چند درصد از تهرانی‌ها صاحبخانه هستند؟

محمود اولاد، کارشناس مسکن در پاسخ به این پرسش که افزایش افسارگسیخته نرخ اجاره‌بها چه تبعاتی برای شهرنشینان و محیط شهری دارد؛ گفت: تهران نزدیک به ۲ میلیون و ۵۰۰ تا ۲ میلیون و ۶۰۰ هزار واحد مسکونی دارد و حدود ۹ تا ۱۰ میلیون نفر نیز جمعیت دارد و در محدوده شهری تهران نیز برای دو دهه نرخ رشد جمعیت پایین‌تر از نرخ رشد طبیعی است به این معنا که تهران اصلا مهاجرپذیر نیست و مهاجرفرست است.

وی در ادامه گفت: خالص مهاجرتی که به سمت تهران می‌آید از منطقه کلان‌شهری تهران و یا مجموعه شهری تهران است که شامل کرج، شهریار، پرند و پردیس می‌شود و نزدیک به ۱۵ تا ۱۸ میلیون نفر جمعیت دارد و منطقه‌ای مهاجرپذیر است.

این صحبت‌ها به این معنا نیست که هیچ شخصی از شهر‌های دیگر وارد تهران نمی‌شود بلکه به این معنا است که تراز مهاجرتی آن تعدادی که وارد تهران می‌شوند و تعدادی که از آن خارج می‌شوند، منفی است و شهر تهران از ده تا پانزده سال پیش مهاجرفرست بوده و کماکان مهاجر فرست است.

اولاد در ادامه افزود: این افراد به مناطق کلان شهری می‌روند و پرند شکل گرفت و اسلامشهر گسترده شد و حال شهریار در حال گسترش است و تمام این مناطق هستند که مهاجران را در برگرفته‌اند.

بنابر گفته نایب رئیس اول اتحادیه مشاورین املاک افزایش بیش از ۲۵ درصدی اجاره‌بها برای سال جاری غیرقانونی خواهد بود و به گفته وزیر راه و شهرسازی بر اساس مصوبات شورای اقتصادی سران قوا قرارداد‌های مستأجران و موجران به طور خودکار تمدید می‌شود و هیچ مستأجری واحد مسکونی خود را تخلیه نمی‌کند.

این کارشناس مسکن در ادامه با اشاره به اینکه مالک از این کنترل قیمتی آسیب نخواهید دید؛ گفت: این کنترل قیمتی به ضرر صد در صد مستاجر است؛ فرض کنید ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار واحد مسکونی دارید که نزدیک به نصف این تعداد مالکان در آن‌ها سکونت دارند و نصف دیگر آن نیز اجاره داده می‌شود و اجاره‌نشینان در آن‌ها سکونت دارند و حال ما به ازای تعداد خانوار‌هایی که به شدت در حال افزایش است مسکن در تهران ساخته نشده است و تقاضا برای مالکیت و برای اجاره به شدت بالا رفته است و از طرفی عرضه‌ای در کار نیست در نتیجه قیمت مسکن و اجاره‌بها به شدت رشد خواهد کرد و حال دولت می‌گوید که اجازه نخواهد داد قیمت عرضه بالا رود و در نتیجه تعدادی از مستاجران که از اقامت در تهران ناامید شده بودند و خواستار نقل مکان به پیرامون بودند با این مصوبه جدید ماندگار شده‌اند و تقاضا دوباره به تهران بازگشته است، اما در آن سوی دیگر هیچ افزایشی در عرضه اتفاق نیافتاده است و احتمال اینکه عرضه کاهش یابد نیز بالا است چراکه برخی از مالکان که خواستار اجاره دادن ملک خود بودند با توجه به این سرکوب قیمتی از خیر آن می‌گذرند و در نتیجه این شکاف عرضه و تقاضا بیشتر خواهد شد و اجاره‌بها افزایش پیدا خواهد کرد.

اولاد در ادامه با اشاره به اینکه کنترل قیمتی به طور مطلق چاره بازار مسکن نیست؛ گفت: این کنترل قیمتی کار را برای مستاجران بسیار پیچیده و سخت‌تر خواهد کرد و پیدا کردن خانه را برای آن‌ها دشوار خواهد کرد. زمانی که قیمت‌ها را پایین‌تر می‌آورید صف تقاضا تشکیل خواهد شد و مکانیزم‌های کنترل قیمت که قیمت را از نرخ تعادلی پایین‌تر بیاورد منجر به بدتر شدن شرایط خواهد شد.