عراق و کره اراده‌ سیاسی برای آزادسازی پول‌های ایران ندارند

عبدالناصر همتی با حضور در برنامه ی عیار که از شبکه افق پخش می‌شد به بیان توضیحاتی درباره رایزنی ایران با مقامات عراق و کره جنوبی برای آزاد سازی پول های بلوکه شده کشورمان پرداخت و اظهار داشت: از 2 سال قبل رایزنی ها با کره جنوبی برای آزادسازی پول های بلوکه شده آغاز شد ولی بنظر می رسد کره اراده سیاسی برای این کار را ندارد هرچند که در دیدار اخیر،‌ به ما قول دادند که با خبرهای خوب برگردند ولی تجربه مذاکرات قبلی نشان داد که اراده ندارند.

همتی بار دیگر به پیشنهاد پوچ طرف کره ای اشاره و تصریح کرد: به ما گفتند که شنیدیم نیاز به امبولانس و کیت کرونا دارید و حاضریم اینها را به شما بدهیم ولی ما با جدیت گفتیم خودمان صادرکننده امبولانس و کیت هستیم و نیازی به اینها نداریم و باید 7 میلیارد دلارمان را به همراه خسارت مالی بدهید؛ این پول قبل و بعد از آغاز مسئولیت من در آنجا بود.

وی با تأکید براینکه مشکل اصلی کره این است که حتما باید برای تبدیل پول به سراغ بانک های آمریکایی بروند، افزود: قبلا از کره کالا می آوردیم ولی وقتی تحریم شد دیگر نتوانستیم از کره کالا بیاوریم و همه آنها متوقف شد؛ به صورت کلی تجارت ما با کره با صادرات نفت و واردات کالا بود.

رئیس کل بانک مرکزی همچنین درباره مذاکرات با عراق برای آزادسازی پول های بلوکه شده در این کشور هم از نبود اراده سیاسی گفت و تأکید کرد که پشت همه اینها فشارهای امریکاست و همین موضوع موجب شده تا این کشورها اراده ای برای آزادسازی پول های ایران نداشته باشند.

همتی ادامه داد: درآمدهای نفتی عراق بعد از حمله آمریکا به نحوی طراحی شد که اول باید برود واشنگتن و تایید بگیرند و چون بانک مرکزی آنها تهدید می شود عملا دستشان بسته است. ما به صورت سنتی برای کالاهای اساسی منابع را استفاده می کنیم و همه اینها که عراق هم نتوانست در پشت قضیه آمریکا است و ما از همه ابزارها جلو رفتیم ولی کاملا بسته بودند.

وی در بخش دیگری از سخنان خود از تشدید فشارهای اقتصادی در سال جاری هم گفت و توضیح داد که تحریم اینبار بی سابقه بوده و همه جهان را بر علیه جمهوری اسلامی بسیج کردند ولی کشور در این دو سال روی پای خود ایستاد و امروز شرایط به سمت مثبت شدن می رود و این نشان می دهد که تحریم ها اثر نداشته است.

* اگر اقدامات بانک مرکزی نبود دلار 50 هزار تومان و تورم 150 درصد بود

به گفته همتی، ظرف دو سال گذشته رقم درآمدهای ارزی ناشی از نفت بسیار کاهش یافت و در دو سال زیر 20 میلیارد شد در حالی که میانگین در آمد نفتی در سال های گذشته بالای 40 میلیارد بود. ما سالانه بالای 40 میلیارد دلار درآمد نفتی داشتیم که همین هم دست عراق و کشورهای دیگر است که نتوانستیم وصول کنیم.

وی تأکید کرد: از وقتی که بنده آمدم سیاست ما این بود که ارزپاشی نکنیم و اجازه بدهیم که نرخ ارز در دست بازار باشد و برای ما تنها تامین دارو و کالاهای اساسی اولویت اول باشد که آمریکایی ها می خواستند که این اولویت از دست ما خارج شود و ما ارزپاشی کنیم که با مدیریت بانک مرکزی این اتفاق نیفتاد.

رئیس کل بانک مرکزی با بیان اینکه سال قبل 15 میلیارد دلار برای واردات دارو و مواد اولیه ارز اختصاص دادیم و در سال 99 نیز تا کنون نزدیک هشت میلیارد دلار برای این موضوع تخصیص داده شده است، افزود: توانستیم اقتصاد را بدون نفت اداره کنیم.

همتی با تأکید براینکه می دانم فشار روی مردم زیاد است و طبقات پایین خیلی سختی می کشند، اما هدف ما جلوگیری از ابرتورم بالای 120 درصد بود که خوشبختانه محقق شد، افزود: در سال 97 که قیمت دلار 19 هزار تومان شده بود،‌خیلی ها به ما می گفتن حرص نخور نمی توانی جلوی بازار را بگیری و پیش بینی دلار 40-50 هزار تومانی را در همان سال مطرح می کردند ولی ما جلوی آن را گرفتیم و در یک بازه طولانی دلار را نزدیک 11 هزار تومان متوقف کردیم.

وی افزود: اگر جلوی بسیاری از زیاده‌خواهی‌ها و پولپاشی‌ها را نمی‌گرفتیم تورم بسیار شدیدی را لمس می‌کردیم، به طوری که دلار بالای 50 هزار تومان و تورم فراتر از 120 تا 150 درصد پیش می‌رفت.

* شرط همتی برای کاهش 40 هزار میلیاردی پایه پولی

همتی با تأکید براینکه بانک مرکزی ذخایر ارزی داشته است، در پاسخ به اینکه بانک مرکزی برای اجرای سیاست ارز 4200 تومانی در سال گذشته ارز نیمایی را به نرخ 4200 فروخته است، این ادعا را از اساس اشتباه دانست و گفت: ما دلارها را از دولت به نرخ 4200 تومان می‌خریم؛ بنابراین براساس قانون هر درآمد ارزی که دولت دارد به ما می‌فروشد. وقتی درآمدهای ارزی کشور کم شد ما از ذخائر قبلی استفاده کردیم و این موضوع با موضوعی که اشاره کردید متفاوت است.

وی افزود: ضمن اینکه سال قبل 12 درصد از منابع صندوق که معادل 5 میلیارد دلار بود، به ارز نیمایی تسعیر کردیم که من شخصا مخالف بودم؛ چراکه این خود، 50 تا 60 هزار میلیارد تومان پایه پولی را بالا برد و این تاثیر خود را گذاشت.

رئیس کل بانک مرکزی ضمن اشاره به اینکه کرونا و حوادث اوایل امسال باعث مختل شدن صادرات غیرنفتی و بسته شدن مرزها شد که باعث شد درآمدهای ارزی ما کاهش یابد، تصریح کرد: ما تا اردیبهشت مشکلی نداشتیم، اما در خرداد تقاضا بالا رفت و ما ناچار شدیم 75 هزار میلیارد تومان از سیستم بانکی برای معیشت مردم کسب و کارها و نیاز مواد اولیه کارخانه جات تامین کنیم.

همتی با تأکید براینکه ما همه تلاش مان را شبانه روز انجام می دهیم و تمام فکر و ذکرمان کنترل تورم  است، در پاسخ به افزایش حجم نقدینگی در دولت دوازدهم، گفت: میانگین رشد نقدینگی در 20 سال گذشته  27.9 بوده در حالی که در سال 97 که بدترین شرایط را داشتیم تنها کمتر از 3 درصد افزایش رشد نقدینگی داشتیم و این عدد بالایی نیست.

وی ضمن بیان اینکه با اخباری که از آزادسازی پول هایمان داریم، امیدوارم که بتوانیم پایه پولی را تقویت کنیم، ادامه داد: اگر یک میلیارد دلار از پول بلوکه شده کشور برگردد، قول می دهم 40 هزار میلیارد تومان از پایه پولی ایجاد شده را جمع کنم.

رئیس کل بانک مرکزی تأکید کرد که پول‌هایی نظیر آنچه که برای کرونا اختصاص داده‌ایم اثر خود را روی پایه پولی می گذارد و نمی‌توان سلب مسئولیت کرد و باید تمام ابعاد را کنار هم دید.

* دلار 15 هزار تومانی آقای روحانی، شدنی است؟

وی بار دیگر به مردم توصیه کرد که روی دلار سرمایه گذاری نکنند چراکه به نفع منافع ملی نیست و ادامه داد: دوسه ماه پیش که دلار بالای 32 هزار تومان شد گفتم دلار نخرید. کسانی که گوش نکردند الان 10 هزار تومان ضرر کرده اند. البته اگر در روزهای آینده این ضرر بیشتر نشود.

همتی درباره ارزش واقعی قیمت دلار گفت که نمی توانم برای دلار قیمت مشخص اعلام کنم ولی از این رقم‌هایی که الان هست کمی کمتر است.

وی درباره دلار 15 هزار تومانی وعده داده شده از سوی رئیس جمهور هم سعی کرد تأیید یا تکذیبی نکند و اینطور توضیح داد که آقای روحانی هم گفتند اگر پول های بلوکه شده ازاد شود قیمت دلار به این رقم می رسد انشالله که برسد!

رئیس کل بانک مرکزی از عرضه روزانه 150-160 میلیون دلار در بازار نیما خبر داد و گفت: مردم دوست دارند قیمت ارز پایین بیاید. مجری هم گفت البته الان دیگر تمام مردم از کاهش قیمت ارز خوشحال نیستند خصوصاً سهامداران بورس. همتی در پاسخ تصریح کرد: انشالله وضعیت بورس هم خوب شود.

* آیا دولت دلارها را احتکار کرده است؟

همتی در پاسخ به این سوال که برخی می گویند که دولت دلارهای احتکارشده ای دارد که در آستانه برخی اتفاقات سیاسی می خواهد آن را آزادسازی کند، گفت: کاش آدرس بدهند من به سراغ این دلارها بروم. اگر ارزی باشد، من به عنوان رئیس کل بانک مرکزی که ذی نفع ترین فرد برای کاهش نرخ دلار هستم، نمی توانم نگاه کنم؛ پس برخی اظهارنظرها در این خصوص صحت ندارد.

وی با تأکید براینکه حساب اختصاصی رئیس جمهور صحت ندارد و تمام ارزها باید به کشور برگردند، تصریح کرد: شرایط هم بهتر شده است و در روزهای آینده روند صادراتی بهتر شده و شرایط بهبود می یابد؛ بازار هم بهترین مکانیزم برای تعیین نرخ دلار است؛ البته من دو سیاست دارم که مورد قبول رئیس جمهور است که یکی صیانت از منابع ارزی و دیگری، تقویت رقابت اقتصادی در کشور است تا از خروج سرمایه جلوگیری نماییم.

* بانک مرکزی باعث ریزش بورس شد؟

وی در بخش دیگری از گفت‌وگو درباره انتقادات بورسی ها به بانک مرکزی درباره تأثیر افزایش نرخ بهره بین بانکی در ریزش بورس گفت: زمانی که با حجم انباشت پول در بانکها و موضوع کرونا و توقف فعالیت های اقتصادی روبرو شدیم ، طبیعی است که نرخ کاهش یافت اما نرخ سود سپرده 15 درصد و گواهی سپرده هم 18 درصد است و سود بانکی را هیچ تغییری ندادیم. بانک ها ناترازی خود را براساس نرخ سود بین بانکی جبران می‌کنند و وقتی حجم پول زیاد باشد نرخ سود بین بانکی کاهش می‌یابد. زمانی هم این نرخ حدود 28 درصد بود، اما چون ملزم هستیم براساس بازار باز این نرخ را کنترل کنیم آن را در حدود 20 درصد تنظیم کردیم.  

رئیس کل بانک مرکزی با اشاره به اظهارات اخیر وزیر اقتصاد گفت: وزارت اقتصاد مسئولیت مجمعی بانک های دولتی را دارد اما براساس قانون سیاستگذار پولی و بانکی، بانک مرکزی و شورای پول و اعتبار به عنوان یکی از ارکان مهم بانک مرکزی است. به هر حال باید به وزارت اقتصاد هم کمک کرد چرا که وزیر اقتصاد هم همه تلاش خود را می‌کند و فشارهای مختلفی وجود دارد و ما نیز کمک کرده و می‌کنیم. ضمن اینکه اختلاف نظری هم بین بانک مرکزی و وزارت اقتصاد وجود ندارد.

* وضع ایران با بایدن فرق می کند؟/ اقتصاد را شرطی نکنیم

رئیس کل بانک مرکزی همچنین درباره تغییر رئیس جمهوری امریکا و تأثیر آن بر درآمدهای نفتی و ... گفت: درآمدهای بانک مرکزی در شش ماه اول کاهش چشمگیری یافت، اما الان روند متعادل شده و برای همین معتقدم ترامپ شکست خورده است.

وی با تأکید براینکه فارغ از اینکه چه دولتی سر کار باشد، ما روندی را که برای مدیریت ارزی و پولی انتخاب کرده ایم، ادامه خواهیم داد، تصریح کرد:  طبق آمار رشد نفتی و غیر نفتی ما در شش ماهه امسال مثبت شده است. چون ما از نظر هدایت اقتصاد داخلی موفق بوده ایم و این جریان را ادامه می دهیم.

همتی با تأکید براینکه نباید اقتصاد را شرطی کرد، افزود: اقتصاد را نباید معطل این دولت و آن دولت کرد؛ ما در هدایت اقتصاد ملی موفق بودیم، البته تحولات خوبی هم رخ داد و رشد اقتصادی مثبت شد که ما این روند را ادامه می‌دهیم؛ پس اگر بایدن و تیمش در مورد خواسته های ایران، همراهی کردند بهتر است؛ در غیر این صورت از مواضع خود کوتاه نخواهیم آمد؛ ضمن اینکه باید توجه داشت که جامعه هم این موضوع را درک می کند که ترامپ چه بر سر ایران آورد، چراکه به هر حال ترامپ شر بزرگی بود که از سر ایران رفع شد و مردم هم این را می دانند.

* به کاندیداتوری ریاست جمهوری فکر نکردم

همتی در پایان در خصوص کاندیداتوری ریاست جمهوری گفت: مقام معظم رهبری فرموده اند که اقتصاد اهمیت جدی دارد و هر فرد غیر اقتصادی هم که رئیس جمهور شود باید محور کار خود را اقتصاد قرار دهد.