طی ماه های اخیر، بازار محصولات پروتئینی تحت تاثیر عوامل متعددی نظیر نوسان نرخ ارز، کمبود نهاده های دامی و شیوع آنفلوانزای حاد پرندگان دچار نوساناتی شد که به رغم اظهارات مسئولان مبنی بر فراوانی تولید، اما بازار حرف دیگری برای گفتن دارد.
بررسی ها از سطح بازار نشان می دهد که قیمت هر کیلو شقه گوسفندی ۱۲۰ تا ۱۳۰ هزار تومان، شقه گوساله ۱۱۰ تا ۱۲۰ هزار تومان، سردست گوسفندی ۱۴۰ هزار تا ۱۵۰ هزار تومان، سردست گوساله ۱۳۰ تا ۱۴۰ هزار تومان، مرغ ۲۴ هزار تومان، مرغ سبز ۳۰ هزار تومان، ران مرغ ۲۴ هزار تومان، فیله مرغ ۴۸ هزار تومان، سینه با کتف ۳۷ هزار تومان، سینه بدون کتف ۴۰ هزار تومان، هر بسته تخم‌مرغ ۶ تایی ۱۳ هزار و ۵۰۰ تومان، تخم مرغ ۱۲ تایی ۲۸ هزار تومان و تخم مرغ ۲۰ تایی ۴۴ هزار تومان است.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که تعدد وجود واسطه ها و دلالان در سایه کمبود نظارت ها علت اصلی اختلاف قیمت از تولید تا بازار مصرف است که گاها این تفاوت قیمت ها به ۴۰ تا ۵۰ درصد هم می رسد که در نتیجه این نوسانات قیمت، دهک های ضعیف جامعه را با مشکلاتی در خرید روبرو کرده است.
ماجرا تنها به این جا ختم نمی شود چرا که در ایام‌پایانی سال، قیمت محصولات پروتئینی به بهانه ازدیاد تقاضا دچار التهاب می شود که امسال هم از این قاعده مستثنی نیست.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می رویم تا از آخرین جزئیات بازار محصولات پروتئینی و پیش بینی تولید و قیمت در ایام پایانی سال با خبر شویم:
حبیب اسداله نژاد نایب رییس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی کشور با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه مرغ شب عید نداریم، اظهار کرد: برنامه ریزی تولید برای شب عید ۱۲۰ میلیون قطعه است که با وجود کاهش دید و بازدیدها همانند سال گذشته، این میزان مازاد بر نیاز بازار است.
وی افزود: در شرایطی که با مازاد انباشت و تولید روبرو هستیم، از پشتیبانی امور دام انتظار داریم که با عمل کردن به وظایف ذاتی خود، مرغ مازاد را از سطح بازار جمع آوری کند.
اسداله نژاد قیمت خرید هر کیلو مرغ خط یک کشتار از مرغداران را ۱۸ هزار و ۷۰۰ تومان و خط دو را ۱۹ هزار و ۵۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: این درحالی است که قیمت مصوب هر کیلو مرغ گرم ۲۰ هزار و ۴۰۰ تومان بوده که با احتساب هزینه های انجماد و شیرینگ پک شده ۲ هزار تومان دیگر بر این نرخ افزوده می شود که با این وجود عملا خرید پشتیبانی امور دام حدود ۳ هزار تومان کمتر از نرخ کارگروه تنظیم بازار است که این امر به هیچ وجه حمایت از تولید نیست.
نایب رییس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی ادامه داد: از زمان اعلام قیمت مصوب مرغ، حدود ۲۵ درصد قیمت مولفه های تولید افزوده شده که این امر بر نرخ تمام شده تولید می افزاید که با این وجود خرید مرغ مازاد مرغداران از سوی پشتیبانی امور دام ۵ هزار تومان کمتر از قیمت تمام شده تولید است.
وی با تاکید بر اصلاح قیمت مصوب مرغ بر مبنای هزینه واقعی تولید بیان کرد: بی توجهی به اصلاح قیمت مرغ بر مبنای هزینه تمام شده تولید، رغبت مرغداران به امر تولید را از بین می برد، به همین خاطر اگر دولت بدنبال استمرار و پایداری تولید و حفظ اشتغال است، از مرغدار باید حمایت واقعی داشته باشد.
این مقام مسئول با بیان اینکه ۱۱۰ میلیون قطعه جوجه ریزی جوابگوی نیاز مرغداران در ایام‌پایانی سال است، گفت: با توجه به آنکه امسال شرایط بازار متفاوت از سال گذشته نیست و تالارهای پذیرایی همانند سابق کار نمی کنند، بنابر این با کاهش مصارف، ۱۱۰ میلیون قطعه جوجه ریزی به طور کامل جوابگوی نیاز بازار است.
به گفته وی، با توجه به آنکه سیاست آزادسازی نرخ ارز در دستور کار است، از این رو باید دقت بیشتری به امر تولید شود به طوریکه مسئولان از اتخاذ سیاست های دستوری پرهیز کنند.
نایب رییس کانون انجمن صنفی مرغداران گوشتی با اشاره به اینکه سیاست آزاد سازی قیمت تمام شده تولید را تحت شعاع قرار می دهد، بیان کرد: با آزادسازی نرخ ارز، قیمت تمام شده تولید افزایش می یابد به طوریکه نرخ هر کیلو مرغ در بازار به ۴۰ هزار تومان می رسد.
وی ادامه داد: با توجه به آنکه اعمال سیاست های دولت بر شرایط تولید تاثیر گذار است، از این رو در سیاست گذاری ها باید دقت نظر بیشتری صورت بگیرد به طوریکه از نگاه یک سویه به بازار مصرف بدون توجه به شرایط تولیدکنندگان اجتناب شود.
ناصر نبی پور سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن در واکنش‌به جریمه های میلیونی واحدهای مرغداری اظهار کرد: در شرایطی که مرغدار تازه از زیان خارج شده، تعزیرات بر تولیدکننده فشار می آورد که تخم مرغ تولیدی خود را با نرخ مصوب عرضه کند.
وی افزود: اتحادیه این آمادگی را دارد که با دولت برای یکسال آینده قرارداد انعقاد کند که مرغداران کل تولید را با نرخ مصوب ۱۴ هزار تومان تحویل دهند.
نبی پور ادامه داد: تعزیرات گذشته را نبش قبر می کند به طوریکه اگر مرغداران بر مبنای تعیین سهمیه خود در ماه های اخیر تخم‌مرغ تحویل نداده باشند، به ازای هر کیلو تخم مرغ تحویل داده نشده آنها را ۳ هزار تومان جریمه می کند که با این وجود این سوال مطرح است که چرا در ماه های اردیبهشت و خرداد که مرغدار تخم‌مرغ خود را با نرخ ۵ تا ۶ هزار تومان عرضه می کرد، مابه التفاوت آن تا ۱۴ هزار تومان پرداخت نمی شد.
به گفته این مقام‌مسئول، اگر واحدی در گذشته ۸۰ هزار تن تعیین سهمیه شده بود و تنها ۶۰ هزار تن از میزان را تحویل داده باشد، به ازای ۲۰ هزار تن تخم مرغ تحویل داده نشده، کیلویی ۳ هزار تومان جریمه می شود که با وجود جریمه های ۳۰۰ میلیونی و ۷۰۰ میلیون تومانی، مرغداران رغبتی به تولید ندارند.
نبی پور از کاهش تولید تخم مرغ خبر داد و گفت: با توجه به کمبود نهاده دامی، ۶ تا ۷ میلیون مرغ به کشتارگاه رفته است، همچنین با گسترش ویروس آنفلوانزای حاد پرندگان، ۵۰۰ هزار قطعه مرغ تخم گذار در بیرجند معدوم شده که این امر در تولید اثر گذاشته است و استمرار این روند تولید را دچار چالش می کند.
سخنگوی اتحادیه مرغداران میهن در واکنش به افزایش قیمت جوجه افزود: در حال حاضر قیمت هر قطعه جوجه به ۱۲ هزار تومان رسیده است و با این نرخ هم برای اردیبهشت رزو می شود که با این تفاسیر عرضه تخم مرغ به دلیل مشکلات تولید دچار چالش می شود.
وی قیمت تمام شده هر کیلو تخم مرغ را ۱۵ هزار و ۷۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر دولت هر کیلو تخم مرغ را با نرخ مصوب ۱۴ هزار تومان از مرغداران خریداری می کند.
نبی پور در پایان قیمت هر کیلو تخم مرغ ترکیه را ۱.۳ دلار اعلام کرد و گفت: با توجه به اختلاف ۷ تا ۸ هزار تومانی ارز نیما با آزاد، واردات هر کیلو تخم مرغ از ترکیه ۵۰ هزار تومان تمام می شود که با وجود کمبود منابع ارزی امکان واردات وجود ندارد.
منصور پوریان رییس شورای تامین کنندگان دام کشور،با اشاره به اینکه بازار گوشت در رکود به سر می برد، اظهار کرد: با توجه به فراوانی تولید و عرضه، در برخی قطعات گوشت شاهد کاهش نسبی قیمت بوده‌ایم.
وی افزود: با وجود مازاد دام در دامداری ها و شرایط مساعد تولید پیش بینی می شود که تا پایان سال اتفاق خاصی در بازار رخ ندهد.
پوریان قیمت هر کیلو گوساله زنده را ۳۵ هزار تومان و گوسفند را ۴۵ هزار تومان اعلام کرد و افزود: قیمت کنونی هر کیلو لاشه گوساله ۶۸ تا ۷۰ هزار تومان و گوسفند ۹۲ تا ۹۳ هزار تومان است که متاسفانه در سایه کمبود نظارت ها با اختلاف چندبرابری قیمت در مغازه ها عرضه می شود.
رییس شورای تامین کنندگان دام کشور ادامه داد: همه ساله در فصل زمستان بازار دچار نوسانات شدید قیمت می‌شد که امسال با وجود نبود برخی مشکلات نظیر جابه جایی دام از استانی به استان دیگر افزایش قیمتی نخواهیم داشت.
علیرضا سالمی مدیر کل پشتیبانی امور دام استان تهران از توزیع روزانه ۷۰ تا ۸۰ تن تخم مرغ در میادین میوه و تره بار خبر داد و گفت: در شرایط عادی نیاز روزانه میادین میوه و تره بار ۳۰ تا ۴۰ تن بوده و هم اکنون به علت تفاوت قیمت، عرضه را افزایش داده‌ایم.
وی افزود: ستاد تنظیم بازار و تعزیرات واحدهای تولیدی را وادار به عرضه تخم مرغ در شبکه توزیع می‌کنند تا بازار را به تعادل برسانند.
سالمی ادامه داد: عدم تعیین قیمت تخم مرغ بسته بندی توسط سازمان حمایت باعث شده تخم مرغ با نرخ بالاتر عرضه شود به طوریکه تخم‌مرغ ۲۰ تایی بسته بندی با نرخ ۴۴ هزار تومان در بازار به فروش می‌رسد که علی رغم پیگیری های صورت گرفته، کماکان نتیجه ای از سازمان حمایت اعلام نشده است.
مدیر کل پشتیبانی امور دام استان تهران در پایان با بیان اینکه تولید تخم مرغ نسبت به ماه های قبل تغییری نداشته است، تصریح کرد: افزایش یا کاهش قیمت هر کالایی تحت تاثیر سه عامل تامین، توزیع و نظارت است که خوشبختانه در بحث تامین تخم مرغ مشکلی نداریم و مشکلات به توزیع و نظارت باز می‌گردد.
