ابوالفضل خدائی: سفر دو روزه و پرهیاهوی بایدن به سرزمین های اشغالی و همچنین عربستان سعودی به پایان رسید و ارزیابی ها نسبت به خروجی این سفر همچنان ادامه دارد. سفری که با مانورهای فراوان همراه بود و مسائلی چون ایجاد ائتلاف علیه ایران و یا بسته شدن پرونده مذاکرات احیای برجام را مطرح می ساخت اما با پایان آن خروجی ها مسائل و ابعاد دیگری از واقعیات منطقه ای و رویکرد کشورها را نسبت به آن نشان داد.
عبدالرضا فرجی راد استاد ژئوپلتیک دانشگاه و سفیر سابق ایران در نروژ در تحلیل نتایج این سفر به خبرآنلاین گفت: در سفر اخیر بایدن به منطقه بررسی چهار نکته حائز اهمیت است. اول آنکه اسرائیلی ها آن چیزی را که در پی این سفر از آن انتظار داشتند بدست نیاوردند. تل آویو در پی آن بود که با تحریک بایدن صحبت هایی تندی علیه ایران زده شود تا در نهایت مذاکرات احیای برجام را متوقف سازد و به نوعی پرونده آن را مختومه اعلام کنند. هدف بعدی نیز ایجاد ائتلافی بین اسرائیل و کشورهای عربی و آمریکا بود که این موضوع نیز با شکست مواجه شد.
نکته دوم اینکه تکرار صحبت های پیشین جو بایدن و مواضع او از جمله اینکه عربستان منزوی، منفور و یا مطرود است نشان می دهد که بایدن نتوانسته است بی اعتمادی موجود را بین ریاض و واشنگتن را از بین ببرد و روابط متقابل مثبتی را ایجاد کند. به نظر می رسد این بی اعتمادی در نتیجه این سفر نیز بیشتر شد و پروتکل های سفر نیز در این بین قابل تامل بود. از جمله دست ندادن ها و یا اینکه بایدن به منظور ملاقات با محمد بن سلمان به عربستان سفر نکرده است و این نشان می دهد که در آینده محمد بن سلمان برای پادشاهی کار دشواری را پیش رو خواهد داشت. با توجه به مواضع اخیر آمریکا در قبال عربستان و شرایط داخلی آن نسبت به بن سلمان به نظر نمی رسد که ولیعهد عربستان مسیر ساده ای را برای رسیدن به پادشاهی در پیش رو داشته باشد.
سومین نکته مربوط به کشورهای منطقه است که روابط چندان خوبی با ایران ندارند از جمله امارات، مصر و اردن که به صراحت اعلام کردند سفر بایدن به منظور شکل گیری پیمان جدیدی علیه ایران نیست و نشان می دهد که طرح چنین مسائلی در راستای تبلیغات رژیم صهیونیستی بوده است و حتی برخی از کشورها از وجود آن بی اطلاع هستند. در این بین حتی اعلام شد که امارات در پی بررسی اعزام سفیر خود به ایران است.
نکته چهارم و آخر اینکه بایدن در این سفر بر دیپلماسی با ایران تاکید کرد. به ویژه در تل آویو که این مساله نیز به نوبه خود حائز اهمیت و معنادار است. در نتیجه می توان گفت که این سفر برای رژیم صهیونیستی و عربستان دستاورد خاصی را به همراه نداشته است.
در این سفر همچنین شاهد دیدار مصطفی الکاظمی نخست وزیر عراق و جو بایدن بودیم که در آن بر اتحاد و نزدیکی عراق و آمریکا تاکید شد. ضمن آنکه توافقی بین عراق و عربستان با کمک آمریکایی ها به منظور تامین برق عراق امضا شد که شاید خیلی برای ایران نکته مثبتی نباشد.
۳۱۱۳۱۱
