عصر ایران- با سفر نانسی پلوسی رییس مجلس نمایندگان ایالات متحده به تایوان و اعتراض شدید چین این پرسش درگرفته است که اگر آمریکا از «چین واحد» جانبداری میکند چرا تایوان را به خواست پکن یا مرکز همان چین واحد جزیی از این کشور نمیداند؟
پاسخ آمریکا به این تناقض این است که ما از چین واحد حمایت میکنیم اما ساختار سیاسی و دموکراتیک تایوان را به عنوان یک جزیرۀ خودمختار به رسمیت میشناسیم و آن را بدون دخالت پکن میخواهیم.
قدری پیچیده است اما اگر در نظر آوریم که جمهوری چین که دارای عضویت دایم در شورای امنیت سازمان ملل پس از جنگ شد بر جمهوری خلق چین مقدم است و مائو بود که علیه رییس جمهوری چین دست به قیام دهقانی زد آن گاه قدری فراتر از شعارهای آمریکا به لحاظ تاریخی هم قابل توجه میشود.
جمهوری خلق چین کنونی قاعدۀ «یک کشور دو ساختار» را به رسمیت شناخته اما دو ساختار و نه دو کشور.
تایوان جزیرۀ بزرگی است و چینیها در عین هشدار به آمریکا مراقباند این ماجرا یک تله نباشد تا آنها را درگیر هزینههای جنگی کند و احتمال قریب الوقوع تبدیل به بزرگترین اقتصاد را به تأخیر اندازد.
در چین و در قبال سفر نانسی پلوسی دو نگاه وجود دارد: نگاه اول گوشمالی آمریکا با استفاده از مشغول بودن به اوکراین تا جایی که برخی حتی مایل به حملۀ چین به تایوان و اتفاقی مانند تهاجم روسیه به اوکراین هستند و این که به احضارهای دیپلماتیک بسنده نکند و از آقای شی رفتاری پوتین وار سر بزند.
نگاه دوم اما حساس شدن به این موضوع را یک تله برای پکن میدانند زیرا درست است که در 25 سال گذشته مقامی در این سطح به تایوان سفر نکرده اما مواضع و برنامۀ خانم پلوسی در تایوان مشخص می کند چه در سر دارند و اتفاقا باید از فرصت مشغول بودن آمریکا و روسیه با هم به خاطر اوکراین استفاده کنند نه آن که تایوان را برای خود مثل اوکراین برای روس ها کنند.
نانسی پلوسی تا کنون در انتخاب کلمات دربارۀ تایوان دقت فراوان به خرج داده تا هم تایوانی ها نرنجند و هم چین به خشم نیاید مثلا گفته است: « آمریکا به حمایت از دموکراسی شاداب در این جزیره با 23 میلیون جمعیت متعهد است». شاید هم بایدن خواسته دردسر درست نکند. رییس جمهوری آمریکا پیش از سفر گفته بود ارتش آمریکا آن را ایدۀ خوبی نمیداند.