شعاع دایره‌ی اعتیاد غرب به مخدرهای سیاسی و توهم‌زا هر روز گسترده‌تر می‌شود و به نظر می‌رسد در این روزها اعتیاد به اولتیماتوم نیز به این فهرست اضافه شده است. دیگر ابزار تهدیدشان کار نمی‌کند و اخیراً هر زمان که مقاومت و ابتکار عمل سکانداران عرصه‌ی سیاست خارجی کشورمان عرصه را بر آن‌ها تنگ می‌کند، اولتیماتوم و ضرب‌الاجل برای ایران تعیین می‌کنند؛ حتی یک بار دوپینگ هم کردند و سعی داشتند از طریق اهرم قطعنامه شورای حکام آژانس بین المللی انرژی اتمی، ایران را وادار به پذیرش مطالبات زورگویانه‌ی خود کنند.
در همین راستا، «جوزف بورل» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هفته گذشته (سه‌شنبه) در یادداشتی که در روزنامه فایننشال‌تایمز منتشر کرد ضمن اعتراف به شکست فشار حداکثری علیه ملت ایران، گفت: بعد از ۱۵ ماه مذاکرات فشرده و سازنده در وین و تعاملات بی‌شمار با طرف‌های برجام و آمریکا من به این جمع‌بندی رسیده‌ام که فضای برای مصالحه‌های مهم اضافی به پایان رسیده است. من اکنون روی میز، متنی گذاشته‌ام که در آن، رفع تحریم‌ها و گام‌های هسته‌ای برای احیای برجام به تفصیل شرح داده شده‌اند.
وی تاکید کرده بود: لازم است برای مغتنم شمردن این فرصت برای موفقیت، تصمیم‌های لازم گرفته شوند. من هیچ جایگزین جامع یا مؤثر دیگری را در دسترس نمی‌بینم.
بلافاصله پس از انتشار یادداشت بورل، علی باقری مذاکره کننده ارشد کشورمان در واکنش به این مطلب در صفحه شخصی خود، نوشت: در طول هفته گذشته، تبادل نظرهای جدی و سازنده‌ای با طرف‌های مقابل پیرامون مذاکرات وین انجام شده است.
وی در مطلب خود آورده بود: هماهنگ کننده، ایده‌های خود را برای جمع بندی مذاکرات ارائه کرده است. ما نیز ایده‌هایی برای جمع بندی مذاکرات، هم از لحاظ شکلی و هم محتوایی داریم که به اشتراک گذاشته خواهد شد.
در روز بعد (چهارشنبه) حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه کشورمان در گفتگوی تلفنی با مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر عزم تهران برای دستیابی به توافق به شرط حصول منافع برای ملت ایران تاکید کرد و گفت: هیچ تردیدی در اراده دولت جمهوری اسلامی ایران برای رسیدن به یک توافق خوب، قوی و پایدار وجود ندارد. اگر آمریکا با واقع بینی در مسیر دستیابی به راه حل و حصول توافق گام بردارد، توافق خوب قابل دسترس همه طرف‌ها خواهد بود.
بورل نیز در این گفتگو اراده‌ی طرف ایرانی برای حصول توافق را تأیید کرد و گفت: طرف ایرانی تاکنون اراده مثبت و جدی در روند مذاکرات از خود نشان داده و اکنون زمان آن است که مذاکرات به نتیجه مطلوب برسد.
در همین راستا، وحید جلال زاده رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار مهر، با اشاره به تعیین ضرب‌الاجل‌های متعدد از طرف کشورهای اروپایی گفت: از اولین روزهای مذاکرات در دولت سابق تا به امروز، ضرب الاجل های آمریکا و غربی‌ها تاکنون عملی نشده است و همه‌ی آن‌ها پوچ بوده است. در همین قصه نیز می‌گویند که این آخرین فرصت است و ما پیشنهاداتمان را دادیم و اگر ایران نپذیرد این آخرین فرصت خواهد بود.
وی می‌گوید: به نظر من به این ضرب الاجل‌ها نباید توجه کنیم. این یک جنگ روانی است که رسانه‌های غربی و مسئولین سیاست خارجی غربی علیه ایران به راه می‌اندازند.
رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس تاکید کرد: من به روشنی عرض کنم که ما در تضمین‌ها، تحریم‌های سپاه و لیست قرمز با آمریکایی‌ها مشکل داریم و تا این مشکلات حل نشود، از منافع ملی خودمان عدول نخواهیم کرد و اصلاً دولت حق ندارد عدول کند. با توجه به قانون راهبردی مجلس برای لغو تحریم‌ها، اگر ما در مجلس به این «اتقان» نرسیم که تحریم‌ها لغو نشده است، دولت نمی‌تواند این کار را انجام دهد.
جلال‌زاده تصریح کرد: مذاکره‌کنندگان ما در قالب گفتگوهای خود با طرف‌های برجامی به قانون راهبردی اشاره کردند، وقتی می‌گوئیم برخی تحریم‌ها مانند کاتسا را بردارند، طرف آمریکایی تاکید می‌کند لغو این تحریم در دست کنگره است؛ چطور کنگره موضوعیت دارد، اما قانون مجلس موضوعیت ندارد! باید از وزارت خارجه تشکر کنم که در قریب به اتفاق مذاکرات، قانون راهبردی را که مقام معظم رهبری فرمودند یک قانون خوب است را به طرف‌های غربی گوشزد می‌کنند.
وی تصریح می‌کند: غربی‌ها حرف جدیدی ندارند و می‌گویند بیایید تمام حرف‌های قبلی ما را در یک شکل جدید بپذیرید.
از گفته‌های جلال‌زاده اینگونه برداشت می‌شود که توافق پیشنهادی غرب نتوانسته است مطالبات اصولی ملت ایران برای رفع کامل تحریم‌ها را محقق سازد و از طرف دیگر علاوه بر وزارت امور خارجه که مجری مذاکرات است، مجلس نیز بر احقاق مطالبات به حق ملت ایران تاکید دارد.
سید مصطفی خوش‌چشم کارشناس مسائل سیاسی نیز در گفتگو با خبرنگار مهر، در ارزیابی اظهارات مقامات اروپایی تصریح کرد: با توجه به معضلات جنگ اوکراین اکنون وضعیت قیمت‌ها در بازارهای اروپایی و همچنین تأمین انرژی وخیم است و با توجه به آغاز فرآیند پیش‌خرید نفت پاییز در ماه آینده و تشدید اوضاع افزایش قیمت‌ها، این دولت‌ها احتمالاً دستخوش تغییر و ناآرامی خواهند بود. از این جهت به دنبال اعمال فشار بیشتر برای انعقاد توافقی هستند که شروط ایران در آن رعایت نشده است.
وی افزود: اگرچه پیش نویس آخر دارای تغییرات جزئی از ناحیه اتحادیه اروپا بود اما همچنان شروط ایران برای برداشته شدن همه‌ی تحریم‌های مندرج در برجام از جمله صدها فرد، شرکت و نهاد موجود در لیست قرمز و همچنین برای اخذ تضامین اقتصادی همچنان به قوت خود باقی است و رعایت نشده است.
این تحلیلگر مسائل بین الملل تصریح کرد: به وضوح مشخص است که اگر این دو شرط جمهوری اسلامی ایران رعایت نشود «منافع برجامی» هرگونه توافق برای ما بسیار اندک خواهد شد و بیشتر محدود به افزایش یک تا یک و نیم میلیون بشکه صادرات نفت و اندکی تسهیل روابط بانکی در خارج از مرزها خواهد شد.
خوش‌چشم گفت: این افزایش صادرات نفت به ویژه در ماه‌های آینده و در فصل زمستان بسیار بیشتر از آنکه برای اقتصاد ما، کارساز باشد و تغییراتی به وجود آورد، برای غرب و به ویژه اتحادیه اروپا اهمیت خواهد داشت و ارزشمند خواهد بود. قطعاً ایران تا حصول شروط اصلی خود در هرگونه توافقی، همچنان مصرانه بر سر احقاق حقوق ملت خواهد ایستاد.
وی با بیان اینکه البته ما از آذرماه مرتباً از طرف اروپایی تاکنون بیش از ۲۰ نوبت اولتیماتوم شنیدیم، اما هر بار این اولتیماتوم به عقب افتاده است که این امر، حاکی از این است که کشورهای اروپایی و آمریکا به خوبی به هزینه‌های گزاف شکست مذاکرات و پایان دادن به مذاکرات واقف هستند و از آن پرهیز دارند، می‌گوید: چرا که در رأس همه مسائل دیگر، به بازگشت نفت بیشتر ایران به بازارهای خودشان بسیار نیازمند هستند و در عین حال دچار جنگ اوکراین هستند و تحمل افزایش تنش با ایران را ندارند.
در عین حال طرف آمریکایی از همه ابزارهای جنگ ترکیبی خود در حوزه‌های مختلف از جمله سایبری، ترور، خرابکاری، جنگ ادراکی، شناختی، روانی و رسانه در کنار اعمال تحریم‌ها و فشار سیاسی دیپلماتیک استفاده کرده است و راه به جایی نبرده است. گزینه نظامی بیش از دو دهه است که کارآیی خود را از دست داده و در مورد ایران غیرممکن شده است.
علی باقری رئیس هیئت مذاکره کننده کشورمان در مذاکرات رفع تحریم‌ها نیز در جدیدترین اظهارات خود گفت: ما ایده‌های پیشنهادی شکلی و محتوایی خود را به‌منظور هموار ساختن مسیر برای جمع‌بندی سریع مذاکرات وین، که با هدف اصلاح یک شرایط پیچیده خسارت‌بار ناشی از خروج یکجانبه و غیرقانونی آمریکا آغار شده، به طرف‌های مقابل ارائه دادیم.
وی تاکید کرد: ما به‌صورت نزدیک با شرکای برجامی خود، به‌ویژه هماهنگ‌کننده، به‌منظور ارائه فرصتی دیگر به آمریکا برای نشان‌دادن حُسن نیت و مسؤولیت‌پذیری خود کار می‌کنیم. ایران آماده جمع‌بندی مذاکرات در مدت زمان کوتاهی است، اگر طرف مقابل نیز آماده اقدام مشابه باشد.
به هرحال آنچه مشخص است، ضرب‌الاجل غرب برای پذیرش توافق ناقص روی میز اروپایی‌ها صرفاً با هدف فرار از پیامدهای بحران‌های پیش‌رو در نتیجه‌ی سیاست‌های غلط خود در گسترش بحران در اوکراین تلقی می‌شود و همانطور که در زمان جنگ جهانی دوم ایران را به عنوان پل پیروزی خود قرار دادند، اکنون نیز به دنبال سو استفاده از «برجام پلاس» برای رهایی از این وضعیت آشفته هستند.
در آمریکا نیز با نزدیک شدن به زمان انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره، چشم انداز شکست دموکرات‌ها بیش از پیش نمایان می‌شود و از طرف دیگر با وخامت اوضاع سلامتی «جو بایدن» رئیس جمهور آمریکا، امیدها برای به پایان رساندن دوره‌ی ریاست جمهوری وی کم رنگ شده است.
اما در تهران، تیم ملی دیپلماسی کشورمان همچنان بر وصول مطالبات پایمال شده ملت در برجام تاکید دارد و همزمان با اتخاذ سیاست‌های چند جانبه در اجرای دیپلماسی پویا و تحریم‌شکن، جایگاه ویژه ایران در مناسبات بین‌المللی را به دست آورده است.
