هرچند ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز آماری را درخصوص ارزیابی قاچاق بهصورت منسجم منتشر نمیکند، اما پیگیریهای «دنیایاقتصاد» از برآورد قاچاق کالا در سالگذشته نشان میدهد؛ بیشترین قاچاق مربوط به لوازم یدکی بوده که ارزش آن حدود ۲میلیارد و ۵۰۰میلیون دلار ارزیابی میشود، پس از آن لوازمخانگی قرار دارد که ارزش حدودی آن یکمیلیارد و ۷۰۰میلیون دلار برآورد میشود. ارزش لوازم آرایشی قاچاق در سال۱۴۰۰ حدود یکمیلیارد و ۱۰۰میلیون دلار و لوازم بهداشتی قاچاق نیز حدود ۹۰۰میلیون دلار برآورد شده است. همچنین این برآوردها حاکی از آن است که پارچه قاچاق ۷۰۰میلیون دلار، پوشاک ۷۰۰میلیون دلار، اسباببازی ۵۰۰میلیون دلار، کفش ۲۰۰میلیون دلار، چای ۲۰۰میلیون دلار و کامپیوتر هم ۲۰۰میلیون دلار ارزش دارد.
۱۲۰۰ سایت در کشور در حال فروش کالای قاچاق هستند. این خبر را معاون صنایع عمومی وزیر صمت اعلام کرده است. محمدمهدی برادران در یک گفتوگوی تلویزیونی درباره طرح تشدید مقابله با قاچاق کالا توضیح داده است: در سالهای گذشته شبکهای در سطح بنکداری و عمدهفروشی شکلگرفته که برخلاف منافع ملی و حمایت از حقوق مصرفکننده در حال توزیع کالای قاچاق بیکیفیت است و طرح ما برخورد با توزیعکنندگان عمدهای است که برخلاف قوانین کشور در حال فعالیت هستند.
معاون صنایع عمومی وزیر صمت افزود: در مرحله نخست، برنامه ما برخورد با اصناف و کولبرها و … نیست؛ برای مثال ۱۲۰۰ سایت در کشور در حال فروش کالای قاچاق هستند که بهزودی با هماهنگی دادستانی با این موارد برخورد شده و آرامش در بازار لوازمخانگی ایجاد خواهد شد؛ ضمن اینکه باید برای اطلاعرسانی و فرهنگسازی بین مردم نیز برای اصلاح این شرایط تلاش کنیم.
وی گفت: در جلسهای با تولیدکنندگان لوازمخانگی، همه تولیدکنندگان متعهد شدند تمامی کالاهای خود را با کد رهگیری تولید کنند و اکنون نیز بهطور یقین بیش از ۹۵درصد کالاهای موجود در بازار رسمی دارای کد رهگیری هستند، اما باید متوجه بود که با وضع قانون و ایجاد سامانه به تمام اهداف خود نمیرسیم و باید به تغییر رفتار بازار بپردازیم که بهطور حتم زمانبر است، اما تصمیم جدی برای اجرای آن وجود دارد.
معاون وزیر صمت یادآور شد: بسترهای قانونی برای اصلاح قانون مبارزه با قاچاق کالا ایجادشده است و این موضوع کمک میکند که ستاد مبارزه با قاچاق کالا بتواند تا با دست بازتری فعالیتهای خود را انجام دهد؛ همچنین در بحث نرمافزاری و زیرساختی نیز در دولت جدید و با عزم وزیر صمت، اقدامات چشمگیری در زمینه سامانهها و کد رهگیری انجام شده است.
برادران تصریح کرد: در بحث کد رهگیری لوازمخانگی تاکنون ۱۴میلیون قلم کالا با کد رهگیری ثبتشده و از ابتدای امسال نیز ۲میلیون و ۸۰۰هزار کالا با کد رهگیری ثبتشده که این رقم برای تولیدات داخلی یا در تعدادی محدود واردات لوازمخانگی بوده است.
وی عنوان کرد: اراده ما در وزارت صمت برای مبارزه با قاچاق کالا و سامان دادن به بازار رهاشده قبلی بسیار جدی است و از ابتدای سالعلاوهبر پیگیری مستمر وضعیت تمامی کالاها، بهطور ویژه هرماه یک کالا را بهعنوان هدف قرار دادهایم که در مرحله نخست در حوزه لوازمیدکی خودرو و در مرحله بعدی در حوزه لوازمخانگی اقدامات لازم انجام شد.
بر اساس برآوردهای کارشناسی صورتگرفته میزان قاچاق کشور در سال۹۸ در حوزه قاچاق ورودی ۵/ ۱۲میلیارد دلار و در حوزه خروجی نزدیک به ۶/ ۴میلیارد دلار بوده که مجموع میزان آنها ۱۷میلیارد و ۱۰۰میلیون دلار محاسبه شده است. این آماری است که سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز اعلام کرده است.
به گزارش خبرگزاری تسنیم، حمیدرضا دهقانینیا با اشاره به تاکید رئیسجمهور بر مبارزه با قاچاق گفت: از روز چهارشنبه شاهد برخورد قاطع، سریع، جدی و مستمر توسط ضابطین و کاشفین در حوزه لوازمخانگی و دیگر کالاهای هدف هستیم. وی با اشاره به تاثیر استثنائات تجاری در حجم عظیم قاچاق به کشور گفت: در میان کالاهایی که اجازه ورودشان به ملوان داده شده، برخی قطعات از پیش آماده در حوزه لوازمخانگی مانند ماشین لباسشویی هم وجود دارد که براساس دستورالعمل ابلاغی رئیسجمهور در بهمنماه سالگذشته در رابطه با تعیینتکلیف کالاهای تهلنجی و ملوانی، موضوع میزان قاچاق هم مشخص خواهد شد و پس از آن میتوان تصمیم قاطعی در اینخصوص گرفت. دهقانینیا با بیان اینکه زیرساختهای قانونی و زیرساختهای سامانهای مبارزه با قاچاق از سال۹۶ به بعد در حوزه لوازمخانگی شکل گرفته است، گفت: پس از تصویب آییننامه اجرایی موارد ۵ و ۶ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز (مربوط به سامانهها) در خردادماه سال۹۶ در زمانی که هنوز واردات لوازمخانگی آزاد بود ثبتسفارش به شناسه کالا منوط شده بود؛ یعنی سامانه شناسه کالا آن زمان راهافتاده بود. در شهریورماه همان سال تمام تولیدکنندگان موظف به نصب و الصاق شناسه کالا در محل تولید شدند؛ بعد از آن در سال۹۸ با دستورالعمل ماده ۷ کالاهای درون انبار و سطح عرضه تعیینتکلیف شدند، پایان مهلت عرضه بدون شناسه لوازمخانگی ۲۳ مرداد سال۹۸ بود.
دهقانینیا با اشاره به تصویب تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز در مردادماه ۹۹ ادامه داد: این تبصره قانونی برای تمامی نقشآفرینان این حوزه اعم از واردکنندگان، عرضهکنندگان، تولیدکنندگان، خدمات پس از فروش، حملکنندگان و انبارکنندگان کالا تعیینتکلیف نهایی کرده و ۳ دسته گروه کالایی لوازمخانگی ایجاد کرده که بر اساس آن گروه لوازمخانگی ماشین لباسشویی، یخچال، یخچال فریزر، کولر و غیره ملزم به اخذ و نصب شناسه کالا بر اساس رویه تبصره ۴ ماده ۱۸ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز شدند و ۲ماه پس از تصویب طرح گروه اول کالایی باید آن را اجرا میکردند. وی در همین رابطه افزود: به موازات شکلگیری زیرساخت قانونی، زیرساخت سامانهای نیز فراهم شد که از جمله آنها میتوان به سامانههای جامع تجارت، شناسه کالا، شناسه رهگیری و خدمات پس از فروش اشاره کرد. سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز درخصوص حجم بالای کالای قاچاق در بازار توضیح داد: در گذشته میزان کالای قاچاق لوازمخانگی کشور ۲میلیارد و ۲۵۰میلیون دلار بود که با اقدامات انجامشده از سال۹۷ تا ۹۹ این مقدار به یکمیلیارد و ۶۰۰میلیون دلار کاهش یافته است.
دهقانینیا گفت: اگر زیرساختهای قانونی مبارزه با قاچاق کالا فراهم شده و سامانهها نیز برای مقابله با قاچاق ابزارهایی را در اختیار ستاد قرار داده است پس چرا مقابله با قاچاق صورت نمیگیرد؟
وی در همین راستا ادامه داد: پس از ابلاغ رئیسجمهور درخصوص تشدید موارد مبارزه با قاچاق کالا جلسهای با معاون اول رئیسجمهور و جلسه دیگری هم در ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز تحتعنوان هماهنگی در قالب قرارگاه شناسایی و مقابله با کالای قاچاق تشکیل شد و هماهنگیها بین دستگاهها انجام شد.
به گفته دهقانینیا، باید شاهد برخورد قاطع، سریع، جدی و مستمر توسط ضابطین و کاشفین در حوزه لوازمخانگی و دیگر کالاهای هدف از جمله لوازم قطعات یدکی، پوشاک، محصولات دخانی و کالاهای سلامتمحور با اولویتبندی لوازم آرایشی و بهداشتی و غیره باشیم.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز در رابطه با قرارگاه مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: این قرارگاه با محوریت ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز، دارای ۵ کمیته در ذیل خود است، از جمله آنها کمیته شناسایی با محوریت دستگاههای اطلاعاتی است؛ این کمیته محلهای عرضه کالا، تجمیع کالا (انبارها)، مسیرهای حمل و حاملهای قاچاق را شناسایی کرده و براساس اطلاعات کمیته شناسایی این موارد را در اختیار کمیته عملیات و پشتیبانی فرماندهی انتظامی و پلیس امنیت اقتصادی قرار میدهد.
وی ادامه داد: یکی دیگر از کمیتههای ذیل این قرارگاه کمیته رصد و پایش فضایمجازی است که نزدیک به بیش از هزار وبگاه عرضه کالای قاچاق از سوی این کمیته شناسایی شده است؛ این وبگاهها با هماهنگی و محوریت ستاد و همکاری نماینده قوهقضائیه در ستاد و معاونت دادستانی در امور فضایمجازی فیلتر و بسته میشود و در حوزه کمیته قضایی نیز با محوریت تعزیرات اقدامات لازم انجام میشود.
دهقانینیا با بیان اینکه تاکنون چنین عزمی درخصوص مبارزه با قاچاق کالا وارز در سطح عرضه وجود نداشته است گفت: از چهارشنبه بهصورت جدی، قاطع و مستمر بر اساس اطلاعاتی که از گلوگاههای حمل، شناسایی و انبار بهدست میآید، برخورد تشدید میشود.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز محل عرضه را بهعنوان یکی از گلوگاههای مهم خواند و گفت: با هماهنگیهای انجامشده سطح عرضه قطعا آماج حملات قطعی و جدی میشود. دهقانینیا در رابطه با کشف سامانهای گفت: بر اساس زیرساخت سامانهها امروزه از کشف تصادفی به کشف سامانهای رسیدهایم و موارد قاچاق شناساییشده توسط دستگاههای اطلاعاتی مورد ضربه سنگین قرار میگیرند.
سخنگوی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز ۳مرجعی که مردم بهعنوان احصای اصالت کالا میتوانند به آن مراجعه کنند را عنوان کرد: اولین مرجع استفاده از وبگاه سامانه جامع گارانتی است که خدمات پس از فروش کالا را امن کرده و به آن اعتبار میبخشد؛ دومین راهکار استفاده ازکد دستوری *۴*۷۷۷۷# وسومین مرجع نصب نرمافزار کاربردی سامانه جامع تجارت است.