در تعریفی ساده، تورم عبارت است از افزایش سطح عمومی قیمت‌ها در یک دوره زمانی معین. بر این اساس تقسیم تورم به انواع گوناگون ضعیف، متوسط، شدید یا افسار گریخته چنان‌که در ادبیات اقتصادی مطرح است. حال کشور ما سال‌ها است که با تورم های بیش از ۲۰ درصد دست و پنجه نرم می کند و سوال این است که علت تورم پایدار در ایران چیست، برای رسیدن به پاسخ به این سوال با یکی از نمایندگان مجلس به گفتگو نشستیم.
سید سلمان ذاکر عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرنگار گسترش نیوز اظهار کرد: تجربه مدیران بسیار مهم است. مدیران نباید ساختارشکنی دفعی انجام دهند،ناگهان همه چیز را به هم نزنند که اصلاحاتی انجام دهند. این خطرناک است. اولین قدم اشتباه ما این است که می خواهیم چیزی که در گذشته بوده را به طور کلی به هم بزنیم و روش ها و ساختار ها و مدیریت ها را عوض کنیم.
وی افزود: مورد دوم این است که دولت طبق ریل گذاری مجلس حرکت کند و هر کس برای خود روش جدیدی ایجاد نکند. مثلا دولت اظهار کرده است که کارت الکترونیکی یا کالا برگ باید به مردم داد، ولی بجای آن یارانه نقدی پرداخت می‌کند که این نقدینگی خودش عامل تورم است و بازار را به هم می ریزد و مقصودی حاصل نمی شود.
نماینده مردم ارومیه در مجلس ادامه داد: هدف از اعطای کالا برگ این بود که مردم قدرت خرید خوراک خودشان را داشته باشند اما این یارانه نقدی جای دیگر مصرف می‌شود. بطور مثال اگر فرد مریض یا بدهکار است به دنبال آن می رود و این سبب گلایه مندی اعضای خانواده خواهد شد، زیرا پول صرف آبروی در خطر شده است، اما اگر کالا برگ باشد آن موضوعات را از جای دیگری پیگیری و از این طریق می تواند امرار معاش خود را تامین کند. اما دولت این را انجام نمی دهد و چند ماهی است که نقدینگی می‌دهد و همان طور که گفتم خروج از ریل گذاری مجلس موجب تورم و گرانی چند صد کالا می شود.
ذاکر اظهار کرد: سومین نکته این است که وقتی قدرت نظارت نداریم نباید کالاها را به این شکل آزاد کنیم. به نظرم اصلا نیازی نبود ارز ترجیحی را حذف کنند ولی کار خودشان را انجام می دهند و شوک روانی برای جامعه ایجاد کرد و با درج اخبار و اطلاعات باعث می‌شوند فرصت طلبان سو استفاده کنند و یا با عدم عرضه اقلام ضروری خوراک کشور را محدود کنند یا وارد نکنند یا اگر وارد کردند پخش نکنند یا احتکار کنند. در بحث مسائل خوراکی، امنیت غذایی باید محرمانه‌ترین راه را پیش بگیرد نه این که بگوید ما امروز ۴ قلم را آزاد کردیم. اینچنین می‌شود که عده ای بجای آنکه تنها برای نیاز روزانه خود خرید کنند ۱۰ تا ۱۰ تا اقلام ضروری را می خرند و سبب کمبود و گرانی می‌شوند.
عضو کمیسیون اجتماعی اظهار کرد: نکته بعدی این است که دولت باید ابزارهای نظارتی و قدرت نظارت خودش را بالا ببرد. این نظارت را یا باید به بخش خصوصی بدهند یا دولتی، بخش دولتی که تاکنون نتوانسته است و می‌بینیم که اکنون همه چیز تا پنجاه درصد گران شده است و این سوال مطرح می‌شود که چقدر توانسته‌اند تورم را پایین بیاورند؟ اگر بتوانیم چند حرکت خوب را انجام دهیم به نظرم شاید بتوانیم قدرت خرید مردم را بالا ببریم.
وی در پاسخ به این سوال که آیا افزایش ۵۷ درصدی حقوق کارگران در سال گذشته مورد تایید مجلس شورای اسلامی بود، اظهار کرد: اصل قضیه خوب بود. بطور مثال دریافتی کسانی که ۲میلیون بود اکنون نزدیک به ۶ میلیون شد اما نباید طوری باشد که به کسی آسیب برسد. تورم برای همه است. کسی که با ۱۰ تومان زندگی کرده و حالا با این وضع تورم اگر بخواهیم این مقدار را کم کنیم او آسیب می بیند. باید تمام وجوه را دید البته این کار ها سبب شد وزیر کار برود و معلوم نیست چه کسی جایگزینش شود.
وی در پاسخ به این سوال که اگر بخواهیم سیاست گذاری دولت در زمینه تورم و اقتصاد را ببینیم، آیا مسیر روشن و مورد تایید مردم است، اظهار کرد: دولت در خصوص گمرک باید تجدید نظر کند. مقدار زیادی کالا در آن جاست لذا دولت می توانست در طول این یک سال اقلام ضروری کشور را که در داخل تولید نمی شود و مشابه ندارد بیاورد. در این قسمت مقداری کوتاهی شده و ما باید بازرسان مرزی و گمرک ها و پایانه ها و صادرات بنادر را چند برابر فعال می کردیم. باید کسی را در رأس گمرک بگذاریم که با ریز و درشت صادرات و واردات آشنا باشد و به تولید و سرمایه گذاری در داخل بها دهد و جمع کردن اقلام خوراکی و هدفمند نمودن این مسائل دغدغه او باشد.
ذاکر در پایان با تاکید بر اینکه در گمرک مقداری ضعف داریم، بیان کرد: همین ضعف باعث شده آقای اژه‌ای رییس قوه قضاییه به آن جا برود و کانتینرهایی که حاوی اموال مردم است و چندین سال آن جا مانده را کشف کنند، تنها دلیل آن این است که سلیقه ای برخورد کردیم و به هرچیز واژه قاچاق را نسبت دادیم. یا باید نمی آمد یا وقتی آمد باید روانه بازار شود و از این به بعد مراقب باشیم. سوال بنده این است که برای چه نگه داشتید؟ اموال تملیکی یعنی چه؟ این ها حقوق مردم است که پرداخت نشده و موجب شده که هم مردم ضرر ببیند و هم دولت، بنابراین در گمرک باید توجه بیشتری شود تا بتوانیم زمینه فراهم نمودن ضروریات مردم را از طریق صادرات و واردات فراهم کنیم.
