به گزارش خبرنگار اجتماعی رکنا، حضور زنان در شهر شما چگونه است؟ آیا آنها در فضاهای عمومی به راحتی تردد می کنند؟ آیا آنها می توانند در ساعات مختلف به راحتی و با امنیت در شهر قدم بزنند؟ میانگین احترام شهری به زنان شهرتان تا چه میزان است؟ این سوالاتی است که به نظر هر شهرداری باید از خود بپرسد.
در سالهای اخیر، با توجه به افزایش حضور زنان در عرصههای اجتماعی، کیفیت و نحوه حضور آنها در شهر تغییر ماهوی یافته و همانند حضور مردان چشمگیر است، اما طرحهای شهری با تغییر و دگرگونیهای اجتماعی زنان هماهنگی ندارد.
امنیت درصدر شاخصهای 10گانه تعیینکننده کیفیت زندگی در شهرها قرار دارد. هرچه احساس امنیت در شهرها بالاتر باشد، شهروندان برای زندگی در آن رغبت بیشتری نشان میدهند.
در این گزارش محوریت بر امنیت زنان در شهرها و میانگین توجه مدیران شهری در شهرهای مختلف ایران به شهر دوستدار زنان است.
زنان بخش عمده عابران پیاده را تشکیل میدهند و کمتر از مردان راننده یا مالک خودرو هستند و در مواقع زیادی همراه با کودکان هستند.در این صورت برنامه ریزی برای شناخت و تحلیل الگو و نیازهای امنیت تردد زنان از اهمیت ویژه ای برخوردار است و در بلند مدت موجب ارتقای کمیت و کیفیت استفاده از فضاهای شهری و حضور بالفعل و اثرگذار زنان در شهرها میشود.
همچنین باید به این نکته توجه کرد که،بالا بودن احساس ناامنی در کل جامعه و به ویژه در زنان پیامدها و نتایج نامطلوبی درعرصه های مختلف زندگی آنان و جامعه در پی خواهد داشت.
با نگاهی به فضاهای شهری در شهرهای ایران در می یابیم که فضاها عموماً برای جوانان و مردان طراحی شده است.
برای افزایش امنیت زنان در هر شهر این شهرداری های محلات هستند که باید اقدام موثر انجام دهند زیرا هر محله بافت و نوع آسیب های خاص خود را دارد که مدیران شهری مناطق و محلات می توانند آسیب شناسی مناسب و تخصصی انجام داده و برای رفع آن اقدام کنند. اما در تمام شهرهای کشور این اقدام موثر از سوی شهرداری مناطق و محلات کمتر دیده شد و به طور کل به امنیت شهری زنانه کمتر توجه شده است و شهرها بیشتر مرد محور است.
ما در شهر مردان زندگی می کنیم. فضاهای عمومی ما برای زنان طراحی نشده است. توجه کمی به زنان به عنوان مادر، کارگر،کارمند ... وجود دارد. خیابانهای شهری بیشتر تهدید هستند. این ها احساس هایی است که زنان شهر از شهری که در آن زندگی می کنند؛ دارند.
بالا بردن کیفیت مبلمان شهری و کیفیت روشنایی موجب افزایش امنیت می شود. از شبکههای حملونقل تا پارکها و توسعههای مسکن با افزایش سالانه حضور زنان در فعالیت های اقتصادی، فرهنگی، اجتماعی و سیاسی نیاز به بازنگری در طراحی با تحول اجتماعی و فرهنگی دارد. هدف این تحول هاجلوگیری از خشونت علیه زنان است و احساس امنیتی که نیاز هر جامعه و همه شهروندان است.
شبکه های حمل و نقل و مسیرهای خیابان ها و کوچه و محلات به طور سنتی برای مردان طراحی شده اند.واضح است که چرا زنان در مسیرهای تردد شهری احساس خطر میکنند، جایی که نور ضعیف و فضاهای محدود، شناسایی راههای فرار را دشوار میکند، و زنان در آنها دستکم، آزار و اذیت و تعقیب میشوند. به منظور کمک به احساس امنیت زنان ، ایستگاههای حمل و نقل و محلات و خیابان ها را میتوان با روشنایی مطمئن و خروجیهای مشخص شده مناسب، بهبود بخشید.
پارک ها و فضاهای عمومی چندان ایمن برای زنان نیستند. فقدان خطوط دید، پارکینگهای نامناسب یا پارک ها با کمی تاریک شدن هوا حس آرامش را از زنان می گیرند. پیادهروی، دوچرخهسواری، دویدن، رفتن به مغازهها با کاهش نور خورشید با کاهش امنیت برای زنان همراه می شود. اگر قصد ایجاد مکان امن شهری برای زنان است باید فضاهای عمومی، امکانات رفاهی و محلات با نور خوب و تابلوهای ،همراه شوند.
طراحی پارکهایی با سیستمهای زهکشی خوب و افزایش تنوع زیستی میتواند محل پر ترددی برای شهروندان باشد و در خلوت نبود مکان های سبز شهر، حضور زنان نیز می تواند ایمن تر باشد و البته هر محله الزامات طراحی خاص خود را دارد .
حضور ناکافی زنان در معماری شهری یکی از دلایلی است که توسعههای شهری همیشه به گونهای طراحی نشده است که زنان احساس امنیت کمتری داشته باشند. تا زمانی که انعکاس عادلانه ای از دیدگاه زنان در مرحله طراحی فضاهای شهری نداشته باشیم، نمی توانیم تضمین کنیم که شهرهای ما امنیت زنان را حفظ خواهند کرد. باید تفکر زن محور را در برنامه ریزی و توسعه تعبیه کنیم که پشتیانی موثری در ساختن شهری ایمن برای زنان است.