بَنِه با نام علمی Pistacia atlantica درختی از سرده پسته (سرده) بوده که گونه‌های مختلفی از آن وجود دارد. درختی است دو پایه، دارای برگ‌های تک شانه‌ای (دارای ۱ تا ٧ برگچه) برگچه‌ها بیضوی تخم‌مرغی شکل، شکل میوه آن کروی به قطر حدوداً ۵ میلی‌متر، ابتدا صورتی سپس قرمز و در زمان رسیدن کامل، پوشش میوه سبز رنگ می‌شود.
به گزارش ایسنا، از این درخت سه گونه در ایران می‌روید که گونه بنه یا چاتلانقوش در جهان در ایران، ترکیه، آناتولی و قفقاز می‌روید و در استان‌های ایلام، گیلان، آذربایجان، لرستان، کرمانشاه، همدان، کردستان، مرکزی، کرمان، کرمان، فارس، تهران، خراسان و سیستان و بلوچستان می‌روید.
گیاهان دارویی ذخایر ارزشمند خراسان جنوبی بشمار می‌روند که علاوه بر حفاظت و احیاء، بهره‌برداری صحیح از آن در عرصه‌های منابع طبیعی، سبب بهبود سطح سلامت و ارتقاء کیفیت زندگی مردم می‌شود. در حال حاضر در خراسان جنوبی ۱۵۰۰ گونه گیاهی شناسایی شده که از این تعداد ۸۰۰ گونه گیاهی مفید تولید می‌شود که باید در زمینه فراوری این گیاهان سرمایه‌گذاری شود.
حسین راغ آرا، مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک خراسان جنوبی به ایسنا گفت: گیاه دارویی بنه که با نام‌های چاتلانقوش، بطم اخضر، بن و فستق نیز شناخته می‌شود، از گیاهان دارویی مفید است. از این درخت ماده سقز یا قندرون استحصال می‌شود که طبیعتی گرم و خشک دارد.
وی افزود: سقز برای تقویت هاضمه مفید بوده و حجم ادرار را زیاد می‌کند. سقز برای التیام اعضای شکسته کاربرد دارد که به این منظور با زرده تخم مرغ اندکی برشته و با سندروس مخلوط می‌شود.
مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک خراسان جنوبی بیان کرد: استعمال آن در محل زخم به ترمیم استخوان کمک کرده و باعث رویانیدن گوشت تازه می‌شود. مخلوط پودر برگ آن با سرکه، موی سر را نرم و پیاز مو را تقویت می‌کند.
راغ آرا اظهار کرد: دم کرده پوست شاخه‌های جوان بنه برای تحلیل ورم‌ها به صورت استعمال خارجی مفید است؛ برگ بنه خاصیت آنتی اکسیدانی قوی داشته و برای پیشگیری از سرطان مفید است.
وی با بیان اینکه میوه تازه آن گرم و خشک و میوه خشک آن بسیار گرم و خشک است، افزود: میوه آن مقوی کبد و طحال است و دردهای داخل بدن انسان را کاهش می‌دهد، کلیه و معده را گرم می‌کند و نفخ معده را کاهش می‌دهد.
مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک خراسان جنوبی با بیان اینکه مصرف خوراکی میوه بنه برای بهبود عوارض فلج، لقوه، سرفه، خفقان، کمر درد، درد پشت و استسقا مفید است، اظهار کرد: همراه با بادام و شکر برای رفع حالت قطره قطره ادرار کردن مفید است.
راغ آرا با بیان اینکه مقدار خوراک آن روزانه تا ۲۰ گرم است، افزود: دور برگ‌های بنه در اثر نیش حشره‌ای مخصوص نوعی برجستگی به اندازه انجیر کوچک ایجاد می‌شود که گال نام دارد؛ گال بنه حاوی ۴۰ درصد تانن به شکل گالوتانیک اسید است.
وی بیان کرد: گال بنه برای تسکین درد معده، سرفه، آسم، عوارض سل و نرم کردن سینه کاربرد دارد؛ گرد آن با کره سرخ شده برای اسهال خونی نافع است. سرخ شده گرد آن با بلوط برای اسهال خونی مفید است.
مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک خراسان جنوبی با بیان اینکه مرهم میوه بنه در درمان ورم‌ها و زخم‌های سفید مفید بوده و مقوی اعصاب است، افزود: میوه بنه حاوی ویتامین‌های A، B و D است و میوه بنه برای رفع کم خونی مفید است.
راغ آرا با بیان اینکه روغن بنه برای کمر درد، درد ماهیچه و استخوان مفید بوده و ترشی بنه تازه برای تقویت کبد و رفع سردرد مفید است، تصریح کرد: روغن بنه صدا را صاف می‌کند. مالیدن روغن بنه و مصرف خوراکی آن برای رفع لقوه مفید است.
وی افزود: مصرف روغن بنه برای درمان یرقان مفید است و مخلوط بنه، بادام زمینی، بادام و شکر چاق کننده است.
میزان مصرف و نکات احتیاطی
مدیر مرکز خدمات تخصصی گیاهان دارویی استراتژیک خراسان جنوبی با بیان اینکه مقدار خوراک سقز روزانه تا ۴ گرم است، خاطرنشان کرد: میزان مصرف خوراکی روغن بنه ۱۰ گرم در روز است و افراد گرم مزاج نباید در مصرف آن افراط کنند.
انتهای پیام
