سر راه هیات های ورزشی
رییس هیات والیبال چهارمحال و بختیاری نیز در خصوص چالش‌های ورزشی استان ابتدا بر نبود حامیان مالی در این حوزه تاکید کرد و گفت: این یک مشکل جدی است چرا که هیات های ورزشی استان در رقابت با هیات های استانهای دیگر توان مهیا کردن شرایط درخواستی ورزشکاران را ندارند.
کمال اکبریان در گفت‌وگو با ایرنا افزود: هیات های ورزشی چهارمحال و بختیاری در حالی وارد میدان رقابت‌های ملی می‌شوند که برای ابتدایی‌ترین امکانات با مشکل رو به رو هستند و هزینه‌کرد مبالغی ۳۵ تا ۴۰ میلیارد در سال که در دیگر استان‌ها عادی است به هیچ عنوان برای آن‌ها امکان‌پذیر نیست.
وی به استعدادهای کم‌نظیر ورزشی در چهارمحال و بختیاری اشاره کرد و یادآور شد: امثال مجتبی غیاثی گندمانی که عنوان بهترین والیبالیست نوجوان جهان را در کارنامه دارد در این استان بسیار است اما تا زمانی که بستر پرورش این استعدادها مهیا نشود باید هر روز شاهد کوچ ورزشکاران و یا خروج آنان از صحنه ورزش باشیم.
اکبریان ادامه داد: در این میان و در انبوه مشکلات مالی هیات های ورزشی، واگذاری سالن‌های ورزشی موجود در استان به بخش خصوصی، مانعی دیگری بر سر راه اهالی ورزشی چهارمحال و بختیاری قرار داده است.
رییس هیات هیات والیبال چهارمحال و بختیاری اظهار داشت: لازم است وزارت ورزش و جوانان درباره واگذاری اماکن ورزشی استانهای کمتر برخوردار به بخش خصوصی تجدیدنظر کند چرا که عقب‌ماندگی در حوزه زیرساخت‌های ورزشی در استانی چون چهارمحال و بختیاری مشهود است و نه تنها هیات های ورزشی از داشتن سالن‌های اختصاصی محروم هستند بلکه با ورود بخش خصوصی در حوزه مدیریتی سالن‌ها، امکان استفاده از فضاهای موجود نیز مشکل‌ساز شده است.
به گزارش ایرنا، با وجود مشکلات بسیار حوزه ورزش چهارمحال و بختیاری اما مسوولان استانی از پیش‌بینی جذب اعتبار برای تکمیل طرح‌های نیمه‌تمام این حوزه نیز صحبت کردند. بنا به گفته حمید کریمی مدیرکل ورزش و جوانان استان بر اساس این پیش‌بینی‌ها، حداقل ۲ یا سه طرح اولویت‌دار در هر شهرستان برای تصویب در سفر رییس‌جمهور در نظر گرفته شده است تا شاید با بهره‌برداری از آن‌ها بخشی از مشکلات در بحث زیرساختی رفع شود.
آمارهای بیمه ورزشی در چهارمحال و بختیاری نشان می‌دهد که در سال گذشته و با وجود برخی محدودیت‌های کرونایی بیش از ۳۵ هزار ورزشکار ساماندهی شده در این استان، فعالیت‌های ورزشی را دنبال کردند.
