دیاکو حسینی، کارشناس ارشد سیاست بین الملل، با تشریح فضای مذاکرات برجام گفت: با توجه به اخبار ضد و نقیض، به نظر می رسد که طرفین اراده رسیدن به توافق را دارند چرا که هیچ جایگزین بهتری برای احیای برجام وجود ندارد اما، مشکلاتی نیز در این میان وجود دارد که مربوط به مطالبات ایران می شود. ظاهرا، ایران انعطاف هایی را نشان داده است مانند، کنار گذاشتن اصرار به خروج سپاه از لیست تروریستی و این یک قدم مثبت به حساب می آید.
این کارشناس سیاسی گفت: به نظر می رسد، سرسختی برای گرفتن تضمین ها از سوی ایران، دیگر وجود ندارد و ممکن است شکلی از اطمینان بخشی به جای گرفتن تضمین جایگزین شده باشد.
وی ادامه داد: با این حال، مانع اصلی اختلافات میان ایران و آژانس باقی مانده است و مطالبه ایران در این زمینه قابل توجه است، کنار گذاشتن درخواست های آژانس که در گذشته پرونده آن در برجام بسته شده بود اما، به خاطر اسنادی که اسرائیل در اختیار آژانس قرار داد، دوباره پرونده آن باز شد. پیش بینی رسیدن به توافق خیلی سخت است.
دیاکو حسینی گفت: من تصور می کنم با توجه به نگاه های مختلفی که وجود دارد، احتمالا در مراحل پایانی گفتگوها هستیم اما، با توجه به نارضایتی طرف های ایرانی فکر نمی کنم در آیندهای نزدیک توافق رخ دهد و ما مذاکرات را همچنان خواهیم داشت.
حسینی با اشاره به آمادگی آمریکا برای امضای پیش نویس مذاکرات، خاطر نشان کرد: طرف آمریکایی و اروپایی می دانند که احیای برجام بهترین گزینهای است که در پیش رو دارند. فکر می کنم، آن ها نیز تلاش کردند تا بازه زمانی مشخصی را تعیین نکنند و فرصت بیشتری را برای مذاکرات بدهند. فکر نمی کنم که ما یک پاسخ صریح بله یا خیر را از سوی ایران داشته باشیم. طرف ایرانی با همراهی روسیه و کمی هم چین که اخیرا مواضع مشخصی درباره برجام داشته است، از ادامه گفتگوها درباره مطالبات ایران حمایت کنند.
وی افزود: حال باید دید اروپایی ها حاضر هستند آخرین چانه زنی ها را با ایران انجام بدهند یا خیر. در نهایت، اگر این اتفاق نیافتد و به توافق نرسیم، احتمالا در گام بعدی باید به یک توافق موقت فکر کنیم که هدف آن جلوگیری از فریز کردن شرایط موجود است. همچنین اگر توافق موقت نیز قابل دسترسی نباشد، این احتمالا وجود دارد که برجام به طور کامل از بین برود و یکی از ۳ کشورهای اروپایی از اسنپ بک استفاده کرده و قطعنامه های شورای امنیت برگردد، سپس باید برای افزایش تنش آماده باشیم.
این تحلیلگر سیاسی گفت: همچنین از سرگیری مذاکرات تازهای که در آن چیزی فراتر از برجام خواهد بود و مطالبات جدیدی مطرح خواهد شد که ایران آمادگی ورود به همچین گفتگویی را ندارد، مگر آن که ذهنیت ها در تهران تغییر بکند. آمریکایی ها نیز باید درباره موضوعاتی گفتگو کنند که دربرجام به آن اشاره نشده است.
این کارشناس ارشد سیاست بین الملل در پاسخ به سوالی مبنی بر آن که آیا شرط و شروط های ایران و غرب قابل تحقق هستند، یا خیر گفت: فکر می کنم احتمالا در مذاکرات اخیر، دولت ما نیز به این جمع بندی رسیده است که عملا اخذ تضمین در عمل وجود ندارد چرا که دولت آمریکا توانایی ندارد چنین ضمانتی را به ایران بدهد. فکر می کنم این موضوع نیز به یک سری اطمینان بخشی ها تغییر شکل داده است که هنوز از ماهیت آن خبر نداریم. اما، نگاه سرسخت اولیه درباره خروج آمریکا از برجام کنار گذاشته شده و بنابراین، ما در این بخش مشکلی نداریم. مشکل بزرگ و اساسی که الآن وجود دارد عمدتا در توافق بین ایران و آژانس درباره ی پادمان است.
دولت نگران ریزش طرافدارانش با احیای برجام است
حسینی با اشاره سنگ اندازی مخالفان برجام در داخل کشور گفت: هم در ایران و هم در آمریکا، برجام مخالفان سرسخت و پر نفوذی دارد. در ایران نیز افرادی در مسئولیت های مهم وجود دارند که با احیای برجام به دلایل مختلف مخالف هستند هر چند آن را به طور صریح بازگو نمی کنند. مخالفان برجام که اقلیت و پر سر و صدا هستند،با نظریه پردازی های اشتباهی را در جامعه جا انداخته اند امروز مانع از احیای مذاکرات برجام شده است و هزینه های دولت را در احیای مذاکرات افزایش داده است.
وی گفت: دولت نگران ریزش طرافدارانش با احیای برجام است و این اتفاق طبیعتا خواهد افتاد. همچنین ما می دانیم برجام احیا شده همچنان ضعیف بوده و دارای کاستی هایی است. باید مصلحت کشور را در اولویت قرار داد و این افراد را کنار گذاشت.
۲۱۲۱۷