بعضی از افراد تمایل زیادی برای نوشیدن آب دارند و حتی اگر تشنه هم نباشند آب می خورند، نوشیدن زیاد آب می تواند سلامت بدن آن ها را به خطر بیندازد.
هیدراتاسیون بیش از اندازه و یا مسمومیت با آب زمانی رخ می دهد که میزان آب نوشیده شده بیشتر از توانایی کلیه ها برای تخلیه آب اضافی از طریق ادرار باشد. سوالی که پیش می آید در همین ابتدا این است که چه مقدار آب باید در روز بخوریم؟
طبق مراکز کنترل و پیش گیری بیماری ها، مصرف روزانه مایعات تغییر می کند و به سن، جنسیت، شرایط پزشکی و فعالیت روزانه بستگی دارد. آکادمی ملی علوم پزشکی زنان را به نوشیدن 2.7 لیتر آب و آب کل (از همه غذاها و نوشیدنی ها) و مردان برای نوشیدن کل 7.3 لیتر توصیه می کند.
دانشمندان هلندی، 2.2 لیتر آب برای زنان و 3 لیتر برای مردان در روز را توصیه می کنند بنابراین واضح است که خوردن روزانه 3-4 لیتر آب اصلا خوب نیست. خب، اگر تصادفاً زیاد آب بخورید چه؟ با چه علائم و نشانه هایی متوجه مصرف بیش از حد آب شویم؟ چگونه می توان آن را درمان کرد؟
ابتدای امر باید مثل همیشه علائم و نشانه ها را بشناسید و بدانید با داشتن چه عاداتی خود را در معرض این اشتباه قرار می گیرید. در اینجا 9 علائم زیاد نوشیدن آب وجود دارد که شامل:
1. همیشه یک بطری آب باخود دارید:
همیشه یک بطری آب باخود حمل می کنید و بعد به سرعت آن را دوباره پر میکنید. شما ممکن است فکر کنید که نوشیدن مداوم آب مفید است، اما در واقع اینطور نیست چراکه این اشتباه باعث کاهش الکترولیت ها در بدن می شود که منجر به پیچیدگی های بیشتری می شود.
2. تشنه نیستید ولی هنوز آب می نوشید:
شما خواندید که روزانه 3-4 لیتر آب باید بنوشید و خود را مجبور به نوشیدن این مقدار می کنید اما آیا می دانستید که غذای شما هم حاوی آب است؟ بله! بنابراین زمانی که غذا و خوراکی های حاوی آب مصرف کرده اید اما همچنان خود را مجبور به نوشیدن چند لیتر آب در روز می کنید، عملاً بیشتر از نیاز بدن خود می نوشید و این ممکن است باعث عدم تعدل بدن شود.
3. فکر می کنید ادرار شفاف نشانه سلامتی است:
علامت یک بدن سالم, ادرار زرد کمرنگ است و ادرار شفاف و بی رنگ نشانه این است که آب زیادی نوشیدید و تعادل الکترولیت در بدن شما بهم خورده است.
4. در شب و روز مرتباً ادرار می کنید:
هر چند دقیقه یک بار به دستشوئی می روید؟ آیا شما اغلب شبها بیدار می شوید تا دستشویی بروید؟ اگر پاسخ مثبت است پس بیش از حد نیاز بدنتان آب مصرف میکنید و این افزایش دفعات ادرار یکی دیگر از نشانه ها است.
5. داشتن سردرد:
کم آبی و پرآبی بدن هر دو می توانند باعث سردرد شوند. وقتی بیش از حد آب بنوشید، سلول های شما متورم و بزرگ تر می شوند. سلول های مغز شما هم همین طور تحت تاثیر قرار می گیرند و مغز شما شروع به ایجاد فشار به جمجمه می کند در نتیجه, سردرد مداوم را تجربه می کنید.
6. احساس تهوع:
وجود آب زیاد در بدن باعث عدم عملکرد درست کلیه ها می شود، این بدان معنی است که کلیه ها خسته خواهند شد و از بیرون ریختن آب از بدن جلوگیری می کنند در نتیجه این اختلال منجر به احساس تهوع و استفراغ می شود.
7. تورم و تغییر رنگ کف دست ها, کف پاها و لب ها:
آشامیدن آب بیش از حد می تواند منجر به ورم لب، دست و پاها شود. این تورم ها در شرایط زیاد بودن آب موجود در بدن عادی است چون کلیه ها به درستی کار نمی کند, بدن شما آب اضافی را نگه خواهد داشت.
8. ضعف ماهیچه:
درد و ضعف عضلانی ناشی از مصرف بیش از حد آب با چند علامت دیگر نیز همراه است و به دلیل مختل شدن تعادل الکترولیت در بدن ایجاد می شود. برای بالا نگه داشتن سطح الکترولیت، می توانید به جای آب، آب نارگیل بنوشید.
9. خستگی:
زمانی که کلیه ها به طور مداوم برای دفع آب اضافی کار می کنند, بدن شما دچار استرس می شود و این تاثیرات را به طور کلی احساس می کنید. اگر بیش از حد آب بنوشید, احساس خستگی و کرختی در شما کاملا طبیعی است.
بعداز معرفی علائم و نشانه ها در ادامه ی این بخش از بهداشت و سلامت نمناک لازم دانستیم که 10 مورد از اثرات جانبی نوشیدن بیش از حد آب را معرفی کنیم که شامل:
1. باعث هیپوناترمی می شود:
این اتفاق به خاطر تغییرات سریع سدیم که زیر 136 mmol / liter می شود، اتفاق می افتد. سدیم نمک مهمی است و به سیگنال دهی و فعالیت های مختلف بدن کمک می کند بنابراین وقتی سطح سدیم کاهش پیدا می کند, احساس تهوع، گیجی، خستگی و یا سردرد شروع می شود و در موارد شدید, ممکن است حتی منجر به مرگ شود.
2. باعث تورم سلول ها می شود:
وقتی سدیم در بدن شما کاهش می یابد، آب از طریق غشای نیمه تراوا به سلول وارد می شود و این امر منجر به تورم سلول ها می شود. ورم سلول های بدن (شامل مغز) باعث آسیب جدی به بافت های ماهیچه, اندام ها و مغز می شود.
3. باعث هیپوکالمی می شود:
آب زیاد ممکن است باعث کاهش یون های پتاسیم شود. تعادل میان یون های پتاسیم و خارج سلولی هنگامی که بیش از حد آب بنوشید، مختل می شود و در حقیقت، تنها تغییر 1 درصد کمبود پتاسیم می تواند منجر به تغییر حدود 50 درصدی غلظت یون پتاسیم شود و این می تواند منجر به اسهال شدید و تعریق شدید شود.
4. تاثیر بر مغز:
هیپوناترمی یا سدیم کم در خون می تواند باعث فشار به مغز شود و این به نوبه خود منجر به ناتوانی گفتار، آشفتگی، ناپایداری راه رفتن، جنون، و حتی مرگ می شود.
5. ضربان بالای قلب:
قلب وظیفه حیاتی پمپاژ خون را از طریق کل بدن شما انجام می دهد. زمانی که بیش از حد آب مصرف می کنید، حجم خون در بدن شما افزایش می یابد و افزایش حجم خون فشار غیر ضروری بر روی رگ های خونی و قلب وارد می کند.
6. کار بیش از حد کلیه ها:
مصرف زیادی آب می تواند بر روی کلیه ها فشار وارد کند، تابه طور مداوم در حال فعالیت باشند .کلیه ها می تواند حدود یک لیتر مایع را در یک ساعت از بدن فیلتر کند اما اگر این میزان افزایش یابد دچار مشکل خواهند شد.
7. مشکلات کبدی:
مهم است توجه داشته باشید که مشکلات کبدی تنها ناشی از نوشیدن بیش از حد آب نیست بلکه با نوشیدن بیش از حد آب همراه با آهن در این عضو اتفاق می افتد. اضافه بار آهن نه تنها زیان آور است، بلکه در موارد نادر نیز ممکن است موجب مشکلات جدی مربوط به کبد شود.
8. ادرار مکرر:
ادرار مکرر، یک بار در هر 15 دقیقه واقعاً علامت خوبی نست، چه در خانه، محل کار، یا مدرسه و... هنگامی که بیش از حد آب بنوشید، کلیه ها به طور پیوسته عمل می کنند و در نتیجه، شما باید تند تند به دستشوئی بروید که در نوع خود میتواند یک دردسر عظیم باشد.
9. فشار زیاد کلر:
نوشیدن بیش از حد آب می تواند شما را در خطر مصرف بیش از حد کلر قرار دهد و زمانی که این اتفاق می افتد، شما در معرض خطر ابتلا به سرطان قرار خواهید داشت.
10. کما:
مغز و اندام احشایی بدن طی کم آبی و حتی مصرف بیش از حد آب آسیب می بینند که در شرایط حاد منجر به کما و مرگ می شود.چقدر آب برای افراد خوب است؟ این چیزی است که متخصصان فقط می توانند پاسخ درست به هر فرد بدهند پس همیشه حد تعادل را رعایت کنید.
خوشبختانه، چندین راه برای این کار وجود دارد، در اینجا به این نتیجه می رسیم که می توانید اثرات جانبی خطرناک زیاد آب خوردن را معکوس کنید:
مصرف هر گونه ماده دیورتیکی اضافی را متوقف کنید.
از مصرف هر گونه دارو که باعث حفظ آب در بدن می شود، اجتناب کنید.
پزشک می تواند سدیم را کنترل کند تا به برگرداندن تعادل در مایعات بدن کمک کرده باشد.
همانطور که می گویند پیش گیری بهتر از درمان است پس بیایید نگاهی به روش های زیر بیندازیم تا از زیاد آب نوشیدن جلوگیری کنیم. در ادامه این بخش از بهداشت و سلامت نمناک و بعد از بررسی عوارض و علائم نوشیدن زیاد آب چند راه برای توقف نوشیدن بیش از حد آب عنوان شده است که شامل:
اگر مشکلات پزشکی مثل دیابت یا مشکلات کلیوی دارید، با پزشک خود صحبت کنید تا بفهمید باید چقدر آب مصرف کنید.
اگر به طور منظم ورزش کنید، می توانید در هنگام ورزش, چند فنجان آب بنوشید. اگر به آب بیشتری نیاز دارید، نوشیدنی های ورزشی را بنوشید چون حاوی الکترولیت هایی هستند که به متعادل کردن نمک در بدن شما کمک می کنند.
ورزش کاران استقامتی باید وزن خود را قبل و بعد از مسابقه اندازه گیری کنند تا مشخص شود چقدر آب از بدن خود را از دست می دهند.
همه در معرض خطر آن نیستند و فقط عده کمی که بیش از حد آب می نوشند، اینگونه هستند.
منبع: نمناک
