برآیند معاملاتی پنجمین روز کاری هفته از رشد بیش از ۱۰هزار واحدی دماسنج بورس تهران حکایت داشت و نماگر اصلی تحتتاثیر سیگنال‌های مثبت برجامی از سوی اتحادیه اروپا خیز برداشت، به‌طوری که از فشار فروش و جو منفی حاکم بر این امر که تا روز دوشنبه در جریان دادوستدهای بورسی به امری فرسایشی و حوصله سر بر تبدیل شده بود تا حدودی کاسته شد. در این روز و پس از قرارگرفتن نماگر یادشده درارتفاع یکمیلیون و ۴۴۲واحدی که به یمن یک متغیر اثرگذار بیرونی (برجام) رخ داد، برخی صاحب‌نظران اقتصادی مجددا بر پتانسیل بازار سهام برای عبور از موانع قیمتی بیشتر تاکید کردند؛ این در حالی است که اهالی بازارسهام معمولا به دلیل مداخلات مستقیم و غیرمستقیم سیاستگذاران اقتصادی که بعضا با محوریت کنترل تورم در قامت قیمت‌گذاری دستوری انجام می‌شود، امید چندانی برای عبور از رکود معاملاتی ندارند. در دوسال گذشته بورس تهران بارها تحتتاثیر مداخلات دستوری در سطوح مختلف با کاهش سودآوری شرکت‌های فعال در بازار سرمایه کشور مواجه بوده است. این تعدیلات که بعضا به ناامیدی سهامداران و خروج حداکثری آنها تبدیل شده، بر نوسانات روزافزون بازار دامن‌زده است.
شاخصکل بورس در حالی به استقبال تعطیلات آخر هفته رفت که در دومین روز از شهریور رشد ۷۶/ ۰درصدی را به نمایش گذاشت. شاخص هموزن نیز که این‌روزها روندی متفاوت نسبت به هفته‌های قبل در‌پیش‌گرفته با افزایش ۵/ ۱درصدی در سطح۴۰۸هزار و ۲۵۰واحدی قرار گرفت. بازار سهام دو روز متوالی در مدار صعودی حرکت کرد. برآیند تغییر مسیر شاخص طی دو روز یادشده حاکی از آن است که در روزهای گذشته سهامداران با توجه به سیگنال‌هایی پیرامون اخبار مرتبط با سیاست خارجی رغبت بیشتری به سمت خرید گروه‌های ریالی پیدا کرده‌اند. این موضوع از فاصله فضای معاملاتی تالار شیشهای که نسبت به سه روز ابتدای هفته که ملتهب و مایوس‌کننده پیش‌رفته بود، کاملا مشهود است.
بهنظر می‌رسد تغییر در آرایش معاملاتی سرمایهگذاران و اقبال به سمت سهام کوچک در رقابت با سهام بزرگ به دلیل اثر‌‌‌‌‌‌پذیری کمتر سهام گروه نخست نسبت به ریسک‌های داخلی و خارجی همچنان ادامه داشته باشد. در روز گذشته ارزش معاملات خرد بورس به ۲هزار و ۵۱۲میلیارد تومان رسید که از افزایش نسبی در مقایسه با روز قبل از آن حکایت می‌کند. پرونده دادوستدهای سهام در آخرین روز کاری هفته در حالی سبزپوش بسته شد که در جریان معاملاتی مذکور نمادهای پالایشی نقش مهمی در رشد بازار ایفا کردند. اقبال به سمت این دسته از نمادها که با محوریت نمادهایی همچون شپنا، شبندر، شتران و شبریز منجر به حرکت رو به جلو شاخص شد به گمان تحلیلگران گرچه می‌تواند مقطعی جلوه کند اما از روند رو به افول بازار می‌کاهد. در این میان برخی دیگر از نمادها از جمله فولاد، نوری، حکشتی، شستا و شپدیس نیز تاثیر مثبتی در صعود شاخص بورس داشتند.
در معاملات بورس تهران، بیش از هفت‌میلیارد و ۵۲میلیون سهم، حق‌‌‌‌‌‌تقدم و اوراقبهادار به ارزش ۴۲هزار و ۸۵۵میلیارد ریال نیز معامله شد. خالص تغییرملکیت ۱۸میلیارد‌تومانی از حقوقی به حقیقی نیز توانست انگیزه بیشتری برای ورود سهمداران خرد و حقیقی به بورس تهران ایجاد کند. در دو روز ابتدایی شهریورماه بازار به نفع حقیقی‌ها و با آرایشی صعودی خاتمه یافت.
مسیر جدیدی که شاخص‌های بازار سهام در پیش گرفته‌اند از چرخش معاملاتی سهامداران حکایت می‌کند. در هفته‌های گذشته نماگر اصلی بازار تحتتاثیر چند اتفاق وارد فاز رکودی شد و عملا نتوانست مامنی جذاب برای صاحبان سرمایه باشد، اما رفته‌رفته و با جدی‌شدن رفت و آمدها حول محور احیای برجام معامله‌گران سهام پس از وقفه‌های طولانی در رشد بازار سرانجام با دریافت سیگنال‌های اولیه از وین، تغییراتی را در محاسبات پرتفوی خود ایجاد کردند. این چرخش که به اقبال سهامداران به سمت سهام شرکت‌های کوچک و متوسط بازار منجر شد، نماگر بورسی را با افزایش ارتفاع روبه‌رو کرد. بهنظر می‌رسد همزمان با سیگنال‌های قوی‌تراز سوی این مباحث تزریق دوباره منابع مالی خود به بخش مولداقتصادی و بازارسهام شدت بگیرد. برخی تحرکات از سوی نمادهای پالایشی نیز در این برهه امکان عبور از رکود معاملاتی را تقویت خواهد کرد.
به باور اغلب کارشناسان بازار سرمایه در بازاری که با ۳ریسک قدرتمند بین‌‌‌‌‌‌المللی، (تداوم رایزنی‌ها درخصوص احیای برجام)، نوسان روزانه قیمت ارز و دخالت در قیمت‌گذاری کالاهای بورسی دست به گریبان است، انتظار حرکت بر ریل تعادلی انتظاری بیهوده و عبث تلقی می‌شود. روند صنایع و شرکت‌های بزرگ در بورس تهران نشان می‌دهد تا چه میزان این صنایع تحتتاثیر نامهربانی‌های فوق با بی‌‌‌‌‌‌رغبتی سهامداران به‌خصوص در ماه‌های گذشته مواجه بوده‌اند. آن‌‌‌‌‌‌طور که بهنظر می‌رسد این موضوع باعث‌شده جریان نقدینگی به سمت برخی از گروه‌های موسوم به برجامی کانالیزه و سمت و سویی جدید پیدا کند. رفتار سرمایهگذاران بازارهای دارایی که با در‌نظر گرفتن سناریوهای مختلف از نتایج برجام نشات می‌گیرد، حاکی از این مهم است که استراحت و خروج پول حقیقی سرمایهگذاران به‌صورت مقطعی در حال پایان و به سمت گروه‌های ریالی با هدف کسب بازدهی بیشتر در حال حرکت است.
این روند که در صورت احیای برجام تعدیلات مثبت صنایع کوچک و متوسط را به‌دنبال خواهد داشت، در حالی نقطه‌عطف محسوب می‌شود که تحلیلگران اقتصادی از تداوم بی‌اعتمادی‌ها در این بازار هشدار می‌دهند. قبل از شکست محدوده یکمیلیون و ۴۵۰هزار واحدی، بررسی تکنیکالی اعداد و ارقام از مقاومت این محدوده حکایت داشت به‌طوری‌که حتی تحلیلگران بازار نیز بر این باور بودند که شاخص پتانسیل صعود به ارتفاع بالاتر را دارد اما در ادامه با افزایش فشار از سوی عرضهکنندگان، محدوده مزبور نه‌تنها از دست رفت، بلکه حتی به واسطه فشارهای مضاعف داخلی و خارجی سبب روندی معکوس از سوی این نماگر پرحاشیه شد.
فارغ از اینکه سرمایهگذاران چشم‌انداز روشنی برای معاملات آتی خود نمی‌توانند ترسیم کنند، قرارگرفتن در محاصره ابهامات چندوجهی در سایر حوزها و اثرگذاری آن بر بورس اثرات منفی از خود در این بازار برجای خواهد گذاشت.
روز گذشته بازار فرابورس نیز میزبان بازگشت نماد معاملاتی «استقلال» بود. کارشناسان معتقدند با ورود نماد «استقلال» به تابلوی نارنجی امیدواری‌های جدیدی نسبت به افزایش صفوف خرید ایجاد شود. چهارشنبه و پس از کش و قوس فراوان نماد باشگاه استقلال، تیم قهرمان فصل گذشته لیگ برتر فوتبال در بازار پایه فرابورس با قیمت ۴۰۵تومان گشایش یافت و مورد‌معامله قرار گرفت.
