یکسال از سپردن سکان اداره کشور به دولت سیزدهم می‌گذرد، دولتی که به ریاست آیت‌الله سید ابراهیم رئیسی و با شعار «دولت مردمی، ایران قوی» کار خود را آغاز کرد و به اذعان بسیاری از کارشناسان و ناظران، در تاریخ دولت‌های پس از انقلاب، هیچ دولتی به‌اندازه دولت سیزدهم و آیت‌الله رئیسی میراث‌دار مشکلات، ضعف‌ها و کاستی‌های برجای‌مانده از دولت پیش از خود نبوده.
وضعیت بد شاخص‌های کلان اقتصادی، کسری بودجه، کاهش ارزش پول ملی، تورم بالا و بسیاری دیگر از چالش‌ها که ماحصل سیاست‌گذاری‌ها و اقدامات نادرست سال‌های پیش از ۱۴۰۰ بود شرایطی را رقم زد که به گفته آیت‌الله رئیسی در اولین حضور وی در جلسه هیات دولت که با وزرای دولت قبل برگزار شد، نخستین چالش پرداخت حقوق مردادماه بود!
با اینحال گرچه چالش‌ها بسیار زیاد بوده و هست، اما با همت مسئولان دولت سیزدهم اعم از رئیس جمهور، وزرا و سایر ارکان دستگاه اجرایی، طی یکسال گذشته علاوه بر رفع بسیاری از چالش‌های گذشته و تلاش برای ریل‌گذاری صحیح برای حرکت به سوی شرایط بهتر، اقدامات ارزشمندی نیز در حوزه‌های مختلف عملکردی صورت گرفته است که به نظر می‌رسد با گذشت یک سال از استقرار دولت اکنون نوبت به بازخوانی آن رسیده است.
در این گزارش به مهمترین اهداف، دستاوردها و برنامه‌های مهم و اجرایی سازمان آموزش و پرورش در دولت سیزدهم خواهیم پرداخت.
اخبار مربوط به آموزش و پرورش در یک سال گذشته موضوعات متنوع و متعددی را به خود اختصاص داده بطوری که مورد توجه رسانه‌ها و عموم جامعه قرار گرفته است.
اقدامات مهم آموزش و پرورش در یکسال گذشته و پس از آغاز دولت سیزدهم بیشتر درخصوص بازگشایی مدارس پس از دوسال دوری دانش‌آموزان به دلیل شیوع ویروس کرونا، ابلاغ آیین نامه رتبه بندی معلمان و قرار گرفتن این قانون در مرحله اجرا، تغییر وضعیت بیمه تکمیلی فرهنگیان، کلید خوردن ساماندهی مدارس سنگی و کانکسی، افزایش سهمیه دانش‌آموزان روستایی در مدارس نمونه دولتی و طرح تغذیه رایگان برای دانش‌آموزان مناطق محروم است که در ادامه بطورخلاصه به این موضوعات پرداخته می‌شود.
دولت با توجه به اهمیت حضور دانش‌آموزان در کلاس‌های درس، تامین زیرساخت‌ها برای بازگشایی مدارس را در اولویت قرار داد و واکسیناسیون فرهنگیان را از مردادماه سال ۱۴۰۰ آغاز کرد.
برنامه‌ریزی برای واکسیناسیون فرهنگیان و دانش‌آموزان به این صورت بود که معلمان و همچنین رانندگان سرویس‌های مدارس تا اول مهرماه سال گذشته واکسینه شدند، بر اساس گفته‌های مسوولان آموزش و پرورش دُز اول واکسیناسیون معلمان در شهریور ماه سال ۱۴۰۰ تا ٩٠ درصد انجام شد.
در همین زمان، همچنین پس از دریافت دُز اول واکسن فرهنگیان، در شهریور ماه سال ۱۴۰۰ زمزمه‌هایی از واکسیناسیون دانش‌آموزان شنیده شد که دلگرمی بسیاری برای بازگشایی مدارس ایجاد کرد.
در نهایت با ورود واکسن برای دانش‌آموزان ۱۲ تا ۱۸ ساله در شهریورماه سال گذشته و همچنین اختصاص بودجه سرانه بهداشتی برای ضدعفونی محیط مدرسه زمینه بازگشایی مدارس به صورت اقتضایی و گروهی و البته آرام و تدریجی برای دانش‌آموزان مهیا شد.
دانش آموزان از مهر ماه ۱۴۰۰ پس از ۲ سال دوری از مدرسه، دوستان و معلمان خود، توانستند با خیالی آسوده به طور اقتضائی و گروهی وارد مدارس شوند
در نهایت پس از فراز و فرودهای بسیار، با واکسیناسیون گسترده جامعه به‌ویژه در وهله اول فرهنگیان و دانش‌آموزان مسیر برای آموزش حضوری دانش آموزان هموار شد. دانش آموزان از مهر ماه ۱۴۰۰ پس از ۲ سال دوری از مدرسه، دوستان و معلمان خود، توانستند با خیالی آسوده به طور اقتضائی و گروهی وارد مدارس شوند.
این روند آموزش حضوری به این صورت بود که دانش آموزان به دلیل حفظ فاصله اجتماعی در گروه‌های مختلف و با زمان‌های کوتاه‌تر در مدارس حاضر می‌شدند، در واقع این وزارتخانه با همکاری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی الگویی را به عنوان نقشه راه برای بازگشایی ایمن و تدریجی مدارس طراحی کرد که بر این اساس مدارس در مناطق روستایی و عشایر فعالیت خود را از ابتدای مهرماه به صورت حضوری با رعایت پروتکل‌های بهداشتی آغاز کردند.
در ادامه این تصمیم‌گیری‌ها، ستاد مقابله با کرونا روز ششم فروردین ماه سال جاری و پس از حضور اقتضائی و گروهی دانش آموزان، از شروع آموزش حضوری در مدارس از ۱۴ فروردین خبر داد.
براین اساس آموزش و پرورش به منظور اجرای مصوبات ستاد مقابله با کرونا زمینه بازگشایی مدارس برای ۱۴ فروردین ماه را فراهم کرد و از این تاریخ با توجه واکسیناسیون گسترده دانش آموزان و معلمان امکان بازگشایی کامل مدارس مانند دوران ماقبل کرونا فراهم شد.
در نهایت دانش آموزان و معلمان از روز ۱۴ فروردین ماه در مدارس حاضر شدند و به آموزش و یادگیری و رفع اشکال پرداختند و به این صورت امتحانات نیمسال دوم آنها نیز در تمامی مقاطع تحصیلی به صورت حضوری برگزار شد.
دانش‌آموزان و معلمان پس از تعطیلات نوروزی در حالی آموزش حضوری را از سرگرفتند که حدود ۹۵درصد از معلمان دُز اول، ۹۰ درصد دُز دوم و ۵۱ درصد دُز سوم را دریافت کرده و همچنین در واکسیناسیون دانش آموزان ۱۲ تا ۱۸ سال نیز ۹۲درصد دُز اول و ۸۰ درصد دُز دوم را تزریق کرده بودند.
حضور ۸۳درصدی دانش‌آموزان دبستانی و حضور ۹۳ درصدی دانش‌آموزان متوسطه در هفته دوم فروردین ماه در کلاس‌های درس نشان می دهد که نگرانی دانش‌آموزان و خانواده‌ها از آسیب‌های هجوم کووید۱۹ در بستر جامعه کاهش یافته و آرامش روانی ناشی از اقدامات صورت گرفته برای واکسیناسیون همگانی حالا خانواده ها را مجاب کرده بود که می توانند با اطمینان کافی فرزندان خود را راهی کلاس های درس کنند.
دانش‌آموزان از ۱۴ فروردین ماه امسال با رعایت پروتکل‌های بهداشتی مانند دوران ماقبل کرونا از ساعت ۷:۳۰ دقیقه صبح در مدارس حاضر شدند و تا پایان سال تحصیلی و امتحانات در کنار معلم و همکلاسی‌های دوره آموزشی خود را سپری کردند.
گام بعدی دولت سیزدهم که از ابتدای شروع فعالیتش، آن را در دستور کار جدی خود قرار داده بود، بررسی و اجرای طرح رتبه‌بندی معلمان بود که به موضوع معیشت معلمان مرتبط می‌شود.
این طرح مهمترین اقدامی است که برای ارتقای کیفیت آموزشی و سپس در راستای بهبود وضعیت معیشت معلمان در نظر گرفته شده است.
قانون رتبه بندی معلمان هدف را ارتقا کیفیت، شایستگی های عمومی و تخصصی دانست که ما به ازای مادی هم دارد و باعث ایجاد انگیزه در میان فرهنگیان شود. همچنین اعتبار پایدار برای این طرح پیش بینی شده است.
مباحث مربوط به رتبه بندی معلمان از زمان تصویب سند تحول بنیادین یعنی سال ۹۰ به عنوان یکی از ارکان کیفیت بخشی به نظام تعلیم و تربیت مطرح بوده است تا معلمان در رقابت با یکدیگر صلاحیت های حرفه ای و شایستگی ها عمومی و اختصاصی را کسب کنند.
در نهایت خبر ابلاغ آیین نامه رتبه بندی معلمان ۱۲تیرماه امسال پس از چندین سال مطالبه فرهنگیان در دولت سیزدهم ابلاغ شد، در این آیین نامه دولت نهایت تلاش خود را به کار گرفت تا با دقت و حمایت از جامعه فرهنگیان در وهله اول ارتقاء کیفیت نظام آموزشی و سپس بهبود معیشت فرهنگیان را مورد توجه قرار دهد.
رییس جمهوری در آغاز فعالیت دولت سیزدهم با صراحت از تصویب این قانون رتبه‌بندی معلمان در جمع فرهنگیان صحبت کرده بود؛ بنابراین دولت در قانون بودجه سال ۱۴۰۱، ۲۵هزار میلیارد تومان برای عملیاتی شدن این طرح اعتبار در نظر گرفت اما در مجلس این مبلغ به ۳۸هزار میلیارد تومان افزایش یافت.
همچنین در سال‌های گذشته ۲۰ هزار میلیارد تومان برای اجرای سه‌ساله رتبه‌بندی در نظر گرفته شده بود، درحالی‌که در دولت سیزدهم برای ۱۸ماه ۳۸هزار میلیارد تومان برای رتبه‌بندی معلمان در نظر گرفته شده است.
یوسف نوری وزیر آموزش و پرورش ۲۴ مردادماه امسال در نشست هم‌اندیشی با سخنگو و رئیس شورای اطلاع‌رسانی دولت اعلام کرد که دولت با تلاش بی‌وقفه نظام رتبه‌بندی را اجرایی کرد و در همین راستا به زودی مبالغی به صورت علی‌الحساب به حساب معلمان مشمول طرح واریز خواهد شد.
وزیر آموزش و پرورش: با اصلاحاتی که در قانون صورت گرفت، درحال حاضر قریب ۸۱۰ هزارنفر از معلمان، مشمول رتبه‌بندی فرهنگیان خواهند شد
همچنین نوری ۲۵ مرداد ماه در توئیتی تصریح کرد: یکی از دلایل تأخیر در اجرای قانون رتبه‌بندی معلمان این بود که تعداد زیادی از همکارانم شامل این قانون نمی‌شدند.
وی افزود: با اصلاحاتی که در قانون صورت گرفت، درحال حاضر قریب ۸۱۰ هزارنفر از معلمان، مشمول رتبه‌بندی فرهنگیان خواهند شد.
تغییر وضعیت بیمه تکمیلی فرهنگیان اقدامی دیگر آموزش و پرورش بود که در یک سال گذشته صورت گرفت.
در سال‌های گذشته تعهدات بیمه تکمیلی برای این قشر به‌صورت صندوقی تامین می‌شد. در این روش بخشی از خدمات درمانی مانند دندان‌پزشکی، عینک و… تحت پوشش بیمه قرار نمی‌گرفت.
اما در اواخر خرداد ماه ۱۴۰۱ پس از ۱۰سال مجددا طرح بیمه احیا شد و توافقنامه جدیدی بین وزارت آموزش و پرورش و بیمه گر امضا شد. طبق این توافق ۹۰ درصد خدمات درمانی فرهنگیان تحت پوشش بیمه قرار می‌گیرد.
براین اساس هزینه‌های درمانی در قالب پوشش بیمه پایه، بیمه تکمیلی و فرانشیز –سهم بیمار- پرداخت می‌شوند. بیمه‌های پایه معمولا درصد مشخصی از این هزینه‌های را پوشش می‌دهد.
هر اداره، سازمان، وزارتخانه نیز هر ساله برای بیمه تکمیلی کارکنان و کارمندان خود با یک شرکت قرارداد می‌بندند.
در واقع وزارت آموزش و پرورش بیمه تکمیلی فرهنگیان را از سیستم صندوقی به بیمه‌گری تغییر داد.
کلید خوردن طرح ساماندهی مدارس سنگی و کانکسی کشور با جمعیت بیش از ۱۰ دانش‌آموز از دیگر اقدامات حائز اهمیت در حوزه نوسازی مدارس آموزش و پرورش است.
طرح شهید دانش‌آموز رضا پناهی در آستانه عید سعید غدیر خم با هدف جمع‌آوری و ساماندهی مدارس سنگی و کانکسی و با اولویت مدارس سنگی خشکه چین و مدارس کانکسی بالای ۱۰ هزار دانش‌آموز (۹۶۲ باب مدرسه سنگی و کانکسی و ۱۶۴ باب مدرسه سنگی خشکه چین) کلید خورد.
در صورت تامین اعتبار لازم، طرح ساماندهی مدارس سنگی و کانکسی بر اساس برنامه ریزی‌های انجام شده تا پایان سال مالی ۱۴۰۱ توسط سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور به اتمام می رسد
براساس اعلام آموزش و پرورش، پیش بینی شده در صورت تامین اعتبار لازم، این طرح بر اساس برنامه ریزی‌های انجام شده تا پایان سال مالی ۱۴۰۱ توسط سازمان نوسازی، توسعه و تجهیز مدارس کشور به اتمام برسد.
تامین منابع مالی و اعتبارات لازم برای اجرای طرح فوق الذکر در قالب اعتبارات ملی و استانی، فروش املاک مازاد آموزش و پرورش، اعتبارات مصوب سفرهای استانی ریاست جمهور، مشارکت جامعه خیرین مدرسه‌ساز، مشارکت نهادها، بنیادها و موسسات خیریه از جمله بنیاد برکت، در قالب تفاهم‌نامه‌های همکاری مشترک پیش بینی شده است.
در یک سال گذشته افزایش سهمیه دانش‌آموزان روستایی در مدارس نمونه دولتی مورد توجه وزارت آموزش و پرورش قرار گرفت.
آموزش و پرورش در سال گذشته تغییراتی در خصوص مدارس نمونه دولتی ایجاد کرد که از جمله آن می‌توان به تاکید بر افزایش سهم دانش آموزان روستایی و کمتر برخوردار با رویکرد توسعه عدالت آموزشی و تربیتی، اضافه شدن رشته علوم و معارف اسلامی به مدارس نمونه دولتی و متناسب سازی ضرایب دروس با رشته های تحصیلی در مدارس نمونه دولتی اشاره کرد.
همچنین ۷۹ کلاس جدید مشتمل بر ۳۱ کلاس رشته ریاضی فیزیک، ۳۰ کلاس رشته علوم انسانی و معارف، ۱۵ کلاس رشته علوم انسانی و ۳ کلاس هنرستانی در مدارس نمونه دولتی ایجاد شده است.
اجرای طرح تغذیه‌ای رایگان با پوشش حداقل ۳ تا ۵ میلیون دانش‌آموز از مهرماه از دیگر اقدامات موثر در حوزه دانش‌آموزان است.
موضوع تغذیه دانش آموزان از سال ۱۳۸۹ تا کنون از نظام تعلیم و تربیت حذف شده بود، امسال با پیگیری وزارت آموزش و پرورش با در نظرگرفتن اعتبار مناسب برای تغذیه دانش آموزان تصویب شد.
طرح تغذیه رایگان که شامل؛ شیر، نان غنی شده با ویتامین D و روی می‌شود با پوشش حداقل ۳ تا ۵ میلیون دانش آموز از مهرماه امسال اجرا می‌شود.
براساس اعلام صادق ستاری فرد سخنگوی آموزش و پرورش، مبلغ هزار و ۱۵۰ میلیارد تومان برای این طرح در نظر گرفته شده است که به صورت پایلوت حدود ۷۵ هزار دانش آموز در استان سیستان و بلوچستان به صورت آزمایشی تحت پوشش قرار دارند.
