ناکامی مهناز افشار و محمدرضا گلزار در شبکه نمایش خانگی

نیمه رها کردن تولید سریال‌ها در شبکه نمایش خانگی هر چند که بی احترامی واضح به مخاطب و بی اعتماد کردن او به مدیومی است که برای سرپا نگه داشتن آن، سال‌ها نیرو و سرمایه صرف شده است، اما این روزها گویی امری چندان غیرمعمول هم تلقی نمی‌شود. به طوری که هر بار که مخاطب تماشای یک سریال جدید در شبکه نمایش خانگی را آغاز می‌کند، نمی‌داند که قرار است با داستانی کامل مواجه باشد یا ممکن است از اواسط داستان به دلایل مختلفی نظیر مشکلات مالی، به تفاهم نرسیدن بازیگران اصلی با تهیه کننده و یا مشکلات ممیزی، به یک باره متوقف شده و یا تغییر مسیر دهد.

در این میان ضمانت اجرایی چندانی هم برای درست و منطقی تمام شدن سریال‌ها وجود ندارد و حق مخاطبی که در این فضا باید برای تماشای هر قسمت هزینه‌ای را متقبل شود، نادیده گرفته می‌شود. شاید بخشی از این قضیه را بتوان به اختلاف ارشاد و صدا و سیما بر سر مدیریت و نظارت بر تولیدات شبکه نمایش خانگی هم نسبت داد؛ خلأ ایجاد شده ناشی از این اختلاف، دست سازندگان را برای تخلفاتی از این دست باز گذاشته است. اختلاف نظرها و تمرکز بیشتر حول محور مجوز تولید و پخش، محتوای سریال‌ و ممیزی می‌چرخد و ساز و کار چندان مشخصی برای تعهد سازندگان در قبال ساخت درست و کامل سریال وجود ندارد و یا اگر وجود دارد، آنطور که باید و شاید اجرایی نمی شود.

در ادامه این گزارش به معرفی چند سریال تولیدشده در شبکه نمایش خانگی می‌پردازیم که به یک باره و نیمه تمام به پایان رسیده و مخاطبانشان را غافلگیر کردند.

سریال «قهوه تلخ»

هنوز یادمان هست، در دهه ۸۰ وقتی «قهوه تلخ» مهران مدیری نیمه کاره رها شد، تا سال‌ها به عنوان یک کار منفی بزرگ در کارنامه این کارگردان باقی ماند. مدیری بابت ناتمام ماندن این سریال طنز مجبور به عذرخواهی از مخاطبان و ارائه توضیحات درباره شرایط پیش آمده شد و با این حال بسیاری او را عاملی برای بی اعتمادی مخاطب به سریال‌های شبکه نمایش خانگی دانستند که آن روزها تازه داشتند قد علم می‌کردند.

«قهوه تلخ» جزو نخستین سریال‌های شبکه نمایش خانگی است که با استقبال خوبی هم مواجه شد. در این سریال بازیگرانیمانند: برزو ارجمند، سیامک انصاری، نادر سلیمانی، محمدرضا هدایتی، غلامرضا نیکخواه، بیژن بنفشه خواه وسحر جعفری جوزانی، ایفای نقش کردند.

بیش از صد قسمت از این سریال که فضایی تاریخی و فانتزی داشت، در شبکه نمایش خانگی منتشر شد اما در نهایت چند قسمت پایانی این سریال پخش نشد و سریال بدون پایان متوقف شد.

مهران مدیری در پاسخ به انتقادهای مردم و رسانه‌ها به ناتمام ماندن «قهوه تلخ» در آن سال‌ها گفته بود: «حق شماست که بدانید چرا «قهوه تلخ» قسمت پایانی نداشت و به برخی تعهدات خودش عمل نکرد. اما من بعضی چیزها را می‌توانم بگویم و بعضی چیزها را نمی‌توانم بگویم. در ابتدا می‌گویم که همیشه حق با شماست، این‌ها مشکلات من است مشکل شما نیست. بدانید که این را می‌دانم. چند سال قبل که شبکه نمایش خانگی اختراع شد هیچکس نمی‌دانست این کار انقدر سخت و پیچیده است. موضوع قاچاق، لو رفتن دی وی دی، نظارت کیفی و فنی، تولید، تبلیغات و اطلاع رسانی، تکثیر و از همه سخت تر موضوع توزیع و پخش این کار در سرتاسر ایران به فاصله از صبح تا شب، وجود دارد و ما وقتی وارد شدیم فهمیدیم چقدر سخت و پیچیده است.»

او افزوده بود: «همه سعی‌مان را کردیم. ۱۰۲ قسمت از «قهوه تلخ» ساخته و پخش شد. فقط چند قسمت آخر ماند یعنی می‌توان گفت فقط فینال این کار ماند که به مشکل برخورد. اما این کار باید تمام می‌شد و باید به تعهداتش عمل می کرد. این کار برای ما به عنوان اولین تجربه شبکه خانگی پر از آزمون و خطا بود و الان تازه پیدا کردیم که چه کارهایی باید بکنیم و چه کارهایی را نباید بکنیم و چطور باید پروژه‌های این چنینی را مدیریت کرد. حدود بیست سال است که من دارم برنامه سازی می‌کنم. کارهایی مثل «باغ مظفر»، «شب‌های ببره»، «پاورچین»، «نقطه چین»و... کدام یک از این کارها ناقص ماند و قسمت پایانی نداشت؟ این لیست صدها ساعت برنامه است. حتما یک اتفاقی افتاده که «قهوه تلخ» قسمت آخر نداشت چرا فقط این یک کار قسمت آخر نداشت؟ حتما اتفاقات عجیبی افتاده که این کار ته نداشت. اما دوباره می‌گویم این‌ها مشکلات من است حق همیشه با شماست.»

مدیری که پس از «قهوه تلخ» سریال «ویلای من» را برای شبکه نمایش خانگی ساخت، در پاسخ به انتقاد مطبوعات در آن زمان که گفته بودند «چرا بعد از تجربه ناکام «قهوه تلخ» شروع به ساخت پروژه دیگری در این رسانه کرده است؟» گفته بود: «مهمترین دلیل شروع یک پروژه جدید همین بود، ترمیم کردن و پاک کردن هرآنچه که در کار قبلی اتفاق افتاد. این تنها کاری است که من می‌توانم بکنم. دیگر چه کار می‌توانم بکنم؟ تنها کاری که می‌توانم بکنم این است که یک پروژه دیگر را شروع کنم به پایان برسانم و تمام.»

سریال «جزیره»

سریال «جزیره» به کارگردانی سیروس مقدم، کارگردان باسابقه تلویزیون، سال گذشته در ۱۴ قسمت منتشر شد. این سریال به طور ناگهانی و در حالی که گره‌های باز نشده زیادی در داستانش وجود داشت به پایان رسید و از قضا ساخت فصل دومی هم در کار نبود.

شخصیت‌های اصلی سریال «جزیره» را شادی مختاری و امیر مقاره ایفا کرده‌اند. شادی مختاری بازیگر تازه واردی بود که با «جزیره» به مخاطب شناسانده شد و امیر مقاره هم خواننده گروه ماکان بند که به یک باره سر از یک سریال نمایش خانگی درآورد و نقش اول سریال مقدم را از آن خود کرد. اما در این سریال چهره‌های شناخته شده‌ای همچون میترا حجار، اکبر زنجان پور، محمدرضا فروتن و هنگامه قاضیانی هم حضور داشتند.

داستان درباره دختر خبرنگاری از طبقه متوسط است که درگیر عشق جوانی ثروتمند می‌شود. هرچند شروع «جزیره» هم آنچنان موفقیت آمیز نبود اما، با پایان غافلگیر کننده‌اش، مخاطبانش را به کلی از خود ناامید کرد.

شادی مختاری، بعد از پخش آخرین قسمت از «جزیره»، با انتشار پستی در اینستاگرام نوشته است: «امروز یک‌شنبه است و برخلاف یک‌شنبه‌های پیش،جزیره پخش نشد!چرا؟؟ چون هفته گذشته، در قسمت ۱۴ به پایان رسید…! اما یک سال پیش که همه‌چیز شکل دیگری بود و ما خوش‌بین به همه‌چیز و همه‌کس، گمان می‌کردیم بیش از ۲۵ هفته مهمان خانه‌هایتان خواهیم بود…اما اوضاع آن‌طور که تصور می‌کردیم پیش نرفت، تخم مرغ‌ها یکی یکی شکستند و از ابتدای زمان تولید هرروز ماجرای تازه‌ای پیش آمد…

اشتباه نکنید! اصلا قصد ندارم اینجا از مسائل و مشکلات بگویم، چون سخن به درازا می‌رود و من اساسا فضای مجازی را محل مناسبی برای این صحبت‌ها نمی‌دانم و البته همان‌طور که تا به امروز دیده‌اید، رویه‌ام سکوت بوده و فعلا قصد شکستن این سکوت را ندارم…»

سیروس مقدم که در تلویزیون کارگردان خوش نامی است، «جزیره» را پس از مشکلاتی که بر سر راه ساخت «پایتخت» پیش آمد کارگردانی کرد. گویی این سریال حیاط خلوتی بود برایش تا از فشارهای پیش آمده از پایتخت و تلویزیون کمی فاصله بگیرد. این روزها خبرهایی از مهیا شدن ساخت پایتخت ۷ در سکوت خبری به گوش می رسد؛ هرچند الهام غفوری، تهیه کننده این سریال مدت هاست که ترجیح می دهد گفت وگویی با رسانه ها نداشته باشد.

این زوج ـ غفوری و مقدم ـ در شرایط کرونا «پایتخت ۶» را ساختند و از قضا این سریال هم ناتمام ماند و به مخاطبان وعده اتمام پس از کرونا را دادند. قولی که در نوروز سال بعد به آن عمل شد و عملا پرونده «پایتخت ۶» را با دو قسمت جدید بستند.

سریال «رقص روی شیشه»

در سال ۱۳۹۷ وقتی نخستین قسمت‌های سریال «رقص روی شیشه» منتشر شد، به نظر می‌آمد این سریال عاشقانه به کارگردانی مهدی گلستانه و با حضور بازی بازیگران نام آشنای سینما همچون: بهرام رادان، مهتاب کرامتی و امیر آقایی، جزو سریال‌های موفق شبکه نمایش خانگی باشد. همه چیز خوب پیش می‌رفت، بازی‌ها، طراحی صحنه، داستان و فضای سریال به کلی قابل قبول و مجذوب کننده بود اما ناگهان در قسمت ۱۲ به کلی ورق برگشت و سریال با وجود مشخص نشدن سرنوشت کاراکترهای اصلی به کار خود پایان داد.

در آن زمان جدایی بازیگران اصلی از پروژه به خاطر مسائل مالی و عمل نکردن سرمایه گذار به تهعداتش، علت ناقص ماندن «رقص روی شیشه» عنوان شد.

در آن زمان حتی خبرهایی درباره شکایت حقوقی بهرام رادان از سازندگان و در ادامه پلتفرم های پخش کننده به گوش رسید و توسط وکیل این بازیگر هم تایید شد.

سازندگان «رقص روی شیشه» برای اینکه بتوانند نقطه پایانی را برای سریال متصور شوند، درست در زمانی که کنجکاوی مخاطب درباره سرنوشت شخصیت‌ها به اوج رسیده بود، در قسمت دوازدهم با استفاده از داستان گویی یک راوی، سرنوشت شخصیت‌ها را بازگو کردند و بدین صورت پایانی نامطلوب و توهین آمیز را برای مخاطبان سریال بر جای گذاشتند.

از دیگر بازیگران این سریال می‌توان به سحر قریشی، حامد کمیلی، مهرداد صدیقیان و هدی زین‌العابدین، اشاره کرد.

سریال «عشق تعطیل نیست»

سریال «عشق تعطیل نیست» به کارگردانی بیژن بیرنگ و با بازی مهناز افشار و محمدرضا گلزار، زوج موفق سینمایی در دهه هشتاد، از جمله سریال‌های شبکه نمایش خانگی است که به طور کامل منتشر نشده و پس از چند قسمت پخشش متوقف شده است. این سریال که پخشش را در سال ۱۳۹۳ آغاز کرد، قرار بود در ۲۶ قسمت منتشر شود اما پس از پخش پنج قسمت متوقف شد. حضور محمدرضا گلزار و مهناز افشار در این سریال می‌توانست سبب جذب مخاطبان شود اما به دلایلی پخش آن متوقف شد و بیرنگ در توضیحاتی شلوغ و پرکار بودن دو بازیگر سوپراستار و اینکه همزمان در چند پروژه حضور داشته‌اند را از دلایل ناکامی «عشق تعطیل نیست» عنوان کرد.

بیژن بیرنگ با وجود تجربه‌های موفق سریال سازی در تلویزیون از جمله «خانه سبز» و «همسران»، با ساخت نیمه تمام «عشق تعطیل نیست» علاوه بر اینکه یک اثر شکست خورده در کارنامه هنری‌اش به ثبت رساند، در جرگه سازندگانی قرار گرفت که با ساخت سریال‌های نیمه کاره وقت و پول مخاطب را هدر داده‌اند.

بهنوش بختیاری، مهرانه مهین ترابی، شهرام حقیقت دوست، بهرام شاه محمد لو و مائده طهماسبی از دیگر بازیگران سریال «عشق تعطیل نیست» هستند.

البته بیژن بیرنگ خودش درباره علت ادامه نیافتن این سریال با اعتقاد بر اینکه یک داستان کامل روایت شده است، به ایسنا گفته بود: «نمی‌خواهم خیلی وارد جزئیات شوم؛ فقط می‌توانم بگویم وقتی عشق نباشد، با صحبت کردن در مورد آن هم عشقی ساخته نمی‌شود؛ به عنوان مثال کاری که باید در عرض دو ماه ۱۲ قسمت از آن ساخته می‌شد، می‌بینیم که فقط پنج قسمت بیشتر از آن ساخته نشد؛ این اتفاق تماما ضرر مالی به یک پروژه است.»

وی همچنین اعلام کرد: «عشق تعطیل نیست» پروژه رها شده‌ای نیست؛ چراکه داستان اول ما شامل پنج قسمت بود که آن را به پایان رساندیم و به دلیل اینکه یک داستان واحد نداشتیم، از همان ابتدا قرارمان این بود که داستان‌های مختلفی برای «عشق تعطیل نیست» داشته باشیم.»

سریال «مردم معمولی»

سریال «مردم معمولی» به کارگردانی رامبد جوان، اگر چه در ۲۰ قسمت منتشر شده اما حذف شش قسمت از این سریال و شروع دوباره آن از قسمت هفتم، مخاطبانش را متعجب کرد. جوان و گروهش بعد از پخش شش قسمت، وقتی با موج انتقادها نسبت به سریال مواجه شدند، در حرکتی کم سابقه تصمیم گرفتند شش قسمت منتشر شده را از پلتفرم پخش کننده پاک کرده و سریالی که چند هفته منتشر شده را از اول شروع کنند!

در این سریال که محصول سال ۱۴۰۰ است، بازیگرانی همچون الناز حبیبی، شبنم مقدمی، لیلی رشیدی، رامبد جوان و کمند امیر سلیمانی ایفای نقش کرده‌اند.

بر اساس این گزارش ایسنا، به فهرست سریال های ناتمام شبکه نمایش خانگی، می‌توان نام مجموعه هایی چون «گیسو» ساخته منوچهر هادی، «میدان سرخ» به کارگردانی ابراهیم ابراهیمیان و سریال «سیاوش» به کارگردانی سروش محمدزاده را هم اضافه کرد، هرچند در سازندگان این سریال ها سعی کردند پایانی را برای خود متصور شوند اما پایان دم دستی و سرهم بندی شده‌ی سریال‌ها از چشم مخاطبان شبکه نمایش خانگی دور نماند و سبب شد تا برای همیشه از این کارها هم به عنوان آثاری شکست خورده در شبکه نمایش خانگی یاد شود.

۵۷۲۴۵