این در حالی است که موضوع واردات کامیونهای دستدوم اروپایی که موضوع بند «ث» ماده ۳۰ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه است، در پی افزایش قیمت کامیونهای فرسوده و با سودجویی برخی دلالان مبنی بر صدور گواهی اسقاط (از رده خارج کردن کامیونهای فرسوده) با هزینههای بالای یک میلیارد و بعضا تا ۲/ ۱میلیارد تومان، با مشکلاتی مواجه شده است.بهخصوص که وزارت صمت از موضوع واردات کامیونهای فرسوده به طور کامل کنار گذاشته شده و همه تصمیمگیریها و سیاستگذاریها در این زمینه به ستاد مدیریت حملونقل و سوخت سازمان راهداری و حملونقل جادهای از دستگاههای تابعه وزارت راه و شهرسازی واگذار شده است.
داریوش امانی، معاون وزیر راه و شهرسازی و رئیس سازمان راهداری و حملونقل جادهای، اخیرا در نشستی درباره نوسازی ناوگان باری جادهای از محل بند «ث» ماده ۳۰ قانون احکام دائمی برنامههای توسعه و واردات کامیونهای زیر ۳ سال کارکرد اروپایی اظهار کرد: از ابتدای انقلاب تا سال گذشته تنها ۲۰هزار دستگاه کامیون نوسازی شده بود.وی ادامه داد: اما از وقتی موضوع نوسازی از محل واردات کامیونهای دستدوم را به بخش خصوصی واگذار کردیم، این روند با موفقیت پیگیری شد و درحالحاضر واردات ۲۶ تا ۲۷هزار ناوگان بهروز ثبت سفارش شده است؛ از این تعداد، ۱۷هزار دستگاه وارد گمرک شده، ۱۰هزار و ۷۰۰ دستگاه ترخیص شده و ۴۵۶۰ دستگاه کامیون نیز پلاکگذاری و شمارهگذاری شدهاند و مابقی هم منتظر شمارهگذاری هستند.
به گفته امانی، رئیس سازمان راهداری و حملونقل جادهای، واردات کامیونهای دستدوم اروپایی ۵ آیتم اصلی شامل تامین ارز از محل خارجی، ارائه گواهی استاندارد، ارائه گواهی خدمات پس از فروش، ارائه گواهی اسقاط و ارائه تاییدیه محیط زیست دارد که باید همه آنها ارائه شود. وی تاکید کرد: دولت در این خصوص هیچ امکاناتی نداده و تنها تخفیف ۲۵درصدی تعرفههای گمرکی را به واردکنندگان میدهد.ادعای رئیس سازمان راهداری در خصوص الزامی بودن ارائه گواهی اسقاط کامیون فرسوده در برابر کامیون نوساز در حالی است که ارونقی، معاون سابق گمرک ایران، در نامهای به وزیر راه، این موضوع را غیرقانونی میداند.
موضوعی که سبب شده در ماههای اخیر سازمان راهداری در نامهای به گمرک اعلام کند واردکنندگان میتوانند کامیونها را ترخیص کنند اما نمیتوانند تا زمانی که گواهی اسقاط ارائه دهند، نامه معرفی به پلیس راهور برای شمارهگذاری را دریافت کنند. گفته میشود در نتیجه اجرای این بخشنامه، درحالحاضر حدود ۴ تا ۵هزار دارنده کامیونهای واردشده به کشور توانستهاند کامیونها را از گمرک ترخیص کنند اما امکان استفاده از آن را در جادهها و جابهجایی کالا ندارند.علی وکیلی، مدیرکل واردات گمرک، در گفتوگویی درباره آخرین وضعیت رسوب کامیونهای وارداتی در محوطههای گمرک اظهار کرد: ورود هر کالایی به کشور، مستلزم آن است که در سامانه ثبت سفارش درج شده باشد.
وی افزود: اما در موضوع واردات کامیونهای زیر ۳ سال کارکرد اروپایی، موضوع به طور کامل در اختیار وزارت راه و شهرسازی و ستاد مدیریت حملونقل و سوخت سازمان راهداری و حملونقل جادهای قرار گرفته است. مدیرکل دفتر واردات گمرک ایران با بیان اینکه ثبتسفارش واردات کامیون یک فرآیند ادامهدار و مستمر است و اگر ثبت سفارشی انجام شود، ما هم در گمرک تشریفات ترخیص آن را انجام میدهیم، ادامه داد: یکی از موضوعاتی که در واردات کامیون الزامی است، ارائه گواهی اسقاط کامیون فرسوده است که یک فرآیند زمانبر و هزینهبر است. وی تصریح کرد: به دلیل همین طولانی شدن و هزینهبر بودن ارائه گواهی اسقاط، بر اساس توافقات صورتگرفته، قرار شد ترخیص کامیونهای وارداتی از محوطههای گمرکی انجام شود اما شمارهگذاری و پلاک شدن خودروهای سنگین به بعد از ارائه گواهی اسقاط منتقل شود.