سیگار کشیدن میتواند باعث ایجاد طعم تلخی دهان شده و بین چند دقیقه تا چند ساعت طول بکشد. این نوع تغییر در طعم معمولاً بعد از خوردن غذاهای دیگر، نوشیدن آب یا مسواک زدن دندانها بهبود مییابد.
با این حال، اگر طعم تلخ به مدت طولانی ادامه داشته باشد یا اگر خیلی اتفاق میافتد، توصیه میشود به یک پزشک عمومی یا یک متخصص گوارش مراجعه کنید.
۱. بهداشت ضعیف دهان و دندان
این مورد شایعترین علت ایجاد مزه تلخ در دهان به خصوص هنگام بیدار شدن از خواب است و به دلیل تجمع بزاق و باکتری در زبان، دندانها و لثهها اتفاق میافتد که باعث بوی بد دهان میشود.
راهکار: مسواک زدن دندانها حداقل دو بار در روز، یک بار پس از بیدار شدن و یک بار دیگر قبل از خواب کافی است. همچنین مسواک زدن زبان به دلیل تجمع باکتریها و سلولهای مرده بسیار مهم است.
۲. آنتی بیوتیک یا ضد افسردگی
برخی از داروها وجود دارند که با خوردن آنها توسط ارگانیسم جذب شده و در بزاق آزاد میشوند و باعث ایجاد طعم تلخ در دهان میشوند. برخی از این موارد آنتی بیوتیکها مانند تتراسایکلینها، داروهای نقرس مانند آلوپورینول و لیتیوم یا داروهای مورد استفاده برای درمان برخی بیماریهای قلبی است. افرادی که از داروهای ضد افسردگی استفاده میکنند ممکن است اغلب دهانشان خشک شود که میتواند طعم دهان را تغییر دهد.
راهکار: طعم تلخ معمولاً چند روز پس از شروع مصرف این نوع داروها از بین میرود. با این حال، اگر مداوم و ناخوشایند است، توصیه میشود از پزشک متخصص کمک بگیرید تا امکان استفاده از داروی دیگری را که باعث ایجاد این نوع عوارض نمیشود، ارزیابی کنید.
۳. بارداری
دیسگوسیا، که به عنوان طعم فلزی دهان نیز شناخته میشود، یک علامت بسیار شایع در بسیاری از خانمها در سه ماهه اول بارداری است و به دلیل تغییرات هورمونی اتفاق میافتد. این تغییر معمولاً فقط چند روز طول میکشد و سپس به طور طبیعی از بین میرود؛ بنابراین برخی از زنان باردار ممکن است طعمی شبیه به داشتن یک سکه در دهان خود یا نوشیدن آب از یک فنجان فلزی را گزارش کنند.
راهکار: یک راه عالی برای از بین بردن طعم تلخ دهان نوشیدن لیموناد یا مکیدن یک گیاه خواص لیمو است.
۴. مکملهای ویتامین
برخی از مکملهای ویتامین که حاوی مقادیر زیادی مواد فلزی مانند روی، مس، آهن یا کروم هستند، میتوانند طعم فلزی و تلخی در دهان ایجاد کنند. این عارضه جانبی بسیار رایج است و معمولاً پس از جذب کامل مکمل توسط بدن ظاهر میشود.
راهکار: توصیه میشود چند دقیقه صبر کنید تا بدن بتواند مکمل را جذب کند. اگر طعم تلخ بسیار شدید است یا اغلب به نظر میرسد، از پزشک بخواهید تا امکان کاهش دوز یا تغییر مکملها را ارزیابی کند.
۵. رفلاکس معده
رفلاکس معده هنگامی اتفاق میافتد که محتوای معده به مری برسد، پس از شروع هضم غذا، اسید را به دهان میبرد و دهان را با طعم تلخ ترک میکند.
راهکار: از خوردن غذاهایی که بسیار چرب است یا هضم آن دشوار است خودداری کنید، زیرا باعث افزایش اسید در معده میشود. همچنین پرهیز از خوردن وعدههای غذایی بسیار زیاد مهم است، زیرا هضم مناسب معده را دشوار میکنند.
۶. مشکلات کبدی
هنگامی که کبد به درستی کار نمیکند، بدن شروع به جمع آوری مقادیر زیادی آمونیاک میکند، آمونیاک مادهای سمی است که به طور معمول توسط کبد به اوره تبدیل شده و در ادرار دفع میشود. این افزایش سطح آمونیاک باعث تغییر طعم، شبیه به ماهی یا پیاز میشود.
راهکار: مشکلات کبدی معمولاً علائم دیگری مانند احساس بیماری یا خستگی دارند؛ بنابراین، در صورت مشکوک بودن به بیماری کبد، توصیه میشود در صورت لزوم از یک متخصص کبدی برای تأیید تشخیص و شروع درمان کمک بگیرید.
۷. عفونتهای تنفسی
عفونتهای دستگاه تنفسی فوقانی مانند سرماخوردگی، رینیت، سینوزیت یا التهاب لوزه به دلیل موادی که توسط باکتریهای مسئول این نوع عفونتها تولید میشود، میتوانند طعم تلخی در دهان ایجاد کنند.
راهکار: نوشیدن حداقل ۲ لیتر آب در روز مهم است، زیرا به تسکین طعم تلخ و تسریع بهبود کمک میکند. با این حال، برای شناسایی علت خاص و شروع درمان مناسب نیز توصیه میشود از یک پزشک عمومی کمک بگیرید.