خبرگزاری فارس ـ اراک؛ اینجا بوی ناایمنی می‌آید، روزانه وقت خود را برای انجام کارهای اداری و خرید در پاساژها، ساختمان‌های اداری و حتی منازل مسکونی سپری می‌کنیم ولی گویا مهم‌ترین مبحث به عنوان فردی که وقت خود را در این ساختمان‌ها سپری می‌کند فراموش کرده‌ایم، بحثی که با جان و حتی مال تک تک افراد سرکار دارد، بحثی که هر ساله در کشورهای توسعه یافته به عنوان مبحث جدی در ساختمان سازی مورد بررسی و تجدید نظر می‌گیرد.
«ایمنی ساختمان‌ها» هر چند از لحاظ واژه از ساختار ساده‌ای برخوردار است ولی در عمل و اجرا سالیان سال است که بنا به گفته کارشناسان مورد غفلت قرار گرفته و اگر هم به آن توجه شده است به خاطر بروز حوادث ناگواری همچون پلاسکو، آنش سوزی ساختمان‌های تجاری مشهد و غیره بوده است، ولی رعایت موارد ایمنی پاساژها برای جلوگیری از حادثه آتش‌سوزی یکی از 24 مورد رعایت موارد ایمنی نه تنها در پاساژها بلکه مجتمع‌ها و ساختمان‌ها است.
بارها توسط رسانه‌ها به مناسبت سالروز حادثه پلاسکو به خطر آتش سوزی پاساژها پرداخته شده است ولی تاکنون برای افکار عمومی مشخص نشده است که نه تنها پاساژها، بلکه سایر ساختمان‌ها به غیر از میزان بروز خطر آتش سوزی از لحاظ ایمن بودن در برابر زلزله، ایمنی آسانسورها و غیره در چه وضعیتی قرار دارد؟ و مهم‌تر از همه با وجود تذکرات متعدد شورای تامین استان، سازمان آتش نشانی و غیره چرا موارد ناایمن آن تاکنون برطرف نشده است؟
با توجه به اهمیت موضوع، خبرگزاری فارس به سراغ دستگاه قضا به عنوان عالی‌ترین نهاد حاکمیتی ناظر استان بر حسن اجرای قوانین رفته است و در گفت‌وگوی تفصیلی با محسن خیرمند سرپرست معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان، به بررسی این موارد و آخرین اقدامات این معاونت در راستای رفع ناامنی خشت‌های ناامین رفته است.
فارس: امروزه یکی از موارد مهم در بحث ایمنی ساختمان‌ها بحث ایمنی آسانسورها است، در این مورد ساختمان‌های استان از لحاظ ایمنی در چه وضعیتی قرار دارد؟
خیرمند: بالای 60 درصد تمامی آسانسورهایی که در استان نصب شده است از مواعد قانونی تمدید استاندارد رد شده‌اند، در این حوزه ایمن بودن آسانسورهای هر ساختمان باید هر ساله مورد بررسی قرار گیرد و مجوز ایمنی آن توسط شرکت مورد نظر تمدید شود حتی گفته شده است بعضی از آسانسورهای ساختمان‌ها بدون اخذ پروانه استاندارد بدون مجوز نصب شده‌اند.
بالای 60 درصد تمامی آسانسورهایی که در استان نصب شده است از مواعد قانونی تمدید استاندارد رد شده اند
آماری که درباره نا ایمن بودن ساختمان‌های استان مرکزی بیان شد اعم از دستگاه‌های اداری، ساختمان‌های عمومی و منزل شخصی افراد است که برای رفع این معضل قرار شد مدیرکل استاندارد استان مرکزی لیست ساختمان‌های ناایمن در حوزه آسانسور را در اختیار معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان مرکزی قرار دهد تا این معاونت در حوزه آسانسورها ورود پیدا کرده و برای دستگاه‌ها اعم از دولتی و خصوصی، برج‌ها و ساختمان‌های بلند مرتبه تکلیف گذاشته شود و نماینده آن دستگاه در حوزه ایمنی و یا هئیت مدیره آن ساختمان بلند مرتبه را احضار کرده و از آن خواسته در اسرع وقت و کوتاه‌ترین زمان ممکن، مشکل ناایمن بودن آسانسور را برطرف کنند.
اگر این امر توسط نماینده دستگاه و هیات مدیره آن ساختمان صورت نگرفت از طریق دستگاه قضا حکم پلمب و بسته شدن آسانسور آن ساختمان صادر می‌گردد، زیرا مهم‌ترین وظیفه معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان حفاظت از جان مردم است و قرار نیست با اهمال کاری عده‌ای جان مردم به خطر بیافتد.
فارس: هر چند استان مرکزی نسبت به برخی از استان‌های کشور از تعداد پاساژهای کمتری برخوردار است، ولی همین کم‌ترین از لحاظ ایمنی در چه وضعیتی قرار دارد؟
خیرمند: یکی از مواردی که استان در آن با مشکل جدی روبرو است بحث ناایمن بودن پاساژها بالاخص در شهرستان اراک است، پاساژهای استان مرکزی هم از نظر مصالح و مستحکم سازی هم از نظر بروز حادثه آتش سوزی با مشکل جدی روبرو است، ممکن است در پاساژ ناایمن هیچگاه آتش سوزی صورت نگیرد، اما با کوچکترین زلزله‌ای تخریب کامل گردد.
پاساژهای استان مرکزی هم از جهت مستحکم سازی هم از جهت امکان بروزحادثه آتش سوزی با مشکل جدی روبرو است
دلیل اینکه بر روی پاساژ بیشتر از سایر ساختمان‌ها تاکید می‌شود بدین خاطر است که مدت زمانی که افراد در پاساژ سپری می‌کنند خیلی بیشتر از زمانی است که در مغازه سپری می‌کنند یا به عبارت بهتری مدت زمانی که مردممی‌خواهند از پاساژ خارج شوند بیشتر از زمانی است که از مغازه‌ای کنار خیابان خارج شوند و اهمیت ایمن بودن پاساژ زمانی بیشتر می‌شود که ساختمان پاساژ داری طبقات باشد.
فارس: وضعیت ساختمان و پاساژهای استان در حوزه استحکام چگونه است؟
خیرمند: متاسفانه برخی از پاساژهای استان در حوزه استحکام در وضعیت خوبی به سر نمی‌برند ولی در کنار آن یک الی دو پاساژهای قدیمی در شهرستان اراک بازسازی و بهسازی خوبی انجام داده‌اند، با وجود اینکه سازمان آتش نشانی شهرستان اراک به برخی از پاساژهای اراک اخطارهای لازم را در حوزه ناایمن بودن ساختمان داده است ولی متاسفانه هیات مدیره پاساژ تا کنون این موارد و نواقص را برطرف نکرده‌اند که در این راستا قرار است معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان در هفته جاری از پاساژهایی که در بحث بهسازی و ایمن سازی اقدامات مناسب انجام داده‌اند بازدید به عمل آورده و از هیات مدیره آن تقدیر به عمل آورد، ضمن اینکه در کنار آن
مجدد از پاساژهایی که ناایمن هستند و هیچ اقدامی در رفع نواقض و مشکلات ایمنی نکرده‌اند بازید به عمل آورده و آخرین اخطار را به هیات مدیره آن پاساژ دهیم تا اگر موارد در کوتاه ترین زمان ممکن برطرف نگردد هم از طریق رسانه‌ها و هم از طریق بنرهای شهری اسامی پاساژهای ناایمن استان را اعلام خواهیم کرد تا مردم وارد این پاساژها نشود.
فارس: در آستانه سالگرد حادثه پلاسکو قرار داریم، این حادثه وسیع و ناگوار از یک جرقه کوچک شروع شد، با توجه به بررسی‌هایی که معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم از پاساژهای استان انجام داده‌اند، پاساژها در بحث ایمنی از حادثه آتش سوزی در چه وضعیتی قرار دارد؟
خیرمند: ایمن بودن ساختمان‌های استان در برابر حادثه آتش سوزی چند مورد بررسی قرار گیرد که این موارد شامل سیم کشی برق، لوله کشی‌های گاز، مصالح و نوع کالاهای نگهداری شده در انبار ساختمان‌ها و پاساژها از لحاظ میزان اشتعال و غیره است که ایمن بودن پاساژها باید بر اساس این موارد مورد بررسی قرار گیرد که در بررسی‌های که از پاساژهای استان مرکزی به عمل آمد به این نتیجه دست یافته‌ایم که برخی از پاساژهای شهرستان اراک در برابر حادثه آتش سوزی فوق العاده ناایمن هستند.
برخی از پاساژهای شهرستان اراک در برابر حادثه آتش سوزی فوق العاده ناایمن هستند
معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان با همکاری مدیریت بحران و دفتر امور شهری و استانداری مرکزی از تمامی آتش نشانی‌های استان بازدید به عمل آورده که ما حصل این بازدیدها تهیه بانک جامع اطلاعاتی از سازمان‌های آتش نشانی استان در حوزه ظرفیت‌ها و توانمندی‌هایشان بوده است که در کنار تهیه این بانک اطلاعاتی ضعف‌ها و نواقص سازمان‌های آتش نشانی استان بطور دقیق احصا شد که اگر بحران و حادثه‌ای در یکی از شهرستان‌های استان اتفاق افتاد استان برای رفع این بحران و حادثه چه ظرفیت‌ها و چه نقص‌هایی دارد و این معاونت به دنبال این است که یک کار منطقه‌ای برای هم پوشانی سازمان‌های آتش نشانی استان برای رفع حادثه های احتمالی انجام دهد.
فارس: بیشترین احتمال آتش سوزی در پاساژهای استان مرکزی بالاخص شهرستان اراک در کدام یک از موارد است؟
خیرمند: فوق ناایمن بودن برخی از پاساژهای شهرستان اراک بیشتر در مبحث سیم کشی برق و اعلام حریق است که معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری با همکاری سازمان آتش نشانی ورود جدی برای رفع نا ایمن شدن این پاساژها کرده است.
تا کنون سازمان آتش نشانی و دستگاه قضا بارها به برخی از پاساژهای فوق ناایمن شهرستان اراک تذکرات لازم را داده است، اما هنوز برخی از پاساژها مشکل ناایمن بودن را رفع نکرده‌اند کهاین امر به دلایلی مختلفی برمی‌گردد که مهم‌ترین دلیل آن عدم تشکیل جلسات هئیت مدیره پاساژ، بحث‌های مالی و اعتباری برای رفع موارد ناایمن و غیره است.
فارس: اسامی پاساژهای ناایمن شهرستان اراک قرار است رسانه‌ای کنید اعلام بفرمایید؟
خیرمند: پاساژ طلا، پاساژ اسلامی، پاساژ اطلس، پاساژ سعادت یک و دو، پاساژ ملت و پاساژ آیینه از مهم‌ترین پاساژهای ناایمن شهرستان اراک هستند که برای همه آنان اخطار صادر شده است.
به عنوان مثال پاساژ اسلامی با مشکلات جدی در استحکام روبرو است به طوری که هر فردی بخواهد از پله‌های این پاساژ تردد داشته باشد به راحتی لرزش بنا را حس خواهد کرد یا در پاساژ طلا نواقصی همچون سیم کشی‌های تارعنکبوتی، پرتگاه‌ها، خلا امکانات ایمنی در جهت اعلام و اطفای حریق و غیره وجود دارد.
پاساژ طلا، پاساژ اسلامی، پاساژ اطلس، پاساژ سعادت یک و دو، پاساژ ملت و پاساژآیینه از پاساژهای ناایمن شهرستان اراک هستند
تاکنون تصمیم شورای تامین استان در جهت رفع نواقص و مجاب کردن مجموعه پاساژ طلا جهت ایمن سازی هنوز برطرف نشده است.
تا جایی که بنده در مورد ناایمن بودن پاساژ طلا پیگیری کردم، مشکل در عدم قبول ناایمن بودن پاساژ توسط هیات مدیره آن است.
فارس: با وجود اینکه بارها از سوی دستگاه قضا هشدار و تذکراتی مهمی برای رفع موارد ناایمن در پاساژ از جمله سیم کشی برق آن داده شده است ولی مشکل هنوز پابرجاست، این بار قرار است چه اقدامی صورت گیرد که این مشکلات برطرف گردد؟
خیرمند: ناایمن بودن پاساژهای شهرستان اراک همچون پاساژ طلا به قدری جدی بوده است که حتی برای رفع آن موضوع در شورای تامین مطرح شده است و حتی در جلسات شورای تامین در این راستا، پاساژ طلا را با توجه به حجم ناایمنی‌ها در اولویت قرار داد، به همین خاطر نه تنها پاساژ طلا بلکه سایر پاساژهای ناایمن شهرستان اراک اگر موارد ناایمنی را ظرف مدت مشخص برطرف نکنند قطعا این بار دستگاه قضا با همکاری اداره برق و سازمان آتش نشانی مستقیما ورود پیدا کرده و با توجه به مورد ناایمن بودن پاساژ بر آن اساس اقدام خواهم کرد.
به عنوان مثال پاساژی همچون طلا که در بحث برق و سیم کشی آن مشکل جدی وجود دارد، برق آن را در صورت رفع موارد ناایمن قطع خواهیم کرد اگر پاساژ مشکل سازه‌ای داشته باشد درب پاساژ را پلمب خواهیم کرد قرار نیست جان مردم بازیچه عده‌ای از افراد که تعهد ایمنی در پاساژ را رعایت نمی‌کنند، شود.
فارس: بحث نمای ساختمان یکی دیگر از موارد مهم ایمنی ساختمان‌ها در شهرسازی هر شهری است، با توجه به اینکه این بحث در بسیاری از شهرهای کشور مورد غفلت قرار گرفته است، وضعیت ساختمان‌های استان بالاخص شهرستان اراک در حوزه نما چگونه است؟
خیرمند: مورد دیگر که دستگاه‌های متولی استان در حوزه ایمنی ساختمان‌ها تاکنون از آن غافل بوده‌اند بحث نماها و سازه‌های ساختمان‌ها است، عدم استفاده از نمای کامپوزیت در نمای ساختمان یکی از مواردی است که در بحث ایمنی ساختمان‌ها باید مورد توجه قرار گیرد ولی نمای رومی ساختمان‌ها یکی از خطرات بالقوه‌ای است که متاسفانه در ساختمان سازی استان مرکزی بالاخص شهرستان اراک شاهد آن هستیم.
برای رفع این معضل با پیشنهاد این معاونت و همکاری دفتر فنی استانداری قرار شد در کمیسیون ماده 5 راه و شهرسازی الزام رعایت موارد ایمنی در نماهای رومی ساختمان‌ها مصوب شود.
فارس: با توجه به صحبت‌های شما و نظرات کارشناسان استفاده نمای روی برای ساختمان‌ها یک خطر بالقوه است، معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان چه راهکاری برای رفع این معضل و خطر بالقوه در استان در نظر گرفته است؟
خیرمند: در منع شدن و نشدن نمای رومی برای ساختمان‌ها نظرات متفاوتی است در کنار احیای فرهنگ ایران اسلامی در شهرسازی که بحث مهمی است بحث ایمنی است که باید نماهای ساختمانی داشته باشند.
معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان پیشنهادش برای استفاده از نماهای رومی در ساختمان‌ها این بوده است که یا استفاده از این نماها در ساختمان‌ها ممنوع شود، در غیراین صورت راه و شهرسازی در کنار بررسی‌ها و نظارت‌هایی که برای ساخت هر ساختمانی در ابتدا انجام می دهد با توجه به اینکه نمای رومی بالغ بر 300 الی 400 کیلو وزن بر ساختمان وارد می‌کند مهندس مصاحب ساختمان را الزام کند که وزن نمای رومی را در فنداسیون ساختمان حساب و اعمال کند که در آینده موجب ریختن نمای رومی نشود،دلیل اینکه شاهد هستیم بسیاری از نماهای رومی بعد از مدتی فرو می‌ریزند بدین خاطر است که نمای ساختمان اصلا چهارچوب ندارد.
زمانی که نمای رومی وزنش بر روی ساختمان قرار گرفت دیگر نگرانی بر روی فرو ریختن نما وجود ندارد.
فارس: یکی از اقدامات نو و مهم معاونت اجتماعی و پیشگری اداره کل دادگستری استان پایش نماهای ساختمان بوده است طبق بررسی و پایشی که انجام داده‌اید کدام منطقه از شهرستان اراک بیشتر از نماها استفاده می‌کند؟
خیرمند: یکی از دلایلی که مهندسین معمار در ساختمان‌ها از نماهای رومی استفاده می‌کنند به دلیل اینکه دستگاه متولی همچون سازمان نظام مهندسی هنوز جایگزین مناسبی را به جای نمای رومی برای نماسازی تعریف نکرده‌اند هر چند این مجموعه از لحاظ علمی و اجرایی دارای توانمندی‌های بالایی است ولی می‌طلبد که در این حوزه ورود جدی‌تری داشته باشند.
شهرستان‌های استان مرکزی بالاخص شهرستان اراک بخاطر بالا بودن وضعیت آلودگی و اینکه آلودگی آن صنعتی محسوب می‌شود هر نمایی در آن استفاده کرد بعضی از نماها در اثر گذشت زمان و تجمع آلایندگی‌ها رنگ خود را از دست می‌دهند، بعضی از نماها هم بخاطر تنش‌های زیاد دمایی که در شهرستان اراک وجود دارد قابلیت خود را از دست می‌دهد و باعث فرو ریختن نما می‌شود بدین خاطر نظام مهندسی استان مرکزی باید بررسی می‌کرد با این شرایط دمایی که شهرستان اراک دارد چه نمایی سازگارتر با این تنش‌هایی دمایی است و بر اساس شرایط آب و هوایی و تنش‌هایی دمایی و اقلیمی که شهرستان اراک دارد باید نمای پیشنهادی را در برای ساختمان به معماران ساختمان پیشنهاد می‌داد نه اینکه حالا بعد از مدت‌های طولانی به دنبال این باشند که از این نماها در ساختمان سازی استفاده نشود.
نمای سنگی یکی از نماهای مطلوب و سازگار برای اقلیم‌هایی است که در آن آلودگی‌ها و تنش‌های دمایی بالا است ولی وقتی نظام مهندسی و معماران نتوانستند نمای سنگی را از طرح ساده خارج کردند و تبدیل به نمای شکیل بکنند همین امر باعث می‌شود که مردم رو به نماهای دیگر همچون رومی بیاورند.
با توجه به اینکه نمای رومی یک نمای گران قیمت محسوب می‌شود، عمدتا در مناطقی در شهرستان اراک که ارزش ریالی ملک و بنا بالاتر است قاعدتا میزان نماهای رومی استفاده شده در ساختمان‌ها بالاتر است.
اتفاقی که در ساختمان سازی و نماسازی آن افتاده است بدین صورت است که مردم احساس می‌کنند اگر ساختمانی نمای آن رومی باشد داخل ساختمان و منزل آن به همان اندازه شیک و مطلوب است در صورتیکه که شاهد هستیم فردی ساختمانی را که سی سال از عمر ساخت آن گذشته است را اقدام به نمای رومی می‌کند ولی داخل ساختمان هیچ بهسازی در امکانات و ظاهر آن نشده است در واقع فرد برای افزایش قیمت ملک خود آمده ساختمانی که را از لحاظ امکانات و معماری مشکل دارد را نمای رومی کرده تا قیمت ملک خود را افزایش دهد و متاسفانه این امر در اکثر شهرستان ها رو به افزایش است.
حداقل در ماه دو الی سه مورد در خصوص ریزش نمای رومی در شهرستان اراک به معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان گزارش می‌شود
عمدتا نماهای رومی در منطقه یک و دو شهرستان اراک بیش تر از سایر مناطق این شهرستان است.
نمای رومی بدین جهت که محاسبه در میزان وزن و محاسبات فنی آن نشده است احتمال ریزش آن بسیار بالا است.
معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان حداقل در ماه دو الی سه گزارش در خصوص ریزش نمای روی در شهرستان اراک داریم
فارس: طی بررسی که نسبت به قیمت ملک در استان مرکزی بالاخص شهرستان اراک انجام شده است یکی از دلایل افزایش قیمت ملک استفاده از نمای رومی است با توجه به اینکه معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم کارگروه مسکن را به تازگی راه اندازی کرده است، چه راهکار و پیشنهادی برای اینکه نمای ساختمان تاثیر قابل ملاحظه‌ای روی قیمت ملک نگذارد، شده است؟
خیرمند: اگر آنچه که معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان در کارگروه مسکن پیشنهاد داده است اتفاق بیافتد نماسازی ساختمان دیگر به این مقدار ارزان قیمت نخواهد بود، وقتی فرد برای اجرای نمای رومی مجبور می شود که سازه‌های فلزی ساختمان را تقویت و ارتقا دهد همین امر باعث می‌شود که اختلاف بین نمای رومی با سایر نماها از لحاظ قیمتی فاحش شود و وقتی اختلاف فاحش شد فرد به عنوان مجری ساخت ساختمان سراغ ساخت اینگونه نما نخواهد رفت.
فارس: این پیشنهاد بطور مشخص چه بوده است و هم اکنون در کدام مرحله قرار دارد؟
خیرمند: پیشنهاد معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان این بوده است که هر فردی که به عنوان مجری قرار است اقدام به اجرای نمای روی به عنوان نمای ساختمان بکند باید کلیه محسابات فنی جهت قرار گرفتن وزن این نماها بر روی سازه ساختمان را انجام و اعمال کند در غیر اینصورت مجوز اجرای نمای رومی به آن داده نخواهد شد.
هم اکنون پیشنهاد این معاونت قرار است در کمسیون ماده 5 با دبیری اداره کل راه و شهرسازی بررسی و تصویب شود.
فارس: با توجه به اینکه دستگاه‌های اجرایی همچون اداره راه و شهرسازی تابع مقررات و آیین نامه وزارتخانه خود هستند، این پیشنهاد چقدر ضمانت اجرا دارد؟
خیرمند: اجرای پیشنهاد این معاونت مشکلی در ضمانت اجرا ندارد زیرا استان در بحث راه و شهرسازی دارای کمیته فنی است که ریاست آن را استاندار مرکزی و دبیری آن را مدیر کل راه و شهرسازی بر عهده دارد و مصوبات این کمیته اگر از سمت تهران رد نشود قابلیت اجرا دارد با این حال اگر این پیشنهاد توسط تهران رد شد معاونت اجتماعی و پیشگیری از وقوع جرم اداره کل دادگستری استان می‌تواند همچون بحث دودکش‌های ساختمان‌های پایین مرتبه در شورای پیشگیری اداره کل دادگستری استان مصوب می‌کند.
**************
گفت و گو: کوروش دیباج
**************
انتهای پیام/ح
