حجت الاسلام و المسلمین محمدحسین فلاح زاده در میزگرد رسانه ای "هوای پاک از منظر فقه و اخلاق" که به مناسبت هفته "هوای پاک" در دفتر خبرگزاری جمهوری اسلامی مرکز استان قم برگزار شد، گفت: اگر نگاهمان نسبت به آیات و روایات متعدد در حوزه محیط زیست عمیق و مدبرانه باشد، می تواند پایه مستحکمی برای درک و دریافت مسائل علمی در این حوزه باشد.
وی با بیان اینکه اگر "دنیا مزرعه آخرت است"، پس قطعا دین نمی تواند نسبت به مسأله بسیار مهم و حیاتی محیط زیست بی تفاوت باشد، خاطرنشان کرد: محیط زیست یک موضوع کاملا عقلانی است که آموزه های دینی نیز، اهمیت و ضرورت حفاظت از آن و عقوبت دنیوی و اخروی تخریب و آلوده کردن آن را در موارد متعدد مورد توجه قرار داده است.
وی با اشاره به توصیه ها و بایدها و نبایدهای مرتبط با طبیعت و محیط زیست در فقه شیعی، بر ضرورت اهتمام و توجه بیشتر حوزه های علمیه نسبت به این مسأله تأکید کرد و گفت: به طور مثال اگر در اسلام از کشاورزی به عنوان بهترین شغل ها نام برده شده است، به دلیل ماهیت این شغل در حفظ و حراست از طبیعت و محیط زیست است و کشاورز را می توان یک محیط بان نامید.
مردم اگر از مخاطرات تخریب محیط زیست آگاه باشند، مسائل زیست محیطی را رعایت می کنند
این مدرس و پژوهشگر حوزه علمیه قم با اشاره به اهمیت هوای پاک و سالم در زندگی انسان ها که می تواند از مسأله آب نیز مهمتر باشد، خاطرنشان کرد: هوا نعمت بسیار ارزشمندی است که در لحظه به لحظه زندگی ما جاری است، اما مورد غفلت واقع شده است و هنگامی که هوا آلوده می شود، همه متوجه آن می شوند و برای گریز از این شرایط تلاش می کنند.
وی در ادامه افزود: امروزه با همه گیری ویروس کرونا همه متوجه شدند که اگر دستورالعمل های بهداشتی را رعایت نکنند، سلامتی و حتی جان خودشان و اطرافیانشان به خطر می افتد، بنابراین هنگامی که بدانند تخریب محیط زیست چگونه سلامتی آنها را به مخاطره می اندازد، قطعا نسبت به رعایت مؤلفه های زیست محیطی دقت نظر بیشتری خواهند داشت.
فلاح زاده با بیان اینکه مردم کشورمان، مردمی مذهبی و متدین هستند و اگر بدانند که حفاظت از طبیعت و محیط زیست از وظایف ملی و شرعی آنهاست، اهتمام و تلاش بیشتری در این عرصه خواهند داشت، گفت: مردم باید نسبت به این وظیفه اجتماعی خود و اهمیت امر به معروف و نهی از منکر در حوزه محیط زیست کاملا آگاه باشند.
رئیس مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی با بیان اینکه محیط زیست و منابع طبیعی متعلق به نسل های آینده است و برای پاسداری از آن باید تلاش کنیم، گفت: در آموزه های دینی اسلام، مسائل مربوط به حفظ محیط زیست در احکام جزئی متعددی بیان شده است که باید احکام کلی را از آن استنباط کرده و وجوب، استحباب، حرمت و کراهت آن را بدانیم و عمل کنیم.
آلوده کردن هوا که موجب ضرر به سلامتی خود و دیگران شود حرام است
وی با اشاره به حدیثی از حضرت امام صادق(ع)، هوای پاک را یکی از ارکان زندگی گوارا دانست و گفت: مردم اگر حقیقت "منکر" را بشناسند، برای دوری از آن به وعظ و منبر نیازی ندارند، از این رو باید مردم را هرچه بیشتر با آثار و تبعات منفی و زیانبار تخریب طبیعت و محیط زیست آشنا کنیم تا خودشان نسبت به رعایت مسائل زیست محیطی اقدام کنند.
فلاح زاده با بیان اینکه اگر کسی هوا را آلوده کند که سبب ضرر به سلامتی خود و دیگران شود، حرام است، گفت: برخورداری از هوای پاک و سالم یکی از حقوق مردم است و اگر کسی با آلوده کردن هوا به دیگران ضرر برساند، در واقع حق الناس را ضایع کرده و باید از گناه خود توبه کرده و اگر به هر نحوی خسارت مالی به آنها وارد آمده باشد، باید آن را بپردازد.
وی در پایان با بیان اینکه قوانین و ضوابط زیست محیطی می تواند با دو نگاه علمی و فنی و دینی و اخلاقی بازنگری شود، اظهار داشت: مسائل زیست محیطی جهت ترویج و فرهنگسازی در جامعه می تواند به خوبی برای روحانیون و مبلغان دینی تبیین شده و موضوع فقه و اخلاق محیط زیست نیز در مراکز تخصصی حوزوی آموزش داده شده و مورد بحث و بررسی قرار بگیرد.
میزگرد رسانه ای هوای پاک از منظر فقه و اخلاق با حضور حجت الاسلام و المسلمین محمدحسین فلاح زاده رئیس مؤسسه موضوع شناسی احکام فقهی و سید رضا موسوی مشکینی مدیرکل حفاظت محیط زیست استان قم به مناسبت هفته هوای پاک در خبرگزاری ایرنا مرکز استان قم برگزار شد.
از روز ۲۶ دی ماه لغایت ۲ بهمن ماه سال جاری به عنوان هفته هوای پاک نامگذاری شده است./
