از زمان توقف مذاکرات احیای برجام در اسفند ۱۴۰۰، تنشها بر سر پرونده هستهای ایران افزایش یافته است. نشانههای آن از جمله صدور قطعنامه شورای حکام آژانس بینالمللی انرژی اتمی علیه تهران به دلیل آنچه عدم همکاری با آژانس خوانده میشود و واکنش ایران با غیرفعال کردن دوربینهای نظارتی آژانس، مبین این روند است. اما گفته میشود مذاکرات شکست نخورده و ادامه دارد. البته نه آن مذاکراتی که در دوحه بود. اکنون برجام از طریق کانالهای دیپلماتیک پیگیری میشود. در همین راستا گفتگویی داشتیم با یکی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی. با گسترش نیوز همراه باشید:
جلیل رحیمی جهان آبادی عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در مورد موضوع یاد شده اظهار کرد: مذاکرات اتمی ایران و کشورهای غربی، مذاکرات پیچیدهای است و هم از نظر ابعاد فنی، مالی، سیاسی و امنیتی پیچیده شده است. بخشی از این مشکلات در دوره قبلی مذاکرات حل شد و بخشی حل نشده باقی ماند. در خلال این دوره سکوت خبری رایزنی هایی اتفاق افتاد و پیام هایی رد و بدل شد و میانجیگری هایی انجام شد.
وی افزود: طرفهای غربی این کار را در رسانهها به گونهای جلوه میدهند که آن ها همه آن چه که لازم بوده است را در مذاکرات انجام دادهاند و توپ در میدان ایرانی ها است در حالی که واقعیت امر این نیست، ایران در جریان برجام به تعهدات خود عمل کرد و امروزه هم تعهدات مانند نسل های سانتریفیوژ، میزان غنی سازی، رقیق سازی اورانیوم غنی سازی شده، در نحوه همکاری با سیستم های نظارتی حتی فراتر از ان پی تی پیش رفته است.
نماینده باخرز، تایباد و تربت جام در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: ایران به صورت تمام و کمال همکاری میکند. ولی این که طرف غربی بخشی از تحریمها را برنمیدارد و از ما توقع ورود به مذاکرات در عرصه مسائل منطقه ای، نظامی و موشکی را دارد، خنده دار است. موضوعات مختلفی مطرح است که یک داستان رکود سراسری است. غربیها لیست بلندی دارند و پذیرفتن این برای ایران امکان پذیر نیست ما همانند دیگر کشورها مستقل هستیم، سیاست خاص خود را داریم. نمیگوییم هر چه رفتار میکنیم. باب طبع غربی ها است، غربی ها هم هر چقدر رفتار می کنند باب طبع ما نیست. ولی ما در روابط بینالملل باید بر پایه اشتراکات، درک متقابل و حفظ منافع متقابل بتوانیم رابطه را برقرار کنیم و از تنش و چالش دوری کنیم.
رحیمی جهان آبادی افزود: ایران در مذاکرات با کمال حسن نیت رفتار کرد و به تعهدات خود پایبند است ولی طرف غربی دارای دو مشکل است. یک درک درست از شرایط منطقه و خاورمیانه ندارد و دوم این که مشاورههایی از رژیم صهیونیستی، گروه و افراد می گیرد که این مشاوره ها برای غرب زیان بار شده است . در سری قبل که برجام امضا شد، طرف غربی اگر عاقلانه رفتار می کرد وضعیت امروزه بهتر بود. ما نسل جدید سانتریفیوژ را نصب نکرده بودیم، میزان و درصد مواد غنی سازی ما مطابق با توافق برجام بود، ما برای هرگونه همکاری اقتصادی با غربیها دست دوستی دراز کرده بودیم ولی حاصل آن این شد که غربی ها بر اساس آن مشاورهها این را به پای ضعف ما بگذارند.
وی ادامه داد: کسانی به غرب مشاوره میدهند که ایران را در فیلم های قدیمی صمد و لیلا دیده اند. ایران امروز قدرتمند ترین کشور خاورمیانه است، نگاه کنید و ببینید روسیه چند ماه است که در تحریم به علت جنگ با اوکراین است و به چه وضعیتی دچار شده است و چقدر تلاش برای نجات یافتن از این وضعیت می کند!
نماینده مجلس یازدهم اظهار کرد: ایران ۴۰ سال در تحریم بود، ایران کشور ضعیفی نیست، زیر ساختها و مردمان ما آسیب دیدهاند، شرایط زندگی برای مردم ایده آل نیست و ما شرمنده مردم هستیم. اما آنچه ما در عرصه بینالملل دنبال میکنیم، عاقلانه است. اما غربیها در حد و اندازه یک ابر قدرت عاقلانه رفتار نمیکنند این رفتار را با چینی ها داشتند، ۴۰سال انقلاب چین را درک نکردند تا زمانی که چین تبدیل به یک ابرقدرت بالا شد امروزه هم در مورد ایرانی صحبت می کنند که ایران تحت فشار غربی ها قرار گرفت اما قدرت ممتاز و اثرگذار خاورمیانه است.
عضو کمیسیون امنیت ملی بیان کرد: خود آن ها هم میدانند که ایران قابل مقایسه و قیاس با هیچ کشوری در خاورمیانه نیست ولی این درک نادرست مشاوران آنها، همانند دولتی جعلی مثل رژیم صهیونیستی به آنها میدهد و رفتارهایی که انجام میدهند به ما و منافع غرب آسیب زده است. غرب خاورمیانه را به چینیها و گروههای رقیب خود میبازد که به دلیل کج فهمی و بد فهمی است. ایران تلاش خود را کرده است در دستگاه دیپلماسی ایران بسیار عاقلانه، شفاف، منطبق بر منافع ملی و با نیم نگاه به دغدغههای غرب عمل کند ولی غرب از موضوعات درک عاقلانه ندارد. نمونه آن خروج ترامپ از برجام بود.
وی ادامه داد: برجام یکی از پیچیده و قدرتمندترین قراردادهای دستگاه دیپلماسی در چند سال اخیر جهان است. آنچه را که ایران، غربی ها و آمریکایی ها توافق کردهاند، ترامپ بدون دلیل از آن خارج شد این رفتار را فقط با ما نکرد در قبال تعهدات آمریکا در منع تولید گاز های گلخانهای، درقبال همکاری با چین، در قبال متحدان خود مانند افغانستان همین رفتار را کرد. رفتاری که با افغانستان انجام دادند و در مقابل طالبان آن را رها کرد، لکه ننگ در تاریخ سیاست خارجه آمریکاییها است که متحدان آمریکا به پایههای چرخ هواپیماهای آمریکا مانند خروج از ویتنام آویزان بودند. ما نمیگوییم هر سیاستی و کاری که داریم بی عیب و نقص است ولی به یقین در مذاکرات حق با مردم و دستگاه دیپلماسی ایران است و غربی ها با جنگ رسانهای و تبلیغات منفی میخواهند به ناحق خود را حق جلوه می دهند.
نماینده باخرز، تایباد، تربت جام در مجلس شورای اسلامی بیان کرد: خواسته هایی که ایران مطرح کرده است و تعهداتی را که اجرا کرده است بر اساس عقل، منطق و قوانین بینالمللی که خود غربی ها پایه گذار آن هستند، بوده است، کار ایران قانونی است. ایران انپیتی را پذیرفته است و اسرائیلی علیه ایران تهدید و مشاور به غرب میدهد که عضو ان پی تی نیست. ایران سلاح اتمی ندارد اما اسرائیلی به غرب مشاوره میدهد که ۲۰۰تا کلاهک اتمی با کمک آمریکایی ها ساخته است. ایران امروزه فراتر از پروتوکل الحاقی، نظارت های پادمانی، نظارت پذیرفته است ولی اسرائیل کوچک ترین نظارتی را در تسهیلات اتمی خود نپذیرفته و ما را متهم به این میکند که ما دولت طرفدار تروریست و خطرناکی هستیم و خود مبنای دموکراسی است! این واقعا طنز تاریخ است، هر انسان منصف و عاقلی در روابط بینالملل به این رفتار دوگانه و پارادوکسیکال غربی ها نگاه کند، احساس شرم میکند که غرب خود را داعیه دار حقوق و دموکراسی می داند ولی ما را مورد هجوم قرار می دهند. نظامی که ما براساس ان پی تی، حق فعالیت صلح آمیز، غنی سازی داریم و حق نظارت ان پی تی را در چهارچوب مقررات ان پی دی بپذیرم ولی امروزه هر روز یک مکان جدید را معرفی می کنند. هر روز یک داستان جدید درست می کنند، چه کسی به آنها مشورت می دهد! کسانی که ایران را در جریان صمد و لیلا دیده اند یا ایران را از منظر صهیونیست ها می بینند؟!
رحیمی جهانآبادی در پایان اظهار کرد: ایران قدرتمندترین کشور خاورمیانه است اگر غرب این را بفهمد هم خود راحت است و هم ما راحت هستیم و اگرنه امروز می بینید در پیرامون ما هیچ کشوری نه در حد ما نفوذ سیاسی دارد و نه مانند ما دفاع از امنیت خود را انجام میدهد اما فقط ما ناجوانمردانه زیر بار تحریمهای غرب هستیم و مردم ما در شرایط ایده آل اقتصادی نیستند. ما شرمنده مردم هستیم و در حال تلاش برای رفع مشکل هستیم. ولی از لحاظ سیاسی و نظامی در موضع ضعف در مقابل غربیها نیستیم.