به گزارش گروه مانیتورینگ گروه بینالملل خبرگزاری فارس، نشست شورای امنیت سازمان ملل با محور حملات علیه نیروگاه اتمی «زاپوریژیا» اوکراین به درخواست روسیه، بامداد جمعه به وقت تهران برگزار شد.
در این جلسه، «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سخنرانی ویدئوی در این نشست گفت: «اقدامات نظامی در مجاورت چنین تأسیسات اتمی بزرگی ممکن است تبعات بسیار جدی داشته باشند».
مدیرکل آژانس با اشاره به لزوم غیرنظامی شدن این تأسیسات گفت، حمله راکتی اول، پنجم آگوست (جمعه هفته گذشته) رخ داد که موجب انفجارهای متعددی اطراف پستهای برق این نیروگاه شد. این حادثه موجب قطعی برق یکی از رآکتورها شد و سیستم حفاظت اضطراری آن را به کار انداخت.
گروسی گفت، ارزیابی اولیه آژانس حاکی از این است که بابت این اقدامات نظامی تهدید قریبالوقوعی برای ایمنی هستهای این نیروگاه ایجاد نشده است اما «این وضعیت ممکن است هر لحظه تغییر کند».
وی هشدار داد: «هرگونه فاجعه اتمی غیر قابل قبول است و ممانعت از آن باید هدف مشترک ما باشد. در برهه مهمی هستیم و باید به آژانس بینالمللی انرژی اتمی اجازه داده شوند هرچه سریعتر مأموریتی را در زاپوریژیا انجام دهد».
«واسیلی نِبِنزیا» نماینده دائم روسیه در سازمان ملل در این نشست گفت: «ما مکرراً به کشورهای غربی هشدار دادهاین که اگر دولت کییف را سر عقل نیاورند، به شنیعترین و غیرمنطقیترین اقدامات دست خواهند زد که در فراتر از مرزهای اوکراین نیز قابل جبران نخواهند بود».
این دیپلمات روس افزود: «متأسفانه، این دقیقاً همان چیزی است که اکنون در حال وقوع است. اقدامات مجرمانه کییف علیه زیرساختهای اتمی، جهان را به مرز فاجعه اتمی میکشاند که قابل قیاس با چرنوبیل هستند».
نبنزیا متذکر شد، طرف اوکراینی از امضای سند سهجانبه با آژانس بینالمللی انرژی اتمی خودداری کرده است اما روسیه به هفت اصل اعلام شده از سوی دبیرکل آژانس پایبند است.
نماینده روسیه در سازمان ملل افزود: «طی روزهای اخیر، نیروهای اوکراینی به کرات از توپخانه سنگین و سامانههای راکتی چندگانه علیه بزرگترین نیروگاه اتمی اروپا یعنی زاپوریژیا استفاده کردهاند. این اقدامات تهدید مستقیمی علیه امنیت این نیروگاه اتمی هستند».
او همچنین گفت: «طبق شواهد محکمی که داریم نیروهای اوکراینی تلاش کردند انبار بتنی پسماندهای رادیواکتیو را هدف قرار دهند اما نتوانستند به آن آسیب جدی وارد کنند. در حال حاضر انتشار پرتوها داخل محدوده مجاز است اما اگر حملات ادامه یابند، فقط مسئله زمان [برای وقوع حادثه] مطرح است».
نبنزیا متذکر شد وضعیت فعلی در نیروگاه زاپوریژیا ترکیبی از اقدامات نظامی رژیم کییف و تحریک کارکنان اوکراینی آن برای سنگ اندازی در فعالیت عادی نیروگاه است. علاوه بر این، از ماه آوریل تا جولای، نیروهای اوکراینی حملات پهپادی متعددی نیز علیه این نیروگاه انجام دادهاند که برخی از آنها از نوع انتحاری بودند و در مجاورت تأسیسات حساس اتمی منهدم شدند.
این مقام روس افزود: «خوشبختانه بعد از قطع شدن برق یکی از رآکتورها در نتیجه حملات راکتی اوکراینیها، توانستیم از طریق بلاروس برق اضطراری برای این تأسیسات فراهم کنیم».
در مقابل، نماینده اوکراین در سازمان ملل گفت، خروج نظامیان روس از این نیروگاه و بازگشت آن به کنترل مشروع اوکراینیها تنها راه از بین رفتن تهدیدات اتمی در زاپوریژیا است.
این مقام اوکراینی گفت: «اشغالگران بر خلاف اعلامیههای عمومی خود، به اقدامات تحریکآمیز متوسل شده و شرایط غیرموجهی برای بازدید از این تأسیسات به وجود آوردهاند».
او همچنین درباره بازدید آژانس از این نیروگاه گفت، با توجه به نظامی شدن این تأسیسات از سوی نیروهای روسی، چنین مأموریتی باید شامل کارشناسان مورد تأیید در زمینه نظامی نیز باشد.
نماینده آمریکا نیز در این نشست شورای امنیت گفت: «علت وقوع چنین حوادثی مخفی نیست. علت آن حمله روسیه به کشور همسایه مستقل خود است. اکنون اشغالگری آنها علاوه بر ایجاد بحران در تأمین مواد خوراکی و سوخت، به تهدیدی علیه تأسیسات اتمی تبدیل شده است که عواقب آن ممکن است دامن اوکراین و فراتر از آن را بگیرد».
او در ادامه گفت: «روسیه باید فوراً نیروهای خود را از مرزهای بینالمللی اوکراین خارج کند. این کار اجازه خواهد داد ایمنی، امنیت و عملکرد پادمانی در این نیروگاه برقرار شود. روسیه با از ارائه اطلاعات [درباره حمله به نیروگاه زاپوریژیا] استفاده میکند تا افکار را منحرف کند و حالا ادعا میکند اوکراین توانایی مدیریت اوضاع در تأسیسات زاپوریژیا را ندارد».
این مقام آمریکایی بدون اشاره به اینکه ممکن است نیروهای اوکراینی حمله به این تأسیسات را انجام داده باشند گفت: «اظهارات روسیه ربطی به واقعیت مسئله ندارد که حضور روسیه در این تأسیسات غیرقانونی است. روسیه به تنهایی این تهدیدات را ایجاد کرده است و همین حالا با خروج از اوکراین میتواند این تهدیدات را مرتفع کند».
نماینده امارات متحده عربی در این نشست، ضمن ابراز نگرانی شدید درباره وضعیت نیروگاه اتمی زاپوریژیا و آسیب به زیرساختهای حیاتی آن گفت، این موقعیت نه فقط برای اوکراین بلکه برای امنیت جمعی جهان خطرناک است.
نماینده برزیل نیز گفت، کشورش با نگرانی عمیق، تحولات پیرامون نیروگاه اتمی زاپوریژیا را دنبال میکند. هرگونه حمله علیه تأسیسات اتمی، نقض منشور سازمان ملل، قوانین بینالمللی و اصول هفتگانه ایمنی و امنیت آژانس بینالمللی انرژی اتمی محسوب میشود. همه طرفهای درگیر در این زمینه مسئولیت دارند.
نماینده هند نیز تأکید کرد، کشورش اهمیت بهسزایی برای ایمنی و امنیت این تأسیسات قائل است و هرگونه حادثه در آن میتواند عواقب جدی برای سلامت عمومی و محیط زیست داشته باشد. وی افزود هند از بازرسی و فعالیت پادمانی آژانس در این نیروگاه به شکلی موثر و بیطرفانه حمایت میکند.
نماینده فرانسه نیز حضور و اقدامات نیروهای نظامی روسیه در این نیروگاه را عامل افزایش تنش در این تأسیسات توصیف کرد و گفت: «روسیه مسئول این شرایط است. روسیه باید کنترل کامل نیروگاه زاپوریژیا و دیگر نیروگاههای اتمی اوکراین را به اوکراینیها برگرداند».
نماینده چین بهعنوان ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل نیز گفت: «چین بهطور دقیق ایمنی و امنیت تأسیسات اتمی اوکراین را پایش میکند و بابت حملات اخیر به نیروگاه زاپوریژیا عمیقاً نگران است. طبق دادههای گردآوری شده توسط آژانس، تهدید قریبالوقوعی علیه تأسیسات صورت نگرفته است و سطح پرتوزایی در حد عادی است اما این تأسیسات صدماتی نیز متحمل شده است».
وی هشدار داد: «اگر حادثهای در این نیروگاه رخ دهد، عواقب آن ویرانگرتر از حادثهای خواهد بود که در نیروگاه فوکوشیمای ژاپن رخ داد. چنین نمیخواهد خطرات مشابهی در اوکراین تکرار شوند. از طرفهای درگیر میخواهیم خویشتنداری به خرج داده و با لحاظ کردن حداکثر احتیاط از هرگونه اقدامی که ایمنی و امنیت این نیروگاه را به خطر اندازد پرهیز کنند و احتمال وقوع حادثه در این تأسیسات را به حداقل برسانند».
این دیپمات چینی افزود: «پکن همواره از نقش فعال آژانس بینالمللی انرژی اتمی در تقویت ایمنی و امنیت اتمی و فعالیت پادمانی بر اساس میثاق خود حمایت کرده است. از روسیه میخواهیم کمکهای لازم برای بازدید آژانس از نیروگاه زاپوریژیا را انجام دهد و مطلع هستیم که اوکراین نیز در نامه به مدیرکل آژانس و دبیرکل سازمان ملل خواستار انجام این بازدید شده است. خواستار رفع موانع بر سر راه بازدید فوری از این تأسیسات هستیم».
ریاست دورهای شورای امنیت سازمان ملل گفت: «بحران اوکراین بیش از پنج ماه است که ادامه دارد و تهدیدات امنیتی ناشی از درگیری در تأسیسات اتمی رو به افزایش است. فقط از طریق ایجاد هرچه سریعتر صلح میتوانیم این تهدیدات را مرتفع کنیم. بار دیگر از طرفهای درگیر میخواهیم هرچه سریعتر به گفتوگو ادامه دهند تا راهحلی منطقی برای بحران اوکراین پیدا کنند و به نگرانیهای امنیتی مشروع یکدیگر رسیدگی کنند».
انتهای پیام/م