صرف نظر ا ز رفتار شاخص حجت الاسلام والمسلمین دعایی در سلوک و سبک زندگی و اخلاق والای ایشان در احترام به دیگران مخصوصا نام آوران و کار آفرینان که افراد مختلف از جناح های گوناگون به حق توصیف نموده اند ؛ شمای کلی ارزیابی عملکرد چهل ساله این پیر رسانه کشور اگرچه نابهنگام ولی شایسته توجه است:
1- موسسه اطلاعات با نشریات مختلف و امکانات گسترده در حوزه چاپ ونشر و بعنوان نخستین روزنامه رسمی ؛قریب یک قرن قدمت دارد با این حال در فرم ومحتوی نسبت به رقبای خود در منطقه ومثلا مصر چندان جلوه وجلا نداشته است؛ شخصیت دوست داشتنی ومردمی مدیر مسول روزنامه آنچنان جذاب و پر رنگ است که عملکرد رسانه ای این بنگاه عظیم مطبوعاتی کمتر در بوته نقد وارزیابی قرار می گیرد.
2- نویسندگان و روزنامه نگاران بنام چون مرحوم‌کیومرث صابری( گل اقا) که روزگاری با دو کلمه حرف حساب جاذبه نخست « اطلاعات» محسوب می شدند یا کسانی مثل دکتر علی گرمارودی که زمانی ضمبمه ادبی «گلچرخ »را منتشر می کردند ؛ ناپایدار و در تداوم همکاری ناکام ماندند و ما مثلا شخصیت های جهانی روزنامه نگار و نویسنده در تراز حسنین هیکل و نجیب محفوظ نداشتیم ؛ضمن اینکه در معرفی و برند سازی روزنامه نگاران وخبر نگاران جهانی نیز توفیق چشمگیری نمی بینیم.
3- انعکاس مطالب اغلب روشنفکران و استادان در قالب مقاله، ترجمه یادداشت و سفر نامه در صفحات لایی روزنامه اطلاعات ازجمله ممیزات قابل ملاحظه است که ویژگی منحصر بفر دی به این روزنامه بخشیده است با این حال در حوزه خبر رسانی و تحلیل و گفتگو های شاخص که بعنوان مرجع و منبع تلقی شود و در دیگر رسانه ها بخصوص شبکه های اجتماعی نقل گردد کمتر اثری شاهد بوده ایم شیوه اداره یا هدایت نیروی انسانی هم بیشتر دستوری و کمتر علمی و خلاقانه بوده است.
4- در خلال چار دهه مدیریت مرحوم دعایی در روزنامه وموسسه اطلاعات ؛ آموزش، پژوهش وپرورش روزنامه نگاران جوان نمود و جایگاه ممتازی نداشته است و این نکته در کیفیت نشریات موسسه در ابعاد هنری ، علمی ، فنی و ادبی بی تاثیر نبوده است این نکته نظام اطلاع رسانی منسجم و موثر را تا حدی خدشه دار ساخته است.
5- مدیریت رسانه البته بی پشتوانه سیاسی اجتماعی در ایران قابل ارایه نیست حضور شش دوره نمایندگی در مرکز قانون‌گذاری کشور شاید امکان مناسبی بدین منظور می توانست باشد کاش با بهره گیری بهتر و بیشتر نخبگان نه فقط در انعکاس مطالب کشکولی ایشان، بلکه در مشارکت عملی آنها نیز در اداره موسسه تامل می‌شد.
6- امتیازات عملی مرحوم دعایی بیش از کارهای انجام شده، در پیشگیری یا عدم کارهایی است که نکرده است ، اموری که در مقام‌مقایسه به ذهن می اید از قبیل توهین ،افترا وهتک حرمت افراد.رعایت این نکات در جو نامناسب پرده دری های مرسوم البته کار گرانقدری است.
7- انتشارات کتاب در موسسه اطلاعات چشمگیر و با سعه صدر و و سعت نظر اما متمرکز و با نظارت عالی مرحوم دعایی انجام‌می شد سرعت انتشار و برخی کتابهای پر اهمیت نخبگان در زمینه فرهنگ واندیشه که با قیمت مناسب منتشر می شد قابل تقدیر است و البته گاه اشتباهات ناکوچک رخ می داد؛ مثل کتاب خاطرات فیدل کاسترو که پس از انتشار مشخص شد مترجم اشتباهی متنی که توسط دشمن کاسترو نگاشته شده است را خاطرات وی تلقی کرده است!
8- ارزیابی عملکرد چهل ساله موسسه رسانه ای بزرگ ،البته بایستی با رعایت همه جوانب اجتماعی سیاسی و اقتصادی و در دوره های مختلف بررسی شو د .مهم‌این است که شعاع شخصیت خدوم و متواضع مرحوم دعایی ،ضرورت نقادی حوزه تحت امر ایشان را در محاق نگیرد و ضمن قدر دانی از زحمات وخدمات وی امکان تحول در شیوه های نوین مدیریت رسانه نیز فراهم شود.
