حجتالاسلام والمسلمین محمد حاجابوالقاسم، عضو مجلس خبرگان رهبری دوشنبهشب ۲۳ خردادماه با حضور در برنامه زنده مصباح شبکه قرآن و معارف سیما به بیان نکاتی در مورد مطالبات قرآنی مقام معظم رهبری پرداخت.
این حافظ کل قرآن در ابتدای این برنامه گفت: بعد از صدها سال پس از نزول قرآن، یک رهبری که خون، گوشت و پوستشان با قرآن آمیخته است، زمام امور را در کشور به دست گرفته، این برای جامعه ایمانی در طول صدها سال یک آرزو بوده است.
وی با اشاره به اینکه وقتی رهبر انقلاب سخن میگویند، نوع راهبردهایی که ارائه میدهند و بیاناتی که مطرح میکنند، مستند به آیات است، افزود: اگر ایشان تا این حد روی قرآن دست میگذارند، مسئولان ما باید بدانند این یک توصیه اخلاقی در حد مستحبات و فضائل نیست که اگر بود خوب است و اگر نبود هم اشکالی نداشته باشد. خیر! این اصل و اساس حرکت انقلابی ما هست، نظام ما و ملت ما اگر بخواهد به یک ملت مقتدر تبدیل شود و بتواند در جهان حرفی برای گفتن داشته باشد باید با تکیه بر قرآن جلو برود. این مسئله نیازمند آن است که کار فرهنگی - قرآنی را در یک شبکه منسجم در کشور دنبال کنیم و به صورت سیستمی آن را جلو ببریم.
عضو مجلس خبرگان رهبری اظهار کرد: ما مراکز فرهنگی بینظیری به نام مسجد داریم که از صدها سال قبل به واسطه تلاشهای انبیا و اولیا و امامان و علما به دست ما رسیده است. مسجد یک مرکز فرهنگی فاخر است که بدون اینکه بخواهیم خیلی هزینه کنیم به دست ما رسیده است. وقتی انقلاب شد این مراکز فرهنگی را داشتیم و در حال حاضر هم حدود ۷۵ هزار مرکز فرهنگی به نام مسجد در کشور وجود دارد. اما با کمال تأسف باید بگویم این مراکز فرهنگی خدادادی را رها کردهایم و فرهنگ را به جاهای دیگر بردهایم. رفتهایم فرهنگسرا زدهایم، ورزشگاه درست کردهایم - که البته باید باشد - سینما زدهایم و هنرهای نمایشی را به آن جا بردهایم و در یک کلمه همه فعالیتهای فرهنگی را به جاهای دیگر بردهایم و بعد برای آن هزینه کردهایم و آن مرکز فرهنگی اصیل و خدادادی که صدها سال پیش خدای متعال به وسیله پیامبر و اهل بیت تدبیر کرد و امروز در دست ما هست رها کردهایم.
بیشتر بخوانید:
حاجابوالقاسم با طرح این سوال که باید چکار کنیم تا این ملت به قله اقتدار دست پیدا کند، گفت: برای رسیدن به قله اقتدار باید از همه داشتهها و ظرفیتها بهترین استفاده را ببریم. یکی از مهمترین داشتههای ما همین ۷۵ هزار مرکز فرهنگی خدادادی است که در جای جای محلات پراکندگی خوبی دارد. این مراکز فرهنگی را باید زنده کرد. اما چگونه باید این مراکز را زنده کنیم؟ مقام معظم رهبری هر از چند گاهی راهبردهایی برای احیای مساجد ارائه میفرمایند امسال نیز در طلیعه ماه مبارک راهبردی اعلام کردند تا مساجد به مراکز قرآنی تبدیل شوند.
این داور مسابقات بینالمللی قرآن با اشاره به اینکه یکی از اشکالات بیرون بردن قرآن از مسجد بوده است، بیان کرد: این مراکز فرهنگی از همه فعالیتهای فرهنگی و حتی قرآنی خالی شده و فقط به نمازخانهای برای سالمندان تبدیل شده است. البته سالمندان عزیز هستند اما مسجد نباید از جوانان خالی شود. چرا این اتفاق افتاده است؟ چون این مراکز فرهنگی جذابیت لازم را ندارد. چون هر عامل جذابیت فرهنگی را از مسجد جدا کردهایم و به جای دیگر بردهایم. قرآن، تلاوت قرآن و حفظ قرآن جاذبه دارد. ما باید بیاییم مساجد را با محافل قرآنی زیبا و جذاب کنیم.
عضو مجلس خبرگان رهبری با اشاره به اینکه تلقی من این است که مقام معظم رهبری به این اکتفا نکرده و یک شبکهسازی بسیار هوشمندانه طراحی کردهاند، گفت: مساجد ظرفی است که پیرامون آن باید هستههای کوچکتری شکل بگیرد؛ این هستهها که خانهها هستند باید به سمت مساجد سرریز کند و تبدیل به جمع بزرگتری شود. هر خانه به مثابه یک مویرگ حرکت قرآنی را آغاز میکند، این مویرگها در کنار هم قرار میگیرند و در مسجد که یک رگ بزرگتر است جمع میشوند، بعد این مساجد با هم ارتباط برقرار کنند و در مسجد اصلی که مسجد جامع شهر است، یک حرکت جمعی ایجاد کنند. در واقع خانهها که قطرههای کوچکی هستند به رودهای کوچک یا مساجد محلات میپیوندند و بعد به یک رود بزرگ که مسجد جامع شهر است پیوسته تا حرکت جدیدی در شهر ایجاد کنند.
حاجابوالقاسم بیان کرد: حرف اول و آخر من این است که خانههای فرهنگی الهی و خدادادی را اگر زنده نکنیم دچار یک خسارت زیانباری خواهیم شد. اینکه قرآن فرموده است «وَإِذْ تَأَذَّنَ رَبُّکُمْ لَئِنْ شَکَرْتُمْ لَأَزِیدَنَّکُمْ وَلَئِنْ کَفَرْتُمْ إِنَّ عَذَابِی لَشَدِیدٌ» فقط برای خوردنیها و آشامیدنیها نیست، نعمت بزرگی که خداوند متعال به ما داده است، همین خانههای فرهنگی خدادادی به نام مساجد است، اگر از این نعمت درست استفاده شد، شکر نعمت خداست و روز به روز عزت و عظمت ما بیشتر میشود، اگر استفاده نکردیم، مشکلات ما روز به روز بیشتر میشود، طلاقها بیشتر میشود، آسیبهای اجتماعی بیشتر میشود، سرقت بیشتر میشود و جرم و جنایت روز به روز بیشتر میشود. اگر این پایگاههای فرهنگی را احیا کردیم روز به روز بزرگتر و عزتمند میشویم و اگر احیا نکردیم روز به روز گرفتارتر میشویم.
وی در پاسخ به سوالی در مورد اتفاقاتی که باید در بحث حاکمیتی رخ دهد تا به تحول در حوزه فعالیتهای قرآنی و فعالیت قرآنی در مساجد برسیم، گفت: برای این کار نهاد نمیخواهیم، چرا که نهاد به اندازه کافی داریم، حتی بسیاری از این نهادها باید تعطیل شود. برای رسیدن به این کار باید نگاه مسئولان فرهنگی تغییر کند، من صریح اشاره میکنم، تا وقتی نگاه یک مسئول فرهنگی به یک مسجد نگاه یک مرکز فرهنگی فاخر خدادادی که باید تقویت شود نباشد، صدها سازمان دیگر هم درست شود مشکل برطرف نمیشود.
حاجابوالقاسم افزود: مسئول فرهنگی به یک استان میرود و یک تالار را افتتاح میکند تا مردم جمع شوند و یک فعالیت فرهنگی انجام دهند. این در حالی است که هزاران تالار به نام مسجد در کشور داریم. من به جای مسئولان فرهنگی باشم، میگویم مطلقاً دیگر تالاری ساخته نشود. ما تالار داریم، سوال من این است که در این تالاری که ساخته میشود چه اتفاقی قرار است رخ دهد که در مسجد نمیتوان انجام داد؟ اگر یک اتفاقی است که در مسجد نمیشود اجرا کرد پس چرا آن تالار ساخته میشود و اگر اتفاقی است که در مسجد میشود انجام داد باز هم چرا تالار ساخته شده است؟ بیایید این ۷۵ هزار تالار که درهای بسیاری از آنها بسته است، احیا کنید. من در این زمینه بسیار غصه میخورم و میترسم مصداق آیه «وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَسَاجِدَ اللَّهِ أَنْ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ» قرار بگیریم. بدترین ظلم این است که کاری کنیم در مسجد، ذکر خدا تعطیل شود. ویرانی خانه خدا به این است که درب آن بسته باشد.
وی اظهار کرد: جلوگیری از یاد خدا در مسجد دو نوع است، اولین نوع آن که ابتدا به ذهن میرسد ممانعت فیزیکی است، یک مدل دیگر هم این است که آنقدر جذابیت بیرون از مسجد درست کنیم که اصلاً کسی به فکر مسجد نیفتد. مسجدی که متولیان آن توانایی خرید ۱۰ جلد قرآن ندارند و نمیتوانند رحل بخرند، بعد در همان شهر تالاری با چند میلیارد هزینه افتتاح میشود، معلوم است این مسجد نمیتواند کارکرد فرهنگی خود را ایفا کند.
حاجابوالقاسم تصریح کرد: شاید این دیدگاه من قدری افراطی باشد، اما من فکر میکنم تمام بودجه وزارت فرهنگ به مساجد بیاید بهتر است، هنرمند میخواهد فیلم بسازد، به او بگوییم در فضای مسجد قرار بگیرد و فیلمی بسازد که الهام گرفته از آن فضا باشد. اوایل انقلاب تعدادی از فیلمها در مساجد پخش میشد، اما الان برخی فیلمها ساخته میشود که نمیشود با خانواده آن فیلم را مشاهده کرد.
داور مسابقات بینالمللی قرآن به ساخت فیلمی با عنوان «عنکبوت مقدس» اشاره و اظهار کرد: چرا چنین فیلمهایی ساخته میشود؟ چون هنر ما از مسجد جدا شده است. هنری که از مسجد جدا میشود یک باره از جاهایی سر در میآورد که برای مادیات پا روی همه مقدسات میگذارد.
این حافظ کل قرآن با اشاره به اینکه علاقهمندان به فعالیتها قرآنی که میخواهند کار قرآنی و دینی انجام دهند از حداقلها هم محروم هستند، گفت: ما برای همه فعالیتهای فرهنگی از بودجههای دولتی هزینه میکنیم، اما به مسجد که میرسد میگوییم این بخش باید به صورت مردمی اداره شود. چرا چنین دیدگاهی در مورد سینما پیاده نمیشود؟ نتیجه این نگاه آن میشود که عالیترین، فاخرترین و زیباترین مرکز فرهنگی خدادادی بسته میشود. این همان خسارتی است که به مسئول فرهنگی که سخن من را میشوند و دلداده قرآن است آن را نهیب میزنم؛ «وَمَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ مَنَعَ مَسَاجِدَ اللَّهِ أَنْ یُذْکَرَ فِیهَا اسْمُهُ» نکند من و شما از آنهایی باشیم که مانع شدیم با پولپاشی و ایجاد جذابیت در جاهای دیگر و با خالی کردن مساجد از همه عناصر جذاب مصداق این آیه باشیم که منع از ذکرالله در مسجد کردهایم.
وی در پایان با انتقاد از پناهنده شدن ورزشکاران به کشورهای دیگر، گفت: زیرزمین بسیاری از مساجد، صلاحیت این را که تبدیل به یک باشگاه ورزشی شود، اما چرا این کار صورت نمیگیرد؟ چرا برخی ورزشکاران، در کشورهای دیگر پناهنده میشوند؟ چون ما ورزش را در فضایی بذرپاشی کردهایم که آن فضا جدا از ریشههای عمیق دینی است. اگر در زیرزمین مساجد باشگاه ایجاد میکردیم و جوان مسجدی در آنجا رشد میکرد و قهرمان میشد هرگز حاضر نمیشد عزت ملی و غیرت ملی خود را به حراج بگذارد تا به خاطر مادیات به کشور دیگر پناهنده شود.
۲۱۲۱۷