نهخیر اینطور نیست. نخست اینکه ترکیه همیشه در بازار عراق وجود داشته و این مساله مربوط به امروز نیست. امروز هم ترکیه مثل قبل در بازار عراق حضور دارد، اما نکتهای که باعث میشود توجهها به این مساله جلب شود بهنظر من به این دلیل است که اجناس ترکیهای موجود در عراق بیشتر اجناس سوپری هستند و خیلی در چشمها جلوه میکنند. البته دولت ترکیه همهگونه حمایت سیاسی و بیمهای و حقوقی از تجار خود در عراق میکند، اما اینکه مجموع این فعالیتها توازن بازار را عوض کرده باشد یا تغییری محسوس در کار باشد موردتایید نیست. در مورد امارات که من اصلا چیزی نشنیدهام و اتفاق جدیدی نیفتاده است.
کاری که ما از طریق سیستم مالی عراق انجام میدهیم این است که خرید خودمان را از جاهای مختلف انجام میدهیم و پرداخت آن را از محل بدهی عراق به ایران انجام میدهیم. مثلا اخیرا کالاهای اساسی را که تهیه شده بود از محل مطالباتمان در عراق پرداخت کردیم. این میزان حدود ۲میلیارد دلار بود.
بازار عراق بازاری ساده نیست، ولی تنوع کالاهای ایرانی با ذائقه عراقیها سازگار است، بههمیندلیل است که ما در بسیاری از بخشهای بازار عراق حضور داریم. در بازار عراق از محصولات آرایشی و بهداشتی گرفته تا البسه و پروژههای عمرانی برای ایرانیها فضا هست.
هم بله و هم خیر. پیچیدگی بازار عراق از جهت دیگری است که تجار باید به آن توجه داشته باشند. مساله این است که قوانین تجاری عراق بهسرعت تغییر میکنند و مقررات تجاری این کشور بسیار سیال است، به همین جهت نباید تصور کرد بهراحتی میشود وارد این بازار شد. برای موفقیت در این بازار حتما باید آدمهای مباشر حضور داشته باشند، یعنی تاجران یا باید شریک عراقی اختیار کنند، یا در عراق دفتر دائم داشته باشند یا نمایندگی. این شکل از مدیریتها در تجارت در عراق موفق هستند در غیر اینصورت بهراحتی تجارت در این کشور با مشکل مواجه میشود و در نتیجه نمیشود گفت عراق بازاری ساده دارد.
عمده صادرات ما مصالح ساختمانی است، همچنین مشارکت در پروژههای عمرانی داریم و آهنآلات و انواع شویندهها را هم صادر میکنیم. بهطور کلی حضور ما در بازار عراق گسترده است و منحصر به این موارد نیست و میشود گفت در همه بخشهای آن حضور داریم.
به هیچعنوان. اگر اینطور باشد حضور موفق و روابط تجاری گسترده ایران در اقلیم کردستان که برادران اهل سنت ما هستند را در نظر نگرفتهاند. این روابط موفق تجاری میان ایران و اقلیم خودمختار کردستان ناقض این ادعا است. اساسا چنین تمایزگذاریهایی کاری صحیح نیست و با واقعیت هم مطابقت ندارد.