تا کنون تلاش ها برای ساخت واکسن برای مقابله با کرونا به نتیجه مشخصی نرسیده و در مسئله پیشگیری و مقابله با ابتلا به ویروس کرونا مهم‌ترین راه جلوگیری از ابتلای مجدد به این ویروس، تقویت سیستم ایمنی بدن است.
به همین دلیل اکنون بیش از پیش بر تغذیه درست و سالم بیش به عنوان راه مقابله با کرونا تاکید می شود.
برخی کارشناسان تغذیه بر این باورند که علایم مهم و اولیه بیماری کووید۱۹ مشابه آنفلوآنزای فصلی شامل سرفه، ضعف، درد، تنگی نفس، کاهش یا از بین رفتن قوه بویایی و چشایی و غیره بوده و یکی از مهم‌ترین روش‌های پیشگیری و تقویت بدن تغذیه مناسب است، واقعیتی که تحقیقات و مطالعات انجام گرفته هم آن را تایید می‌کنند. هر چند ابتلا به کرونا خود می‌تواند موجب سوء تغذیه در دوره بیماری و حتی پس از بیماری شود.
در یکی از تحقیقاتی که در مورد ارتباط سوءتغذیه و بیماری کووید۱۹ انجام گرفته، مشخص شده که بیماران بستری شده هنگام ورود به بیمارستان دچار سوءتغذیه بوده‌اند که بر افزایش نرخ فوت و هزینه‌های درمان تاثیر مستقیم دارد.
همچنین بررسی های اخیر در مورد ارتباط سوءتغذیه و شاخص‌های دیگر مرتبط با بیماری در افراد سالخورده انجام شده نشان می‌دهد بسیاری از افراد سالخورده مبتلا به کووید۱۹ دچار سوء تغذیه هستند و درمان آن‌ها در طول دوران بیماری نیازمند حمایت تغذیه‌ای بوده، این مورد به‌خصوص در مورد افراد مبتلا به دیابت، تنگی مجرای نخاعی و آلبومین پایین، بیشتر گزارش شده است.
به گفته متخصصان، سوء تغذیه با در نظر گرفتن چند شاخص و معیار، مشخص می‌شود، برای تشخیص تغذیه مناسب معمولاً توده وزن بدن یا شاخص BMI، کاهش وزن در چند ماه گذشته، بیماری‌های مزمن و موارد دیگر در نظر گرفته می‌شود و بر این اساس بیماران در یکی از سه دسته کم خطر، پر خطر و متوسط قرار داده می‌شوند.
سینا کاظم زاده کارشناس تغذیه در این زمینه به خبرنگار ایرنا می گوید: یکی از مهم‌ترین اقدامات مراقبتی از بیماران مبتلا به کووید۱۹، حمایت تغذیه‌ای است، بر همین اساس برای بیماران هر کدام از این گروه‌ها رژیم غذایی مشخصی توصیه می‌شود و سپس تغییر وضعیت آن‌ها تحت نظر گرفته می‌شود، به عنوان مثال برای بیمارانی با سوءتغذیه متوسط، رژیمی با پروتئین و انرژی بالا تجویز شده و مکمل‌های تغذیه‌ای داده می‌شود.
وی ادامه می دهد: بر اساس استانداردها، هر فرد باید در هر روز به ازای هر کیلوگرم از وزن خود حداقل ۱.۲ گرم پروتئین مصرف کند، یعنی فردی با وزن ۷۰ کیلوگرم، تقریبا باید به‌صورت روزانه حداقل ۸۴ گرم پروتئین بخورد، همچنین افراد معمولی به ازای هر کیلوگرم از وزن خود ۲۵ تا ۳۰ کیلوکالری، بیماران مبتلا به چند بیماری و بالای ۶۵ سال ۲۷ کیلوکالری، و افراد مسن ۳۰ کیلوکالری به ازای هر کیلوگرم از وزن خود باید دریافت کنند.
این کارشناس تغذیه می گوید: میزان مایعات مورد نیاز بدن بر اساس وزن بدن مشخص می‌شود، به عنوان مثال افراد ۱۸ تا ۵۵ سال به ۳۵ میلی لیتر، افراد ۵۵ تا ۷۵ ساله به ۲۵ - ۳۰ میلی لیتر و افراد بالا ۷۵ سال به ۲۵ میلی لیتر مایعات به ازای هر کیلوگرم از وزن بدن خود در روز نیاز دارند، یعنی یک فرد ۲۰ ساله با وزن ۷۰ کیلوگرم در طول روز باید ۲.۱ تا ۲.۴۵ لیتر مایعات بنوشد. البته در صورت وجود تب یا علائم دیگری که باعث از دست رفتن آب بدن می‌شوند، میزان دریافت مایعات هم باید افزایش داده شود.
تغذیه در افراد مشکوک به کووید۱۹
کاظم زاده می افزاید: افرادی که مشکوک به کووید۱۹ هستند باید هر چه زودتر تغذیه خود را طبق استاندارد مشخص شده تغییر دهند، اگر بیمار یا فرد مشکوک به بیماری قادر به تغذیه از طریق دهان است، توصیه می‌شود از رژیم غذایی با انرژی و پروتئین بالا استفاده شود، این در حالیست که در مورد افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، دارای اضافه وزن و نقص‌های مادرزادی باید از همان ابتدا برنامه کامل حمایت تغذیه‌ای اجرا شود و در بیمارستان‌ها این برنامه بسیار سریع و در ۲۴ ساعت اول مراجعه بیمار باید آغاز شود.
وی اضافه می کند: سرعت عمل بالا جهت کاهش التهاب ایجاد شده در بدن، تحلیل مخاط، تقویت سیستم ایمنی، کمک به رشد باکتری‌های مفید روده و کاهش مقاومت به انسولین است. به‌طور کلی توصیه می‌شود افرادی مبتلا به کووید۱۹ و کسانی به‌تازگی بهبود یافته‌اند رژیم غذایی با پروتئین و کالری بالا داشته باشند، برای این کار می‌توان از مکمل‌های پروتئین هم استفاده کنند. همچنین نوشیدن مایعات به‌اندازه کافی برای تأمین آب کافی برای بدن فوق‌العاده مهم است.
این کارشناس تغذیه ادامه می دهد: همچنین بهتر است در این دوران غذاهای غیر خشک و نرم‌تر که راحت‌تر قابل جویدن و بلعیدن هستند، استفاده شود، مصرف غذاهای حاوی فیبر خوراکی هم می‌تواند به هضم بهتر مواد غذایی کمک کند. در صورت کمبود ویتامین و مواد معدنی، بهتر است بیمار از مکمل‌ها استفاده کند.
زهرا عبداللهی مدیرکل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در این زمینه می گوید: توجه به نوع تغذیه و غذاهایی که در طول روز می‌خوریم به سیستم ایمنی بدن و پیشگیری از ابتلا به ویروس کرونا کمک می‌کند.
وی می افزاید: مجموعه‌ای از مواد مغذی شامل ویتامین‌ها و املاح وقتی با مصرف انواع مواد غذایی همراه باشد و تنوع رعایت شود می‌تواند به سیستم ایمنی کمک کند. بنابراین تاکیدی بر یک نوع ماده غذایی وجود ندارد و مجموعه مواد غذایی مثل مصرف کافی غذاها و سبزی‌ها و پروتئین‌ها و حبوبات به عنوان منابع پروتئین اگر به میزان کافی مصرف شود می‌تواند منجر به تقویت سیستم ایمنی بدن شود.
عبداللهی تصریح می کند: انواع ریزمغذی‌ها مثل ویتامین آ در انواع سبزی‌ها وجود دارد و هر نوع سبزی و میوه به رنگ زرد و نارنجی مثل هویج و کدو حلوایی می‌تواند ویتامین آ را در بدن تامین کند. ویتامین سی هم نقش مهمی در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد. در نتیجه مجموعه سبزی‌ها و میوه‌های در دسترس اگر به صورت سالاد و سبزی مصرف شود می‌تواند ریزمغذی‌ها را تامین کند. املاح معدنی مثل روی و سلنیوم هم در غلات وجود دارد و توصیه اصلی رعایت تنوع و استفاده از همه گروه‌های مواد غذایی است.
وی اضافه می کند: مکمل‌هایی را برخی گروه‌های خاص مثل مادران باردار و کودکان زیر دو سال باید مصرف کنند و این مصرف باید به صورت جاری ادامه داشته باشد. مصرف قطره آ و د و قطره آهن باید بر اساس بخشنامه‌های وزارت بهداشت و بر اساس برنامه جاری ادامه داشته باشد. یکی از برنامه‌های وزارت بهداشت استفاده از مکمل یاری ویتامین دی است که هر ماه یک مکمل ۵۰ هزار واحدی برای همه گروه‌های سنی باید استفاده شود.
عبداللهی می گوید: کسانی که دوران نقاهت خود را می‌گذرانند نیز حتما باید از مایعات به اندازه کافی استفاده کنند. چای کم رنگ، انواع مایعات گرم دیگر مثل شیر کم چرب و سوپ باید در دستور کار قرار گیرد. مصرف فست فود و غذاهای چرب توصیه نمی‌شود و بهتر است در دوران نقاهت از غذاهای ساده استفاده کرد.
از: رقیه نوری
