به گزارش خبرگزاری صدا وسیما، وحید جلال زاده در برنامه «گفتگوی سیاسی» رادیو گفتگو درباره برجام و گفتگوهای پیرامون مسئله هستهای، گفت: در خصوص برجام نباید از نقطه و ایستگاه آخر شروع کرد و اساسا باید به این بپردازیم که چه اتفاقاتی رخ داد که برجام امضا شد. در سال ۱۳۹۲ دولتی سر کار آمد که مدعی بود میتواند همزمان چرخ صنایع و چرخ سانتریفیوژها را بچرخاند. همان زمان همه تحلیلگران دولت را از خوشبینی به غرب بر حذر میداشتند، اما دولت به آمریکا اعتماد کرد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی، افزود: آقای روحانی بعد از برجام اعلام کرد ما پای تعهداتمان خواهیم بود، اما طرف غربی از فردای امضای برجام زیر توافق زد و پای تعهدات خود نماند. در این زمینه نه تنها آمریکا بلکه اروپاییان هم در صف ناقضین برجام قرار داشتند.
تداوم مذاکرات با وجود ترک مذاکرات توسط آمریکا
وی با اشاره به ادامه روند مذاکرات و تصویب قانون راهبردی لغو تحریمها توسط مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: دولت سیزدهم تا سه ماه بعد از روی کار آمدن هیچ قدمی را بر نداشت و پس از آن اعلام کرد آماده است به مذاکرات باز گردد و این کار را انجام داد.
جلال زاده با بیان اینکه دولت در اسفند سال گذشته تقریبا آماده امضای توافق بود، عنوان کرد: آمریکا در آن زمان در زمینههای خروج سپاه از لیست تروریستی و همچنین لغو لیست قرمز که شامل تحریم اشخاص حقیقی و حقوقی میشد آماده توافق بود و این دو موضوع را پذیرفته بود. اما به ناگهان در یک روز رابرت مالی اعلام کرد دیگر مذاکرات را ادامه نمیدهد و به واشنگتن بازگشت.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس با تصریح بر این موضوع که در چند ماه بعد از ترک مذاکرات توسط آمریکا، روند مذاکرات تعطیل نبوده است، گفت: در این مدت دائما شاهد رد و بدل پیامها بودیم که به مذاکرات دوحه رسیدیم
وی درباره علت ترک مذاکرات توسط آمریکا در اسفند ماه گفت: یکی از مواردی که ایران در مذاکرات در پی آن است تضمین است، زیرا چه تضمینی وجود دارد که اگر آمریکاییها خواستند خارج شوند ایران دچار ضرر نشود. در این راستا باید یک بازه زمانی داشته باشیم تا تعهداتی که آمریکا امضا میکند را راستی آزمایی کنیم. آمریکاییها اعلام کردند نهایتا ۴۸ ساعت میتوانند این بازه زمانی را به ایران بدهد که واضح است منطقی و شدنی نیست.
جلال زاده افزود: یکی از راه حلها در این زمینه تعهد در برابر تعهد بود که اگر ایران به دو تعهد خود عمل میکند، آمریکاییها نیز به تعهدات خود عمل کنند و اگر هر کدام تعهد خود را نقش کردند، گام دیگری بر نخواهند داشت. به عنوان مثال قرار بود ایران در گام نخست غنی سازی ۶۰ درصد را انجام ندهیم، اما ۲۰ درصد را همچنان انجام دهیم. این در حالی است که در برجام کمی بیش از سه درصد غنی سازی مورد پذیرش قرار گرفته است.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در مصاحبه با رادیو گفتگو با اشاره به چالشی که در زمینه تحریم اشخاص حقیقی و حقوقی با آمریکا در مذاکرت ایجاد شد، گفت: با آمریکا به این نتیجه رسیدیم که به عنوان مثال ۵۰۰ نفر از لیست تحریمها خارج شوند، اما آمریکا در پاورقی این را اضافه کرد که هر زمان اراده کند دوباره آنها را تحریم کند. آمریکاییها در اسفند ماه علی رغم پذیرش اولیه، اعلام کردند این موارد را نمیپذیرند.
دولت مسائل اقتصادی کشور را به مذاکرات گره نمیزند
در ادامه درباره دیپلماسی اقتصادی دولت سیزدهم اظهار کرد: دولت در این زمینه اعلام کرد مسائل اقتصادی کشور را به مذاکرات گره نمیزند. در دولت قبل وزارت خارجه تبدیل به وزارت برجام شده بود و بخشهای دیگر وزارت خارجه از جمله سیاست همسایگی تعطیل بود.
وی از سیاستهای جدید دولت سیزدهم در راستای دیپلماسی اقتصادی گفت و تصریح کرد: به سیاستهای دیپلماسی اقتصادی دولت نمره قبولی میدهیم. در کمتر از یک سال گذشته ایران روابط خود را با کشورهای مختلف از آفریقا تا آسیای دور و کشورهای لاتین گسترش داد.
جلال زاد ادامه داد: یک زمانی ایران در آفریقا در میان همسایگان خود، حرف اول را میزد، اما امروز سطح روابط اقتصادی با آفریقا به زیر یک میلیارد رسیده است. این در حالی است که ترکیه سطح تجارت خود را به بیش از ۲۰ میلیارد دلار رسانده است در حالی که بعد از ایران وارد آفریقا شد. آقای روحانی در زمان ریاست جمهوری یک بار به آفریقا سفر نکرد در حالی که اردوغان به بیش از ۲۵ کشور آفریقایی سفر کرد.
پذیرش ترکیه برای مذاکره با ایران در رابطه با رودخانه ارس
وی در ادامه درباره دیپلماسی آب در کشور گفت: در این کمیسیون یک کمیتهای به نام کمیته امنیت آب وجود دارد. این کمیته مواردی که باعث میشود مسئله آب تبدیل به یک موضوع امنیتی شود رصد میکند.
وی با اشاره به حق آبه ایران از رود هیرمند اظهار کرد: رئیس جمهور به وزیر امور خارجه و وزیر نیرو ماموریت داد این موضوع را پیگیری کند. همچنین از سوی دیگر سدهایی که ترکیه در حوزه آبریز ارس احداث کرده است که باعث بروز مشکلاتی در ایران، سوریه و عراق شود. در حقیقت با این کار ورودی آب به ایران در بعضی از رودخانه در آذربایجان غربی دچار کمبود شود.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس از گفتگوهای مفصل با طرف ترک خبر داد و بیان کرد: در کمیسیون هم برای هیرمند و هم برای رودخانه ارس جلسات متعددی داشتهایم و دستگاههای مختلف حضور داشتهاند. بین ایران و ترکیه در رودخانه ارس هیچ معاهده بین المللی وجود ندارد. ترکها پذیرفتهاند با این موضوع با ایران وارد مذاکره شوند.
در حوزه تضمینها، تحریمهای سپاه و لیست قرمز با آمریکاییها مشکل داریم
جلال زاده در ادامه درباره مذاکرات هستهای و ادعاهای مسئول سیاست خارجی اروپا در خصوص در دسترس بودن توافق، گفت: از نخستین روزهای مذاکرات تا به امروز از دولت سابق تا به امروز ضرب الاجلهای آمریکا و غرب را بارها مشاهده کردیم و هیچ کدام از آنها نیز عملی نشدهاند. باز هم اعلام کردهاند که آخرین فرصت است و ایران باید پیشنهادات را بپذیرد.
وی با بیان اینکه در حوزه تضمینها، تحریمهای سپاه و لیست قرمز با آمریکاییها مشکل داریم، تصریح کرد: تا زمانی که مشکلات موجود حل نشود از منافع ملی خود عدول نخواهد کرد و اساسا دولت چنین حقی ندارد و قانون راهبردی لغو تحریمهای مجلس چنین اجازه نمیدهد.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس افزود: وقتی از آمریکا میخواهیم تحریم کاتسا برداشته شود میگویند این تحریم دست کنگره است؛ چطور کنگره برای آنها موضوعیت دارد، اما قانون مجلس ایران موضوعیت ندارد؟ جای تقدیر دارد که وزارت خارجه در مذاکرات، قانون راهبردی مجلس را به طرفهای غربی گوشزد میکند.