آموس هوکشتاین میانجی گر آمریکا در مذاکرات ترسیم مرزها بین لبنان و رژیم صهیونیستی به بیروت سفر کرده است و امروز دوشنبه با مقام های ارشد این کشور دیدار می کند.
در همین ارتباط خبرگزاری تسنیم با «امین حطیط» سرتیپ بازنشسته ارتش لبنان وتحلیلگر مسائل سیاسی واستراتژیک به گفت و گو نشست که در ادامه متن کامل آن می آید:
تسنیم: سوال نخست درباره سفر «آموس هوکشتاین» میانجی‌گر آمریکا در مذاکرات ترسیم مرزها بین لبنان و فلسطین اشغالی به بیروت است. به نظر می رسد او حامل پاسخ صهیونیست‌ها به پیشنهاد تازه لبنان درباره ترسیم مرزهاست. شما این سفر و اهداف آن را چطور ارزیابی می کنید. به عنوان یک تحلیلگر استراتژیست و یک نظامی باسابقه لبنانی، به نتایج این سفر امیدوار هستید؟
حطیط: همانطور که فرمودید آموس هوکشتاین به عنوان میانجی آمریکایی در بحث ترسیم مرزهای دریایی میان لبنان و اسرائیل به بیروت می‌آید. سفر وی را باید در ارتباط با تحولات هفته‌های اخیر تحلیل کرد. هوکشتاین در سفر اخیرش به لبنان، به مقامات لبنان فشار می‌آورد تا از ادعا نسبت به میدان گازی کاریش دست بکشند. در واقع می‌خواست به طرف اسرائیلی اطمینان خاطر دهد تا عملیات استخراج گاز را با خیال راحت انجام دهد. به صورت خلاصه هدف از سفر قبلی این بود که طرف لبنانی از ایده خط مرزی 29 دست بکشد و تعهد دهد تا در این مناقشه به سلاح متوسل نمی‌شود.
آموش هوکشتاین سفر قبلی را در حالی به پایان رساند که تصور می‌کرد اهداف دلخواه اسرائیل محقق خواهد شد؛ غافل از آن‌که موضع مقاومت - که از سوی «سید حسن نصرالله» اعلام شد - تمام محاسبات آنها را بر هم زد و نقشه شومشان را به شکست می‌کشاند. آنها دریافتند که با حضور میدانی فعالانه مقاومت، نمی‌توان روند تعلل و تضییع حقوق ملت لبنان را پیش برد. سید حسن نصرالله به صورت صریح و روشن، این معادله منصفانه را مطرح کردند: «یا هر دو طرف از امکان سرمایه‌گذاری و استخراج برخوردارند؛ یا هیچکس (از جمله اسرائیل) اجازه انجام این کار را نخواهد داشت.» این در حالی است که اسرائیل به طرف‌های اروپایی تعهد داده و به بهره‌برداری فوری از این میدان گازی نیاز مبرمی دارد. پس از اینکه سید حسن نصرالله این معادله را به طرف صهیونیستی و آمریکایی تحمیل کرد، اسرائیل نگران امنیت سرمایه‌گذاری‌های خود و آمریکایی‌ها نگران امنیت انرژی های خود شدند. لذا تصمیم گرفتند برای ارائه پیشنهاد جدید، به لبنان بیایند.
الآن خبرهایی را درز داده‌اند مبنی بر اینکه اسرائیل با برخی از درخواست‌های لبنان در مورد مساله مرزبندی و استخراج موافقت کرده است. اما تجربه طولانی ملت لبنان از منش و خوی خصمانه اسرائیل و حمایت تمام‌قد ایالات متحده از آنها باعث می‌شود ما محتاطانه به این اخبار و پیشنهادات نگاه کنیم. در نتیجه هنوز مطمئن نیستیم که آموس هوکشتاین واقعا راه‌حل عادلانه یا راضی کننده‌ای ارائه دهد. به همین دلیل، تا پایان روز دوشنبه و مذاکرات هوکشتاین با مقامات لبنانی، نمی‌توان قضاوت قطعی داشت. تنها نکته‌ای که به صورت قطعی می‌توان بیان کرد این است که ما در لبنان تنها راه‌حلی را می‌پذیریم که اولا حقوق لبنانی‌ها را ضمانت کند و ثانیا کاملا منطبق با منطق اعلام شده از طرف مقاومت باشد: «یا استخراج و بهره‌برداری متقابل یا ممنوعیت متقابل». این دو شرط کاملا شفاف است.
تسنیم: گفته می‌شود طرف لبنانی پیشنهاد داده خط موسوم به 23 را به عنوان خط مرزی دریایی طرفین معین کنیم و علاوه بر آن میدان گازی «قانا» هم که بین خط مرزی 23 و 29 است نیز به لبنان تعلق بگیرد. این طرح را اصطلاحا «قانا در مقابل کاریش» می‌خوانند. ارزیابی شما از این پیشنهاد چیست؟ آیا این محدوده برای لبنان خط قرمز محسوب می شود و لبنان با هر طرحی که این خواسته را در نظر نگیرد، مخالفت می کند؟
حطیط: لبنان در طرح اخیرش، از پیشنهاد قبلی مبنی بر تعیین خط مرزی 29 کوتاه آمده و به خطر مرزی 23 اکتفا کرده است. ایده اصلی خط 23 این است که میدان گازی قانا را تا شعاع محیطی قابل توجهی در آب های سرزمینی لبنان قرار می دهد. به این ترتیب عملا این میدان به طور مامل در چارچوب مرزهای داخلی لبنان قرار می گیرد.
از طرف دیگر میدان گازی کاریش در خارج از مرزهای لبنان قرار می گیرد وبیروت هم این موضوع را قبول می کند. به این ترتیب، مناقشه بر سر قانا و کاریش تمام می شود و تکلیف هر دو میدان گازی مشخص می شود.ضمن اینکه یک قاعده کلی در پرونده های مشابه ایجاد می کند: «قاعده یک میدان انرژی در برابر یک میدان انرژی. یعنی قانا برای لبنان و کاریش برای طرف مقابل».
با این حال اطلاعاتی که تا الان به دست ما رسیده نشان می دهد که طرف اسرائیلی ملاحظاتی را مطرح کرده است که باعث پیچیدگی این پرونده می شود. آنها با اصل ایده «قانا در برابر کاریش» موافقت کردند اما در ترسیم خط های مرزی پیشنهادات جدیدی را مطرح کردند که مساحت آبی بیشتری در اختیارشان می گذارد. استدلال آنها این است که باید یک منطقه حائلی برای تثبیت سیطره شان بر میدان گازی کاریش در اختیارشان باشد.
این پیشنهاد اسرائیلی ها، تعرض آشکار به منافع لبنان است و پرونده را پیچیده تر می کند. در واقع آنها می خواهند بخش وسیعی از منطقه محل مناقشه در مرزهایشان قرار بگیرد. یعنی آب هایی که برای لبنان ارزش بالایی دارد چون دقیقا در برابر منطقه اقتصادی لبنان واقع شده است.
البته این اطلاعات هنوز تایید نشده است. اگر این اطلاعات صحیح باشد و هوکشتاین در سفر بیروت به صورت رسمی پیشنهاد بدهد، طبیعی است که لبنان مخالفت کند. در نتیجه توافقی در کار نخواهد بود و این گره باز نمی شود اما اگر آموس هوکشتاین در سفر بیروت اعلام کند که طرف اسرائیلی نیز با خط مرزی 23 موافقت کرده است، در آن صورت می توان گفت امضای توافقنامه بر سر ترسیم مرزهای دریایی محتمل است.در این حالت، مذاکره وارد فاز دوم خود می شود و به مساله "توافق بر سرچگونگی استخراج گاز" می رسد که احتمالا یک بخش مهم آن، رفع ممنوعیت حضور شرکت های خارجی در این میادین خواهد بود.
به این ترتیب، می توان گفت هنوز وضعیت کاملا روشن نیست. باید هوکشتاین بیاید و به صورت شفاف پاسخ طرف مقابل را منتقل کند. الان نمی شود گفت لبنان به حقوقش دست یافته یا این که تکلیف میادین گازی به طور کامل روشن شده است.
تسنیم: شما سیاست رژیم صهیونیستی در قبال پرونده ترسیم مرزها را چطور ارزیابی می کنید؟ آیا در شرایط فعلی،اسرائیل خواهان توافق با لبنان است؟
حطیط: مصلحت فعلی اسرائیل در رسیدن به توافق با لبنان است؛ تا بتواند به تعهدات خود در قبال اتحادیه اروپا عمل کند. به همین جهت از افزایش سطح نتش، خودداری می‌کند. اما مسأله این است که طرف مقابل باید درک کند که دشمنی و اشغالگری، به هیچ عنوان قابل جمع با همکاری اقتصادی نیست. آنها اگر به رویه‌ی تجاوزگرانه خود ادامه دهند با پاسخ قاطع ما مواجه خواهد شد.
من همین جا به صراحت می‌گویم در حال حاضر، ابتکار عمل در اختیار لبنان است. اسرائیل باید حق لبنان را به رسمیت بشناسد و استخراج گاز را متوقف سازد. مقاومت خط را مشخص کرده است؛ یا طرفین حق استخراج دارند یا هیچ کدام نباید از این میدان بهره‌برداری کنند. اسرائیل به خوبی می‌داند که مقاومت در این زمینه کاملا صریح است و تهدیدات خود را عملی می‌سازد. منافع اسرائیل در حال حاضر این نیست که به سمت یک رویارویی نظامی برود، زیرا یک رویارویی نظامی، عملیات سرمایه گذاری نفتی اسرائیل را خراب می کند بنابراین به نفع اسرائیل است تا به تعهدات خود پایبند باشد.
تسنیم: در سایه معادله ترسیم شده از سوی مقاومت که با ارسال پهپادهای شناسایی بر فراز میدان گازی کاریش رخ داد و نیز تهدیدات سیدحسن نصرالله دبیرکل حزب الله و همچنین با توجه به اختلافات میان طرف لبنانی و اسرائیلی، آیا شما احتمال می‌دهید برخورد یا جنگی بین دو طرف در آینده نزدیک رخ دهد؟
حطیط: بررسی‌های جامع نشان می‌دهد احتمال رویارویی نظامی منتفی نیست و نباید نادیده گرفته شود؛ اما احتمال وقوع آن کم است. احتمال قوی تر این است که دو طرف به سمت حل اختلافات و پیشگیری از منازعه حرکت کنند. اما به‌خاطر خوی دشمنی اسرائیل و اینکه اسرائیل خواهان آن است که همواره طرف پیروز باشد، پس همانطور که سید حسن نصرالله خاطرنشان کردند احتمال خطای محاسباتی وجود دارد. به همین دلیل نمی‌توان به صورت قطعی گفت که حتما توافق صورت می‌گیرد یا حتما جنگ رخ خواهد داد. هر دو سناریو وجود دارد. اما می‌توان پیش‌بینی کرد احتمال توافق 60 درصد و احتمال درگیری نظامی میان طرفین 40 درصد است.
انتهای پیام/
