سال‌هاست دامان مقدس علم به تخلفات و سوءرفتارهای پژوهشی آلوده شده است. علمی که قرار بود گرهی از مشکلات باز کند، حالا با یک تلفن و پرداخت پول، بی‌اعتبار کرده‌اند؛ چه کسانی؟ تعدادی از دانشجویان، دانش‌آموختگان و البته باز هم تعدادی از استادانی که با یک کارت به کارت ساده، پایان‌نامه حاضر و آماده را تقدیم دانشجوی در آستانه دفاع و دانش‌آموختگی می‌کنند.
وقتی پای پایان‌نامه‌نویسی به میان می‌آید، اخم در چهره دانشجو و دلهره در دلش موج می‌زند. اما بلافاصله بی‌اخلاق‌ترین راهکار یعنی پایان‌نامه‌نویسی از طریق موسسات متخصص چهره اش را بشاش می‌کند.در طول سال‌های گذشته، خیابان انقلاب و کوچه پس کوچه های آن به محلی برای انعقاد قرارداد و خرید و فروش پایان‌نامه تبدیل شده است. آن هم درست کنار دانشگاه تهران، دانشگاهی که مادر و جامع است و درست در همین نقطه، ساحت علم زیر سوال می‌رود.
از آنجا که متقاضیان ورود به بازار کار، برای پیشرفت‌های شغلی نیازمند مدرک تحصیلی بدون دردسر هستند، موسسات تهیه و فروش پایان‌نامه سربرآوردند و با یک تلفن، این خدمات را به راحتی برای عده‌ای عرضه می‌کنند.
چقدر می‌گیری پایان‌نامه بنویسی؟
با اندکی پیگیری و چند تماس تلفنی به این نتیجه می‌رسیم که لازم نیست دیگر به موسسه‌های مذکور مراجعه کنید، چرا که استادتان هم می‌تواند پایان‌نامه‌نویس به شما معرفی کند یا حتی زحمت نوشتن پایان‌نامه را بکشد.
خبرنگار خبرآنلاین به عنوان دانشجو با یکی از موسسه‌های تهیه و فروش پایان نامه تماس گرفت. منشی موسسه در این تماس تلفنی درباره قیمت پایان نامه حسابداری در مقطع کارشناسی ارشد، گفت: قیمت پایان نامه بستگی به عنوان دارد اما کارشناسان رشته حسابداری که از استادان دانشگاه هستند، بین چهار و نیم تا هفت میلیون تومان دریافت می‌کنند.
به گفته این منشی، رابطه مستقیمی بین سختی عنوان پایان نامه و قیمت تهیه آن وجود دارد.
او درباره استادان پایان نامه نویس هم اینطور اشاره کرد که اکثر استادان، عضو هیأت علمی دانشگاه هستند و نام اصلی آنها در مراحل پایان نامه نویسی درج نمی شود. با این حال، قیمتی که برای پایان نامه حسابداری می‌گیرند، حداکثر هفت میلیون تومان برآورد می‌شود.
منشی این موسسه که حالا به صورت غیرحضوری خدمات غیرعلمی ارایه می‌دهد، در ادامه این گفت‌وگو درباره نحوه همکاری برای نوشتن پایان نامه گفت: وزارت علوم مدتی است به فعالیت موسسه‌های پایان‌نامه فروشی ورود کرده است، بنابراین فعالیت ما هم با دانشجو فقط از طریق واتس اپ و تلگرام ادامه می‌یابد. اینجا بحث اعتماد به میان می آید چرا که اگر ما اعتماد دانشجو را جلب کنیم، مشتری بیشتری برای‌مان می آورد.
جریمه ۳۰۰ میلیونی برای فروش پایان نامه
این موسسه‌ها از پیگیری های وزارت علوم خبر دارند اما همچنان فعالیت‌های مخفیانه خود را ادامه می دهند. به گفته این کارمند موسسه، برخی از موسسات تهیه و فروش پایان نامه تا ۳۰۰ میلیون تومان هم جریمه شدند اما بعد از پرداخت این جریمه، فعالیت حضوری را به غیرحضوری تبدیل کرده‌اند.
این کارمند که به گفته خودش از ۱۱ سال پیش تاکنون در کار تهیه پایان نامه است، تاکید می کند که در کارشان دست به عصا جلو می روند و درگاه پرداخت اینترنتی را از سایت‌شان حذف کرده‌اند. او همچنین می‌گوید از ابتدای شروع پایان نامه نویسی در کشور، ایرانداک و سامانه همانندجویی وجود نداشت که به این حرفه ما ورود کند.«الان دارند پدر دانشجوها را در می‌آورند.»
وزیر علوم: معنای عقل، پیشگیری است نه برخورد
خبرنگار خبرآنلاین، موضوع استادانی را که به تخلف پایان نامه نویسی در ازای دریافت پول روی آورده اند، با محمدعلی زلفی گل مطرح کرد و از او خواست اقدامات یکسال گذشته وزارت متبوع خود را درباره برخورد با متخلفان پایان نامه نویس مطرح کند.
وزیر علوم اما دراین‌باره به گونه دیگری توضیح می‌دهد: پایان نامه‌نویسی و تخلف علمی، از جمله مواردی است که حتی یک مورد آن هم ناپسند و در شأن جامعه علمی نیست؛ اما به هر حال هرکاری بکنید به صفر میل نمی‌کند.
زلفی گل در این باره مثالی را مطرح کرد: مثل این است که روزانه هزاران ماشین در یک اتوبان حرکت می کنند اما لاستیک ۲ ماشین هم می‌ترکد و مشکلی برای آن پیش می‌آید. بنابراین، به جای برخورد، سیاست پیشگیری در پیش گرفته‌ایم و باید شرایطی ایجاد کنیم که تخلفی شکل نگیرد که با آن برخورد کنیم.
وزیر علوم که پیشگیری را عقلانی‌تر از برخورد می‌داند، تاکید می‌کند: معنای عقل، پیشگیری است و نباید وسط رودخانه، ساختمان بسازیم که سیل آن را ویران کند. در بحث علمی هم نباید اشتباهی کنیم که بعد مجبور به پرداخت هزینه‌های آن یا برخورد با استاد و دانشجو شویم و آنها را از فعالیت‌های علمی محروم کنیم.
زلفی گل همچنین با اشاره به برگزاری کارگاه های آموزش رعایت اخلاق علمی برای دانشجویان، به این نکته اشاره کرد که یکی از برنامه ها برای دانشجویان کارشناسی ارشد و دکتری قبل از تصویب پایان نامه و رساله این است که باید در کارگاه های آموزش رعایت اخلاق علمی حضور یابند و گواهی این کارگاه ها، ضمیمه طرح پژوهشی می‌شود.
او بر این باور است بسیاری از این اشتباهات علمی، در اثر جهل و ندانستن قواعد و البته برخی دیگر هم عامدانه است که باید برخورد شود و می‌گوید:«با توجه به تذکری که شما به عنوان خبرنگار دادید، باز هم تاکید می کنم توجه به این موضوع بیشتر شود.»
پورسانت استاد از پایان‌نامه نویس؟
در مراحل پایان نامه نویسی، دانشجو ارتباط مستقیم با استاد راهنما دارد اما گاه دیده می‌شود استاد راهنما به جای هدایت و مشاوره، راه حل دیگری را برای تکمیل پایان نامه دانشجو پیشنهاد می‌کند.
یاسمن، دانشجوی کارشناسی ارشد در رشته حسابداری درباره نحوه تهیه پایان نامه اش، اشاره به استاد راهنما کرد: استادم، فردی را که کارمند حسابداری است برای نوشتن پایان نامه‌ام معرفی کرد. البته از من پولی دریافت نکرد اما بدون شک با پولی که من به فرد پایان نامه نویس دادم، درصدی هم قسمت استاد راهنمای من شده است.
علم فروشی در غیردولتی‌ها
آخرین پیگیری خبرنگار خبرآنلاین از تخلفات علمی حاکی از آن است که دانشجویان دانشگاه های غیردولتی و آزاد اسلامی، بیشترین متقاضیان موسسه تهیه و فروش پایان‌نامه هستند که در کنار تحصیل، کار هم می‌کنند. این موضوع را بررسی های وزارت علوم دوره گذشته در پلمپ ۲۵ موسسه پایان نامه فروش نشان می‌دهد.
پیش از این نیز از سوی مدیرکل سابق حقوقی وزارت علوم اعلام شد که اسامی هزار و ۳۰۰ دانشجوی متخلف که به تعدادی از این موسسه ها سفارش پایان نامه داده بودند، تهیه و به دانشگاه آزاد ارسال شده است.البته به نظر می‌رسد آمارهای کنونی وزارت علوم به بیش از این تعداد هم رسیده باشد اما رسانه‌ها و خبرنگاران همچنان منتظر آخرین آمار از تخلفات علمی تعدادی از دانشگاهیان هستند.
شریفی‌ها و تهرانی‌های پایان‌نامه نویس
اما نقش دانشگاه‌های دولتی در تهیه پایان‌نامه‌های تقلبی تا چه میزان است؟ در این باره پیش از این غلامحسین رحیمی شعرباف، معاون سابق پژوهشی وزارت علوم اعلام کرده بود: دانشگاه های اصلی کشور که ۸۰ درصد افتخارات علمی را بر دوش می کشند، کمترین میزان تخلفات را در پایان نامه دارند.
در تکمیل این گفته معاون سابق وزارت علوم باید بگوییم که پیگیری میدانی خبرنگار خبرآنلاین از پایان نامه فروشان میدان انقلاب حاکی از آن است که تعدادی از دانشجویان و دانش آموختگان رشته‌های برق و کامپیوتر دانشگاه صنعتی شریف و دانشگاه تهران هم دستی در بازار داغ پایان‌نامه‌نویسی دارند و با این موسسه‌ها همکاری می‌کنند.
قصه هزار و یک شب پایان‌نامه‌های بی‌اعتبار تمامی ندارد. تا زمانی که عزم وزارت علوم برای شبیخون به این مراکز غیرمجاز و شناسایی استادان و دانشجویان متخلف جزم نشود، چهره علمی دانشگاه‌ها همچنان ازاین آلودگی، پاک نمی‌شود.
