آیا شما هم کتابهای نخوانده زیاد دارید ؟آیا کتابهایی دارید که با اینکه جذاب هستند آنها را نیمه خوانده رها کرده اید ؟آیا تمام کردن کتابها برایتان به صورت یک آرزو درآمده است ؟آیا شما هم از اینکه می شنویید ، سرانه مطالعه در ایران زیر پنج دقیقه است ، متاسف می شوید ؟
آیا شما هم به ارتباط مطالعه با فرهنگ ملت ها باور دارید ؟آیا می خواهید ، کتاب خواندن را به صورت یک عادت برای خود درآورید؟به جمع ما خوش آمدید . هدف من در این مقاله ارائه راهکارها و روش هایی مهم ولی ساده است .راهکارهایی ساده تا با اجرای آن یک عادت خوب برای خود ایجاد کنید.
شاید نیازی نباشد تا از منافع کتاب خواندن و مطالعه بگویم .
تنها به بیان یک بند از« ۴۰ عادت آدم های موفق » اثر کرایگ هایپر ، نویسنده و محقق می پردازم .
آنها ( افراد موفق ) دانش آموزان مدرسه زندگی هستند و همواره برای یادگیری روی خودشان کار می کنند . آنها از راه های مختلفی مثل تحصیلات آموزشگاهی ، دیدن و شنیدن ، پرسیدن ، خواندن و تجربه کردن یاد می گیرند.
یکی از بهترین و در دسترس ترین روش های آموزش و یادگیری ، مطالعه کردن و خواندن است .
حال می خواهد کتاب و روزنامه باشد یا کتاب الکترونیکی و مقالاتی که به صورت فایل های پی دی اف و از طریق اینترنت و فضاهای مجازی در اختیارمان قرار می گیرد.
بیایید شروع کنیم !
لطفا یک برگ کاغذ و یک خودکار یا مداد داشته باشید .
برای هر تغییری ابتدا بایستی نگاه و باور خود را نسبت به آن موضوع تغییر دهیم .
باور شما نسبت به مطالعه چیست ؟بهتر است همه باور کنیم که ، مطالعه ، یادگیری و کتابخوانی یک کار تفننی و تفریحی نیست .
قرار نیست همه کارهایمان را انجام دهیم و اگر فرصتی داشتیم و برنامه های تلویزیون و فضاهای مجازی مجالی باقی گذاشتند ، کتابی دستمان بگیریم .باید باور کنیم که ، کتابخوانی و مطالعه ، یکی از کارها و فعالیت های روزانه ماست .
بنابر این مانند باقی کارهای خود زمانی برایش پیدا کنید .
شاید در شروع فقط روزی ۱۵ دقیقه مطالعه کنید ولی آنچه مهم است تکرار و مداومت این عادت خوب است تا از شما یک کتابخوان بسازد .
شما چه باورهای منفی و بازدارنده ای در مورد مطالعه و کتاب دارید ؟
لطفا ۵ دقیقه به خودتان فرصت دهید و چند مورد از آنها را یادداشت کنید .
عجله نکن ! لطفا صبر کنید ! لازم نیست اول کتابتان را انتخاب کنید .
قبل از اینکه وقت زیادی بگذارید و سرچ کنید و یا برید سروقت لیست های بلند و بالایی که در طی مدتها تهیه کردید ، اجازه بدید مقدمات کتاب خوانی را با هم مرور کنیم .
برای اینکه در زمان مطالعه تمرکز کافی داشته باشید و حواستان پرت نشود مکان آرامی را برای مطالعه مشخص کنید .
مکانی با شرایط مناسب نور ، محل نشستن و ……… . محلی دور از موبایل و تلویزیون و سر و صدا .حتی اگر منزل شما خیلی دنج و آرام است ، بهتر است مکانی را برای مطالعه قرار دهید .محلی که وقتی آنجا قرار می گیرید یاد مطالعه بیافتید و به نوعی تداعی کتابخوانی برای شما باشد .
برای مطالعه خود زمان یا زمان هایی را در طی روز تعیین کنید .
اینکه برنامه ریزی کنید در هر روز ۱۰ صفحه باید بخوانم کافی نیست باید معلوم کنید که زمان مطالعه شما کی هست ؟برای نمونه ۱۵ دقیقه صبح قبل از صبحانه یا ۱ ساعت قبل از ظهر یا نیم ساعت قبل از خواب یا ….. چه زمانی از شبانه روز برای مطالعه شما مناسب تر است ؟
بستگی به شما دارد . این موضوع که یادگیری و مطالعه در صبح زود همیشه بهتر است در مورد همه افراد درست نیست .
برای تعیین زمان مناسب برای شما امتحان کنید و ببینید آیا تمرکز و یادگیری شما در چه ساعاتی از روز بهتر است صبح زود یا عصر ، ظهر یا شب ؟
و اینکه چه زمانی را می توانید برای کتابخوانی قرار دهید ؟
اشکالی نداره خوراکی بخورم ؟
خودتان جوابش را پیدا کنید !
آیا خوردن تمرکزتان را به هم نمی زند ؟ می توانید خوراکی بخورید
ولی اگر تمرکزتان را به هم می زند ، خوب چه اجباری هست ، نخورید !
بسیاری از افراد دچار مشکل خواب آلودگی در زمان مطالعه هستند .این مسئله می تواند دلایل متعددی داشته باشد . بعضی از این مسائل را با هم بررسی می کنیم .
یکی از مسائلی که در زمان کتابخوانی برایمان تداعی می شود ، زمان مدرسه و درس خواندن های از روی اجبار و گاهی اکراه بود .
گویا مغزمان شرطی شده است و با در دست گرفتن کتاب ، هر چند موضوع آن برایمان جذاب و خواستنی باشد احساس کسلی و خواب آلودگی می کنیم .
بعضی از افراد چون از کتاب خواندن قبل از خواب برای آماده شدن برای خواب استفاده کرده اند ، هر وقت می خواهند کتاب بخوانند دچار خواب آلودگی می شوند.
مسئله دیگر این است که مطالعه صحیح را بلد نیستیم و سرعت مطالعه پایینی داریم و این خود باعث خستگی چشمان می شود که منجر به خواب آلودگی می گردد .
علاوه بر این ، نداشتن سرعت مطالعه کافی باعث طولانی شدن زیاد زمان مطالعه می گردد که موجب خستگی ما از موضوع کتاب شده و آن را نیمه خوانده رها می کنیم .
حال که به زمان و مکان مناسب برای مطالعه توجه کردید ،می توانید یکی از کتابهایتان را انتخاب کنید . کتابی که با توجه به علاقه یا نیاز خود تهیه کرده اید .
شاید شما آنقدر کتابهای خوب دارید که نمی دانید از کجا شروع کنید . یکی از مخاطبین خوب ما در صفحه اینستاگرام همین سوال را داشتند .
پیشنهاد کردم از طریق یک بازی و سرگرمی این مسئله را حل کنند .انتخاب بهترین کتابت :
کتابهایتان را شماره گذاری کنید و بین شماره ها قرعه بکشید . دست نگه دارید ! قبل از اینکه نتیجه قرعه کشی را ببینید ، یک لحظه صبر کنید .الان که داشتید قرعه را بر می داشتید از ذهنتان چه گذشت ؟ دلتان می خواست قرعه به کدام کتاب بیافتد یا برعکس به کدام کتاب نیافتد ؟
به نظرم ، خودتان متوجه شدید که بهتر است از کدام کتاب شروع کنید . اگر هم متوجه نشدید خوب چرا نتیجه قرعه کشی را نمی بینید !
هر کاری برای اینکه انجام شود و تحقق پیدا کند ، دو بار اتفاق می افتد .
اول در ذهن شما و بار دوم در واقعیت . به جای فکر کردن به تجربه های ناموفق خود در کتابخوانی ، بیایید اجازه دهیم تا این کار ،
یعنی عادت کتابخوانی و به پایان بردن کتابهایی که می دانیم به درستی انتخاب کردیم و می خواهیم آنها را تمام کنیم ، اول بار در ذهنمان اتفاق بیافتد .
معمولا توصیه می شود ، در مکانی آرام و بی صدا به تصویرسازی ذهنی بپردازید .
و در شروع بر تنفس خود تمرکز کنید .
من فقط از شما می خواهم چند لحظه در ذهن خود زمانی را تجسم کنید که صفحه آخر کتاب را خوانده اید و با رضایت و لبخندی بر لب کتاب را می بندید و در ذهن خود مطالب آن را مرور می کنید .
سپس بلند می شوید تا کتاب را در جایش بگذارید . محلی که مربوط به کتابهای خوانده شده است !
بعضی از دوستان عنوان می کنند ، من تا مجبور نباشم چیزی نمی خوانم ، مثل درس خواندن که تا امتحانی نباشد ، درس نمی خوانم .
چطور این اجبار و تعهد را برای خودم ایجاد کنم ؟چکار کنم تا کتابی را که در دست گرفتم بتوانم تمام کنم ؟کارهای نیمه تمام مانند پرونده هایی گشوده در ذهن ما هستند و ناخودآگاه ذهن ما را مشغول می کنند .
همه ما دوست داریم کارهایمان را به سرانجام برسانیم ولی برخی از ما نمی دانیم چطور ؟
در این بخش راهکارهایی برای ایجاد تعهد و کمک به انجام کامل کار داده می شود .
پیشنهاد می کنم تمام این روش ها را حداقل به مدت ۲۱ روز انجام دهید .
برای ایجاد یک عادت توصیه می شود آن کار را حداقل تا سه هفته تکرار کرده و انجام دهند . در برخی منابع ۴۰ روز عنوان شده است .
بعد از انتخاب کتاب و تعیین زمان یا زمان های مطالعه در روز و مشخص کردن مکان مطالعه ، حتما کتاب را در جایی قرار دهید که آنرا ببینید .
علاوه بر این با نشانه هایی ، به خودتان زمان مطالعه را یادآوری کنید .
می توانید از هشدار موبایلتان یا ساعتی که کوک می کنید یا یادداشت هایی که در محیط اطرافتان قرار می دهید برای این کار استفاده کنید .
هر از چندگاهی این یادداشت ها و یادآورنده ها را تغییر دهید تا اثرشان را از دست ندهند .
یک برگ کاغذ بردارید و روی آن با گفتمانی که خودتان می پسندید به خودتان قول دهید که کتاب ……… را می خوانید .
روی برگه ای که قول دادید ، زمان برای به اتمام رساندن کار تعیین کنید .من ( نام یا نام مستعار ) قول می دهم تا کتاب ( نام کتاب ) را تا تاریخ …………… تمام کنم .
طبق قانون پارکینسون که یکی از مفاهیم رایج در مدیریت است: هر کار به اندازه زمانی که برای آن قرار می دهیم ، طول می کشد .
یعنی اگر شما زمان برای اتمام کتاب خواندنتان در نظر نگیرید ، شاید به این زودی ها کتابتان را تمام نکنید !
و بیشتر از اینکه کتاب بخوانید فقط ذهنتان را درگیر می کنید .
برای خواندن کتابی که انتخاب کردید ، با توجه به سرعت مطالعه خود ، مدت زمانی که می توانید برای مطالعه قرار دهید
و نوع کتاب که آیا تخصصی هست یا عمومی و…… ، مدت زمانی را تعیین کنید .
در شروع بهتر است کمی زمان را بیشتر تعیین کنید . مثلا اگر فکر می کنید کتابی را می توانید در ۱۴ روز بخوانید ، زمان را ۱۸ روز تعیین کنید .
اگر تموم نشد چی ؟ذهن ما ذاتا منفی گراست . چرا ؟ چون هدف اصلی مغز ما ، حفظ ماست .
هر چیزی که بتواند زندگی و آرامش ما را بهم بزند ، دشمن مغز است .و مغز با منفی نگری و هشدار دادن سعی می کند ما را در امان بدارد . و از قضا هر نوع تغییری می تواند هشداری برای مغز باشد .
به محض آنکه می خواهیم کاری انجام دهیم ، مغز شروع می کند به هشدار دادن و منفی بافی کردن ،
ما باید چیکار کنیم ؟آیا تسلیم منفی بافی های مغز شویم ؟آیا با تفکرات مثبت به جنگ آن برویم ؟
راهکار مقابله با منفی بافی های مغز را از زبان خانم مل رابینز ، نویسنده و سخنران بشنویم :
مغز ما طراحی شده که ما را از محیط های ناامن و نامطمئن دور نگه دارد . فقط ۵ ثانیه وقت داریم تا قبل از شروع این مکانیزم اقدام کنیم .
فقط ۵ ثانیه فرصت داریم تا قبل از اینکه مغزمان شروع به هشدار دادن بکند ، تصمیم درست را بگیریم و برای اجرای کار اقدام کنیم .
پس وقتی زمان مطالعه شد سریع با خودتان بشمارید ، ۵ ، ۴ ، ۳ ، ۲ ، ۱ و بلند شوید و قبل از اینکه افکار منفی انرژی و انگیزه شما را بگیرد ، شروع کنید .نکته مهم این است که تحت هر شرایطی باید اقدام کنید !
باید فاصله بین ایده ها و فکرتان را با عملتان بسیار کوتاه کنید ، در غیر اینصورت از مغز و افکار منفی خودتان شکست می خورید !
با این روش دیگر نیازی به جنگ با تفکرات منفی ندارید چون با اقدام به موقع شما ، افکار منفی شکست می خوردند .اگر بازم نشد ، چی ؟
به هر دلیلی اگر با اجرای راهکارهای گفته شده ،
باز موفق نشدی بر اساس برنامه ریزی که کردی مطالعه کنی ، شروع به غرزدن و تکرار منفی بافی های مغزت با خودت نکن .
مبادا در دور باطل غرزدن و بی انگیزگی بیافتید!
چون موفق نشدی ، غر می زنی. چون غر می زنی ، بی انگیزه می شوی.چون بی انگیزه هستی ، موفق نمی شوی !!تکلیفت رو معلوم کن
اگر به هر دلیلی ، اهمال کاری یا بی برنامه گی یا کارهای پیش بینی نشده ، ….. نتوانستید به برنامه و تعهدات خودتان عمل کنید :
به جای شماتت خودتان و غرزدن به دیگران ، ایرادها رو پیدا کنید .
اشتباه کردن جزو ذات انسانهاست و هیچ کس کامل و بی عیب نیست ولی تکرار یک اشتباه دیگر اسمش اشتباه نیست ،
متاسفانه اسمش حماقت است ! هیچکس دوست ندارد زمان و عمرش را با اشتباهات تکرار شونده تباه کند . اما خیلی از ما دچار این مسئله هستیم . زمانی را بگذارید و به طور مکتوب مسئله را بررسی کنید .
چه موانعی وجود داشته که شما در نظر نگرفته اید ؟ چه کارهایی می توانستید بکنید که نکرده اید؟
با وجود شرایط فعلی ، شما چه می توانید بکنید ؟
اگر مطالعه و کتابخوانی یک کار ضروری و حیاتی برای شما بود ، آنوقت چه می کردید ؟مطمئن هستم که اگر زمان بگذارید و بخواهید ، بی شک به راه حل های خوبی می رسید .لطفا برای خودتان و حل مسئله اتان وقت بگذارید . شما و وقتتان بسیار با ارزش هستید .
خیلی از افراد مثل معلم های سخت گیر هستند .آنقدری که از خودشان ایراد می گیرند به کارهای درست خود اهمیت نمی دهند .اما اینبار بیایید در روند مطالعه و کتابخوانی خود ، جایزه ها و تشویق های هر چند کوچکی در نظر بگیرید . امتحان کنید از نتایج آن تعجب خواهید کرد .این جایزه ها می توانند در طی مطالعه یک کتاب تکرار شوند یا فقط در انتهای مطالعه کتاب باشد . انتخاب با شماست !
لطفا همین الان لیستی از شادی های کوچک برای خودتان تهیه کنید تا بتوانید به عنوان جایزه های کوچک از آنها استفاده کنید .
برای نمونه :
داشتن یک همراه در انجام کارها می تواند انگیزه و اشتیاق شما را بیشتر کند و در مسیر انجام کار مشوق یکدیگر باشید .
می توانید با یک یا چند نفر از دوستان خود قرار بگذارید برای مطالعه کردن و در مورد آنچه می خوانید با یکدیگر صحبت کنید .
حتی اگر همراه مطالعه ندارید ، سعی کنید در جمع های مناسب که پذیرای صحبت های شما هستند ،
از تازه هایی که خوانده اید بگویید . اینکار دو نتیجه خوب دارد . هم برای شما و هم برای دوستان و اطرافیانتان مفید است .
نکته اول که به نفع دوستان شماست ، فایده ای است که شما با بیان مطالب جدید به آنها می رسانید .
به آنها اطلاعات مفید می دهید و تازه های روز را در اختیارشان قرار می دهید .
نکته دوم که به نفع شماست ، اعتباری است که به دست می آورید . همه ما از هم صحبتی با افراد آگاه لذت می بریم .
با دو خط عمود بر هم یک جدول تی بکشید ، تا رنج ها و لذت های این مسیر را برای خودتان بنویسید .
این جدول را کامل کنید و هر روز به خصوص وقتی انگیزه و انرژی شما برای مطالعه کم بود ، آنرا مرور کنید .
شما می توانید به مرور زمان جدول را ویرایش کرده و رنج ها و لذت های جدیدی که به ذهنتان می رسد را در جدول یادداشت کنید .
هدف این مقاله ، دادن راهکارها و ارائه روشهایی ساده و قابل اجرا بود .
راهکارهایی ساده که به شما کمک می کند تا کتابخوانی و مطالعه را به صورت یک عادت برای خود درآورید .
شما همچنین می توانید از این راهکارها برای ایجاد دیگر عادت های جدید و مفید در زندگی اتان بهره ببرید .
سپاسگزارم از وقتی که می گذارید و نظرتان یا نتیجه اجرای راهکارهای پیشنهادی را در قسمت دیدگاه ها می نویسید .
