مشاور نوسازی ناوگان فرسوده جاده‌ای سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای از آغاز صدور تأییدیه‌های بانک مرکزی برای تخصیص ارز جهت واردات کامیون‌های وارداتی دست دوم اروپایی خبر داد.
از زمان آغاز فرآیند واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی و اجرای طرح نوسازی ناوگان باری جاده‌ای که از خردادماه امسال آغاز شد، تا کنون بیش از ۶ ماه می‌گذرد، اما هنوز هیچ کامیون دست دوم و زیر ۳ سال ساخت اروپایی یا ژاپنی و کره‌ای وارد کشور نشده است.
این در حالی است که حدود ۲ هزار دستگاه از سوی واردکنندگان به انبارهای گمرکات کشور منتقل شده بود اما به دلیل خودداری وزارت صمت از ثبت سفارش آنها، کامیون‌های وارداتی در حال خارج شدن از ذیل قانون «الزام به واردات خودروهای سنگین زیر ۳ سال ساخت» بودند.
با پیگیری‌های محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی و نامه درخواست وی به رئیس جمهور، روحانی با درخواست وزیر راه موافقت کرد و به وزیر صمت دستور داد تا ثبت سفارش آنها عملی شود.
درحال‌حاضر ثبت سفارش همه این کامیون‌ها عملیاتی شده و با آغاز صدور گواهی‌های «تأییدیه ارزی بانک مرکزی» و «اسقاط کامیون‌های فرسوده» از سوی سازمان راهداری، به نظر می‌رسد گمرک نیز به‌تدریج مجوز ترخیص این کامیون‌ها را صادر کند.
صدرالله بمانا درباره ترخیص ۲ هزار دستگاه کامیون دست دوم اروپایی از گمرکات کشور گفت: ثبت سفارش ۱۳۰۰ دستگاه کامیون نهایی شد و درحال‌حاضر در مراحل تخصیص ارز قرار دارند.
وی گفت: روز گذشته بانک مرکزی، تخصیص ارز تعدادی از این کامیون‌ها را تأیید کرد و مابقی را نیز به مرور تأیید می‌کند؛ بعد از آن هم مراحل ترخیص و تشریفات گمرکی خواهد بود منتظریم تا واردکنندگان، گواهی‌های اسقاط را به سازمان راهداری ارائه دهند. چون «برابری اسقاط» دارد و در قبال هر خودروی سنگین دست دوم که وارد می‌شود، باید یک دستگاه خودروی سنگین فرسوده اسقاط شود که ظرفیت آن حداکثر ۳ تن زیر خودروی دست دوم وارداتی باشد؛ اگر این کارها انجام شود، ما هم اجازه ترخیص را برای گمرک ارسال می‌کنیم.
مشاور سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای در امور نوسازی ناوگان افزود: بانک مرکزی قرار است منبع ارزی را تأیید کند و ارزی از منابع داخلی به آنها تخصیص داده نمی‌شود؛ چون منشأ ارز خودروهای وارداتی، از خارج است و باید خود واردکننده آن را تهیه کند؛ واردکننده مستندات ارز تهیه شده را به بانک عامل ارائه می‌کند و سپس با تأیید بانک مرکزی، این ارز به تولیدکننده در اروپا داده خواهد شد.
به گفته بمانا، بسیاری از کسانی که ثبت سفارش واردات آنها در وزارت صمت تأیید شده، مدارک را به بانک‌های عامل داده‌اند قرار است به‌تدریج مستندات آنها در بانک مرکزی بررسی و سپس تأیید شود که روز گذشته شاهد تأیید ارز خارجی تعدادی از کامیون‌های موجود در گمرک بودیم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا کامیون‌های فرسوده به دلیل تقاضای اسقاط از سوی واردکنندگان، افزایش نرخ داشته است؟ تصریح کرد: بله ما هم شنیده‌ایم که واردکننده‌ها در حال خرید کامیون‌های فرسوده هستند؛ اما این موضوع، تنها دلیل گران شدن خودروهای سنگین فرسوده نیست مهم‌ترین علت این است که کامیون‌های نو (مثلاً ولوو) که تا یک سال و نیم قبل با بهترین حداکثر ۵۰۰ میلیون تومان بود، اما ناگهان تا ۵ میلیارد تومان افزایش نرخ داشت که به تبع آن، خودروهای سنگین فرسوده نیز افزایش نرخ داشتند. چون کسی نمی‌تواند خودروی ۴ تا ۵ میلیارد تومانی را خریداری کند.
عضو شورای نوسازی ناوگان جاده‌ای در پاسخ به این پرسش که آیا واردات کامیون‌های دست دوم اروپایی، باعث شکسته شدن نرخ کامیون‌های موجود در بازار می‌شود یا خیر؟ یادآور شد: بازار کامیون‌های وارداتی با تولید داخل متفاوت است؛ چون تعداد واردکنندگان بر خلاف تعداد تولیدکنندگان کامیون در داخل که انحصاری است، بالاست. بنابراین نرخ کامیون‌های وارداتی، رقابتی خواهد بود؛ بیش از ۱۰۰ واردکننده شامل شرکت‌های تولیدکننده داخلی، شرکت‌های واردکننده خودرو، شرکت‌های حمل‌ونقلی و مالکان کامیون‌های فرسوده می‌شود؛ طبیعی است که با واردات این کامیون‌ها، نرخ کامیون هم کاهش می‌یابد.
وی درباره اینکه آیا سازمان راهداری، برای کامیون‌های وارداتی، قیمت‌گذاری می‌کند یا خیر؟ تأکید کرد: ما نقشی در قیمت‌گذاری نداریم چون این کالاها با نرخ ارز آزاد با منشأ خارجی تهیه شده است از سوی دیگر هر یک از این کامیون‌ها به دلیل شرایط ویژه‌ای که دارند، نرخ مختص به خود را دارند مثلاً ممکن است یک کامیون با کامیون دیگر که هم برند، هم مدل و هم سال ساخت آنها یکی باشد، ولی صرفاً از نظر میزان کیلومتر پیمایش متفاوت باشند، قیمت‌هایشان با هم فرق داشته باشد. شاخص‌های کامیون‌های دست دوم با نوساز فرق دارد.
بمانا در پاسخ به این پرسش که چه زمانی شاهد ترخیص این خودروها از گمرک خواهیم بود؟، گفت: پیش‌بینی ما این است که اگر واردکنندگان تأییدیه‌های ارزی از بانک مرکزی بگیرند و همچنین گواهی‌های اسقاط را تهیه کنند، تا پایان سال به‌تدریج از گمرک ترخیص می‌شوند.
وی درباره اینکه آیا به تعداد کامیون‌های موجود ماده در گمرکات، افزوده شده یا خیر؟ تصریح کرد: با توجه به اینکه باید از تاریخ تولید این کامیون‌ها، بیش از ۳ سال نگذاشته باشد، فعلاً کامیون جدیدی وارد نشده است.
مشاور نوسازی ناوگان جاده‌ای سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای ادامه داد: عمده واردکنندگان، شرکت‌های حمل‌ونقلی هستند؛ بر اساس قانون، شرکت‌های حمل‌ونقلی می‌توانند تا ۴ دانگ کامیون‌های وارداتی را به فروش برسانند و حتماً می‌بایست ۲ دانگ آن را به نام شرکت، باقی نگه دارند تا شرکت‌ها توانمند شود، تا ۵ سال نمی‌توانند ۲ دانگ آن را به رانندگان خود بفروشند؛ این شرکت‌ها ۴ دانگ کامیون‌های وارداتی را به‌تدریج به رانندگان خود واگذار می‌کنند.
وی عوارض گمرکی این کامیون‌ها را ۲۰ درصد دانست و گفت: اگر گواهی اسقاط ارائه شود، ۵ درصد تشویقی دریافت می‌کنند و ۱۵ درصد عوارض گمرکی از واردکننده‌ها دریافت می‌شود همچنین ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده به آن تعلق می‌گیرد.
بمانا گفت: شرکت‌های خدماتی باید قطعات را آماده کنند و واردکننده نیازی نیست که قطعات را خودشان وارد کنند؛ ضمن اینکه این کامیون‌ها از سوی تولیدکننده در اروپا، بعد از ۲ یا ۳ سال فعالیت، اوورهال می‌شوند و سپس به صورت اجاره به شرط تملیک (لیزینگ) به شرکت‌های حمل‌ونقل می‌فروشند.
وی درباره برندهایی که قرار است وارد شوند، خاطرنشان کرد: تعداد کمی از کامیون‌های وارداتی، بنز است مابقی ولوو، داف و رنو است. شخص حقیقی یا حقوقی مالک خودروی فرسوده، می‌تواند تا ۱۰ دستگاه وارد کند.
