به گزارش اقتصادآنلاین، اجرای سیاست ارز ترجیحی در کشور ما مسبوق به سابقه است و تا کنون چندین بار پس از هر دوره افزایش چشمگیر تورم به اجرا گذاشته شده است. به عقیده کارشناسان، این سیاست میتواند در کوتاه مدت مشکلات را حل کند. اما نباید در درازمدت ادامه یابد به دلایل مختلف از جمله هراس مقامات از مشکلاتی که حذف ارز ترجیحی میتوانست به بار بیاورد، این سیاست مشکل آفرین از سال ۱۳۹۷ تاکنون ادامه یافت. تا اینکه در نهایت دولت سیزدهم عزم خود را جزم کرد تا در راستای حدف آن گام بردارد.
به عقیده بسیاری از افراد، اگر بتوانیم مشکلات ناشی از حذف ارز ترجیحی را حل کنیم و به مدیریت مسائل متعاقب آن بپردازیم، در درازمدت حذف این سیاست می تواند به نفع جامعه باشد. در این خصوص اقتصاد آنلاین با مصطفی نخعی، عضو کمیسیون انرژی مجلس گفتگویی داشته که در ادامه میآید.
نخعی در مورد مشکلاتی که ارز ترجیحی ۴۲۰۰ تومانی برای اقتصاد کشور به وجود آورد، تصریح کرد: این سیاست منجر به ایجاد اختلاف قیمتی بین ارز دولتی و بازار آزاد شد و همین موضوع مشکلاتی را به دنبال داشت. در واقع این سیاست زمینههای فراوانی را برای سوءاستفاده به وجود میآورد. ارزی که برای واردات کالاهای اساسی در اختیار افراد قرار میگرفت، در این زمینه صرف نمیشد و در بخشهای دیگری هزینه میشد و مورد سوءاستفاده قرار میگرفت. همچنین کالاهایی که با ارز ترجیحی وارد کشور میشد با قیمت واقعی اختلاف زیادی داشت و همین امر انگیزههای زیادی را برای احتکار و سوءاستفاده، قاچاق و موارد اینچنینی به وجود میآورد.
به گفته این عضو کمیسیون انرژی مجلس، حذف ارز ترجیحی و انتقال یارانه از ابتدای زنجیره توزیع و تأمین به انتهای آن موجب برچیده شدن بستر رانت و فساد در کشور میشود و این بزرگترین نقطه قوت طرح جدید هدفمندی یارانه ها است. در این طرح، کمکهای دولتی به صورت مستقیم در اختیار مصرف کننده واقعی قرار میگیرد و امکان سوءاستفاده برخی افراد از ارز ترجیحی از بین میرود. به طور کلی، حذف ارز ترجیحی باعث میشود که ما از یک اقتصاد درگیر با سوءاستفاده و رانت به سمت اقتصادی سالم با بهره وری بیشتر حرکت کنیم.
نخعی با تأیید این موضوع که آزادسازی قیمت ۴ قلم کالای اساسی به افزایش قیمت برخی خدمات و اقلام دیگر منجر شده است، تصریح کرد: به نظر من، مبلغ یارانه باید واقعیتر شود. همچنین یارانه باید به همه تخصیص داده شود. اینکه عدهای را به دلایل مختلفی از گرفتن یارانه محروم کردهایم، گله مندیهای زیادی را در سطح جامعه به وجود آورده است. یارانه متعلق به همه مردم است و باید به تمامی دهکها پرداخت شود. مگر اینکه فردی خودش نخواهد یارانه بگیرد. وی ادامه داد: به نظر من، باید خوداظهاری انجام شود و کسانی که نمیخواهند یارانه بگیرند، خودشان این موضوع را اعلام کنند، نه اینکه دولت به بعضی از افراد یارانه بدهد و برخی دیگر را از آن محروم کند. یارانه حق مردم است و باید به صورت نقدی در اختیار آنها قرار بگیرد. باید این احترام را برای مردم قائل شویم که هر طور صلاح میدانند آنچه را که حق آنهاست، هزینه کنند.
عضو کمیسیون انرژی مجلس خاطرنشان کرد: ارائه کالابرگ الکترونیک روش مناسبی نیست و مشکلاتی به بار میآورد. از یک طرف ما بستر مناسب برای صدور کالابرگ الکترونیک را نداریم و از طرف دیگر، نیازهای افراد و خانوارها یکسان نیست و به همین دلیل نمیتوانیم با ارائه یک کالابرگ مشکل همه دهکها را حل کنیم. برای نتیجهگیری صحیح پیرامون هدفمندی یارانهها، مبلغ یارانه باید واقعیتر و به صورت نقدی به همه مردم پرداخت شود.
وی در جمع بندی اظهار کرد: دولت باید در اجرا ملاحظاتی را برای طرح جدید هدفمندی یارانهها مدنظر داشته باشد تا این قانون به درستی اجرا شود و جامعه از نتایج مثبت آن بهره مند شوند. در این راستا، مبلغ یارانه باید واقعی تر شود و به صورت نقدی به همه پرداخت شود. موضوع دیگر این است که باید ارزش پول ملی کشور که مولفه های خاص خودش را دارد، حفظ شود. اگر در آینده قیمت ارز افزایش پیدا کند، با مشکلات بیشتری مواجه می شویم.