به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، عدم رعایت الگو و فرهنگ مصرف انرژی توسط مردم در بالا بودن میزان مصرف در کشور نسبت به میانگین جهانی تاثیرگذار است و گره اصلی مصرف افسارگسیخته در ایران تنها با اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت باز می‌شود که اجرای آن بر عهده دولت‌ها است.
به بیان دیگر بخش کوچکی از مصرف غیربهینه انرژی در بخش خانگی، ناشی از فرهنگ مصرف نادرست توسط عموم مردم است و مشکل اصلی در بازدهی پایین تجهیزات و عدم رعایت استانداردها در ساختمان‌سازی بوده که حل آن با اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی توسط دولت‌ها میسر می‌شود.
* وضعیت نامطلوب 24 ابرپروژه بهینه‌سازی مصرف سوخت
تاکنون 24 ابرپروژه بهینه‌سازی در کشور توسط شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت منتشر شده است که وضعیت پیشرفت آنها چندان مطلوب نیست.
در جدول 1 جزئیات هر یک از پروژه‌ها آورده شده است.
جدول 1
شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت یکی از شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی نفت است. به اعتقاد کارشناسان جانمایی نادرست این شرکت در ساختار حکمرانی انرژی و به تبع آن عدم تامین منابع مالی موردنیاز از مهم‌ترین دلایل توقف یا سرعت کند اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی است.
*شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت کارایی لازم را ندارد
تمرکز اصلی شرکت ملی نفت بر پروژه‌های بالادستی شامل توسعه و نگهداشت تولید نفت و گاز در کشور و صادرات نفت و میعانات گازی است و تعریف شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت ذیل شرکت ملی نفت، این شرکت را از اولویت رسیدگی خارج کرده است.
آرش نجفی، رئیس هیات مدیره انجمن بهینه‌سازی مصرف انرژی در این باره می‌گوید: شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت به یک دکور تبدیل شده است و در دولت روحانی حیاط خلوتی برای یاران وزیر نفت بود که مثلا مدیرانی را که می‌خواهند با حقوق بالا بازنشسته شوند چند ماه آخر خدمتشان به سمت مدیرعاملی شرکت بهینه‌سازی منصوب شده و بعد بازنشسته می‌شوند.
به نظر می‌رسد این موضوع حداقل از جنبه بی‌توجهی نسبت به پروژه‌های بهینه‌سازی و دکوری بودن همچنان برای شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت در زمان حال صادق باشد و باید برای ارتقای جایگاه این شرکت برنامه‌ریزی کرد.
* خارج شدن اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت از شرکت بهینه‌سازی
در دولت سیزدهم پس از تاخیر زیاد، سرانجام در دی‌ماه سال 1400 حسین آب‌نیکی به عنوان سرپرست شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت منصوب شد، اما تاکنون هنوز خبری از اجرای پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت نیست.
در این‌باره محمدامین راد، کارشناس انرژی، در گفت‌و‌گو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس با اشاره به جانمایی نادرست شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت می‌گوید: از جمله دلایل اصلی جدا کردن دو طرح کلیدی «دوگانه‌سوز کردن خودروها با CNG» و «ارتقای کارآیی موتورخانه ساختمان‌های تجاری و مسکونی» از شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت و سپردن آنها به دو شرکت ملی پالایش و پخش و شرکت ملی گاز ناظر به جانمایی نادرست این شرکت و اولویت نداشتن در بین سایر شرکت‌های زیرمجموعه شرکت ملی نفت است.
وی تاکید کرد: همچنین تعریف این شرکت در ذیل شرکت ملی نفت باعث شده است که در رقابت با پروژه‌های بالادستی، هیچگاه نوبت به تامین مالی پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت نرسد. بعید به نظر می‌رسد که قوانین بودجه سال 1400 و 1401 نیز بتواند گرهی از مشکلات تامین مالی این شرکت باز کند.
*خبری از اخذ مجوز 14 پروژه بهینه‌سازی از شورای اقتصاد نیست
شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت فروردین ماه سال جاری در گزارشی با عنوان «24 کلان‌پروژه بهینه‌سازی مصرف سوخت همچنان بلاتکلیف» با اشاره به جدول 1 عنوان کرده است که پیشرفت 14 ابرپروژه بهینه‌سازی صفر نیست بلکه در مرحله اخذ مجوز از شورای اقتصاد است.
در گزارش این شرکت آمده است: در مورد طرح‌های شماره 11 تا 24 که در جدول منتشره خبرگزاری فارس میزان پیشرفت آن صفر اعلام شده است به اطلاع می‌رساند که شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت در خصوص این طرح‌ها اقدام به تهیه گزارش‌های توجیهی فنی و اقتصادی کرده و از طریق وزارت نفت و سازمان برنامه جهت اخذ مصوبه از شورای محترم اقتصاد اقدام کرده است که تاکنون مصوب و ابلاغ نشده و توسط مراجع مورد اشاره در دست بررسی است.
هم‌اکنون حدود 2 ماه از این توضیحات شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت می‌گذرد اما خبری از اخذ مجوز از شورای اقتصاد و اجرای پروژه‌ها نیست. شرکت ملی نفت و شرکت بهینه‌سازی مصرف سوخت نیز پس از پیگیری‌های متعدد خبرگزاری فارس حاضر به ارائه توضیحات در این باره نشده‌اند.
* لزوم پیگیری پروژه‌های بهینه‌سازی مصرف سوخت در نهاد فراوزارتخانهای
جواد اوجی وزیر نفت نیز تاکنون در پاسخ به پرسش خبرنگاران درباره برنامه وزارت نفت در حوزه بهینه‌سازی مصرف سوخت صرفا به دو پروژه «گازسوز کردن خودروها» و «ارتقای موتورخانه ساختمان‌ها» اشاره کرده است که هر دو پروژه در دولت قبل تعریف شده است.
محسن خجسته‌مهر، مدیرعامل شرکت ملی نفت نیز در موضع‌گیری خود، فقط موضوع بهینه‌سازی را از جمله اولویت‌های صنعت نفت برشمرده است و برنامه مشخصی در این حوزه ارائه نکرده است.
البته وزارت نفت فراخوانی نیز برای استفاده از ظرفیت شرکت‌های دانش‌بنیان و حمایت از آنها انجام داده است که سرنوشت این موضوع مشخص نیست. تفاهم‌نامه‌ای نیز بین وزارت نفت و شهرداری تهران برای انجام مطالعات پروژه‌های بهینه‌سازی شهری امضا شده است.
کارشناسان معتقدند که جانمایی شرکت بهینه‌سازی در هر بخش دیگری در وزارت نفت نیز گرهی از مشکلات باز نخواهد کرد، زیرا موضوع بهینه‌سازی مصرف سوخت چندین وزارتخانه را درگیر خود می‌کند و ضرورت دارد در یک نهاد فراوزارتخانهای مثل معاونت ریاست‌جمهوری یا شورای عالی انرژی پیگیری شود.
انتهای پیام/
