فاطمه صدری در گفتوگو با خبرنگار مهر، با اشاره به زلزلههای اخیر در سطح کشور و استان قزوین اظهار کرد: به طور کلی کشور ایران برروی کمربند زلزله قرار دارد و به علت پوسته ایران مرکزی و پوسته عربستان که به ایران مرتبط است و همچنین قرارگیری ایران در کمربند آلپ–هیمالیا میتوان گفت پوسته این منطقه از زمین شکننده است.
کارشناس حوزه زمین شناسی بیان کرد: هرچقدر پوسته زمین شکنندهتر باشد تعداد گسلها در آن بسیار است حال آنکه بیشتر شهرهای ما نیز روی گسلها ساخته شدهاند و بیشتر این ساختوسازها قدمتدار بوده و در آن زمان مطالعهای در این حوزه صورت نگرفته یا مدیریت بحران نشده است.
وی افزود: توسعه شهرها در بستر گسل سبب میشود تا در پس زمین لرزهها شاهد تخریبهای بسیار نیز باشیم از سوی دیگر مبانی مدیریت بحران در حوزه شهرسازی به صورت عملیاتی تعریف نشده است.
این کارشناس با بیان اینکه تخریب متروپل حاکی از ساخت و ساز ضعیف بود تصریح کرد: زمین یک موجود پویا و درحال لرزش است که ما برخی از این لرزشها را احساس کرده و برخی دیگر را احساس نمیکنیم.
وی ادامه داد: هرچه تعداد زلزلهها بیشتر باشد انرژی گسلها رها شده و در نتیجه برای ما بهتر است اما هرچقدر زمان عدم لرزش یک گسل بیشتر شود یا به تعبیر دیگر گسل کم تحرک باشد انرژی آن انباشته شده و زمانی که انرژی آن به انرژی جنبشی تبدیل شود میزان تخریب و قدرت و شدت زلزله بیشتر خواهد بود.
صدری تاکید کرد: باتوجه به اینکه آب یک پارامتر فیزیکی است ممکن است کمبود آن یکی از دلایل وقوع زلزله باشد اما نمیتوان علت زلزله را مستقیماً به گرمایش زمین ارتباط داد البته در برخی مناطق درصورت استفاده از آبهای زیرزمینی و ایجاد فرونشست امکان وقوع زلزله وجود دارد چنانچه زمانی که پوسته در ابعاد بزرگتر و عمق دچار فرونشست شود امکان بروز زلزله وجود دارد اما مطالعات اصلیترین علل زلزله را فعالیت گسل میداند.
وی تاکید کرد: مرکز ژئوفیزیک دانشگاه تهران کانون زلزله را براساس گسل فعال بررسی میکند که باید گفت حدود ۷ گسل اصلی وجود دارد که برخی از آنها از جمله گسل زاگرس طول بسیاری دارند.
این کارشناس ادامه داد: باتوجه به اینکه گسلها پدیدههای طبیعی هستند تنها راهکار پیشگیری از وقوع حادثههای جبران ناپذیر فاصله گرفتن از گسلهای فعال یا درصورت عدم امکان در این حوزه بالابردن مسائل امینی در سازهها است.
وی تصریح کرد: در بحث مدیریت بحران دو مرحله اصلی پیشگیری و پیشبینی در جلوگیری از وقوع حوادث بسیار حائز اهمیت است که در اینجا این مسائل در انجام مانورهای متعدد، آموزش و آگاهی مردم و ایمن سازی سازهها خلاصه میشود.
صدری افزود: باتوجه به زلزله خیز بودن کشور لازم است هر محلهای ایستگاه زلزله داشته و به صورت دورهای مانورهای زلزله آموزش داده شود که البته آموزش در مدارس نیز بسیار کاربردی است که متأسفانه فعالیت ما در این حوزه بسیار کمرنگ است.
وی در پایان با بیان اینکه زلزله اولین خطر بحران طبیعی است مطرح کرد: نوع طراحی سازه و در نهایت آگاهی شهروندان نسبت به زلزله یک امر ملزوم است در حوادث زلزله اخیر شاهد آن هستیم که مدل امداد رسانی اشتباه و سازه ساخته شده آسیبپذیر است که در اینجا لازم است مسئولین استانی نسبت به این امر و دو مرحله پیشین مدیریت بحران اقدامات لازم را انجام دهند.