در مرداد سال ۱۳۵۳ سازمان انتقال خون ایران با هدف سامان بخشیدن به وضع آشفته خون رسانی و به منظور ترویج فرهنگ اهدا، تهیه و تأمین خون و فرآورده های سالم و مطمئن و رایگان برای رفع نیاز بیماران نیازمند، به خصوص مبتلایان به تالاسمی، هموفیلی و لوسمی به همت دکتر فریدون علاء به وجود آمد و از آن تاریخ به بعد، سالروز تأسیس این سازمان در نهم مرداد ماه، به عنوان روز ملی اهدای خون نام گذاری شده است.
فیلم دایره مینا محصول سال ۱۳۵۳ به کارگردانی "داریوش مهرجویی "واقعیت های اهدای خون و چگونگی تامین خون را در آن زمان به تصویر کشید، البته اگرچه در ابتدا این فیلم به مدت سه سال توقیف بود و سرانجام در ۱۳۵۶ پروانه نمایش را گرفت و در جشنواره پاریس و سپس برلین به نمایش درآمد و جوایزی هم دریافت کرد، اما شاید بن مایه و تفکری و شروعی برای تاسیس سازمان انتقال خون ایران شدو روزی که دکتر فریدون اعلا موسس و بنیانگذار این سازمان سختی های بسیاری را برای آن تحمل کرد به روز های می اندیشید که ایران سالمترین خون اهدایی در جهان را داشته باشد و اهدای خون در ایران کاملا داوطلبانه و بدن هیچ چشم داشت و فقط برای نجات جان بیماران انجام شود، اندیشه ای که بعد چند دهه از تاسیس انتقال خون اکنون سازمان انتقال خون ایران و موسسه عالی آموزشی و پژوهشی طب انتقال خون برای چندین بار به عنوان مرکز همکار سازمان بهداشت جهانی انتخاب شده است و همچنین ایران تنها کشور مسلمان عضو رسمی کارگروه بین‌المللی انجمن خون های نادر است و به دلیل فعالیت‌های خوب ایران در این زمینه، در زمره کشورهای توسعه یافته قرار دارد.
اهداف این سازمان باسابقه ۴۸ سال خدمت، شامل مشارکت در مراقبت از بیماران، تأمین خون سالم و کافی، بسیج اهداکنندگان داوطلب، همکاری با بیمارستان‌ها در حل مشکلات انتقال خون و گسترش شبکه پایگاه‌های انتقال خون است، این سازمان، جمع‌آوری و توزیع خون و فرآورده‌های آن را از طریق مراکز اهدا خون در سراسر کشور بر عهده دارد.
اهدای خون در ایران سال‌ها است که به‌صورت کاملاً داوطلبانه انجام می‌شود و خون و فرآورده‌های خونی موردنیاز بیماران در ایران از این طریق تأمین می‌شود و در حال حاضر سالانه در ایران بیش از ۲ میلیون نفر به‌صورت کاملاً داوطلبانه خون اهدا می‌کنند.
شاخص اهدای خون در ایران ۲۴ به‌ازای هزار نفر است
مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران گفت: اهدای خون در ایران به‌صورت کاملا داوطلبانه انجام می‌شود و شاخص‌های اهدای خون در ایران ۲۴ نفر به‌ازای یک هزار نفر جمعیت است.
دکتر مصطفی جمالی در گفت و گو با خبرنگارایرنا افزود: موقعیت اهدای خون در ایران بر اساس آنچه که سازمان بهداشت جهانی می‌گوید، بهترین اهدای خون در دنیا را دارد و این مطالب مورد تأیید این سازمان است.
وی ادامه داد: شاخص اهدای خون در کشورهای توسعه یافته با درآمد متوسط رو به بالا در حد ۱۶.۴ هزار به ازای هر هزار نفر جمعیت است در کشور ما این میزان یک ونیم برابربیشتر از این کشورها است.
وی خاطرنشان کرد :در کشورهای ثروتمندی مانند قطر و عربستان شاخص اهدای خون ۱۰ نفر به ازای هر هزار نفر جمعیت است، اما در کشور ما این شاخص ۲۴ نفر به ازای یک هزار نفر است.
اهدای خون ۱۰۰ درصد داوطلبانه و بدون هیچ‌گونه چشم داشت در ایران
وی تاکید کرد: درحالی‌که در بسیاری از کشورهای جهان که هنوز اهدای خون پولی و از طریق جایگزین است اهدای خون ۱۰۰ درصد داوطلبانه و بدون هیچ‌گونه چشم داشت انجام می‌شود.
مدیرعامل سازمان انتقال خون در خصوص سلامت خون نیز در ایران گفت: دراین‌خصوص در زمره کشورهای توسعه‌یافته قرار داریم و گاهی اوقات در بسیاری از موارد از آمریکا هم بالاتر هستیم و همه این پیشرفت‌ها را وابسته به اهداکنندگان خون می‌دانیم که یاریگر سازمان انتقال خون هستند.
وی تصریح کرد: در حال حاضر در بسیاری از کشورهای جهان اهدای خون بدون هیچ نوع آزمایش و غربالگری انجام می‌شود و حدود ۵۰۰ میلیون نفر در جهان بدون اینکه آزمایشی روی خون آنها انجام شود خون اهدایی را دریافت می‌کنند.
دراین‌خصوص در زمره کشورهای توسعه‌یافته قرار داریم و گاهی اوقات در بسیاری از موارد از آمریکا هم بالاتر هستیم و همه این پیشرفت‌ها را وابسته به اهداکنندگان خون می‌دانیم که یاریگر سازمان انتقال خون هستند.
وی در مورد اهدای پلاسما نیز گفت: در موضوع اهدای پلاسما نیز از بسیاری از کشورها از جمله آمریکا و آلمان بالاتر هستیم و در کشورمان در مورد فراورده‌های خونی نیز از کشورهای توسعه‌یافته جلوتر هستیم و ۹۸ درصد از خون‌های اهدایی در ایران تبدیل به فراورده‌های خونی می‌شود که دراین‌خصوص می‌توانیم بگوییم در دنیا اول هستیم.
مدیرعامل سازمان انتقال خون تاکید کرد: در بسیاری از کشورهای دنیا در خصوص اهدای خون عدالت برقرار نشده است و درصد بالایی از مردم در جهان دسترسی به خون سالم ندارند.
نیاز به خون همیشگی است
سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: نیاز به خون همیشگی است و بهترین مکان برای ذخیره خون رگ‌های اهداکنندگان است و تا هر زمانی که نیاز به اهدای خون بیشتر شود با دعوت و فراخوانی که از سوی سازمان انتقال خون انجام می‌شود اهداکنندگان برای اهدای خون اقدام کنند و یاری کننده انتقال خون و نجات دهنه بیماران باشند.
دکتر عباس صداقت افزود: در مراکز اهدای خون همه پروتکل‌های بهداشتی با حفظ فواصل اجتماعی و همچنین تکریم ارباب‌رجوع در این مراکز رعایت می‌شود و به‌منظور اینکه اهداکنندگان کمتر معطل خواهند شد، و از طریق سامانه nobatdehi.ibto.ir می‌توانند وقت بگیرند سپس به مراکز انتقال خون مراجعه کنند.
سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: هموطنان نوع‌دوست که در همه شرایط یاریگر سازمان انتقال خون برای تأمین خون و فرآورده‌های خون موردنیاز بیماران نیازمند به خون هستند، توجه داشته باشند که ترس از کرونا موجب این نشود که اهدای خون را فراموش کنند، مردم توجه داشته باشند که نیاز به خون همیشگی است، پس بنابراین بیماران نیازمند به خون را فراموش نکنند و به کمک این بیماران بشتابند.
وی تاکید کرد: اهداکنندگان خون اطمینان داشته باشند که سازمان انتقال خون بر اساس آخرین استانداردهای سازمان بهداشت جهانی و سازمان‌های انتقال خون جهان، تمام نکات ایمنی و بهداشتی را رعایت می‌کند و تمام مراکز انتقال و اهدای خون و تمام تجهیزات این مراکز در کشور در حال حاضر و همین‌طور همیشه، ضدعفونی و استریل می‌شوند و اهداکنندگان با اطمینان خاطر خون اهدا کنند.
میزان خون اهدایی بعد از ۲۴ ساعت جبران می‌شود
سخنگوی سازمان انتقال خون با بیان اینکه میزان خونی که اهدا می‌شود، حجم کمی از خون بدن است، گفت: هموطنان با اطمینان خون اهدا کنند زیرا این میزان خون اهدایی بعد از ۲۴ ساعت جبران می‌شود.
صداقت اعلام کرد: خانم‌ها هر چهار ماه یک‌بار و در سال در مجموع ۳ بار و آقایان هر سه ماه یک‌بار و در مجموع ۴ بار در سال می‌توانند خون اهدا کنند.
سخنگوی سازمان انتقال خون گفت: حداقل سن قابل‌قبول برای اهدای خون ۱۸ سال تمام و حداکثر سن ۶۰ سال تمام است. حداکثر سن برای اولین اهدای خون ۶۰ سال است و برای دفعات بعدی سن اهداکننده مستمر (باسابقه حداقل ۲ بار اهدای خون در سال) حداکثر ۶۵ سال است.
