به گزارش سرویس بین الملل خبرگزاری صدا و سیما، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در دومین نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات خبرنگاران پاسخ داد.
این دیپلمات ارشد کشورمان در ابتدا با بیان اینکه روز‌های پرکار و پرتلاشی را داشتیم، اظهار داشت: در این روز‌های پرکار دیپلماتیک الحمدالله همه در کنار وزارت خارجه، ریاست جمهوری و دولت برای پوشش خوب رسانه‌ای تحولات بودید.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی افزود: پس از چندین هفته ترافیک دیپلماتیک در تهران به واسطه حضور مقامات کشور‌های همسایه، منطقه و جهان، ایران میزبان یک نشست بسیار سازنده و روزی درخشان برای دیپلماسی جمهوری اسلامی ایران بود. تهران به پایتخت دیپلماسی و ائتلاف علیه تروریسم و مقابله با یکجانبه گرایی و نظامی گری تبدیل شده است. دیپلماسی هوشمند، با نشاط و عملگرای ایران در ماه‌های گذشته همه توان و ظرفیت خود را برای تثبیت ثبات و امنیت در منطقه و تعمیق دوستی بین کشور‌های همسایه و مسلمان به کار گرفته است. ایران در مسائل منطقه‌ای یک وزنه تعادل است که نقش تعیین کننده‌ای در معادلات از جمله تثبیت ثبات و امنیت در سوریه دارد. در بحران اوکراین، تهران محل رجوع و مشورت است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی اضافه کرد: سرنوشت سازوکار‌های یکجانبه گرایانه با توسل به تهدید و تحریم محکوم به شکست است. صاحبان منطقه به نسخه پیچی‌های سودجویانه قدرت‌های فرامنطقه‌ای نیازی ندارند. منطقه ما بیش از آنکه نیازمند ائتلاف‌های ساختگی و پوشالی و سامانه‌های پدافند ناکارآمد با هزینه‌های گزاف از جیب ملت‌های منطقه باشد به سامانه دوستی و مکانیسم امنیت جمعی منطقه‌ای نیاز دارد. منطقه غرب آسیا و خلیج فارس خانه همه ما و ملت‌ها و کشور‌های منطقه است.
وی در پاسخ به سؤال خبرنگار خبرگزاری صداوسیما درباره سفر اردوغان به تهران و سند برنامه جامع همکاری بلندمدت دو کشور گفت: سابقه آن به سفر آبان ۱۴۰۰ وزیر خارجه ترکیه به تهران برمی‌گردد. پیشنهادی برای تدوین سند از سوی امیرعبداللهیان به طرف ترکیه‌ای ارائه شده بود که ما برای جهت دهی همکاری‌های بلندمدت دو کشور و توسعه مناسبات دوجانبه پیش سندی را تدوین کنیم که پیش نویس این سند در سفر اوایل تیر ماه امیرعبداللهیان به ترکیه تحویل همتای ترکیه‌ای شد و بعد در ارتباط دو وزارت خارجه نهایی شد و در روز گذشته در جریان سفر اردوغان به امضای مقامات دو کشور رسید.
کنعانی گفت: این سند برنامه جامع همکاری بلندمدت دو کشور است که روابط دو کشور در چارچوب سیاست همسایگی را مدیریت کند. در چارچوب آن توسعه مناسبات در ابعاد مختلف سیاسی، اقتصادی، تجاری، علمی و فناوری، فرهنگی و حتی همکاری‌های منطقه‌ای و بین‌المللی مورد توجه قرار گرفته است. چشم انداز همکاری دو کشور در حوزه انرژی، آب و هوا، حمل و نقل و ... مبارزه با تروریسم و جرائم سازمان یافته فرامرزی در آن اشاره شده است. امیدواریم نتیجه اجرای سند را در ارتقای مناسبات دو کشور در آینده شاهد باشیم.
سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤال دیگری درباره ادعای یک مقام اتحادیه اروپا مبنی بر اینکه مذاکرات رفع تحریم‌ها در وضعیت حساسی قرار دارد و زمان و مکان دور بعدی مذاکرات، اظهار داشت: بر خلاف ادعایی که طرف آمریکایی در خصوص نافرجام بودن مذاکرات دوحه بیان کرده این مذاکرات خوبی بوده و راه را برای ادامه مذاکرات اطراف توافق هسته‌ای باز گذاشته است. بورل هم با حسن نیت و جدیت پیگیر موضوع برای آماده سازی ادامه مذاکرات در دور بعدی است. طرف ایرانی در این زمینه با حسن نیت و جدیت موضوع را دنبال می‌کند. گفت‌وگوی دو شب پیش امیرعبداللهیان و بورل با تمرکز بر این موضوع بوده که راه را برای گفتگو‌ها فراهم کنند.
کنعانی اضافه کرد: زمینه برای توافق است و مشکل اساسی برای توافق نیست مگر اینکه آمریکا تصمیم سیاسی خود را با صراحت و جدیت اتخاذ کند. دولت آمریکا تاکید می‌کند ما اراده داریم به توافق هسته‌ای برگردیم، ولی از سوی دیگر مایل نیست هزینه‌های بازگشت به توافق را پرداخت کند. به نظر می‌آید دولت آمریکا نمی‌تواند تصمیم سیاسی مستقلانه‌ای بگیرد. اگر آمریکا به این موضوع از دریچه منافع ملی آمریکا نه از دریچه منافع رژیم غاصب صهیونیستی نگاه کند زمینه برای توافق در آینده نزدیک فراهم است و ایران خواستار تضمین جدی و قابل راستی آزمایی برای توافق هسته‌ای است.
ایران درباره سوریه دیپلماسی فعالی در دستور کار دارد
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجه در نشست خبری با خبرنگاران رسانه‌های جمعی، درباره سفر وزیر خارجه سوریه به تهران بیان کرد: وزیر خارجه سوریه در پاسخ به دعوت قبلی امیرعبداللهیان به تهران سفر کرده و در این سفر موضوعات مرتبط با همکاری‌های دوجانبه و موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی مورد تبادل نظر قرار خواهد گرفت. درباره اختلافات موجود در مورد شمال سوریه و نگرانی‌های دولت ترکیه و مباحثی که در خصوص احتمال اقدام به عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه مطرح بوده است، خوشبختانه ایران در این زمینه دیپلماسی بسیار فعال و عملگرایانه‌ای را داشته است.
وی گفت: به صورت مستمر در سطوح مختلف از جمله وزیر خارجه تماس‌ها و گفتگو‌های دوجانبه و تلفنی با همتای سوری و ترک برقرار بوده است. ایران تاکید کرده و می‌کند که اقدام نظامی می‌تواند به تشدید بحران در مناطق سوریه بینجامد و تامین کننده ثبات و امنیت نخواهد بود و به ایجاد مشکلات برای شهروندان آن مناطق منجر خواهد شد. امیرعبداللهیان در گفتگو با همتای ترک گفت که توافقات قبلی دو کشور مکانیسم آستانه بهترین و مناسب‌ترین روند غیرنظامی برای حل و فصل بحران و تامین نگرانی‌های امنیتی دولت ترکیه است. بخش دیگر سفر وزیر خارجه سوریه مبنی بر این است که در طرف ایرانی همتای سوری را در جریان مذاکرات دیروز روند آستانه قرار خواهد داد.
کنعانی اظهار داشت: احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی سوریه همواره مورد تاکید ایران بوده است. خوشبختانه این تبدیل به نگاه مشترک شده است. سه کشور ایران، ترکیه و روسیه به عنوان رویکرد به آن تاکید می‌کنند. دولت آمریکا حضور نظامی خود را در بخش‌هایی از اراضی سوریه پایان ببخشد و از حمایت تروریست‌ها دست بردارد.
وی در پاسخ به سؤالی درباره سفر بایدن به منطقه اظهار داشت: معتقدیم دولت آمریکا اگر خواهان ایجاد ثبات، امنیت و آرامش در منطقه است باید دست از مداخله در امور داخلی کشور‌های منطقه و تلاش برای ایجاد ائتلاف‌های نمادین و ساختگی و تلاش برای اعمال ارزش‌های آمریکایی در منطقه دست بردارد. کشور‌های منطقه به صورت طبیعی به عنوان صاحبان منطقه منافع و دیدگاه‌های مشترکی دارند و می‌توانند در پرتو نشست‌های منطقه‌ای بهترین شرایط را برای ثبات و امنیت در منطقه ایجاد کنند. تلاش رژیم صهیونیستی این بوده که در قالب این سفر یک ائتلاف منطقه‌ای را برای اعمال فشار بر ایران شکل بدهد. در این تلاش این رژیم ناکام بوده و دولت آمریکا هم توفیقی نداشته است و پیام‌هایی که از مقام‌های عربی منطقه چه مستقیم و چه غیرمستقیم دریافت کردیم گویای این است که خوشبختانه کشور‌های منطقه آمادگی ندارند در سیاست‌های منطقه‌ای آمریکا در مواجهه با ایران قرار بگیرند. شرایطی فراهم شده است که ما گفتگو‌های جدیدی را برای تعمیق همکاری‌های منطقه‌ای ساماندهی کنیم.
مذاکرات ایران و عربستان دلگرم کننده بوده است
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: مذاکرات ایران و عربستان به واسطه نقش آفرینی مثبت برادران عراقی تاکنون دلگرم کننده بوده است.
کنعانی در پاسخ به سوال خبرنگاری مبنی بر اظهارات سفیر روسیه که اذعان کرده است غرب می‌خواهد همجنس گرایی را در ایران ترغیب کند و آیا برخورد‌های گشت ارشاد به دستور روسیه صورت می‌گیرد؟ تصریح کرد: به طور حتم انتظار نداریم که سفرای محترم خارجی مقیم در تهران در موضوعات و مسائل داخلی ایران اظهارنظر یا مداخله کنند.
وی با بیان اینکه وزارت امور خارجه نسبت به این موضوع حساسیت دارد و بر مبنای مسئولیت‌ها و وظایف ذاتی خود عمل می‌کند افزود: باید تلاش کنیم از دامن زدن به موضوعاتی که می‌تواند موجب بروز حواشی غیرضروری در مناسبات ما با همسایگان و کشور‌های منطقه شود خودداری و تلاش کنیم با نگاه واقع بینانه به قضایا بنگریم.
سخنگوی وزارت امور خارجه تصریح کرد: باید اظهارات جاگاریان را دقیق بخوانم تا ببینم نظر وی به چه میزان با آنچه بیان می‌شود انطباق دارد ضمن اینکه از خبرنگاران محترم اجازه می‌خواهم که فضای جلسه را تبدیل به قرائت بیانیه سیاسی علیه کشور‌های دیگر نکنند.
کنعانی درباره مذاکرات ایران و عربستان گفت: خوشبختانه اجرای پنج دور مذاکرات ایران و عربستان در بغداد مثبت و رو به جلو بوده است.
وی اضافه کرد: خوشبختانه برادران ما در دولت عراق در این زمینه با حسن نیت و انگیزه و رویکردی سازنده عمل کردند و توانستند نقش بسیار مثبتی در برگزاری این جلسات و ادامه نشست‌ها و انتقال درست پیام‌ها میان دو طرف ایفا کنند.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی با بیان اینکه نتیجه مذاکرات تاکنون به اندازه‌ای دلگرم کننده بوده که بتوانیم دور بعدی مذاکرات را در بغداد آنهم در سطح مناسبی داشته باشیم و با استفاده از دستاورد‌های گذشته گامی رو به جلو برداریم، گفت: فضای مذاکرات مثبت است و امیدواریم به نتیجه جدیدی در روند از سرگیری روابط دست یابیم و ایران هم از هر گامی که برادران ما در منطقه به سمت توسعه مناسبات بردارند استقبال می‌کند.
سخنگوی وزارت امور خارجه درباره مذاکرات رفع تحریم‌ها و انتقال پیام‌ها نیز بیان کرد: مذاکرات با طرف آمریکایی به صورت غیر مستقیم صورت می‌گیرد و ایران بر مبنای رویکردی که پس از خروج آمریکا انجام داد، هیچگونه گفت‌وگوی مستقیمی با دولتمردان این کشور نداشته و این روند با واسطه و نقش آفرینی اتحادیه اروپا انجام می‌شود.
وی همچنین در پاسخ به موضوع همکاری‌های ایران و امارات گفت: برنامه اعزام سفیر امارات به تهران را به فال نیک می‌گیریم و این امر را نشانگر شکل گیری فضای مثبت جدیدی در منطقه تلقی می‌کنیم.
کنعانی تاکید کرد: رابطه با امارات گسترده و متنوع است.
آمریکا تناقض رفتاری دارد
سخنگوی وزارت امور خارجه گفت: آمریکا از یک سو خواهان مذاکره است و از طرفی هم تناقض رفتاری دارد.
کنعانی درباره اینکه آیا با برگزاری جلسات چند جانبه از سوی کشور‌ها و قدرت‌ها می‌توان گفت که نقش سازمان ملل از بین رفته است، اظهارداشت: همکاری‌های ایران با طرف‌ها به معنای نادیده گرفتن سازمان ملل نیست.
وی درباره تصویب طرح جدیدی برای نظارت بر صنعت هسته‌ای ایران افزود: دولت آمریکا از یک طرف به دنبال مذاکره و بازگشت به توافق است و از طرف دیگر اقداماتی را به صورت متوالی و متناوب انجام می‌دهد که تناقض رفتاری و گفتاری دلتمردان این کشور را یادآوری می‌کند.
وی گفت: ایران به دولت آمریکا و نهاد‌های داخلی این کشور به صورت مجموعه‌ای یکپارچه نگاه می‌کند و هر اقدام آمریکا در روند مذاکرات هسته‌ای تاثیرگذار خواهد بود و ایران بر همین مبنا واکنش نشان می‌دهد.
سخنگوی وزارت امور خارجه کشورمان همچنین یادآور شد: نشست موفقیت آمیز و سازنده دیروز سران سه کشور الگوی بسیار موفقی از همکاری چندجانبه منطقه‌ای برای حل و فصل اختلافات منطقه‌ای و بین‌المللی است و توفیق در این روند تاثیرات مثبتی بر دیگر موضوعات و همکاری‌ها و معضلات منطقه‌ای خواهد داشت.
وی با بیان اینکه این رویکرد و اراده مشترک نزد سه کشور وجود دارد و درباره تحولات قفقاز جنوبی همین نگاه میان سه کشور حاکم است، گفت: روند آستانه در خصوص سوریه تبدیل به یک الگو شده است.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی درباره تصویب موافقتنامه انتقال محکومان میان ایران و بلژیک و آزادی اسدالله اسدی نیز بیان کرد: درباره اسدالله اسدی جمهوری اسلامی ایران مواضع خود را بار‌ها اعلام و تاکید کرده است.
وی اضافه کرد: بحث موافقتنامه‌های قضایی اعم از استرداد مجرمان و ... یا همکاری‌های مربوط به مباحث کیفری و مدنی میان کشور‌ها یک موضوع عادی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: ایران و بلژیک تعداد قابل توجهی از این نوع موافقتنامه‌ها را با کشور‌های گوناگون امضاء کرده اند و انعقاد این موافقتنامه‌ها برای همکاری‌های دوجانبه عادی و شناخته شده است.
کنعانی با اشاره به اینکه بازداشت دیپلمات ایرانی یک فرآیند غیرقانونی و نقض فاحش کنوانسیون ۱۹۶۱ وین بوده است، خاطرنشان کرد: درخواست ما از دولت بلژیک این است که دیپلمات ایرانی را به سرعت آزاد و خسارت وارده را جبران و نسبت به بدعت گذاشته شده در نقض مصونیت دیپلمات‌ها مسئولیت خود را قبول کند.
وی درباره سدسازی‌های ترکیه تصریح کرد: گفتگو‌ها میان ایران و ترکیه در خصوص مسائل زیست محیطی و .. در جریان است.
کنعانی افزود: ایران دیپلماسی زیست محیطی را در چند ماه گذشته به صورت جدی فعال کرده است و هفته گذشته شاهد برگزاری نشست بین المللی در اینباره بودیم ضمن اینکه پیشنهاد ایران بود که دبیرخانه و صندوق مالی در این خصوص تشکیل شود.
کنعانی درباره بیانات مقام معظم رهبری در خصوص شرق فرات و اقدام نظامی در این زمینه گفت: مسئولیت‌های دولت آمریکا به عنوان نیروی مداخله گر خارجی در سوریه روشن و واضح است.
وی اضافه کرد: درخواست دولت سوریه مبنی بر ضرورت خروج نیرو‌های غیرقانونی خارجی در داخل اراضی سوریه روشن است و این موضوع نیاز به اقدام نظامی ندارد.
کنعانی تصریح کرد: اگر دولت آمریکا متعهد به وظایف و مقررات بین‌المللی است و نسبت به حاکمیت و تمامیت ارضی کشور‌ها التزام عملی دارد باید به درخواست قانونی دولت سوریه عمل و نیرو‌های نظامی خود را از آنجا خارج کند.
