به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری برنا؛ حدود شش سال از امضای توافقنامه برجام می‌گذرد و تعهدات برجام به رغم بدعهدی‌های طرفهای امضاکننده آن که همواره طی سالیان گذشته، شعارِ حق و حقوق و رعایت قوانین بینالمللی سر داده‌اند توسط آنها بلاتکلیف مانده است اما همین توافقنامه که به گفته بسیاری از مخالفان داخلی برجام؛ روی هوا است، طرفهای امضا کننده را در سیاست بین‌الملل و عرصه جهانی تحت فشار قرار داده است. بدین گونه که نه می‌توانند آن را نادیده بگیرند و نه می‌توانند آن را از بین ببرند چراکه نتیجه سال‌ها مذاکره و دیپلماسیِ ایران با کشورهای 1+5 است که در نتیجه با ظهورِ اُعجوبه‌ای چون ترامپ و خروج آن از برجام، مشخص شد که آن کشور یا کشورهایی که نتوانستند پیمان‌های بینالمللی را عملی کرده و آن را رعایت کنند مدعیانِ اروپایی و هم پیمانش، آمریکا است.
در واقع برجام که نتیجه تلاش مذاکره کنندگان ایرانی به ریاست محمد جواد ظریف با کشورهای 1+5 است به عنوان سندی بینالمللی تلقی می‌شود که رهبران ضدایرانی کاخ سفید نه می‌توانند آن را به رغم فشارهای سیاسی و اقتصادیِ وارده به سازمان ملل و شورای امنیت از بین ببرند و نه حتی می‌توانند شاهد این باشند که برجام همچنان ادامه پیداکند.
به رغم فشارهای سیاسی و اقتصادی دولت ترامپ به ایران از زمان روی کار آمدن در کاخ سفید به ویژه از زمان خروج از برجام، روزی نبوده است که تیم وزارت امور خارجه ایران درباره این اقدام ترامپ موضع محکمی در پیش نگیرد.
در واقع ایران با یک سال صبوری به رغم بدعهدی طرف های باقی مانده در برجام، در اردیبهشت 98 و یک سال پس از خروج ترامپ از برجام، تنها گام‌های چندمرحله‌ای در راستای کاهش تعهدات برجامی را در پیش گرفت اما در عین حال اعلام کرد که در صورت پایبندی اروپا و اجرای تعهدات برجامی از سوی طرفهای برجامی، این گام‌های کاهش تعهدات برجامی قابل بازگشت است.
حال در مقابل اروپایی‌ها به جای اینکه پایبندی خود را به برجام و ایران تثبیت کنند همواره مواضع تندی را علیه ایران در پیش گرفتند و همزمان در آستانه ورود به شش سالگی امضاء برجام، قطعنامه‌ای را در شورای حکام علیه ایران صادر کردند تا به نوعی همراهی خود را با آمریکا و هم پیمانش اسرائیل اعلام کنند. به ویژه اینکه در مهر ماه سال جاری، قرار است تحریم تسلیحاتی ایران پایان یابد و این حق ایران است که باز هم آمریکا و اروپا می‌خواهند مانع آن شوند. اما موضع ایران همواره چه در شورای حکام و چه در شورای امنیت استوار بوده و با مواضع منطقی و محکمی که وزیر امور خارجه و تیم مشاورانش در برابر کشورهای دیگر بیان کرده‌اند تا حدودی آمریکا و ترامپ را به ویژه در آستانه انتخابات ریاست جمهوری آمریکا به حاشیه رانده‌اند.
مواضع وزارت امور خارجه اما موردنظر برخی داخلی‌ها نیست. حتی خروج ایران از NPT را در این شرایط مطرح کرده و ظریف را در مجلس مورد فحاشی و توهین قرار داده‌اند. به گفته فریدون مجلسی، «برخی آنچنان با یک اعتماد به نفسی، بحث خروج از NPT را مطرح می‌کنند که به نوعی شاید پشتشان و دلشان گرم است! در واقع همان اولین روزی که ایران اعلام کند از NPT خارج شده است روز دوم آن شش قطعنامه شورای امنیت علیه ایران باز‌می‌گردد.»
در واقع آنها یادشان رفته که با یک اظهار نظر از سوی دولتِ اصولگرای متبوعشان، شش قطعنامه شورای امنیت به نام ایران زده شد و تیم وزارت امور خارجه به ریاست ظریف، همچنان برای بازنگشتن آن شش قطعنامه شورای امنیت تلاش می‌کنند و با حراست از برجام با زیادهخواهیهای ترامپ و هم پیمانانش، مقابله کرده‌اند.
روز گذشته ظریف در نشستی با مدیران ارشد وزارت خارجه با اشاره به این قضیه گفت: « وزارت خارجه در صحنه خارجی با برخی کشورها روبرو است که از همه توان خود برای فشار به مردم استفاده می‌کند اما همزمان وزارت خارجه باید در داخل هم به دفاع از عملکرد خود بپردازد. ما وظیفه داریم از کشور دفاع کنیم و همکاران من همه ناملایمات را به جان می خرند و حاضر نیستند از اهداف خود عقب نشینی کنند. در این راستا آنها نکاتی که به نفع منافع ملی نیست اما برای دفاع از خود لازم است را به زبان جاری نمی‌کنند.»
به هر روی، حدود شش سال از مذاکرات هسته‌ای منتهی به برجام می‌گذرد اما دست و پازدن‌های آمریکا و اسرائیل برای کشاندنِ ایران به شورای امنیت نتیجه‌ای نداشته و هنوز بندهای برجامی که نتیجه مذاکره چندین ساله دیپلمات‌ها و مذاکره‌کنندگان ایرانی است، به کارِ ایران خواهند آمد.
در این ارتباط، دیاکو حسینی، تحلیلگر ارشد مسائل سیاست خارجی، در پاسخ به این سوال که برجام تا چه حد توانسته شأن سیاسی ایران را در مجامع بینالمللی و افکار عمومی جهان موفق جلوه دهد؟ به خبرنگار سیاسی برنا گفت: برجام از نُخستین روزهای شکل‌گیری به ویژه آغاز مذاکرات منتهی به برجام، یک مسئله سیاست داخلی در ایران هم بود که در حال حاضر به نظر می‌رسد دست مایه رقابت‌های جناحی داخلی است.
دیاکو حسینی عنوان کرد: منتهی با گذشت زمان و هر چه تاریخ به جلو پیش برود و التهاب‌های این اوضاع اقتصادی نامطلوب به تدریج از بین برود و در عین حال رقابت‌های داخلی نیز به مسائل دیگر متمرکز شود در آن صورت به نظر می‌رسد آیندگان توجه بیشتری به ارزش برجام خواهند داشت و متوجه خواهند شد که این یک دستاورد و به گفته دکتر ظریف، یک سندِ افتخار ملی برای ایران بوده است.
این تحلیلگر مسائل سیاست خارجی تصریح کرد: در حال حاضر، منتقدان دچار نوعی بی‌انصافی و قضاوت نادرست هستند و شاید به دلیل ناآگاهی و البته گاهی به دلیل مقاصدِ سیاسیِ عوام فریبانه، تلاش می‌کنند وضعیتِ موجودِ اقتصادی ایران که ناشی از تحریم‌های آمریکا است را مستقیما به کاستی‌ها و اشتباهات برجام مرتبط کنند.
او ادامه داد: منتهی برجام کمک کرده به اینکه ایران می‌تواند با صراحت لهجه بیشتری با جهان سخن بگوید و حداقل نوعی شرمندگی را حتی در بین برخی کشورهای نزدیک به آمریکا شاهدیم. آنهایی که مجبور هستند تحریم‌ها را رعایت کرده هرچند برخلاف میل آنها است اما ناگزیر هستند به اینکه در برابر قدرت آمریکا سر خَم کنند.
این تحلیلگر مسائل سیاسی در پایان اشاره کرد: از این رو از این جهت، به رغم همه دشواری‌هایی که شاهد آنها هستیم برجام، اثبات کرد که ایران یک بازیگرِ غیرمعقول، برانداز و بی‌تفاوت نسبت به نظمِ جهانی و ارزش‌های بینالمللی نیست بلکه این آمریکا است که صرفا با تکیه بر قدرتِ عُریان، در حال نابودی تمام زیرساخت‌هایی است که طی70، 80 سال گذشته، پایه‌های نظم بینالمللی را ایجاد کرده بود. در مجموع برجام برای ایران یک پیروزی است و گذر زمان به ویژه این که این دوران سخت را پشت سر گذاشتیم افراد بیشتری باز خواهند گشت و این موضوع را با ارفاق بیشتری بررسی خواهند کرد.٥
