در سالروز برگزاری اولین نماز جمعه پس از انقلاب اسلامی در پنجم مردادماه ۱۳۵۸، ائمه‌ی جمعه‌ی سراسر کشور صبح امروز (چهارشنبه) با حضور در حسینیه‌ی امام خمینی(ره) با آیت‌الله خامنه‌ای دیدار کردند.
به گزارش ایسنا، گزیده بیانات آیت‌الله خامنه‌ای در این دیدار به این شرح است :
نماز جمعه بخاطر خصوصیاتی که دارد یک فریضه‌ی صددرصد استثنائی است. ما هیچ چیزی شبیه نماز جمعه نداریم. وقتی در عمق کار نمازجمعه وارد می‌شویم می‌بینیم با مجموع این خصوصیات، حتی استثنائی‌تر از حج است.
یک خصوصیت این است که دو عامل اساسی حیات طیبه را به هم وصل کرده و گره زده؛ این دو عامل چیست؟ یکی ذکراللّه، یکی حضور مردمی.
وقتی یک چنین اجتماعی مانند نماز جمعه وجود دارد که هر هفته جمع کثیری از مردم یک شهر یک جایی معیّنی جمع می‌شوند دور هم، این میتواند یک پایگاهی یک قرارگاهی باشد برای همه‌ی موضوعات مهم و مطرح یک جامعه. از مسائل فکری تا خدمات اجتماعی تا همکاریهای مردمی و تا آمادگی‌ها و بسیج نظامی. همه چیز در این اجتماع هفتگی مستمر پشت سر هم تحقق پیدا میکند و وجود پیدا میکند.
اجتماع و حضور مردمی یک چیز مهمی است. اینجاست که شما باید حسّاس باشید. اگر چنانچه نماز جمعه‌ی این هفته‌تان از نماز جمعه‌ی مثلاً یک ماه قبلتان جمعیت کمتری دارد باید احساس نگرانی کنید. اصلاً اساس کار حضور مردم است. وقتی دسته‌جمعی ذکر گفتیم آثار و برکات ذکر بر دسته‌جمعی نازل می‌شود. بر جمع نازل می‌شود. در قرآن دارد: «فَإِنَّ الذِّکْرَیٰ تَنفَعُ الْمُؤْمِنِینَ» این نفع می‌شود برای همه. بله، شما تنهایی هم که خودتان نماز شب می‌خوانید در اتاق تنها خدای متعال نفع می‌دهد به شما، اما اینجا این نفع، نفع عمومی است. همه‌ی مجموعه نفع می‌برند.
در نماز جمعه‌ی شما همه جور آدمی شرکت میکنند. با همه شما پدرانه رفتار کنید، همه فرزندان شمایند. بله، ممکن است شما با آن جوان انقلابی، جوان مجاهد و جهادگر علاقه‌ی بیشتری داشته باشید، حق هم همین است، عیبی ندارد اما آن کسی هم که این جوری نیست او هم پسر شما است، آن هم فرزند شما است؛ با همه پدرانه رفتار کنید.
در این جشن غدیر که خیلی چیز عجیبی بود در تهران، حالا نمیدانم شما دیدید یا خیر من خودم در تلویزیون نگاه کردم دیدم، بعضی‌ها هم که رفته بودند آمدند برای ما تعریف کردند. دیدید در این جشن میلیونی، همه‌جور آدمی شرکت کردند. اینها طرفدار دین‌اند، دوست دارند دین را.
بنده یک وقتی در یکی از این سفرهای استانی به جمع علمای محترم آن شهر که با آنها جلسه داشتیم گفتم: امروز یا دیروز که من می‌آمدم در این ماشین دوروبر ماشین خب جمعیتی می‌آیند اظهار محبت میکنند افرادی بودند بین اینهایی که اظهار محبت میکردند و گریه میکردند بعضی‌هایشان، کسانی بودند که اگر شما مثلاً با آنها برخورد کنید ممکن است که احتمال ندهید که حتی اعتقاد به دین هم داشته باشند، اما اینجوری است. معتقدند به دین.
امام جمعه در روز جمعه مردم را امر به تقوا میکند با گفتار خود؛ من میگویم شما در روز شنبه و یکشنبه و دوشنبه و سه‌شنبه و چهارشنبه و پنجشنبه مردم را امر به تقوا کنید با رفتار خود.
والّا اگر ما روز جمعه دعوت به تقوا کردیم اما روز شنبه یک عملی از ما سر زد که این با تقوا سازگار نیست، این اصلاً به کلی باطل میکند. یعنی نه حالا فقط باطل میکند، اصلاً، یک اثر به عکس دارد. مستمع را سر لج می‌آورد که چه دارند میگویند اینها.
کمترین کاری که ممکن است بکند این است که دیگر نماز نیاید، این کمترین کاری است که میتواند بکند. از این بیشتر هم کارهایی میکنند. آمر به تقوا بایستی در امر تحصیل تقوا در خود کوشنده باشد.
متن کامل سخنان مقام معظم رهبری به شرح زیر است:
رهبر معظم انقلاب اسلامی صبح امروز (چهارشنبه) در دیدار ائمه‌جمعه سراسر کشور، نماز جمعه را در سلسله قدرت نرم نظام اسلامی، حلقه‌ای بسیار مهم و فریضه‌ای استثنایی خواندند و تأکید کردند: امام‌جمعه سخنگوی انقلاب اسلامی است و یکی از وظایف اساسی او بازتولید مفاهیم معرفتی و مبانی انقلابی و پاسخگویی به شبهات با زبان روز و تبیین مستدل آنها و رفتار پدرانه با همه است.
به گزارش ایسنا، آیت‌الله خامنه‌ای در ابتدای سخنان خود با گرامی‌داشت ایام متعلق به اهل‌بیت علیهم‌السلام، به بیان اهمیت جایگاه نماز جمعه پرداختند و با اشاره به جایگاه استثنایی آن در میان فرائض دینی گفتند: «پیوند میان توجه به خدا و حضور و اجتماع مردمی»، «ذکر و یاد خدا به‌صورت دسته‌جمعی و نزول برکات آن بر جمع»، «استمرار بدون توقف نماز جمعه در هر هفته»، «پایگاهی مهم برای طرح مسائل مختلف جامعه اعم از مسائل فکری، خدمات اجتماعی، همکاریهای عمومی و آمادگی‌ها و بسیج نظامی» و «آمیختن معنویت با سیاست» از مهمترین ویژگی‌های نمازجمعه است که آن را تبدیل به ظرفیت عظیم و فرصت فوق‌العاده کرده است.
ایشان افزودند: نماز جمعه با چنین ویژگی‌هایی، حلقه‌ای مهم در سلسله قدرت نرمِ مُفصل و طولانی نظام اسلامی است.
مقام معظم رهبری سپس با طرح این سؤال که «آیا در جمهوری اسلامی توانسته‌ایم، نماز جمعه را در جایگاه رفیع و شایسته خود قرار دهیم» گفتند: به نظر می‌آید کوتاهی‌هایی داشته‌ایم که باید همت کنیم تا این کوتاهی‌ها برطرف شود که در این میان، برخی مسائل بر عهده شخص ائمه‌جمعه است و برخی هم بر عهده مدیریت کلان ائمه جمعه.
مقام معظم رهبری درخصوص ائمه‌جمعه به دو موضوع اشاره کردند: ۱- منش و روش و شیوه زندگی امامان جمعه ۲- محتوای خطبه‌های نماز جمعه.
آیت‌الله خامنه‌ای درباره منش و روش امام‌جمعه گفتند: امامان جمعه همانگونه که در خطبه های نماز جمعه، همه را امر به تقوا می کنند، خود نیز باید در تحصیل تقوا و عمل به آن حداکثر تلاش خود را انجام دهند زیرا اگر غیر از این باشد، نتیجه عکس خواهد داد.
ایشان «رفتار پدرانه با همه» را از دیگر الزامات رفتار و منش امام‌جمعه دانستند و افزودند: در نماز جمعه قشرها و سلایق مختلف حضور دارند، رفتار امام‌جمعه باید همانند رفتار پدر با فرزندان خود باشد و باید همه را بر سر سفره معنویت و دین بنشاند.
مقام معظم رهبری با اشاره به جشن میلیونی غدیر در تهران و حضور قشرها و ظواهر مختلف، آن را پدیده‌ای عجیب خواندند و خاطرنشان کردند: در این جشن همه جور آدمی حضور داشتند و همه نیز با وجود تفاوت‌های ظاهری طرفدار دین هستند.
آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: من در یکی از سفرهای استانی در جمع علمای آن استان به حضور افراد مختلف در مراسم استقبال اشاره کردم و گفتم در میان مردم، افرادی گریه میکردند که شاید شما در برخورد با آنها احتمال دهید که حتی اعتقادی به دین ندارند در حالی که همه آنها معتقد به دین هستند.
آیت‌الله خامنه‌ای در توصیه بعدی، امامان جمعه را به سلوک مردمی یعنی حضور در بین مردم و گفتگو با آنان توصیه کردند و افزودند: صِرفِ رفتن بین مردم کار مهمی است بنابراین از مردم فاصله نگیرید و ارتباطات خود را به یک گروه خاص محدود نکنید، البته در طول این سالها، شبکه امامت جمعه جزو مردمی‌ترین نهادهای انقلابی بوده است.
«ارتباط با جوانان و تدارک دیدن سازوکار مناسب برای آن» توصیه دیگر آیت‌الله خامنه‌ای بود.
ایشان افزودند: امام جمعه در روز جمعه مردم را امر به تقوا میکند با گفتار خود؛ من میگویم شما در روز شنبه و یکشنبه و دوشنبه و سه‌شنبه و چهارشنبه و پنجشنبه مردم را امر به تقوا کنید با رفتار خود. والّا اگر ما روز جمعه دعوت به تقوا کردیم اما روز شنبه یک عملی از ما سر زد که این با تقوا سازگار نیست، این اصلاً به کلی باطل میکند. یعنی نه حالا فقط باطل میکند، اصلاً، یک اثر به عکس دارد. مستمع را سر لج می‌آورد که چه دارند میگویند اینها. کمترین کاری که ممکن است بکند این است که دیگر نماز نیاید، این کمترین کاری است که میتواند بکند. از این بیشتر هم کارهایی میکنند. آمر به تقوا بایستی در امر تحصیل تقوا در خود کوشنده باشد.
ایشان با اشاره به فعالیت گروههای پُر شمار جوان، خودجوش، گمنام و بی‌ادعا در سراسر کشور، وظیفه ائمه‌جمعه را ارتباط با این گروهها و حمایت از آنان خواندند و گفتند: شرکت در خدمات اجتماعی، همچون کمک به مردم در حوادث طبیعی و در مقابله با کرونا و جمع‌آوری کمک‌های مؤمنانه برای نیازمندان جزو کارهای لازم امامان جمعه است که بعضی از ائمه‌جمعه نیز انصافاً در این زمینه خوش درخشیده‌اند.
مقام معظم رهبری در این زمینه تأکید کردند: ما طرفدار عدالت هستیم و پرچم آن را بلند کرده‌ایم اما تحقق عدالت بدون کمک به طبقه محروم و مستضعف معنا ندارد.
آیت‌الله خامنه‌ای در توصیه‌ای دیگر، با قدردانی از تلاش‌های ستادهای برگزاری نماز جمعه در سراسر کشور، ائمه‌جمعه را به نظارت بر سلامت این ستادها سفارش کردند و با تأکید بر پرهیز از ورود در فعالیت‌های اقتصادی، خاطرنشان کردند: از فعالیت اقتصادی حتی به‌عنوان تأمین هزینه‌های نماز جمعه باید اجتناب شود چرا که آثار منفی ورود بعضی از آقایان محترم به این فعالیت‌ها، هنوز هم دامن‌گیر نظام اسلامی است.
ایشان اداره تشکیلات روحانیت و حوزه‌های علمیه را همواره مردمی خواندند و افزودند: حوزه‌های علمیه، مراجع و فضلای حوزه، وابسته به مردم هستند و احتیاجی به دولتها و قدرتها ندارند و این یک افتخار و امتیاز است. به همین علت است که حوزه‌های علمیه در قضایای مختلف توانسته‌اند بدون رودربایستی با دولتها در کنار مردم بایستند. بنابراین نمازجمعه نیز باید به همین شکل و با کمک‌های مردمی اداره شود.
آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه به بیان چند نکته درباره خطبه‌های نمازجمعه و محتوای آنها پرداختند.
ایشان، خطبه نمازجمعه و خطیب آن را سخنگوی انقلاب اسلامی و تبیین‌کننده و مطالبه‌گر مبانی انقلاب خواندند و افزودند: هنر بزرگ خطیب جمعه این باشد که مفاهیم معرفتی و انقلابی همچون مسئله بسیار مهم عدالت، استقلال، حمایت از مستضعفین و پیروی از شریعت را متناسب با نیازهای روز و با ادبیات جدید بازتولید کند.
آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید بر اینکه خطبه‌ها باید پُر مغز، آموزنده و پاسخگوی سؤالات عمومی باشد، گفتند: ادبیات خطبه باید گرم، صمیمی، اتحادآفرین، امیدبخش، بصیرت‌افزا و آرامش‌بخش به مردم باشد نه آنکه موجب اضطراب، حاشیه‌سازی، تلاطم روحی، بدبینی به وضع کنونی و آینده شود و برای هجمه معاندان نیز دستاویز ایجاد کند.
ایشان یک مأموریت مهم خطبه‌های نماز جمعه را مقابله با شبهه‌پراکنی‌های دائم بدخواهان دانستند و گفتند: میدان رزم امروز، میدان قدرت نرم است و دشمن در این میدان با شبهه‌افکنی به دنبال رخنه در دژ مستحکم ایمان مردم و از بین بردن آنان است چرا که عامل پیروزی انقلاب اسلامی و ایستادگی مردم در دفاع مقدس و فتنه‌ها و هر عرصه دیگر، ایمان مردم بوده است.
آیت‌الله خامنه‌ای، کار بزرگ جمهوری اسلامی را باطل کردن نقطه مرکزیِ هویتِ تمدن غرب یعنی «تفکیک دین از سیاست» خواندند و افزودند: جمهوری اسلامی با شعار دین، نه تنها خود را حفظ کرد، بلکه با پیشرفت ایران تلاش طولانی غربی‌ها برای ناسازگار نشان دین و سیاست را به چالش کشید بنابراین مافیای قدرتهای غربی که در رأس آن صهیونیستها و سرمایه‌داران آن هستند و آمریکا نیز ویترین آنها است، از این حقیقت درخشان عصبانی، و دائماً در حال طراحی برای ضربه زدن به جمهوری اسلامی هستند.
آیت‌الله خامنه‌ای در ادامه به مسائلی که در روزهای اخیر درباره موضوع زن و حجاب مطرح است اشاره کردند و گفتند: این موضوعات از ابتدای پیروزی انقلاب اسلامی همواره مطرح بوده است و اخیراَ هم بار دیگر به بهانه حجاب، همان تلاش های ناکام در حال تکرار است.
آیت‌الله خامنه‌ای افزودند: چند سال قبل، در جلسه ای، از من سؤال شد که در موضوع زن، در مقابل غرب چه دفاعی دارید که من گفتم «دفاع ندارم، حمله دارم. آنها که زن را تبدیل به کالا کرده اند، باید دفاع کنند و پاسخ دهند».
ایشان با طرح این سؤال که «چرا به یک‌باره و بار دیگر رسانه‌های رسمی و دولتی امریکا و انگلیس و مزدورانشان به بهانه حجاب، موضوع زن را مورد هجوم قرار داده اند؟ و آیا واقعاً غربی ها مدافع حقوق زن ایرانی هستند؟»، گفتند: غربی‌ها همان‌هایی هستند که اگر می‌توانستند آب را به روی ملت ایران ببندند، می‌بستند، همانطور که داروی کودکان پروانه‌ای را تحریم کرده‌اند و اجازه نمی‌دهند به این کودکان دارو برسد؛ حالا غربی‌ها واقعاَ دلسوز زن ایرانی هستند؟
مقام معظم رهبری خاطرنشان کردند: حقیقت قضیه این است که زنِ با شرف و با استعداد ایرانی یکی از بزرگ‌ترین و مهمترین ضربه‌ها را به ادعاها و دروغ های تمدن غربی زده است و آنها از این موضوع به‌شدت عصبانی هستند.
آیت‌الله خامنه‌ای گفتند: غربی‌ها سالها است که میگویند تا زمانی که زن از قیود اخلاقی و شرعی رها نشود، نمی‌تواند پیشرفت کند و به مدارج عالیِ علمی، سیاسی و اجتماعی برسد اما زن ایرانی در بیش از چهل سال گذشته توانسته است با حجاب اسلامی و چادر در میدان‌های مختلف علمی، اجتماعی، ورزشی، سیاسی، مدیریتی، اقتصادی و فرهنگی حاضر شود و به موفقیت‌ها و سربلندی‌های بزرگ دست یابد.
ایشان تأکید کردند: موفقیت‌های زن مسلمان ایرانی باطل کننده تلاش های دویست، سیصد ساله غربی‌ها بوده و به همین علت آنها از زن ایرانی عصبانی هستند و به بهانه حجاب، اقدام به شبهه‌افکنی و فضاسازی می کنند.
آیت‌الله خامنه‌ای با اشاره به مطرح شدن موضوع حجاب در خطبه‌های نماز جمعه در هفته گذشته و همچنین در فضای مجازی و رسانه‌ها، خاطرنشان کردند: در این موضوعات باید بسیار متین و منطقی و به دور از احساساتِ بی‌مورد، ورود کرد و باید با دلایل روشن، آن منطق استعماری غربی افشا و تبیین شود.
آیت‌الله خامنه‌ای، تبیینِ همراه با متانت و اِتقان را در موارد دیگر نیز ضروری دانستند و افزودند: ممکن است در منطقه‌ای ناهنجاری وجود داشته باشد که امام‌جمعه با در نظر گرفتن همه ملاحظات، تصمیم به مطرح کردن آن در نمازجمعه دارد که باید با کیفیت مناسب و متناسب با جایگاه امام‌جمعه باشد.
آیت‌الله خامنه‌ای با تأکید مجدد بر مقابله با شبهات دشمن و لزوم جدی گرفتن وظیفه جهاد تبیین، گفتند: برخی افراد در جنگ سخت و در مقابل ضربات شمشیر ایستادگی کردند اما در میدان جنگ نرم و در مقابل شبهات زمین خوردند که البته یکی از دلایل این اتفاق، دنیاطلبی است.
ایشان، توصیه‌های بیان‌شده خطاب به ائمه‌جمعه را برای سخنرانی‌های ایام محرم نیز صادق دانستند و با تأکید بر ضرورت جذب مخاطب و تلاش برای ارتقاء اجتماع مردم در نمازهای جمعه، افزودند: بر خلاف برخی افراد که مدعیِ ضعیف شدن اعتقادات مردم هستند، مراسم‌های بزرگی همچون جشن غدیر، عزاداری‌های محرم و صفر، راهپیمایی اربعین و کمک‌های مالی مردم به حوزه‌های علمیه نشان‌دهنده قوی‌تر شدن ایمان و دین‌داری عمومی است و نباید ناتوانیِ فردی در جذب مردم به یک اجتماع به حساب بی‌دینی مردم گذاشته شود چرا که مردم در میدان هستند و این ما هستیم که باید با عمل به وظایف، خود را از میدان کنار نکشیم.
