در جریان سفر اخیر رئیسجمهور ونزوئلا به ایران، سند همکاری ۲۰ساله بین مقامات دو کشور به امضا رسید. رئیسی امضای این سند را نشانه ای از گسترش روابط میان تهران و کاراکاس دانست. رئیس جمهور همچنین از آغاز پرواز مستقیم میان دو کشور خبر داد و این اقدام را عاملی برای ایجاد رونق بیشتر در روابط اقتصادی دانست. اما امضای این سند موجب توسعه روابط ایران با ونزوئلا خواهد شد؟ خبرنگار گسترش نیوز پیرامون این موضوع گفتگویی را با امیرحسین تفرشی کارشناس مسائل آمریکای لاتین ترتیب داده است که در ادامه مطالعه خواهید کرد:
تفرشی در این گفتگو اظهار داشت: ارتباط با ونزوئلا عمیق تر از مسائل تجاری و کاری است. بدون توجه به ظرفیت ها و شرایط کشور ونزوئلا نمی توان به فکر همکاری های سیاسی و اقتصادی با این کشور بود. ما باید ببینیم بخش خصوصی ما امکان استفاده از ظرفیت های این کشور را داراست یا خیر؟ ما اگر این شرایط را در نظر نگیریم می توانییم به صورت منفرد بگوییم بله؛ ونزئولا کشوری است که می تواند با ایران ارتباطات سازنده ای داشته باشد.
وی افزود: البته در رسانه ها و کشور گفته می شود که اقتصاد ایران و ونزوئلا مکمل یکدیگر هستند ولی به عقیده من این موضوع صحیح نیست. چراکه اقتصاد دو کشور اقتصاد نفتی است؛ بنابراین اقتصاد این دو کشور در درجه اول رقیب یک دیگر هستند. اما همکاری ایران با ونزوئلا در زمینه انرژی به دلیل شرایط خاص این کشور است. ونزوئلا در حال حاضر به دلیل شرایط تحریمی و همچنین فرسوده شدن چاه ها و پالایشگاه های نفتی به حداقل ترین امکان ممکن در استخراج و فروش نفت رسیده است. شرکت های خارجی که در گذشته سرویس تعمیرات و نگهداری چاه های نفتی و پالایشگاه ها را ارائه می دادند از همکاری با ونزوئلا صرف نظر کردند و همین موضوع، موجب بروز مشکلات فراوانی برای این کشور شد. از همین رو در حال حاضر برخی کمک های فنی از جانب ما به این کشور ارائه می شود.
این کارشناس مسائل آمریکای لاتین در ادامه گفت: امروزه هزینه تعمیرات و نگهداری ادوات استخراج و پالایش میعانات نفتی در کشور ما بیشتر از هزینه صادرات این محصولات به ونزوئلا است. بنابراین دولت از این فرصت استفاده کرده و نفت سنگین را به این کشور صادر می کند.
تفرشی در ادامه خاطرنشان کرد: نباید فراموش کرد به محض اینکه ونزوئلا از تحریم ها خارج شود و به چرخه انرژی دنیا بازگردد ما امکان رقابتی خود را از دست خواهیم داد؛ چراکه شرکت هایی از دیگر کشورها با امکانات فنی بالاتر و قیمت پایین تر جایگزین ما در همکاری با این کشور خواهند شد. نباید فراموش کرد که ونزوئلای آقای مادورو (رییس جمهور فعلی این کشور) با ونزوئلای چاوز (رییس جمهور فقید این کشور) متفاوت است. ما روابط خود با ونزوئلا را زمانی پایه گذاری کردیم که این کشور سرشار از درآمدهای نفتی بود و به دلیل همین موضوع امکان دریافت خدمات فنی مهندسی از ما و دیگر کشورها را داشت. ونزوئلای امروز که عملا کشور و دولتی ورشکسته دارد امکان پرداخت هزینه های خدمات فنی مهندسی را ندارد بنابراین ناچار است که به پشتوانه روابط سیاستی مستحکم با کشور ما برخی اقدامات را انجام داده است.
وی افزود: نباید فراموش کرد که این اقدامات کاملا دولتی بوده و بخش خصوصی در این ارتباطات دخیل نیستند. بنابراین این روابط به هیچ عنوان مستحکم نخواهد ماند؛ چراکه بروز کوچکترین تغییر سیاسی در هر کدام از کشورها موجب به صفر رسیدن روابط خواهد شد. همان طور که در دولت دوازدهم این روابط به صفر رسید. از طرفی به طور حتم هر کدام از رقبای رییس جمهور فعلی ونزوئلا که روی کار بیاید ایران اولین کشوری خواهد بود که گفت روابط خود را با آن قطع خواهد کرد.
کارشناس مسائل آمریکای لاتین در ادامه گفت: ونزوئلا جزو کشورهای پرآب دنیاست. از این رو بستر کشت فراسرزمینی را برای کشور ما فراهم می کند اما آیا کشوری که صرفا دارای آب است می تواند ظرفیت لازم برای این نوع کشت را داشته باشد؟ آیا زیرساخت های ارتباطی ما با کشور ونزوئلا مهیا است؟ در حوزه سرمایه گذاری خارجی موضوع زیرساخت های ارتباطی بسیار مهم است که متاسفانه در ارتباطات ونزوئلا و ایران این زیرساخت وجود ندارد.
تفرشی با تاکید بر اینکه امنیت موضوع بسیار مهمی است که در ارتباط با ونزوئلا باید مدنظر قرار بگیرد، گفت: طی چند روز گذشته اعلام شده که بازرگانان کشور ما بدون ویزا می توانند به ونزوئلا سفر کنند اما نکته اینجاست که کدام عقل سلیمی که از این کشور شناخت دارد در حال حاضر جرات می کند که به ونزوئلا سفر کند؟ در ونزوئلا به هر فرد برای ورود به آپارتمان شخصی خود از ده در امنیتی عبور می کند حال، فعال تجاری کشور ما با چه جراتی می تواند آزادانه در این کشور رفت و آمد و داد و ستد کند؟
وی در پایان خاطرنشان کرد: مقصود من از این صحبت ها این نیست که به سمت ونزوئلا نرویم اما ارائه اطلاعات درست به جامعه و سیاست گذاران از الزاماتی است که باید رعایت شود. وقتی اطلاعات درست به مقامات منتقل نشود موجب بروز مشکلات بزرگی خواهد شد. ما باید پذیریم که ونزوئلا یک پروژه سیاسی است اما به دلیل شرایطی که این کشور در آن قرار دارد همکاری های اقتصادی در آن ممکن نخواهد بود.