کاویان عبداللهی، تحلیل گر بازار سرمایه در گفت‌وگو با اقتصادنیوز ، گفت: ما در مورد بازار صحبت می کنیم، جایی که خریدار و فروشنده معامله را انجام می دهند و پول می دهند و کالا یا خدماتی را دریافت می کنند، در بانک نیز عملیاتی مانند بازار انجام می شود.
عبداللهی گفت: در بازار پول وقتی از نرخ بهره سخن به میان می آید، در واقع اضافه برداشت پول است و این برداشت پول در بازار پول صورت می گیرد. چون با بازار پول سروکار داریم، مانند سایر بازارها «کلمه باید» جواب نمی دهد.
این تحلیل گر بازار سرمایه بیان داشت: با توجه به شرایط کشور که در موقعیت شدید تورمی قرار گرفته است و در حال حاضر تورم بیش از 50 درصدی را تجربه می کنیم. تورم شدید موجب شده تا نرخ بهره در کشور منفی شود. با توجه به این که نرخ بهره بانکی در حال حاضر حدود 21 درصد است، بنابراین حدود 30 درصد با نرخ بهره واقعی فاصله داریم. یعنی در حال حاضر 30 درصد نرخ بهره منفی داریم. در این شرایط سرمایه گذاران به دنبال راه حلی هستند که حداقل سودی بدست بیاورند که برابر افزایش نرخ تورم باشد.
این کارشناس ارشد بازار سرمایه اضافه کرد: در حال حاضر بانک ها با مشکل کسری منابع دست و پنجه نرم می کنند، کمبود منابع در بانک ها نتایج جدی دارد که یکی از آن نتایج این است که منابعی که از طرف افراد به بانک ها می رود، نرخ بازده بالاتری را به آن ها بدهند و شنیده ام که بانکها سود حدود 23 تا 24 درصد به پول های بزرگ می دهند، که این موضوع موجب شده است تا نرخ بهره بین بانکی افزایش یابد.
عبداللهی گفت: علت اصلی کسری منابع بانک ها، سایست های خود دولت است، زیرا بخش عمده ای از مطالباتی که در صورت های مالی بانک ها وجود دارد، عمدتا بدهی دولت به بانک ها است. این بدهی ها به دلیل کسری بودجه ایجاد شده است که دولت قبلا تجربه کرده است و این کسری بودجه ها تداوم داشته است و دولت این کسری بودجه را از طریق افزایش پایه پولی یا انتشار اوراق در بازارهای مالی پوشش داده است.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: کسری بودجه ناشی از مسائل خاصی است، مانند تحریم ها و صرف منابع در جاهایی که نباید مصرف شود، این مسائل عاملی شده تا کسری بودجه تشدید شود.
وی افزود: بنابراین تصمیم های دولت موجب شده است تا نرخ بهره بین بانکی تا مرز 22 درصد نیز افزایش یابد و با « دستور و باید» نمی توان نرخ بهره بین بانکی را کنترل کرد.
عبداللهی گفت: برای کنترل نرخ بهره بین بانکی باید ساختار دقیقی را ایجاد کنیم تا نظم بازار حفظ شود.
این کارشناس بازار سرمایه ابراز داشت: وقتی که نرخ دلار فشرده می شود و هنگامی که نرخ دلار از فنر رها می شود، ضرر و زیانی که موقع آزاد شدن نرخ دلار روی می دهد بیشتر از زمانی است که نرخ دلار آرام آرام رشد می کند. زیرا این ضرر و زیان بیشتر ناشی از تداخلی است که دولت در بازار ایجاد کرده است.
وی افزود: در سایر بازارهای نیز مانند بازار گوشت نمی توان گفت که نرخ گوشت باید فلان قیمت باشد، زیرا وقتی که تولید صرفه اقتصادی نداشته باشد، تولید کننده از تولید دست می کشد، بنابراین در بازار کمبود گوشت روی خواهد داد و تازه دولت می گوید چی کار کنم، زیرا با عدم تولید قیمت کالاها بیش از گذشته افزایش خواهد یافت.
این تحلیل گر بازار های مالی گفت: دولت باید سازوکاری را طراحی کند که منجر به کاهش تورم شود و با کاهش تورم خود به خود نرخ بهره نیز کاهش خواهد یافت. اگر نرخ بهره منفی در اقتصاد ایران نداشته باشیم، شاید نرخ بهره بین بانکی نیز کاهش یابد.
عبداللهی گفت: انتشار اوراق نیز می تواند در نرخ بهره خود اوراق نیز تاثیر گذار باشد، زیرا هر چه قدر که اوراق منتشر شود و منابع را از دست مردم جمع کنیم و بدهی خود را به عنوان دولت زیاد کنیم، موجب می شود تا ریسک سرمایه گذاری در این اوراق افزایش یابد و مردم طلب نرخ بهره بیشتر کنند و به تبع افزایش نرخ سود بانکی تاثیر منفی بر نرخ بهره بین بانکی ایجاد خواهد کرد و در ارزش گذاری از نرخ های بهره به شکل های مختلفی استفاده می شود
وی افزود: هرچه قدر که نرخ بهره افزایش یابد موجب خواهد شد تا قیمت دارایی های مختلف به خصوص در بازار سرمایه کاهش یابد پس در تمامی این موارد افزایش نرخ بهره بین بانکی با یک فاصله حدود یک ماه و نیم و یا حدود 52 روزه تاثیر خود را بر بازار سرمایه ایجاد خواهد کرد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: کاهش شاخص کل بازار سرمایه که الان شاهد هستیم ناشی از این است که حدود 52 یا 53 روز گذشته مقداری روند صعودی نرخ بهره بین بانکی را شاهد بودیم.
عبداللهی در پایان گفت: تجربه نشان داده است که افزایش تاثیرات نرخ بهره بین بانکی در بازار سرمایه بسیار زیاد بوده است.
